Inleiding. September Burgemeester en wethouders van Steenwijkerland,

Vergelijkbare documenten
Inleiding. Burgemeester en wethouders van Steenwijkerland,

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 30 september 2008 Nummer voorstel: 2008/92

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Jaar Overschot Tekort Oorzaken:

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

Gewijzigd Voorstel aan de raad

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B&W-besluit d.d.: B&W-besluit nr.:

Raadsvoorstel agendapunt

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

Aan de gemeenteraad van Ridderkerk. Betreft: Aanbieding Programmabegroting 2015 en Collegeprogramma. Geachte raadsleden,

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting

Tabel 3-1 bedragen x 1.000

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsvoordracht. Onderwerp: Vierde kwartaalbrief Datum: 6 november 2012 Perry van den Blink

Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Onderwerp Eindrapportage risicovoller ramen ('Keuzes maken')

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

* * Statenvoorstel

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

Gemeentelijke bijdrage Centrumplan Vlijmen. Collegevoorstel

OplegvelRaadsvoorstel inzake de financiele verwerking van de Wet maatschappelijke ondersteuning

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 15 mei 2012 Nummer voorstel: 2012/35

Advies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden.

Raadsbesluit. Heemstede. Raadsvergadering: 8 en 9 november ONDERWERP Eerste begrotingswijziging 2019

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 18 augustus 2009 Nummer voorstel: 2009/92

Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 19 november 2014 / 137/2014. Fatale termijn: besluitvorming vóór:

Quick scan re-integratiebeleid. Een oriënterend onderzoek door de rekenkamercommissie

Onderwerp: Raadsmededeling over: Voorlopig saldo Jaarrekening Besluitvormend

8 februari Begrotingswijziging

BIJLAGE: UITVOERINGSSCHEMA

Bijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 discussiememo p&c cyclus

RAADSVOORSTEL. raadsvergadering: 21 september 2011 Aanbesteding Masterplan Anna's Hoeve. datum: 12 september 2011 gemeenteblad I nr.: 68 agenda nr.

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS

Investeren in ontwikkelingen. De reserve ontwikkelingsinvesteringen nader beschouwd.

Raadsvoorstel. Status: Besluitvormend. Agendapunt: 8. Onderwerp: Verbeterpunten Planning en Control Datum: 26 november 2012.

Raadsstuk. Onderwerp: vaststellen woonvisie 'Haarlem: duurzame, ongedeelde woonstad' Reg.nummer: 2012/220951

Voorstel raad en raadsbesluit

gemeente Steenbergen De Heen Dinteloord Kruisland Nieuw-Vossemeer Steenbergen Welberg

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 -

AGENDAPUNT voor burgemeester en wethouders

AAN DE AGENDACOMMISSIE

Raadsvoordracht. Onderwerp: Derde kwartaalbrief Gevraagde beslissing. Datum: 19 september Portefeuillehouder: A.J.M.

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien)

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2012/42

BESLUITNOTA. Sluitende aanpak jongeren naar startkwalificatie en werk. Regio Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren

Bijlagen 1 Voorjaarsnota

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 17 maart 2009 Nummer voorstel: 2009/34

Initiatiefvoorstel aan gemeenteraad

NOTA. nota voor burgemeester en wethouders. datum: 14 oktober 2010 registratienummer: I/

Strategische visie monitoring en verantwoording sociaal domein

Onderwerp Voorstel tot het instemmen met de evaluatie nota Plan van aanpak transformatie jeugdhulp

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 24 september 2013 Registratienummer: 2013/49 Agendapunt nummer: 17

De raad van de gemeente IJsselstein in vergadering bijeen dd. 1 september 2016 Onderwerp:

TITEL Voorbereidingsbudget sloop Sportfondsenbad en zwembad Liendert en herontwikkeling locatie Sportfondsenbad

GEMEENTE SCHERPENZEEL. Raadsvoorstel

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2015 bij te stellen.

Onderstaand overzicht uit de voorjaarsnota 2017 is bijgewerkt met de resultaten van de meicirculaire 2016.

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2014 bij te stellen.

Raadsvoordracht. Onderwerp: Jaarrekening 2016

Programma 10. Financiën

19 april Presentatie 1e Berap 2017

Inwonerszaken 1511 BE Oostzaan

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 16 juni 2009 Nummer voorstel: 2009/81

! "# $ % & $ &! ' ( ) & * + ', # ", - - ',. ", / ', 0 1 ' + ( * ' ' " ' &. 2

B november Datum: Agendapunt nr: Aan de Verenigde Vergadering. Burap

Wij stellen de volgende data voor de oplevering van de planning en controlproducten 2010:

Nota van B&W. Onderwerp Afsluitend krediet woonrijpmaken Monacopad

Raadsvoorstel. Openbare Raadsvergadering. datum 26 juni 2012 agendapunt 7

T.J. Kolsteren raad oktober 2012

documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie:

Raadsstuk. Onderwerp Beschikbaar stellen extra krediet voor uitbreiding Autoluwe binnenstad

VASTGESTELD OPENBAAR VERSLAG VERGADERING BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN STEENWIJKERLAND

mmmt» Etten-L#or 3 0HAARI 2016 JA NEE voortgangsrapportage aan over het project realiseren Nieuwe Nobelaer en zwembad De Banakker.

Raadsvoorstel. Aan de raad, De heer J. Franx, wethouder Vaststellen Voortgangsverslag Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel

15 maart Begrotingswijziging

Raadsvergadering. 6 november

Aan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 10 december Beleidsplan Re-integratiebeleid

V O O R J A A R S N O T A

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie

Raadsinformatiebrief B&W vergadering 11 september 2012

Overzicht toezeggingen

Een essay over de nieuwe beleidscyclus voor de Gemeente Nuth.

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013

Raadsvergadering, 2 februari Voorstel aan de Raad. Onderwerp: Economisch Actie Programma

Raadsvoorstel GEMEENTEBESTUUR. Alle programma s. A. Roest. Voorstel om te besluiten. De Financiële Rapportage (FinRap) 2018 vast te stellen

Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Kosten

Nummer raadsnota: Bl Onderwerp: Beschikbaarstelling van krediet voor planontwikkeling winkelcentrum Arkendonk

Nr Houten, 12 april 2011

RAADSVOORSTEL Onderwerp: Zienswijze tweede begrotingswijziging 2017 Orionis Walcheren

Datum: Informerend. Datum: Adviserend

20 september Begrotingswijziging 20 september 2018

raadsvoorstel Aan de raad,

Raadsvoorstel Zaak :

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, 28 juni 2011 Nummer voorstel: 2011/58

B&W Vergadering. B&W Vergadering 22 november 2016

Raadsstuk. Onderwerp: Maatschappelijke participatie door kinderen (Kansen voor de jeugd II) Reg.nummer: 2009/235363

23 november Begrotingswijziging 23 november 2017

Transcriptie:

