Na een goed jaar voor Allen & Overy zal niemand David Morley, senior partner, en Wim Dejonghe, managing partner, tegenspreken wanneer zij stellen dat het huidige business model naar hun idee goed functioneert. Toch overwegen zij een radicale verandering van koers om het kantoor goed voor te bereiden op de toekomst. Jullie zijn recentelijk een nieuwe termijn van vier jaar begonnen. Onder jullie leiding heeft Allen & Overy een aantal grote successen behaald de aankondiging en opening van vijf nieuwe kantoren, goede financiële resultaten en de Financial Times Award voor meest innovatieve advocatenkantoor van Europa, om er een paar te noemen. Maar jullie lijken vastbesloten vooruit te kijken in plaats van op de lauweren te rusten. David: In het verleden was het misschien voldoende om aan te nemen dat wat eerder is geweest ook zal blijven doorgaan met "feeding where the honey is", zoals een collega het onlangs noemde. Maar wij geloven dat de wereld zoals we die nu kennen op zijn einde loopt. De komende tien jaar zal de wereld verder globaliseren en ingrijpend veranderen, door nieuwe technologie en ook demografie. We zullen goed moeten nadenken over onze positionering voor de toekomst. Heb je al een duidelijk beeld van wat dit betekent voor A&O? David: We leven in onzekere tijden. Ons strategisch denken evolueert voortdurend. Er bestaat geen gedetailleerd masterplan dat we de komende tien jaar minutieus gaan uitvoeren. Maar het is ons wel duidelijk dat globalisering een blijvende trend is. Er zijn enorm veel mogelijkheden om onze cliënten te bedienen door middel van onze strategie van 'global reach, local depth'. Deze strategie heeft onder andere geleid tot de ontwikkeling van het grootste en meest geïntegreerde netwerk, 42 kantoren in 29 landen, van alle internationale top-tier kantoren. Veel van wat ons nog te wachten staat is echter onbekend, en we zullen onze strategie steeds moeten aanpassen op nieuwe ontwikkelingen. In het kader van het project 'The Long View' hebben we partners over de hele wereld gevraagd hun visie te geven op hoe de wereld eruit zal zien in 2020. Zij hebben hun eerste bevindingen met ons gedeeld tijdens de partnerconferentie in mei. Zo laten we alle partners kennismaken met nieuwe ideeën over de toekomst van de wereld. Wim: In de toekomst zal het vak ingrijpend veranderen. Veranderende regulering met name in de UK betekent dat nieuwe toetreders kapitaal naar de juridische sector brengen. Deze toetreders zijn geen advocaten en ze zien de advocatuur als een onderneming. We verwachten niet dat dit onmiddellijk negatieve gevolgen voor ons zal hebben, maar het brengt ongetwijfeld nieuwe ideeën en business modellen die ook van invloed op ons zullen zijn. De concurrentie tussen de internationale advocatenkantoren, zal verder toenemen, als ook de niet-aflatende vraag van onze cliënten naar kostenefficiënte juridische diensten, zowel internationaal als lokaal. Wij weten zeker dat
we nog internationaler worden met een groter kantorennetwerk. De mensen die daarin werken zullen mobiel en technisch onderlegd zijn en divers qua leeftijd, geslacht en (etnische) achtergrond. De manier waarop wij onze capaciteit inzetten zal een stuk flexibeler worden. De zoektocht naar betere, efficiëntere werkwijzen zal waarschijnlijk leiden tot een 'ontvlechting' van ons kantoor. David: Ik denk dat wat we doen in essentie hetzelfde zal blijven. Wij blijven een top-tier internationale onderneming en één partnership die de beste mensen aantrekt om werk van de hoogste kwaliteit aan topcliënten te leveren. Dat is ons erfgoed en dat zal niet veranderen. Maar de sociale en economische ontwikkelingen betekenen dat wij zeer innovatief moeten zijn in de manier waarop we werken. Dit is mooi verwoord in The Leopard, een boek van Giuseppe di Lampedusa: "Als we willen dat de dingen blijven zoals ze zijn, zullen er dingen moeten veranderen." Hoe realiseer je grote, structurele verandering en behoud je tegelijkertijd de cultuur van ons kantoor? David: Wij doen geen concessies aan onze cultuur. Maar we moeten ons wel afvragen of onze structuur is toegesneden op dergelijke grote veranderingen. We zijn altijd geneigd geweest op een eendimensionale wijze naar ons kantoor te kijken, waarbij alles wat we doen verzameld is in een doosje genaamd A&O LLP. Dit traditionele model lijkt inmiddels wel wat achterhaald. A&O is een netwerk van sterke relaties die tot wederzijds voordeel dienen voor elkaar, onze cliënten, onze bevriende kantoren in 118 landen, de alumni en supporters. Wij zijn erg goed in het managen van al die relaties. Ze hebben ons enorm geholpen om nieuwe markten aan te boren. Toen we een kantoor openden