Raadsvoorstel. Onderwerp Winkeltijdenverordening Heusden 2014

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Inleiding Het Rijk heeft sinds 1 juli 2013 de Winkeltijdenwet verruimd. De gemeente Heusden kan (zoals andere gemeenten) sindsdien zelf bepalen in hoeverre zij vrijstellingen of ontheffingen wil verlenen op het wettelijk verbod om winkels op zon- en feestdagen en op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur open te stellen. Hierop vooruitlopend besloot u op 18 juni 2013 om bestaand beleid te continueren in afwachting van nieuw beleid. Met dit voorstel leggen wij het nieuwe beleid tot verruiming van de winkelopenstelling op zon- en feestdagen aan u voor. Feitelijke informatie Huidige situatie en ingekomen verzoeken Binnen de gemeente Heusden hebben winkeliers de mogelijkheid om twaalf koopzondagen te houden. Een uitzondering hierop vormt de vesting Heusden. Daar kunnen winkels, vanwege het toeristische karakter, alle zondagen open (lees: zondagen, tweede paasdag, Hemelvaartsdag, tweede pinksterdag en tweede kerstdag). Momenteel maken lang niet alle detailhandelsondernemers gebruik van de bestaande mogelijkheden voor een koopzondag. Er bestaan dan ook verschillende wensen onder detailhandelsondernemers. De kleinere detailhandelszaken maken vaker geen gebruik van de mogelijkheid voor een zondagopenstelling, terwijl grotere detailhandelsondernemers vaak juist wel graag ruimere openingstijden op zondag willen. Een behoorlijk aantal ondernemers, waaronder vooral supermarkten, heeft al een verzoek gedaan om op zondag open te mogen. De Ondernemersvereniging Heusden Vesting heeft laten weten tevreden te zijn met de huidige mogelijkheden voor openingstijden. Ook heeft deze vereniging aangegeven dat bij een eventuele verruiming van de openingstijden in de rest van de gemeente Heusden, zij er voorstander van is om de openingstijden op zondag ook verder te kunnen verruimen van tot uur naar tot uur. Omliggende gemeenten De raad van s-hertogenbosch heeft op 10 september 2013 besloten dat winkeliers in de binnenstad van Den Bosch iedere zondag open mogen. Voor andere winkelcentra in s-hertogenbosch is het aantal koopzondagen verruimd van twaalf naar achttien per jaar. Bouwmarkten en tuincentra in de stad mogen 30 zon- en feestdagen per jaar open. In de gemeente Loon op Zand kunnen winkels, vanwege het toerisme, al sinds 1 januari 2013 alle zondagen open. In Waalwijk wordt momenteel nog onderzocht of er een behoefte bestaat om de openingstijden voor winkels te verruimen. Een verruiming van de openingstijden voor de meubelboulevard is waarschijnlijk en hoe de openingstijden van de overige branches geregeld zullen worden, is nog onzeker. De raad van Waalwijk zal naar verwachting eind 2013 hierover een besluit nemen. Afweging Eventuele verruiming van openingstijden van winkels heeft een effect op burgers én ondernemers. Onder ondernemers en burgers wordt hierover verschillend gedacht. Of, en in welke mate, vrijstellingen van de nu geldende winkelsluitingstijden verleend gaan worden is daarom ook bij uitstek een politieke vraag. Verschillende belangen van verschillende ondernemers en burgers moeten in de besluitvorming worden gewogen. Er bestaan verschillende argumenten om (in bepaalde gevallen) toestemming te verlenen voor verruiming van openingstijden: - een behoorlijke groep consumenten/burgers stelt het op prijs om ook op zondag boodschappen te kunnen doen; - het volgen van de maatschappelijke trend waarbij minder regels vanuit de overheid worden gesteld en meer vrijheid aan ondernemers en burgers wordt gelaten; 1