Inleiding Met plezier bieden wij u de najaarsnota 2009 aan. Een najaarsnota in een zelfde jasje als de voorjaarsnota. Toegankelijk en voor een breed publiek geschreven. Met deze rapportage doen wij verslag van de voortgang op de beleidsdoelstellingen en voorgenomen acties over de eerste zeven maanden van 2009. Ook kijken wij vooruit. Op basis van de huidige inzichten geven we een prognose van de realisatie van onze doelstellingen ultimo 2009. Hiermee is deze najaarsnota tevens een voorbeschouwing op het aanstaande jaarverslag. In navolging van de voorjaarsnota is ook bij deze najaarsnota het uitgangspunt dat er gerapporteerd wordt op afwijking. Met de inmiddels bekende symbolen is aangegeven of doelstellingen en acties op koers liggen of niet. Waar zich afwijkingen voordoen zijn oorzaak, gevolg en maatregel toegelicht. Het eerste deel van de najaarsnota bevat een totaaloverzicht van de prognose van de realisatie van de programmadoelstellingen. Op dit niveau kijken we vooruit naar het einde van dit begrotingsjaar en spreken we de verwachting uit welke doelstellingen wel en welke niet haalbaar zijn. Zo verwachten we met de huidige kennis en inzichten 78% van de doelstellingen te halen. Realisatie van deze doelstellingen voor 2009 betekent uiteraard niet het einde van onze inspanningen op deze terreinen. Voor de jaren 2010 en verder ligt de lat veelal weer een stukje hoger. De meerjarenbegroting 2010 2013 bevat dan ook nieuwe voorstellen om deze ambities waar te maken. Wij zijn ons bewust dat deze verwachte score ook betekent dat voor 22% van de doelstellingen de realisatie aandacht vraagt, niet gaat lukken of dat er geen gegevens beschikbaar zijn. In de voorjaarsnota is hier al bij stilgestaan en zijn deze zorgenkindjes benoemd. Er zijn toen maatregelen voorgesteld om het tij te keren. Helaas leiden deze extra inspanningen niet altijd tot het gewenste effect. Belangrijk hierbij is dat we moeten accepteren dat het keren van bepaalde effecten niet of slechts beperkt tot onze mogelijkheden behoort. Hiermee doelen we onder meer op de economische crisis waarin de wereld zich bevind. Deze heeft zeker ook z n weerslag op onze gemeente. Onze ambities op het gebied van wonen en ruimtelijk beleid en werken en gebiedsinvesteringen ondervinden hiervan de gevolgen. Dit alles betekent natuurlijk niet dat we stil zitten en afwachten. Wat zeggen deze prognoses over 2009 en toekomstige jaren? Om dit duidelijk te krijgen vindt er dit najaar wederom een belevingsonderzoek plaats onder de inwoners van Steenwijkerland. Rekening houdend met de wereld om ons heen helpen deze uitkomsten om kritisch naar onze toekomstige ambities te kijken. Vragen deze om bijstelling of juist om extra inspanningen? Daarnaast vormen de resultaten van deze Omnibus enquête belangrijke input voor het jaarverslag. Hieruit zal blijken in hoeverre onze prognoses worden bewaarheid. Tot slot. Met deze najaarsnota hopen wij op een transparante manier verslag te doen van de resultaten van onze inspanningen. Met de doorkijk naar het jaarverslag willen wij de samenhang in de nieuwe documentenstructuur benadrukken en de sturingsmogelijkheden op het voorgestane beleid voor de gemeenteraad versterken. September 2009 Burgemeester en wethouders van Steenwijkerland, de secretaris, de burgemeester, drs. A.J. Peterson drs. H.H. Apotheker 1

2

1. Inhoudsopgave INLEIDING...1 1. INHOUDSOPGAVE...3 1. TUSSENRAPPORTAGE BEGROTINGSNIVEAU...4 1.1 Prognose realisatie programmadoelstellingen...4 1.2 Overzicht afwijkende prognoses per programma...5 1.3 Totaaloverzicht realisatie acties programmabegroting 2009-2012...6 1.4 Overzicht afwijkingen realisatie acties programmabegroting...6 1.5 Begrotingswijziging...8 2. NAJAARSNOTA 2009 PER PROGRAMMA...10 2.1 Wonen en Ruimtelijk Beleid...10 2.2 Werken en Gebiedsinvesteringen...13 2.3 Jongeren...17 2.4 Maatschappelijke Participatie...20 2.5 Veiligheid...23 2.6 Kernen en Leefbaarheid...25 2.7 Toerisme, Evenementen en Cultuur...27 2.8 Mobiliteit en Openbare Ruimte...29 2.9 Burger en Bestuur...34 2.10 Duurzaamheid...38 2.11 Financiën ( incl. Alg. dekkingsmiddelen)...40 3. BUDGETAANPASSINGEN NAJAARSNOTA 2009...42 3.1 Budgetafwijkingen Najaarsnota 2009...42 3.2 3.3 Financieel beeld na verwerking Najaarsnota 2009...43 Motie Voetpad Dolderbrug...43 4. TE NEMEN BESLUITEN:...44 BIJLAGE VOORTGANG GROTE INVESTERINGSPROJECTEN...45 5.1 Voortgangsrapportage Investeringen Wonen en Ruimtelijk Beleid...45 5.2 Voortgangsrapportage Investeringen Werken en gebiedsinvesteringen...46 5.3 Voortgangsrapportage Investeringen Jongeren...47 5.4 Voortgangsrapportage Investeringen Maatschappelijke Participatie...49 5.5 Voortgangsrapportage Veiligheid...49 5.6 Voortgangsrapportage Investeringen Kernen en Leefbaarheid...50 5.7 Voortgangsrapportage Investeringen Toerisme, Evenementen en Cultuur...51 5.8 Voortgangsrapportage Investeringen Mobiliteit en Openbare Ruimte...51 5.9 Voortgangsrapportage Investeringen Burger en Bestuur...54 5.10 Voortgangsrapportage Investeringen Financiën...54 BIJLAGE 13 SLEUTELPROJECTEN...55 BIJLAGE BELEIDSAGENDA...75 3

1. Tussenrapportage begrotingsniveau Dit hoofdstuk geeft een beeld van de voortgang van alle programma s gezamenlijk. Het bevat een totaaloverzicht van de prognose van de realisatie van de programmadoelstellingen. En het gaat in op de belangrijkste afwijkingen in de te leveren acties voor alle programma s gezamenlijk. Dan gaat het om de acties uit de programmabegroting. Aan de orde komen de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van wat in de programmabegroting is afgesproken. Het hoofdstuk besluit met de voorgestelde begrotingswijziging. 1.1 Prognose realisatie programmadoelstellingen De prognose van de realisatie van de programmadoelstellingen richt zich op de zogenaamde eerste wat-vraag in de begroting: wat willen we bereiken? Voor 78% van de doelstellingen in 2009 is de verwachting dat ze gerealiseerd worden zoals in de programmabegroting is afgesproken. Voor 12% is specifieke aandacht nodig en 8% van de doelstellingen dreigen we niet te halen zoals het er nu uitziet. Voor de doelstellingen in 2012 denken we dat de realisatie van 74% realistisch zal zijn. 21% van de doelstellingen behoeft specifieke aandacht. Vooralsnog verwachten we 3% van de doelstellingen in 2012 niet te halen. Prognose realisatie doelstellingen 2009 8% 2% 12% op koers 78% specifieke aandacht vereist problemen geen gegevens Prognose realisatie 2% doelstellingen 2012 3% 21% 74% 4

