Sport ter competentieontwikkeling in activeringstrajecten Jozef Guislainstraat 43 a 9000 Gent Tel 09 210 87 10 Fax 09 272 86 11 www.desleutel.be
Sander Van den Hende Voorstelling Thomas Sintobin De Sleutel Maatwerkbedrijf Weerwerk Activerende werkvloer
Voorbeeld https://www.youtube.com/watch?v=s4zo2fd4p NA Welke attitudes/competenties werden hier zichtbaar?
Screenshots Elementaire beleefdheid, doorzettingsvermogen, veerkracht
Omgaan met kritiek Samenwerken
Stelling 1 Het is te ambitieus om te zeggen dat sport attitudes en competenties kan ontwikkelen
Aanleiding ESF-project Ervaring met gedifferentieerde sportinitiaties uit tweejarig project in de hulpverlening Sport spreekt groot deel van de doelgroep aan Vraag vanuit de werkplaats naar aantrekkelijke werkvormen + zinvolle invulling vrije tijd Beweging is een belangrijk aspect in een gezonde levensstijl Observaties tijdens intrinsiek motiverende activiteiten
Illustratie uit praktijk Vorig weekend had ik een moeder in mijn praktijk. Ze heeft wat last van stress enz maar nu was het toch erger geworden. Haar zoon die afgestudeerd is in het TSO had werk gevonden in de bouw, een beperkt contract van enkele maanden en diende onlangs terug op zoek te gaan. Hij kon nu in een andere job beginnen doch werd na 1 dag al terug ontslaan. Reden: je hebt de fysieke conditie die thuishoort in een bejaardenhuis, als bewoner! Die jonge man lag die avond thuis in de zetel te wenen. Hij had gehoopt bij de eerste werkgever om een verlenging te krijgen, hij had gehoopt bij de tweede werkgever een goede start te kunnen maken. Hij dacht ook die dag zeer goed gewerkt te hebben!!! Maar is nu al zijn zelfvertrouwen kwijt! Hij had echt super zijn best gedaan maar blijkbaar is het gevraagde ritme nog hoger! Ik vraag me af waarom ze in zijn schooljaren niet op zijn conditie zijn ingegaan. Ik ken die jongen en verschiet er niet van dat hij eigenlijk niet zo fit is en gewoon niet meekan in het NEC! Zijn ouders verdedigen hem natuurlijk: hij is nog zo jong, wat is dat tegenwoordig met die werkgevers.
Literatuur Onderzoek VUB (sport & society) Tewerkstelling in de sport: traject kortgeschoolden (Marc Theeboom en Zeno Nols) Onderzoek WIJ!-projecten Europees onderzoek: contribution of sport to the employability of young people
http://www.dailymotion.com/video/x4abpa7_hd- het-eiland-2004-s01e07-seizoen-1-aflevering- 7_fun (min 26:22)
Stelling 2 Elke deelnemer in een activeringstraject zou verplicht moeten deelnemen aan een sportactiviteit
Aspecten van methodieken Vrijwillig - verplicht Tests Bewegen! Groepsactiviteiten individu Recreatief competitief Anders georganiseerd in sportclubs Actief passief Aanbodgericht vraaggericht Zelf organiseren deelname bestaand aanbod - Sport light Sport als metafoor Intensief bad Terugkoppeling!
Praktijk De Sleutel (1) Oorspronkelijke methodiek: Uitgaan van intrinsieke motivatie (vrijwillige deelname) Op basis van interesses en beginniveau (vraaggericht en individueel) Eerst keuze activiteit, daarna te bekijken hoe we competentie waarneembaar kunnen maken Na verloop van tijd: sporttests in assessment
Praktijk De Sleutel (2) Testbatterij assessment BMI Eurofit-testbatterij Oog-hand coördinatie
Casus
Praktijk De Sleutel (3) Aan het evolueren naar: Deel van het programma (verplichte deelname) Deels individueel (fitheid!), deels groepsactiviteiten (competenties!) Opbouwen basisfitheid Sport = aanbodgericht, competentie = vraaggericht Groepsactiviteiten: actief vs passief
Waarde Sport is een belangrijk onderdeel omdat: Fitheid (basisniveau voor onze specifieke doelgroep!) Intrinsiek motiverende activiteit (maar niet voor iedereen ) Succeservaringen! Ervaren van sociale contacten Creëert sfeer op de werkvloer Zinvolle vrijetijdsinvulling Het hebben van werk creëert identiteit, maar wat naast het werk? Ook invulling geven aan andere levensdomeinen.
Stelling 3 In arbeidstrajectbegeleiding is motiveren tot bewegen (en sport) een essentiële taak.