2 - ruimere openingstijden kan de concurrentiekracht van de winkels/winkelcentra van Vlijmen, Drunen en Oudheusden versterken; - het voldoen aan de gestelde vraag door supermarktondernemers en ondernemers van grootschalige detailhandel (doe-het-zelf zaken etcetera) voor verruiming van openingstijden; - ruimere openingstijden kunnen de consumptie enigszins stimuleren en daardoor wellicht een impuls zijn voor de (lokale) economie; - voor bepaalde specialistische ondernemers (bijvoorbeeld autoverkopers) biedt dit betere mogelijkheden om shoppende consumenten uit andere landsdelen aan te trekken (combinatie van adverteren op internet en verkopen). Er bestaan ook argumenten die tegen verruiming van toegestane openingstijden pleiten, namelijk: - de Winkeltijdenwet is ingesteld om de zondagsrust en avondrust van burgers en het bedrijfsleven (met name kleine zelfstandige ondernemers) te waarborgen. - bij verruiming van openingstijden treden mogelijk inkomensverdelingseffecten op ten gunste van grotere ondernemers (zoals bijvoorbeeld een supermarkt) en ten nadele van kleinere ondernemers. Voor kleine zelfstandige ondernemers gaat dit ten koste van inkomen en/of ten koste van vrije tijd; - het is nadelig voor de zondags- en avondrust van de direct omwonenden van winkels. Varianten voor de winkeltijden De mogelijkheden voor aanpassing van de winkelsluitingstijden door de gemeente zijn heel ruim. Het gaat dan om aanpassing van openstelling op zon- en feestdagen en de aanpassing van de openingstijden. De gemeente kan kiezen voor complete handhaving van alle verboden tot het bieden van een complete ontheffing van alle verboden. Het is mogelijk vier verschillende soorten keuzes te maken en alle nuances daartussen toe te passen: - het afschaffen van de mogelijkheid voor zondagopenstelling en eventuele avondopenstelling; - het behouden van de huidige regels en koopzondagen; - het beperkt verruimen van de zondag- en/of avondopenstelling op basis van argumenten en maatwerk; - het verlenen van een volledige vrijstelling van de Winkeltijdenwet waardoor alle winkels alle zondagen en/of avonden open kunnen. Om tot een nieuwe Winkeltijdenverordening te komen kan de stem van ondernemers en/of burgers meegewogen worden. Er is niettemin voor gekozen om geen peiling onder burgers over dit onderwerp te houden. Ten eerste omdat u, de raad, bij uitstek het orgaan is dat de burgers vertegenwoordigt en ten tweede omdat er geen grote verrassingen van de publieke opinie over dit onderwerp te verwachten zijn. Bovendien zou een uitkomst van een enquête onder burgers toch nog politiek gewogen moeten worden door een weging van belangen van burgers en ondernemers, voor- en tegenstanders. Peiling van ondernemers Er is wel contact opgenomen met ondernemers en detailhandelsverenigingen. Onder drie ondernemersgroepen zijn de meningen gepolst en is met ondernemers een gesprek gevoerd over de wensen voor verruiming van de openingstijden. In een bijlage bij dit voorstel is de uitkomst van deze gesprekken op hoofdlijnen samengevat. In het gesprek met ondernemers is door ons wel als uitgangspunt genomen dat het wenselijk is dat vrijstellingen uniform gelden voor de hele gemeente Heusden, met uitzondering van de vesting Heusden. Daarnaast is in de gesprekken benadrukt dat het uiteindelijk aan u is om te besluiten hoe de wensen en overwegingen van ondernemers worden meegewogen in de besluitvorming voor een eventuele verruiming van toegestane openingstijden. Voorgesteld beleid 2