1.2 Overzicht afwijkende prognoses per programma 78% van de beoogde doelstellingen in 2009 liggen op koers, voor 22% dreigt achterstand, worden de doelstellingen niet behaald, dan wel zijn onvoldoende gegevens beschikbaar voor een goede inschatting van de realisatie. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste afwijkingen op de doelstellingen. In hoofdstuk 1.3 worden de afwijkingen op de voorgenomen acties in 2009 toegelicht. = op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend 2009 2012 Wonen en ruimtelijk beleid Prioriteit 1: versterken draagv lak voor voorzieningen Voldoende kavels voor woningen Realisatie woningen inbreidings -locaties Steenwijk, Vollenhove en Oldemarkt Groei inwoners Prioriteit 2: Bouwen voor specifieke doelgroepen Alle nieuwe woningen bestemd voor de doelgroep zijn levensloopgeschikt Werken en gebiedinvesteringen Prioriteit 4: Stimuleren werkgelegenheid Groei arbeidsplaatsen Verkoop van kavels bedrijventerreinen Prioriteit 5: Investeren in Steenwijkerland Realisatie en stimulatie verblijfsrecreatie (gele gebieden) Realisatie bedrijventerreinen Uitvoeren visie plattelandseconomie Prioriteit 7: Begeleiding werkzoekenden Niemand zonder diploma / traject van school X X Verlagen bijstandsvolume 2009 Jongeren Prioriteit 8: Ontwikkelen jongerenbeleid Jongeren worden betrokken bij voor hen relevant beleid De jeugdagenda is vastgesteld mede op basis van de jeugdkaart Maatschappelijke participatie Prioriteit 13:Sportbevordering Meer gebruik sportvoorzieningen Veiligheid Geen afwijkingen Kernen en leefbaarheid Prioriteit 17: Plaatselijk belang betrekken bij gemeentelijk beleid Meer inwoners voelen zich vertegenwoordigd door PB Toerisme, evenementen en cultuur Geen afwijkingen Mobiliteit en openbare ruimte Geen afwijkingen Burger en Bestuur Prioriteit 26 Dienstverlening Telefoontjes worden juist doorverbonden Beantwoording brieven binnen wettelijke termijn / klant wordt geïnformeerd over vertraging en reden Resultaatgerichte doelstellingen voor deelonderwerpen benoemen Duurzaamheid Prioriteit 30: Verbetering kwaliteit duurzaamheid Co2 reductie Duurzame energie Energieconsulenten om bewoners en bedrijven te ondersteunen in treffen van maatregelen 5

1.3 Totaaloverzicht realisatie acties programmabegroting 2009-2012 De voortgang van de acties gaat in op de tweede wat-vraag uit de begroting: wat gaan we voor doen? De realisatie van de doelstellingen hangt samen met de realisatie van de acties. Deze paragraaf zoomt in op de afwijkingen ten opzichte van wat er in de programmabegroting is afgesproken. Dan kan het gaan om achterlopen ten opzichte van de planning, het gewijzigd uitvoeren van een actie of om een gewijzigde inzet van middelen. Hoofdstuk 2 gaat nader in op de aard en omvang van de afwijkingen. Deze paragraaf geeft een totaaloverzicht van alle afwijkingen tezamen. Iedere afwijking wordt kort toegelicht en van een maatregel voorzien, waarbij geldt dat een afwijking op een voorgenomen actie niet automatisch betekent dat een doelstelling niet wordt gehaald. Onderstaande grafiek geeft voor het totaal van de programma s aan in hoeverre de beoogde acties in 2009 op schema liggen. Overzicht voortgang prestaties 2009 uit programmabegroting 2009-2012 15% 1% 1% 83% op koers specifieke aandacht vereist problemen geen gegevens In het eerste 7 maanden ligt 83% van de acties op schema. Toch zijn er voor 15% van de acties afwijkingen te melden. Voor 1% van de acties zijn er problemen en eveneens 1% zijn geen gegevens beschikbaar: 1 1.4 Overzicht afwijkingen realisatie acties programmabegroting De belangrijkste afwijkingen zijn hieronder per programma gegroepeerd. = op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend 2009 Toelichting Maatregel Wonen en ruimtelijk beleid Prioriteit 1: versterken draagv lak voor voorzieningen Ontwikkelen website voor promotie wonen in Steenwijkerland Actie is nog onvoldoende uitgewerkt. Promotie levert gezien recessie geringe bijdrage aan groeidoelstellingen Prioriteit 2: bouwen voor specifieke doelgroepen Voorzetten woningbouw Het aantal van 250 nieuwe woningen per jaar wordt niet gerealiseerd. Dit is het gevolg van de kredietcrisis en een verminderde belangstelling van mensen van buiten Steenwijkerland Verplaatsing / vergroting dierenasiel de Kluif De onderhandelingen over verplaatsing dierenasiel zijn nog gaande. Het bestuur van het dierenasiel gaat niet akkoord met het financieel voorstel van de gemeente Werken en gebiedinvesteringen Prioriteit 4: Stimuleren werkgelegenheid Uitgeven van gemiddeld 7 hectare bedrijventerrein per jaar t/m 2012 Als gevolg van economische ontwikkelingen is de belangstelling minder dan voorgenomen. De prognose is dat 3ha in 2009 zal worden verkocht Ontwikkelen totaalpakket promotiecampagne De woningbouwambitie is bijgesteld naar 150-175 woningen per jaar. Wij onderzoeken op welke wijze we de woningbouwproductie gaande kunnen houden Naar verwachting komt er in augustus meer duidelijkheid over de financiële kant van de zaak. Daarna volgt overleg met bestuurders. Concrete verplaatsing niet voor medio 2010. Er wordt een aantal maatregelen voorgesteld om de crisis te bestrijden. Zo zal de gemeente inzetten op het versneld uitvoeren van een aantal projecten. Ook wordt in overleg met de Business Club 1 Het getoonde cirkeldiagram is afgeleid van de scores uit het hoofdstuk tussenrapportage programmaniveau. De voortgang van iedere prestatie wordt daarbij beoordeeld op drie aspecten: planning, levering en middelen. De slechtste score op deze aspecten bepaalt de totaalscore voor de prestatie. Dit omdat een afwijking op één aspect leidt tot een afwijking van de prestatie als geheel. 6

