*11.25585* VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Behandelend ambtenaar: D. Haan Afdeling/cluster: / Telefoonnr.: 0591-535202 Portefeuillehouder: W.C. Luchjenbroers Onderwerp: Zondagopenstelling Borger Registratienummer: 11.25585 Oriënterende raadsbijeenkomst van: Agendapunt: Besluitvormende raadsvergadering van: Agendapunt: Voorgestelde wijze van afdoening: Op grond van de vier voorgelegde opties een besluit nemen over de zondagopenstelling te Borger. Dit zal vervolgens, waar nodig, worden verwerkt in de verordening Winkeltijden. De opties zijn: 1. Alle zondagen open van 16.00 tot 20.00 (handhaving avondopenstelling huidige situatie, alleen voor levensmiddelenwinkels). 2. Geheel geen openstelling op zondagen. 3. 12 koopzondagen per jaar (alle winkels). 4. Alle zondagen koopzondag (alle winkels). Voorgesteld besluit: 1. Aanleiding Op 8 augustus is aan het college het door Hanzeconnect opgestelde onderzoeksrapport aangeboden met betrekking tot de evaluatie van de zondagopenstelling van AH te Borger. De aanleiding voor het evalutie-onderzoek is de aan AH te Borger verleende ontheffing voor openstelling op zon- en feestdagen van 16.00 tot 20.00 uur voor de duur van één jaar. In de beschikking tot het verlenen van de ontheffing is aangegeven dat een evaluatie zal plaatsvinden. Daarnaast is er op 3 februari 2011 een motie in de gemeenteraad ingediend waarin wordt verzocht om na te gaan of er juridische mogelijkheden zijn om de huidige verordening Winkeltijden Borger-Odoorn (hierna: verordening Winkeltijden) te wijzigen en wel zodanig dat het aantal koopzondagen gehandhaafd blijft op 12 per jaar. De vraag die centraal staat in de evaluatie heeft betrekking op de consequenties van een ontheffing van de winkeltijdenwet op het woon- en leefmilieu en de openbare orde. Daarnaast is in het onderzoek met het oog op de lokale economie gekeken naar de relatie tussen de zondagopenstelling en het toerisme. 2. Wettelijk of beleidskader Winkeltijdenwet en Verordening Winkeltijden.
3. Beoogd resultaat Het verstrekken van informatie op basis waarvan de gemeenteraad een besluit kan nemen ten aanzien van de zondagopenstelling van AH Borger. 4. Motivering Resultaten onderzoek Uit het onderzoek komt naar voren dat 40% van de omwonenden van AH te Borger in meer of mindere mate overlast ervaren van de openstelling op zon- en feestdagen. Voor meer dan de helft betreft dit overlast in de vorm van drukte en lawaai. Daarnaast komen parkeeroverlast en verkeersdrukte veelvuldig naar voren. Ruim een kwart van de omwonenden winkelt wel eens bij AH op zondag. Dit is minder dan het lokale winkelpubliek (41%). Van het toeristische winkelpubliek geeft 42% aan wel eens op zondag te winkelen. Lokale winkeliers blijken nauwelijks negatieve effecten te ondervinden van de openstelling op zon- en feestdagen. Hoewel men zelf niet veel ziet in openstelling op zon- en feestdagen, is men wel unaniem van oordeel dat de opening goed is voor het toerisme. Horeca-ondernemers ondervinden in bijna de helft van de gevallen positieve effecten van de openstelling op zon- en feestdagen. Zij zijn evenals de winkeliers van mening dat het goed is voor het toerisme Tot slot de mening van de supermarkten, die zich overigens allemaal buiten de kern Borger bevinden. Bijna alle ondernemingen geven aan negatieve effecten van de openstelling op zon- en feestdagen te ondervinden. De stelling dat de openstelling op zon- en feestdagen goed is voor het toerisme wordt door het merendeel van hen niet gedeeld. Overleg betrokken partijen. In het college-overleg van 8 augustus jl. is besloten dat op basis van het onderzoeksrapport overleg gevoerd diende te worden met betrokken partijen, i.c. GeHa Borger BV en de Ondernemersvereniging Borger-Odoorn. GeHa Borger BV Begin september is door GeHa Borger BV en de gemeente overleg geweest over het onderzoeksrapport. Afgesproken werd dat GeHa Borger BV na nadere bestudering van de rapportage de gemeente haar reactie kenbaar zou maken. Deze reactie is op 26 september 2011 aan de gemeente gezonden en is op 28 september 2011 door de gemeente ontvangen. Inhoudelijk gaat een groot deel van de reactie in op de onderzoeksopzet. Deze vragen zijn naar het onderzoeksbureau doorgestuurd. In de bijlage (2) treft u de beantwoording van hen aan. Daarnaast merkt GeHa Borger BV op dat per geval zal moeten worden gekeken welke overlast te verwachten is, welke gevolgen deze overlast voor de omgeving van de winkel zal hebben en hoe ernstig deze gevolgen voor de omgeving zijn. GeHa Borger BV geeft aan dat niet elke vorm van overlast een ontoelaatbare nadelige beïnvloeding van de woon- en leefsituatie in de omgeving vormt.