3 Het voorstel is om, rekening houdend met wensen van ondernemers en op basis van argumenten, een beperkte en gedifferentieerde verruiming van de zondagopenstelling toe te staan (de als derde genoemde variant van de keuzemogelijkheden). Voor de vesting Heusden wordt voorgesteld de tijden te verruimen ten opzichte van de huidige regeling (13:00-17:00 uur) naar 12:00 18:00 uur op zondagen, tweede paasdag, Hemelvaartsdag, tweede pinksterdag en tweede kerstdag. Voor supermarkten is het voorstel om hun wens te honoreren en openstelling op alle zondagen, tweede paasdag, Hemelvaartsdag, tweede pinksterdag en tweede kerstdag, toe te staan tussen en uur. De openingstijd vanaf uur waarborgt de zondagochtendrust. Veel consumenten vinden het prettig om ook op zondag boodschappen te kunnen doen en de verwachting is dat de overlast voor omwonenden beperkt zal zijn. Verder is het voorstel om achttien koopzondagen met openingstijden tussen en uur toe te staan voor detailhandelsondernemingen en volumineuze detailhandel zoals bouwmarkten en tuincentra. Hoewel de meerderheid van de detailhandelsondernemingen aangaf genoeg te hebben aan vijftien koopzondagen is het voorstel om deze branche toch de ruimte te bieden voor achttien koopzondagen en de regeling gelijk te schakelen met de grootschalige detailhandel (die graag achttien koopzondagen willen hebben). Bovendien sluit het aan bij het beleid in de gemeente s-hertogenbosch waar achttien koopzondagen mogelijk zijn in stadsdelen, wijken of buurtcentra. Voorstel daarbij is om de ruimte te bieden om twaalf vaste koopzondagen te laten vaststellen en zes koopzondagen collectief, maar flexibel (detailhandel/volumineuze detailhandel), te kunnen laten kiezen. Voor handelsondernemingen voor auto s, boten en caravans (ABC-bedrijven) wordt voorgesteld om openstelling alle zondagen, tweede paasdag, Hemelvaartsdag, tweede pinksterdag en tweede kerstdag tussen en uur toe te staan. Een belangrijk argument hierbij is dat voor bepaalde autohandelsbedrijven de klandizie juist van ver komt en deze op zondag de gelegenheid heeft om te komen kijken. Autobedrijven die zich richten op de lokale markt ondervinden geen nadeel van de openstelling door deze collega -bedrijven (de handel is anders) en vanwege de ligging van deze handelsbedrijven (veelal) op bedrijventerreinen wordt de zondagrust nauwelijks verstoord. Het voorstel is om het nieuwe beleid na één jaar met ondernemers te evalueren. Als de verruiming van openingstijden niet goed bevalt of tot klachten van burgers leidt, kunnen zo nodig de winkelopeningstijden weer worden beperkt. Nieuwe Winkeltijdenverordening Ter uitwerking van dit nieuwe beleid zal de Winkeltijdenverordening moeten worden aangepast. Het voorstel is om de bijgevoegde verordening vast te stellen. Onder de huidige Winkeltijdenverordening stellen wij de koopzondagen vast. Het voorstel is om hierin geen verandering te brengen en ons de algemene vrijstellingen (koopzon- en feestdagen) te laten verlenen op basis van de nieuw vast te stellen verordening. Onder de huidige Winkeltijdenverordening kunnen wij ook individuele ontheffingen verlenen. In de nieuw vast te stellen verordening is deze mogelijkheid verruimd. Ten opzichte van de huidige regeling is er een vangnet ingebouwd voor die gevallen waarin de algemene vrijstellingen tot pertinente onbillijkheden leiden. Met de woorden pertinente onbillijkheden is tot uitdrukking gebracht dat wij terughoudend moeten zijn met het verlenen van een ontheffing; de regeling van algemene vrijstellingen is en blijft het uitgangspunt. 3

4 Inzet van Middelen Er zijn geen financiële en/of personele consequenties verbonden aan dit voorstel. Risico's Er zijn geen risico's verbonden aan dit voorstel. Procedure De verordening treedt op 1 januari 2014 in werking nadat deze bekend is gemaakt en ter inzage is gelegd. Na uw besluit zal de verordening worden opgenomen in het gemeenteblad. Dit zal worden bekendgemaakt op de gemeentelijke website en op de informatiepagina in De Scherper. De verordening zelf is in te zien op Na een jaar zal de nieuwe Winkeltijdenverordening door ons worden geëvalueerd en het resultaat daarvan zal aan u worden voorgelegd. Voorgenomen besluit Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen. Het college van Heusden, de secretaris, de burgemeester, mr. J.T.A.J. van der Ven drs. J. Hamming 4

5 De raad van Heusden in zijn openbare vergadering van 17 december 2013; gezien het voorstel van het college van 5 november 2013; gelet op artikel 3 Winkeltijdenwet; gelet op de beraadslaging; b e s l u i t : - de Winkeltijdenverordening gemeente Heusden 2014 vast te stellen; - het daarin opgenomen beleid over een jaar te evalueren. de griffier, de voorzitter, mw. drs. E.J.M. de Graaf drs. J. Hamming 5