= op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend 2009 Toelichting Maatregel Steenwijk een actielijst opgesteld. Prioriteit 5: Investeren in Steenwijkerland Realisatie verblijfsrecreatieve complexen in de gele gebieden: Scheerwolde, Beulakerpolder en Ossenzijl 2009 t/m 2012 Doordat er nog een aantal procedures lopen, kan nog niet begonnen worden met de realisatie Uitvoering geven aan speerpunten visie plattelandseconomie 2009 e.v. De visie is nog niet vastgesteld door een gebrek aan capaciteit Jongeren Prioriteit 9: Versterken jeugd(gezondheids)zorg Uitwerken plan van aanpak Centrum Jeugd en Gezin 2009 De opstartfase duurt langer dan verwacht Maatschappelijke participatie Prioriteit 13: Sportbevordering Nationaal actieplan sport en bewegen; opzet 2008, aanvang in 2009 De opzet en de uitvoering zijn verplaatst naar 2009. Op dit moment wordt NASB geïntegreerd in het bestaande beleid Accommodaties Blokzijl en Oldemarkt (conform bijlage 3 raadsbesluit 18-12-2008). Om de sportaccommodaties te laten voldoen aan de NOC/NSF - normen zijn meer financiële middelen nodig dan voorzien Veiligheid Prioriteit 14: Veilige woon- en leefomgeving Persoonsgerichte benadering: koppeling agent en veelpleger X Dit actiepunt is onjuist in de begroting verwoord. Het gaat om koppeling van een agent aan een veelpleger, niet aan een geweldpleger Eerstelijns voertuigen brandweer: voorzien van mobile data communicatie Er vindt een verschuiving plaats tussen de geraamde investeringslasten en de geraamde exploitatielasten. Kernen en leefbaarheid Geen afwijkingen Toerisme, evenementen en cultuur Prioriteit 19: Kwalitatieve versterking toeristische sector Uitvoeren plan elektrisch varen Beoogde financiers zijn niet tot subsidiering bereid. Plan schiet hierdoor in de vertraging. Prioriteit 21: Regionale samenwerking en promotie Organisatie WK vissen Het WK v issen gaat niet door. Mobiliteit en openbare ruimte Prioriteit 23: Verkeer Herziening parkeerbeleid stad Steenwijk Overschrijding van 30.000, - door meerwerk adviesbureau Uitvoering plan Ossenzijl Overschrijding op het budget neemt met 50.000,- toe tot 150.000, - door diverse onvoorziene aanpassing in de infrastructuur Prioriteit 24: Beter onderhoudsniveau infrastructuur Ecologisch maaibestek opstellen en aanbesteden Naar verwachting ontstaat er in 2009 een tekort van 80.000, - op het beschikbare budget voor het berm- en slootonderhoud. Bij de voorjaarsnota werd nog uitgegaan van een tekort van 150.000. Aanpak van zwerfafval en vuildumpingen Vertraging van het project vanwege tekort personeel. Het project start pas eind maart in plaats van 1 januari 2009. Plaatsing ondergrondse glas - en textielcontainers Er is eerst priorioriteit gegeven aan het onderdeel 2008. Het onderdeel 2009 schuift daardoor naar achteren Prioriteit 25: Bevordering zelfwerkzaam heid Uitbreiding greenteams Nog niet gestart met de voorgestelde uitbreiding. Wordt bekeken in samenhang met We wachten de uitkomst van de procedures af. Dit jaar besluitvorming door de raad. Bij de jaarrekening zal worden gevraagd om het resterende budget over te hevelen naar 2010 Het restantbudget overhevelen naar 2010 Als de financiële gevolgen in beeld zijn volgt een voorstel aan de gemeenteraad Het actiepunt verwijderen uit de begroting. Budgetten budgettair neutraal aanpassen. Trachten andere financiering te krijgen. Bijramen 30.000, - op de post verkeersmaatregelen Het krediet met 50.000, - verhogen Het maaibestek in het najaar van 2009 voor een periode van 4 jaar aanbesteden. In het najaar van 2009 op regie basis de meest waardev olle bermen (NP Weeribben-Wieden en de hogere zandgronden) duurzaam maaien. Het budget dat in 2009 overblijft, overhevelen naar 2010. Inhuur externe Dit najaar komt er een breed voorstel over het betrekken van burgers waarin de greenteams 7

= op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend 2009 Toelichting Maatregel Burger en Bestuur Prioriteit 26: Dienstverlening Implementatie Govunited, archivering internet en realisatie digitaal documentair management systeem Blijvende aandacht management voor briefafhandeling,telefonische bereikbaarheid etc andere prioriteiten op het gebied van burgers betrekken. De implementatie van de Midoffice Suite is ten opzichte van de eerste planning met enkele maanden vertraagd. Inmiddels is de Midoffice Suite van Logica door Govunited geaccepteerd. De komende maanden vindt de daadwerkelijke implementatie plaats. Ruime aandacht is aanwezig bij management voor dienstverleningsnormen, werkt door in de daadwerkelijke prestatiecijfers, wegwerken lang openstaande brieven werkt echter nog door. Digitalisering van bouwvergunningen, o.a. ten behoeve van BAG Europese aanbesteding heeft niet geleid tot gunning aan een marktpartij, vanwege complexe materie. Na de zomer wordt begonnen met aanbestedingsprocedure. Duurzaamheid Geen afwjkingen worden meegenomen. Inmiddels is de oplossing geaccepteerd, nu wordt alles op alles gezet om de implementatie vlot te laten verlopen. Verbetering briefafhandeling: loopt mee met implementatie wet dwangsom. Een organisatiebreed telefonisch bereikbaarheidsonderzoek is inmiddels uitgevoerd en zal tot verbetermaatregelen leiden. Bij de Gemeentewinkel zal de implementatie van het Klant Contact Centrum verder faciliterend werken voor een betere telefonische bereikbaarheid. De invoering van het 14+- nummer heeft vooralsnog geen prioriteit. Er volgt nieuwe aanbesteding met herzien bestek. Enkele maanden vertraging. 1.5 Begrotingswijziging Een aantal van bovengenoemde beleidsontwikkelingen heeft geleid tot wijzigingen in de begroting. Verder is de begroting gewijzigd door andere financiële ontwikkelingen en ontwikkelingen met een gering beleidsmatig gehalte. In hoofdstuk 3 is een uitgebreide analyse van de financiële gevolgen van de voorjaarsnota opgenomen. Financieel effect Najaarsnota en gevolgen meerjarenbegroting Het financiële effect van de najaarsnota wordt verwerkt middels een begrotingswijziging. Voor het jaar 2009 is er een ruim overschot en ingaande 2010 een gering tekort. In de bijstellingen van 2010 en verder zijn enkel de wijzigingen meegenomen die nog niet in de meerjarenbegroting 2010 2013 zijn verwerkt. Wijzigingen van bijvoorbeeld de algemene uitkering en de WWB zijn al verwerkt in de begroting 2010 2013. Het financiële effect van deze Najaarsnota: Jaar 2009 2010 2011 2012 Overschot 945.000 Tekort 65.000 64.000 64.000 Het overschot 2009 van 945.000 is met name veroorzaakt door een positieve bijstelling van de Rijksbijdrage / uitgaven WWB van 662.000, niet benodigde CAO overheidspersoneel van 353.000, voordelige rentelasten van 272.000, een bijstelling van de IZA liquidatie-uitkering van 100.000 een nadeel op de algemene uitkering van 348.000 In paragraaf 3.1 is een uitgebreide toelichting opgenomen. 8

Het financiële beeld van de begroting 2009 na verwerking van deze najaarsnota: Het saldo van de begrotingsruimte komt tot uitdrukking in de meerjarenbegroting 2009 2012. Dit is het startsaldo van de jaarschijven opgenomen in de nota van aanbieding. Bij de vaststelling van de begroting 2009 zijn er amendementen aangenomen die de startpositie hebben beïnvloed. De stand van deze positie na verwerking van de najaarsnota bedraagt: Jaar 2009 Begrotingspositie Excl bezuinigingen 1.742.000 Begrotingspositie Incl bezuinigingen 1.716.000 Het verschil ligt in de nog te realiseren ombuigingen. De begrotingspositie exclusief bezuinigingen gaat uit van het volledig realiseren van de nog opgenomen ombuigingen. De begrotingspositie inclusief bezuinigingen gaat uit van het niet kunnen invullen van de nog te realiseren bezuinigingen. 9