Hierover merken wij op dat het toetsingskader met betrekking tot de weigering van de ontheffing volgens de verordening Winkeltijden is gelegen in ontoelaatbare nadelige beïnvloeding van de woon- en leefsituatie of de openbare orde in de omgeving van de winkel door de openstelling van de winkel. Uit de jurisprudentie die GeHa Borger BV aanhaalt, kan worden afgeleid dat het weigeren van de ontheffing moet zijn gestoeld op feitelijke (onderzoeks)gegevens waaruit de ontoelaatbare nadelige gevolgen blijken. Hetgeen uit de aangehaalde jurisprudentie kan worden gehaald is dat het besluit tot ontheffing dan wel weigering van de ontheffing goed dient te zijn gemotiveerd. Op dit moment is dit punt echter niet aan de orde. OVBO Het onderzoeksrapport is ook door het bestuur van de lokale ondernemersvereniging OVBO nader besproken. De ondernemersvereniging laat in haar schriftelijke reactie hierop, op basis van een aantal argumenten (zie brief), aan de gemeente weten dat ook des zondags winkels open moeten/kunnen zijn voor eigen inwoners en onze gasten. Tevens moet dan elke winkel in onze gemeente daar gebruik van kunnen maken. De OVBO kiest dus voor de mogelijkheid van openstelling overdag op alle zon- en feestdagen. Deze optie is mogelijk omdat (een deel van) de gemeente Borger-Odoorn gericht is op toerisme, waarbij de aantrekkingskracht geheel of nagenoeg is gelegen buiten de verkoopactiviteiten die door vrijstelling of ontheffing mogelijk wordt gemaakt. Met andere woorden: de toeristische aantrekkingskracht van de gemeente dient autonoom te zijn. Op dit moment is in de gemeentelijke verordening alleen een toeristisch regime voor winkels op recreatie- en vakantie parken opgenomen, en dus niet voor winkels die daar buiten vallen. De raad heeft de mogelijkheid deze bepaling te verruimen. Opties Ten aanzien van de openstelling van AH Borger op zondag is een viertal opties te onderscheiden. Ze worden hieronder inclusief hun voor- en nadelen op een rijtje gezet. 1. Alle zondagen open van 16.00 tot 20.00 (handhaving avondopenstelling huidige situatie, alleen voor levensmiddelenwinkels). Conform huidige verordening, college bevoegd. a) Een ruim aandeel (41%) van het lokale winkelpubliek, dat wel eens boodschappen doet op zondag bij AH Borger, wordt bediend. b) Aan de toeristen wordt de mogelijkheid geboden op alle zondagen boodschappen te doen. Ook in deze doelgroep winkelt een aandeel van ruim 40% wel eens op zondag. c) Een aanzienlijk deel van de lokale toeristisch-recreatieve sector (met name horeca) ondervindt positieve (bestedings)effecten van de openstelling. d) Lokale winkeliers en horeca geven grotendeels te kennen dat de openstelling op zondag goed is voor het toerisme en dus de lokale economie. Ook de ondernemersvereniging OVBO onderschrijft deze mening. Nadelen: a) Eén op de vijf omwonenden ondervindt veel overlast van de huidige avondopenstelling op zondag van AH Borger. Voor een even groot gedeelte is dat in lichte mate het geval.