Fitter = productiever? http://www.energylab.be/nl-be/waaromenergywork (vanaf 1:00)
Attitudes en competenties Attitudes 1. Assertiviteit 2. Elementaire beleefdheid 3. Voorkomen 4. Privé en werk gescheiden houden 5. Zelfstandig beslissingen nemen Competenties 1. Basisregels 2. Punctualiteit 3. Motivatie 4. Leervermogen 5. Mondelinge communicatie en luisteren 6. Omgaan met kritiek 7. Aanvaarden van leiding 8. Doorzetting 9. Zin voor veiligheid 10. Handvaardigheid 11. Samenwerken.
Voorbeeld Voorkomen /hygiëne Kleedt en verzorgt zich volgens de eisen van de sportactiviteit. Operationalisering 1 Past uiterlijk en kledij niet aan de sportactiviteit aan. Verzorgt zich niet goed. 2 Kleedt zich meestal naargelang de eisen van de sportactiviteit, maar de lichaamsverzorging kan beter. Heeft duidelijke correctie nodig. 3 Verzorgt het uiterlijk en past de kledij aan de sportactiviteit aan als er op gewezen wordt. 4 Verzorgt het uiterlijk en past de kledij aan de sportactiviteit aan uit eigen beweging, zonder dat anderen er om moeten vragen. Feedback 1 Ik hecht geen belang aan mijn voorkomen. 2 Ik heb duidelijke correcties nodig om mijn voorkomen aan te passen aan de sportactiviteit. 3 Ik heb aandacht voor mijn voorkomen. Bij een opmerking weet ik onmiddellijk hoe ik mij moet aanpassen. 4 Ik hecht belang aan mijn voorkomen.
Concreet: in de praktijk Intakegesprek met conditietest Standaard deelname vrijdagmiddag teamsport (verplicht) Motiveren tot individuele fitheidsopbouw via lopen of zwemmen (vrijwillig)
Deel van multidisciplinair team Elke ochtend onderwerp van briefing Continue briefing met: Prevocationeel trainer: fase 1 attitudes Empowerment begeleider: fase 2 / 3 competenties Toekomst: Mogelijkheid tot deelname sportactiviteit van PREVOC of EMP (onzeker) 2-wekelijks indicatiestellingsteam (IST) Maandelijks op team activering
Van feedback naar doelstelling Observatie en terugkoppeling cruciaal! Aangepaste feedback afhankelijk van fase in veranderingscirkel (Proshaska en DiClemente) Transfer naar POP/PAP (maatwerk) Succeservaringen voor opbouw intrinsieke motivatie
Bevindingen tot op heden Veel werk aan randfactoren (praktische organisatie, motivatie, ) Geringe fitheid bij meerderheid doelgroep, belang van hierop in te spelen! Gemotiveerd, maar ook zeer wisselvallig publiek (flexibiliteit en geduld!) Ruimere kijk op reden van afwezigheden (motivatie vs fitheid) Sport zorgt voor positieve sfeer op de werkvloer Moeilijke transfer naar vrije tijd (ze hebben steun nodig) Positieve reacties na de activiteiten Sport biedt mogelijkheden om doelgroep in een andere, leuke context te observeren Inspelen op fun en succeservaring bij doelgroep die reeds veel negatieve ervaring te verwerken kreeg
Uitdagingen Zoektocht naar geschikte sportactiviteiten die zich lenen tot het tonen en trainen van competenties Basisniveau fitheid bepalen Testen die voldoende differentiëren Zinvolheid/waarde evalueren van sport in tewerkstellingstrajecten
Uitdagingen Sportclubs ondersteunen in het begeleiden van kansengroepen Nood aan een maatschappelijke sportcoach? Motiveren van kansengroepen om de stap te zetten naar een sportclub Eens toegetreden zijn ze vaak erg geëngageerde vrijwilligers.
Gelijkaardige praktijken Boks en las project Rising You(th) The vertical club Let s go urban Score your goal Opleidings- en werkervaringsproject Buurtsport Brussel De uitdaging (Genk) Stichting Life Goals Back on track van het Mechelse Hattrick City-Coach buurtsport Antwerpen/Street Action WIJ-trajecten
Contactgegevens Robrecht Keymeulen Beleidsmedewerker behandeling Jozef Guislainstraat 43a 9000 Gent 09/210 87 32 robrecht.keymeulen@fracarita.org Thomas Sintobin Sander Van den Hende Projectmedewerkers sport Jozef Guislainstraat 43a 9000 Gent 0475/69 05 32 Sport.desleutel@fracarita.org