2. Najaarsnota 2009 per Programma Per programma wordt een beeld gegeven van: De voortgang van de beoogde doelstellingen en prestaties uit de begroting 2009-2012. inclusief financiële afwijkingen. 2.1 Wonen en Ruimtelijk Beleid = op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend Prioriteit 1: Versterken draagvlak voorzieningen Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Voldoende kavels voor woningen, 2009 Minimaal ruimte voor 250 woningen met bouwmogelijkheden in de kleine kernen nieuwe woongebieden ontwikkelen 2012 Ieder jaar kavels voor minimaal 250 woningen Realisatie woningen inbreidingslocaties Steenwijk, Vollenhove en Oldemarkt Groei inwoners 2009 Uitvoering stimuleringsregeling wonen boven winkels 2012 Minimaal 100 woningen 2009 375 inwoners erbij met als speerpunt een actieve gebiedspromotie 2012 Minimaal 45.000 inwoners Toelichting afwijkingen doelstelling Onderwerp: Minimaal ruimte voor 250 woningen met bouwmogelijkheden in de kleine kernen Wat is de aard en de omvang van de afwijking? De woningbouwambitie is bijgesteld naar 150-175 woningen per jaar. Dit is de uitkomst van het woonbehoefteonderzoek dat is uitgevoerd voor de Toekomstvisie. Er is voldoende plancapaciteit, dat is het probleem niet. Dat er jaarlijks minder dan 250 woningen worden gebouwd wordt veroorzaakt door de kredietcrisis, maar ook omdat de komst van nieuwe bewoners van buiten Steenwijkerland lager is dan verwacht. De uitgifte van kavels door de gemeente verloopt nog wel goed. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de De doelstelling om jaarlijks 250 woningen aan de woningvoorraad toe te voegen wordt niet gehaald. Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Het aantal procedures en bouwvergunningen loopt terug. Financieel zijn de gevolgen voor de grondexploitatie vooralsnog beperkt aangezien het merendeel van de kavels wordt ontwikkeld door corporaties en ontwikkelaars. Uiteindelijk is het nadelig voor de gemeente aangezien het vertragen van de woningbouw doorwerkt in andere sectoren en de inkomsten vanuit de WOZ lager uitvallen dan begroot. Welke maatregelen stellen we Onderzoeken op welke wijze de woningbouwproductie gaande gehouden kan worden. Kredietcrisis, stagnatie woningmarkt, afwachtende houding woningbez itter. De externe ontwikkelingen zijn de voornaamste oorzaak van het niet halen van de doelstelling. Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Stimuleringsregeling locatieontwikkeling wordt blijvend onder de aandacht gebracht Nee van de doelgroep Starten experiment collectief particulier opdrachtgeverschap Nee Ontwikkeling website voor promotie wonen in Steenwijkerland Nee Herzien actieafspraken met diverse partijen Nee Actualisatie bestemmingsplannen diverse kernen Nee Openstellen digitale bestemmingsplannen voor landelijke database Nee Aanpassen proces vergunningverlening Nee Opstellen bestemmingsplan verblijfsrecreatie Nee 10

Toelichting afwijkingen acties Onderwerp: Ontwikkelen website voor promotie wonen in Steenwijkerland Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Deze actie is nog niet opgepakt Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we De actie is momenteel onvoldoende uitgewerkt, promotie wonen zal meer (moeten) omvatten dan alleen een website. Nihil, door nu heel actief in te zetten op promotie wordt de kern van het probleem niet opgelost aangezien de problemen op de woningmarkt te maken hebben met de kredietcrisis en demografische ontwikkelingen. De raad is nog niet gediend met een voorstel en er zijn dus ook nog geen middelen beschikbaar gesteld voor promotie, daarnaast zijn er ook nog geen verplichtingen aangegaan. Opstellen totaalpakket voor een promotiecampagne, waarbij het ontwikkelen van een website een onderdeel zal zijn. Kredietcrisis en stagnatie woningmarkt, vergrijzing en ontgroening, huishoudensverdunning Prioriteit 2: Bouwen voor specifieke doelgroepen Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Sociale woningbouw inclusief 2009 30% van de nieuwe woningen bouwen doelgroepen 2012 30% van de nieuwe woningen Alle nieuwe woningen bestemd voor de doelgroep zijn levensloop geschikt (te maken) 2009 25% van de nieuwe woningen bestemd voor doelgroepen 2012 100% van de nieuwe woningen bestemd voor doelgroepen Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Voortzetten woningbouw Nee Starten experiment collectief particulier opdrachtgeverschap Nee Voortzetten van herstructurering woonwijken Nee Inbreidingslocaties herontwikkelen Nee In kleine kernen bouwen voor de eigen behoefte Nee Verplaatsing / vergroting dierenasiel de Kluif Nee Toelichting afwijkingen acties Onderwerp: Voortzetten woningbouw Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we De woningbouwambitie is bijgesteld naar 150-175 woningen per jaar. Dit is de uitkomst van het woonbehoefteonderzoek dat is uitgevoerd voor de Toekomstvisie. Er is voldoende plancapaciteit, dat is het probleem niet. Dat er jaarlijks minder dan 250 woningen worden gebouwd wordt veroorzaakt door de kredietcrisis, maar ook omdat de komst van nieuwe bewoners van buiten Steenwijkerland lager is dan verwacht. De uitgifte van kavels door de gemeente verloopt nog wel goed. De doelstelling om jaarlijks 250 woningen aan de woningvoorraad toe te voegen wordt niet gehaald. Het aantal procedures en bouwvergunningen loopt terug. Financieel zijn de gevolgen voor de grondexploitatie vooralsnog beperkt aangezien het merendeel van de kavels wordt ontwikkeld door corporaties en ontwikkelaars. Uiteindelijk is het nadelig voor de gemeente aangezien het vertragen van de woningbouw doorwerkt in andere sectoren en de inkomsten vanuit de WOZ lager uitvallen dan begroot. Onderzoeken op welke wijze de woningbouwproductie gaande gehouden kan worden. Kredietcrisis, stagnatie woningmarkt, afwachtende houding woningbezitter. De externe ontwikkelingen zijn de voornaamste oorzaak van het niet halen van de doelstelling. Onderwerp: Verplaatsing / vergroting dierenasiel de Kluif Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Gemeente en bestuur van het dierenasiel zijn al gedurende enige tijd met elkaar in gesprek over de verplaatsing van het dierenasiel naar een andere locatie. Gemeente heeft een concreet financieel voorstel gedaan. Het bestuur van het dierenasiel vindt dit voorstel onvoldoende. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Gemeente en bestuur dierenasiel zijn in gesprek om tot een gezamenlijk standpunt te komen over de financiële uitgangspunten. Daarna zal college bepalen of en in hoeverre zij tegemoet komt aan wens van bestuur. Alternatieven zijn: grotere eigen inbreng van Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare het dierenasiel of beëindiging dierenasiel activiteiten. 11

Welke maatregelen stellen we Naar verwachting komt er in augustus meer duidelijkheid over de financiële kant van de zaak. Daarna volgt overleg met bestuurders. Concrete verplaatsing niet voor medio 2010. Prioriteit 3: Betrekken inwoners bij inrichting woonomgeving Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Plannen voor woonomgeving of woningbouw gebaseerd op basis van behoeftepeiling, woonbehoefte onderzoek inwoners Inwoners zijn tevreden over Prognose 2009 Alle nieuwe plannen 2012 Alle nieuwe plannen 2009 Waardering 7,2 woning en woonomgeving 2012 Waardering 7,5 (omnibus) Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Starten experiment collectief particulier opdrachtgeverschap Nee Centraal plaatsen bewoner in kleine kernen Nee Nadere wijzigingen Hieronder is de mogelijkheid om nadere aanvullingen op te nemen. Dit voor acties die niet in de programmabegroting zijn opgenomen. Dan kan het gaan om: - Nieuwe acties - Beheertaken die de gemeente heeft vanuit de wet 12