b) De plaatselijke supermarkten ondervinden negatieve effecten van de zondagavondopenstelling van AH op zondag. c) Er wordt niet tegemoet gekomen aan de wens van de OVBO dat alle winkels op zondag geopend moeten kunnen zijn. 2. Geheel geen openstelling op zondagen. Vergt aanpassing huidige verordening. a) Geen overlast meer voor die omwonenden die nu overlast ervaren van de zondagavondopenstelling van AH. b) De plaatselijke supermarkten ondervinden geen negatieve effecten meer zoals dat in de huidige situatie het geval is. Nadelen: a) Het deel van het reguliere winkelpubliek dat wel eens op zondag boodschappen doet bij AH (41%) wordt niet meer bediend. b) Aan toeristen wordt niet meer de mogelijkheid geboden op zondag boodschappen te doen. c) Een aanzienlijk deel van de lokale toeristisch-recreatieve sector (met name horeca). ondervindt niet meer de positieve (bestedings)effecten van de zondagopenstelling. d) Er is geen sprake meer van de positieve invloed van de openstelling op zondagen op het toerisme en dus de lokale economie. 3. Openstelling op 12 koopzondagen per jaar (mogelijk voor alle winkels, maar niet bekend is hoeveel daar gebruik van willen maken). Conform huidige verordening, college bevoegd. a) De huidige door omwonenden ervaren overlast beperkt zich in deze optie tot 12 zondagen per jaar, waarvan een deel in een periode waarin omwonenden zelf op vakantie zullen zijn. b) Hoewel alleen in de vakantieperiode de mogelijkheid wordt geboden om op zondag boodschappen te doen, is dit wel de periode waarin bijna tweederde van alle vakanties in onze regio worden geboekt. c) Analoog aan het voorgaande, kan worden gesteld dat de (bestedings)effecten in de horeca lager zullen uitvallen dan in optie 1, maar dat vanwege de vakantiedrukte in de vakantieperiode nog steeds gerekend mag worden op een aanzienlijk deel van de bestedingseffecten. d) De plaatselijke supermarkten ondervinden minder negatieve effecten van de openstelling van AH op zondag dan in huidige situatie het geval is. Indien gewenst mag iedere supermarkt gebruik maken van de openstelling. e) Er wordt tegemoet gekomen aan de wens van de OVBO dat alle winkels gebruik kunnen maken van de openstelling op de 12 koopzondagen.
Nadelen: a) Voor het deel van het lokale winkelpubliek dat op zondag wel eens bij AH boodschappen doet (41%), geldt dat ze nog maar in beperkte mate worden bediend. Dit mede gezien het feit dat een groot deel van de koopzondagen in de vakantieperiode zal vallen. b) Er wordt niet tegemoet gekomen aan de wens van OVBO dat openstelling op iedere zondag is gewenst. c) Winkels (met name supermarkten) die geen gebruik wensen te maken van de koopzondagen kunnen negatieve omzeteffecten tegemoet zien. 4. Alle zondagen koopzondag (mogelijk voor alle winkels, maar niet bekend is hoeveel winkels daar gebruik van willen maken). Bedacht dient te worden dat voor deze optie eerst het toeristisch regime in de gemeente Borger-Odoorn verruimd dient te worden (nu alleen vakantie- en recreatieparken). Vergt dus aanpassing huidige verordening. 5. Risico s Nvt a) Het deel van het lokale winkelpubliek dat wel eens op zondag winkelt wordt volledig bediend. b) Aan de toeristen wordt de mogelijkheid geboden om op alle zondagen te winkelen. c) De bestedingseffecten voor (een deel van) de lokale toeristisch-recreatieve sector zijn maximaal. d) Deze optie sluit het meest aan bij de mening van de lokale winkeliers en horeca dat de winkelopenstelling op zondagen goed is voor het toerisme en dus de lokale economie. e) Met deze optie wordt volledig tegemoetgekomen aan de wens van OVBO, namelijk de mogelijkheid van openstelling voor alle winkels op alle zondagen. Nadelen: a) Verwacht mag worden dat het aandeel omwonenden dat overlast ondervindt van de huidige zondagavondopenstelling in deze optie verder zal toenemen. b) Nog meer dan in optie 3, kunnen winkels (met name supermarkten) die geen gebruik wensen te maken van de openstelling op alle zondagen, negatieve omzeteffecten tegemoet zien. 6. Kosten, baten en dekking Nvt 7. Communicatieve aspecten GeHa Borger BV informeren over de stand van zaken. 8. Uitvoering en evaluatie Evaluatie van de zondagopenstelling AH Borger heeft plaatsgevonden.
9. Ter inzage liggende stukken Onderzoek zondagopenstelling gemeente Borger-Odoorn. Brief GeHa Borger BV (reactie op onderzoek). Reactie onderzoeksbureau op vragen GeHa Borger BV. Brief OVBO Belang R&T-sector voor de economie van Borger-Odoorn. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Borger-Odoorn, de secretaris, de burgemeester, W.P. van Boggelen M.L.J. Out