2.2 Werken en Gebiedsinvesteringen = op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend Prioriteit 4: Stimuleren werkgelegenheid Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Groei in arbeidsplaatsen 2009 2% en > gemiddeld in Overijssel 2012 2% en > gemiddeld in Overijssel Verkoop van kavels 2009 7 hectare gemiddeld per jaar bedrijventerreinen 2012 7 hectare gemiddeld per jaar Revitalisering bedrijventerreinen 2009 Uitvoeringsplannen gereed 2012 Bedrijventerrein Groot Verlaat, Dolderkanaal, Boterberg, De Weijert gerevitaliseerd. Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Uitgeven van gemiddeld 7 hectare bedrijventerrein per jaar t/m 2012 Nee Voorbereiden nieuw bedrijventerrein nabij Steenwijk in het kader van de toekomstvisie Nee Uitvoeren acquisitieplan 2009 t/m 2011 Nee Opstellen uitvoeringsplan voor revitalisering bedrijventerreinen in 2009 Ja Toelichting afwijkingen acties Verkoop kavels bedrijventerreinen Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we Er is belangstelling en opties voor een aantal kavels. Deze hebben nog niet geresulteerd in concrete afname. Hierdoor stagneert de verkoop van bedrijventerrein. Oorzaak is het uitstellen van de beslissing over aankoop vanwege de krediet- en economische crisis. Consequentie is dat er niet voldoende bedrijventerrein wordt verkocht en dat er ook geen groei plaatsvindt van arbeidsplaatsen. Nog niet bekend. Er wordt een aantal maatregelen voorgesteld om de crisis te bestrijden. Zo zal de gemeente inzetten op het versneld uitvoeren van een aantal projecten. Het aanjaagteam met daarin gemeente, Business Club, Kamer van Koophandel en het UWV-werkkbedrijf komt periodiek bijeen om de economische situatie te monitoren en met gerichte acties zal komen om de economie te stimuleren. Door de economische en financiële crisis worden er minder bedrijventerreinen verkocht. Prioriteit 5: Investeren in Steenwijkerland Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Centrumplannen Steenwijk, 2009 Realisering Vollenhove en Oldemarkt 2012 Centrumplannen gereed Stationszone Steenwijk 2009 Realisering 2012 Plannen gereed Behoud aantal banen rondom 2009 600 banen natuur en landschap 2012 600 banen Realisatie en stimulatie 2009 Start met uitvoering verblijfsrecreatie (gele gebieden) 2012 Realisatie Realisatie bedrijventerreinen 2009 Verdere planvorming nieuw te ontwikkelen terrein 2012 Uitgifte gereed Uitvoeren visie 2009 Uitvoering plattelandseconomie 2012 Uitvoering 13

Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Realisatie verblijfsrecreatieve complexen in de gele gebieden: Scheerwolde, Nee Beulakerpolder en Ossenzijl 2009 t/m 2012 Uitvoeren centrumplan Steenwijk, (incl. gedempte Steenwijkerdiep) 2009 t/m 2010 Nee Realisatie centrumplan Vollenhove 2009, 2010 Nee Uitvoeren project stationsomgeving 2009, 2010 Nee Uitvoeren centrumplan Oldemarkt t/m 2012 Nee Vertalen masterplan bedrijventerreinen naar concrete uitvoeringsgerichte projecten 2009 Ja ILG-programmering opstellen 2009 Ja Verdere uitvoering modules en deelgebieden landinrichting 2009 e.v. Nee Ondersteuning rietlobby naar LNV Nee Uitv oering geven aan BOP Nationaal Park 2009 e.v. Nee Uitvoering geven aan speerpunten visie plattelandseconomie 2009 e.v. Nee Gereedmaken beheerplan Wieden-Weerribben 2009, invoering maatregelen vanaf 2009 Ja Mogelijke incidentele ondersteuning t.b.v. rietbeheer Ja Toelichting afwijkingen acties Realisatie en stimulatie verblijfsrecreatie (gele gebieden) Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Er kan in het jaar 2009 nog niet begonnen worden met de realisatie. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we Er lopen nog een aantal bezwaarprocedures. Deze dienen eerst zorgvuldig te worden afgerond. De start van de uitvoering loopt vertraging op, waardoor realisatie nog niet in het jaar 2009 plaatsvindt. Wachten op de uitkomst van de in gang gezette procedures. Geen Uitvoering geven aan speerpunten visie plattelandseconomie 2009 e.v. Wat is de aard en de omvang van de afwijking? De visie is nog niet door de raad vastgesteld, zodat in het jaar 2009 nog niet met uitvoering gestart kan worden. Inzetbare capaciteit, afstemming met derden. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we De uitvoering start in 2010 door vertraging in de uitvoering. Dit jaar besluitvorming door de raad. Volgend jaar starten met de uitvoering. Prioriteit 6: Dienstverlening aan ondernemers Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Verbeteren en stimuleren digitale 2009 Website actueel m.b.t. digitale dienstverlening aan ondernemers dienstverlening 2012 Status vergunning on-line beschikbaar Frontoffice voor ondernemers 2009 Evalueren eerste ervaringen intern en extern 2012 80% van de ondernemers die zich bij de frontoffice hebben gemeld zijn tevreden Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Eerste opzet frontoffice operationeel 2009 ja Actief communiceren met betrokken bedrijfsleven over werkwijze frontoffice en doorvoeren verbeteringen 2009 / 2010 Nee 14

Prioriteit 7: Begeleiding werkzoekenden Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Werkeloosheidsniveau omlaag 2009 < gemiddeld Overijssel 2012 < gemiddeld Overijssel Niemand zonder diploma / traject 2009 90% X van school 2012 Streven is 100% X Gemeente realiseert 2009 20 plaatsen werkervaringsplaatsen 2012 20 plaatsen Verlagen bijstandsvolume 2009 2009 5,5% 2012 20% Toelichting afwijkingen doelstelling Verlagen bijstandsvolume Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we Voor 2009 e.v. is uitgegaan van een dalend bijstandsvolume. De verwachting is dat ondanks de huidige economische situatie het gemiddelde bijstandsvolume net wel of net niet gehaald zal worden. De ontwikkeling in het 2 e half jaar 2009 zal hier een belangrijke rol in spelen. Economische situatie. Het gemiddelde bijstandsvolume wordt net wel of net niet gehaald. Per verstrekte uitkering wordt rekening gehouden met een gemiddeld bedrag van 13.000 per jaar. Bij de Voorjaarsnota is het bijstandsvolume aangepast van gemiddeld 495 verstrekte uitkeringen naar 540 verstrekte uitkeringen. De begroting is hierop aangepast. Deze bijstelling is te groot gebleken. De toename in bijstandgerechtigden blijft achter bij de prognose opgenomen in de voorjaarsnota en de landelijke trend. In de najaarsnota wordt de begroting naar gemiddeld 518 bijgesteld. Dit geeft een financieel effect van 286.000. ( zie maatschappelijke participatie ) Integrale aanpak van de problematiek met een zo adequaat mogelijke inzet van participatiemiddelen. Hierdoor worden de kansen voor werkloze bijstandsontvangers op de arbeidsmarkt vergroot. Door de economische crisis gaan veel banen verloren. Hierdoor doen meer personen een beroep op financiële bijstand. Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Geïntegreerde werkgeversaanpak met ketenpartners (continu proces) Nee Uitbreiden doelgroep Werk Nu naar totale bestand (continu proces) Nee Binnen 3 maanden contract op maat voor iedere bijstandsgerechtigde Nee richting betaald werk of maatschappelijke participatie (continu proces) Uitbreiding aantal werkervaringsplaatsen bij gemeentelijke organisatie 2009 Ja Inzicht in huidige bestand IGSD of en hoe activering richting betaald werk of Nee vrijwilligerswerk mogelijk is Formuleren nieuw arbeidsmarktbeleid (2009) Nee 15

Nadere wijzigingen Hieronder is de mogelijkheid om nadere aanvullingen op te nemen. Dit voor acties die niet in de programmabegroting zijn opgenomen. Dan kan het gaan om: - Nieuwe acties - Beheertaken die de gemeente heeft vanuit de wet - Financiële mutaties die niet het gevolg zijn van beleidsmatige keuzes Deze wijzigingen worden hieronder toegelicht. Financiële mutatie 1; Opbrengst verkoop Onroerende zaken Wat is de aard en de omvang van de afwijking? In de voorjaarsnota een bijstelling opgenomen van 154.000. Deze kan nu bijgesteld worden met 21.000. Verkoop van onroerende zaken in 2 e en 3 e kwartaal 2009 Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Geen Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Het voordeel van 21.000 komt ten gunste van de jaarrekening 2009 Welke maatregelen stellen we Eenmalige bijstelling van de begroting met 21.000. Vooralsnog geen. Financiële mutatie 2; Bijdrage twee jaar onderhoud Grondexploitatie Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Door vertraging in het afsluiten van complexen ontstaat er een vertraging in de compensatie van twee jaar onderhoud. Dit tot een bedrag van 39.480 in 2009. Dit op basis van begroting van de grondexploitatie 2010 2013. Naleving van de kadernota. De grondexploitaties betaalt twee jaar lang het onderhoud van opgeleverde complexen. Dit is vertraagd. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Geen Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Een lagere bijdrage van 39.480 uit de reserve grondexploitatie in 2009. Welke maatregelen stellen we De economisch ontwikkelingen spelen hier een grote rol. 16

2.3 Jongeren = op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend Prioriteit 8: Ontwikkelen jongerenbeleid Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Jongeren worden betrokken bij voor hen relevant beleid 2009 Resultaat van statistisch relevante steekproef is v erwerkt in jeugdagenda. Nieuwe vormen van inspraak worden ontwikkeld. 2012 25% van de jongeren voelt zich betrokken bij jeugdbeleid en werkt mee aan inspraakactiviteiten Prognose De jeugdagenda is vastgesteld 2009 Jeugdagenda is vastgesteld en de implementatie is gestart mede op basis van de jeugdkaart 2012 Per actiepunt uit de jeugdagenda is het resultaat bekend Toelichting afwijking doelstelling Jeugdagenda Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we De resultaten van de acties uit de jeugdagenda zijn bekend, zoals aantal deelnemers, aantal activiteiten, etc. De effecten van het beleid (outcome) zijn niet of onvoldoende bekend. Het meten van effecten kost tijd en geld. O.m. personele wisselingen binnen de afdeling MO zijn er de oorzaak dat onvoldoende aandacht is besteed aan monitoring. Tot nu toe heeft het geen gevolgen Geen gevolgen. Bij de actualisatie van de jeugdkaart worden enquêtes uitgezet onder jongeren. Gevraagd zal worden naar de mate waarin jongeren zich betrokken voelen bij de beleidsontwikkeling. Eind 2009 zijn de resultaten bekend. Geen Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd volgen s Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Actualiseren jeugdkaart 2009 nee Organiseren jongerenpanels in samenwerking met Timpaan (continu proces) nee Prioriteit 9: Versterken jeugd(gezondheids)zorg Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Een herkenbaar loket voor de jeugdgezondheid 2009 Plan van aanpak Centrum Jeugd en Gezin (CJG) vastgesteld en de voorbereidingen op het CJG dat in 2010 wordt gerealiseerd, worden afgerond 2012 CJG gerealiseerd. Burgers weten het te vinden voor vragen op het gebied van opvoeden en opgroeien. Prognose Reductie overgewicht 2009 Meer ouders zijn zich bewust van de risico s van overgewicht dan in 2007 2012 90% van de ouders is zich hiervan bewust Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Uitwerking plan van aanpak centrum voor jeugd en gezin, 2009 nee Voortzetting project stevig ouderschap, continu nee 17

Toelichting afwijking acties Centrum voor Jeugd en Gezin Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Het beschikbare budget in de begroting wordt niet geheel besteed. De opstartfase duurt langer dan waarmee aanvankelijk rekening is gehouden. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Geen gev olgen. Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Het beschikbare budget wordt niet geheel besteed, waardoor er aan het eind van het jaar geld overblijft. Welke maatregelen stellen we Bij de jaarrekening wordt gevraagd om het resterende budget over te hevelen naar 2010. Prioriteit 10: Maatschappelijke participatie jongeren Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Jongeren die niet meer op school zitten hebben een startkwalificatie, werk of volgen een traject 2009 2012 Analyse gemaakt rond voortijdig schoolverlaten en leerplicht. Plan van aanpak gerealiseerd. In principe verlaat niemand de school zonder diploma, werk of vervolgtraject Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Deelname aan zorgadvies teams van de scholen voor VO, continue ja Deelname aan multidisciplinaire overlegstructuren, continue ja Actualisatie leerlingenadministratie in 2008 en 2009 ja Kind in de kern 2009 ja Uitbreiding van het aantal coördinatie uren brede scholen in 2009 ja Afspraken maken met alle partijen over sluitende ketenaanpak 2009 ja Nadere wijzigingen Hieronder is de mogelijkheid om nadere aanvullingen op te nemen. Dit voor acties die niet in de programmabegroting zijn opgenomen. Dan kan het gaan om: - Nieuwe acties - Beheertaken die de gemeente heeft vanuit de wet - Financiële mutaties die niet het gevolg zijn van beleidsmatige keuzes Deze wijzigingen worden hieronder toegelicht. Financiële mutatie 1; Meerjarenoverzicht uitgaven onderwijshuisvesting Wat is de aard en de omvang van de afwijking? De gemeente is verantwoordelijk voor de onderwijshuisvesting. Om een goed inzicht te krijgen in toekomstige uitgaven, is er een meerjarenoverzicht uitgaven onderwijshuisvesting opgesteld. De kosten hiervan bedragen 15.000 en worden ten laste gebracht van de reserve Onderwijshuisvesting. Geen goed inzicht in toekomstige uitgaven op het gebied van onderwijshuisvesting. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we Geen doelstelling geformuleerd. De reserve onderwijshuisvesting wordt verminderd met een bedrag van 15.000. Opstellen van een meerjarenoverzicht uitgaven onderwijshuisvesting.. 18

Financiële mutatie 2; Verzekeringen Onderwijs Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Herberekening van de verzekeringspremie geeft een verschuiving van de lasten te zien naar onderwijs. Dit als gevolg van hogere waardeberekeningen. De reserve onderwijs dient als gevolg van deze bijstelling deze lasten te dragen omdat onderwijs als gesloten huishouding wordt begroot. Hogere verzekeringspremies door waardestijging in de gebouwen ( uitbreiding / nieuwbouw ) Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we Geen De bijdrage van de reserve onderwijshuisvesting wordt bijgesteld met 11.538. De premie binnen de gesloten huishouding onderwijs begroten. Financiële mutatie 3; Investeringen Onderwijshuisvesting Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Op 10 investeringen is in totaliteit een overschrijding ontstaan van 14.764. In de bijlage investeringen zijn deze opgenomen. Geringe kostenverhoging. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we Geen Door de overschrijding eenmalig ten laste van de reserve onderwijshuisvesting te brengen zijn de gevolgen eenmalig. Het bedrag ten laste van de reserve Onderwijshuisvesting brengen. 19

2.4 Maatschappelijke Participatie = op koers = specifieke aandacht vereist = er zijn problemen X = geen gegevens bekend Prioriteit 11: Maatschappelijke participatie zorggebruikers Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Maximaal betrekken van de doelgroepen bij de vormgeving 2009 De WMO raad is op volle sterkte. Gestart wordt met het formuleren van concrete resultaten in het licht van beoogde effecten. van het WMO beleid 2012 De WMO raad functioneert naar tevredenheid van alle partijen. Beoogde resultaten en effecten kunnen worden gemeten. Prognose Zorgaanbod beter afstemmen op de zorgvraag 2009 Evaluatie WMO beleid aangaande de individuele WMO voorzieningen. Het aantal bereikte jonge mantelzorgers wordt verdubbeld. Het is duidelijk aan welke ondersteuning zij behoefte hebben. 2012 Handhaven hoge score tevredenheid burgers over zorgaanbod. Jonge mantelzorgers zijn tevreden over de geboden ondersteuning. Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Ondersteunen van de WMO raad bij uitbreiding (2009-2012) ja Meer organisaties betrekken bij samenwerkingsverband WMO site (2009-2012) nee Evaluatie WMO beleid individuele WMO voorzieningen (2009) nee Uitvoering en evaluatie project jonge mantelzorgers door steunpunt mantelzorg (2009) nee Prioriteit 12: Voorkomen van sociale uitsluiting Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Vangnet aan die groepen mensen die (nog) niet in staat zijn op eigen kracht volwaardig aan de samenleving deel te nemen. 2009 2012 Het zorg-, hulp- en begeleidingsaanbod is meer vraaggericht vormgegeven en beter bekend bij de doelgroep. Doelgroepen zijn tevreden over het op hen toegesneden aanbod. Vergroten betrokkenheid van burgers bij gemeentelijk beleid 2009 Alle partijen zijn tevreden over het functioneren van de WMO raad. De adviesgroep WMO (professionals) neemt actief deel aan beleidsvoorbereiding. 2012 Alle partijen zijn tevreden over het functioneren van de WMO raad. De adviesgroep WMO (professionals) neemt actief deel aan beleidsvoorbereiding. Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Wordt planning begroting gehaald? Wordt actie uitgevoerd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Ontwikkelen visie op participatie op het gebied van reïntegratie, educatie en inburgering ja Uitvoeren doelgroepenanalyse (2009) ja Ontwikkelen arbeidsmarktbeleid (2009) ja Ontwikkelen ketenaanpak op het gebied van reïntegratie, educatie en inburgering (2009) ja Ontwikkelen wijkgerichte aanpak op het gebied van reïntegratie, educatie en inburgering ja Evaluatie minimabeleid nee Tevredenheidsonderzoek minima- en bijstandbeleid ja 20

Prioriteit 13: Sportbevordering Stand van zaken beoogde doelstellingen uit programmabegroting 2009-2012 Prognose Meer gebruik sportvoorzieningen 2009 Sportaccommodaties voldoen aan de normen van NOC/NSF 2012 Sportaccommodaties voldoen aan de normen van NOC/NSF Hogere tevredenheid over 2009 Stijging van gebruik en tevredenheid van sportvoorzieningen t.o.v. omnibus 2007 sportvoorzieningen 2012 Stijging van gebruik en tevredenheid van sportvoorzieningen t.o.v. omnibus 2007 Stand van zaken beoogde acties uit programmabegroting 2009-2012 Wordt planning begroting gehaald? Uit te voeren acties programmabegroting 2009-2012: Wordt actie uitgevo erd Worden middelen ingezet Is de actie gereed? Nationaal actieplan sport en bewegen; opzet 2008, aanvang in 2009 nee De Groene long: onderzoek 3e en 4 e kwartaal 2008, uitvoering 2009 ja Uitbreiding en wegwerken achterstallig onderhoud sportaccommodaties ja (conform bijlage 1 raadsbesluit 18-12-2008). Bijdrage in de exploitatie van zwembad De Waterwijck 2009 nee Uitbreiding VHK onderlaag / toplaag 2009 (conform bijlage 2 raadsbesluit ja 18-12-2008). Accommodaties Blokzijl en Oldemarkt (conform bijlage 3 raadsbesluit 18-12- nee 2008). Toelichting afwijkingen acties: Onderwerp: Nationaal actieplan sport en bewegen (NASB) Wat is de aard en de omvang van de afwijking? In de voorjaarsnota is reeds gemeld dat de opzet en uitvoering is opgeschoven. Op dit moment wordt gewerkt om het NASB te integreren in het bestaande beleid. Bij de huidige jeugdagenda ontbreekt het nog aan een uitvoeringsprogramma voor sport en bewegen. Na de vaststelling van de jeugdagenda zijn er twee landelijke ontwikkelingen geweest: NASB en de combinatiefuncties (Impuls brede scholen, sport en cultuur). Deze zaken komen samen in het op te stellen uitvoeringsprogramma stimuleren Sport en Bewegen 2009 2012. Hierbij wordt tevens aangehaakt bij het gezondheidsbeleid. Personele wisselingen. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de De doelstelling kinderen en jongeren hebben een gezonde leefstijl wordt later gerealiseerd. Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare De verwachting is dat niet alle financiële middelen worden uitgegeven in 2009. Welke maatregelen stellen we Het eventuele restantbudget moet worden overgeboekt naar 2010. Onderwerp: Accommodaties voetbal Blokzijl en Oldemarkt Wat is de aard en de omvang van de afwijking? Voor het voldoen van sportaccommodaties aan de normen van NOC/NSF is een budget beschikbaar gesteld van meer dan 1 miljoen euro. Om alle accommodaties aan deze norm te laten voldoen is meer budget benodigd dan in eerste instantie voorzien. Er is meer achterstallig onderhoud dan voorzien. Wat zijn de gevolgen voor de realisatie van de Wat zijn de gevolgen voor de beschikbare Welke maatregelen stellen we Indien geen extra geld beschikbaar wordt gesteld voldoen niet alle sportaccommodaties aan de normen van de NOC/NSF. De doelstelling wordt hierdoor niet of later gerealiseerd. Het beschikbare budget is niet toereikend om beide accommodaties te laten voldoen aan de normen van de NOC/NSF. Als de financiële gevolgen voor beide accommodaties in beeld zijn wordt dit voorgelegd aan de gemeenteraad. 21