in Australië, werd ons team daar geleid door een voormalige A&O partner. Bij de lancering van het kantoor in Indonesië waren advocaten betrokken waarmee we al tien jaar hadden samengewerkt. Hetzelfde geldt voor Marokko. Inmiddels vragen we ons af hoe we die relaties kunnen structureren om nog betere diensten te leveren. Wim: We worden internationaler, dat is de toekomst die we voor onszelf hebben gekozen. Ons netwerk zal blijven groeien, op basis van de behoeften van onze cliënten. Alle echte grote juridische vraagstukken waar we aan werken hebben zowel een lokale als internationale dimensie, of het nu gaat om bankregulatie, antitrust-wetgeving, omkoping en corruptie, intellectuele eigendom of crossborder M&A werk. Maar zelfs als de globalisering zou worden teruggedraaid, duurt het 20 jaar voordat we terug zijn op het niveau van nationale en internationale regulering en governance waar we ons vandaag de dag bevinden Er zou meer dan genoeg werk zijn voor een kantoor als het onze. Dus hoe helpt dat om onze structuur en de manier waarop we diensten leveren te veranderen? Wim: Als je kijkt naar resources denken we dat onze advocaten in de toekomst veel flexibeler zullen opereren en een lossere relatie onderhouden met kantoor. Momenteel 2
hebben we 1 partner op iedere 3,5 associates. Dat model hebben we al jaren, maar eigenlijk is niemand er tevreden over. Cliënten hebben er geen probleem mee om te betalen voor dienstverlening van de allerhoogste kwaliteit, maar ze willen niet meebetalen aan de kosten voor opleiding van onze trainees of het handhaven van die gefixeerde ratio. Ook onze eigen mensen zijn er niet enthousiast over. Het is niet flexibel genoeg. Medewerkers raken compleet overwerkt of worden juist te weinig ingezet. Omdat er van allerlei kanten kritiek is op dit model, onderzoeken we momenteel een nieuwe benadering die we fluid resourcing noemen. Over 10 jaar zullen we misschien minder associates hebben dan nu. Het zou kunnen zijn dat we dan, op projectbasis, met een aparte pool van advocaten werken die we inschakelen op het moment dat we ze echt nodig hebben. En dan vraag je hebben we nog wel grote kantoren als de onze nodig? Is het niet beter een hele reeks van kleinere kantoren te hebben, dichterbij waar onze mensen wonen of onze cliënten zich bevinden? Zou zoiets, naast kostenbesparing, voordelen hebben? Zou het leiden tot een betere balans tussen werk en privé? Is dat is een voorbeeld van wat je bedoelt met kantoorontvlechting? David: We onderzoeken al welke onderdelen efficiënter kunnen opereren op stand-alone basis. We hebben al een online services business waarbij we onze juridische expertise op abonnementsbasis aanbieden. Inmiddels is de opbrengst bijna GBP 5 miljoen en de dienst is snel groeiende. Kunnen we met een groot mediabedrijf samenwerken om dit verder uit te breiden? Ons near-shore support en legal services centrum in Belfast stelt ons in staat om cliënten op meer flexibele wijze te bedienen, werk van hoge kwaliteit te leveren en werk binnen te houden dat anders wellicht naar goedkopere concurrenten was gegaan. Een ander voorbeeld: we verzorgen niet alleen de opleiding van onze eigen advocaten maar bieden ook opleidingen - tegen betaling - aan bevriende kantoren aan. Kunnen we op stand-alone basis opleidingen aanbieden in samenwerking met een andere partij een universiteit bijvoorbeeld? Wat betekenen deze ideeën voor de mensen die bij A&O werken? Wim: Hopelijk veel flexibele carrières. Medewerkers beginnen direct na hun studie als trainees en werken zich dan omhoog. Dat model dat al zo'n 150 jaar bestaat is niet perse ideaal voor vrouwen en past niet meer bij de flexibiliteit die door Generatie Y wordt gevraagd. Vrouwen moeten beslissen of ze partner bij ons willen worden op het moment dat ze juist overwegen een gezin te stichten. Dat is natuurlijk belachelijk. We leven in een wereld waarin mensen steeds ouder worden. Voor het eerst in de geschiedenis zijn vier opeenvolgende generaties tegelijkertijd actief op de arbeidsmarkt. Het aantal 65-plussers in de Verenigde Staten zal in 2030 gestegen zijn van 40 miljoen naar 70 miljoen. Waarom zouden we die mensen niet vragen hun carrière rond hun 35 ste levensjaar bij ons te beginnen en ze de mogelijkheid bieden door te werken tot na hun 65 ste? Qua opleiding, kosten en organisationele volwassenheid zou dit heel logisch zijn. 3
Je zult je flexibeler moeten opstellen in de groei van je eigen netwerk? David: Het centrum van zwaartekracht in de juridische sector wordt steeds diffuser. We verwachten de opkomst van super-hubs, met name in Singapore, Hong Kong en Dubai die de concurrentie aangaan met Londen en New York. We zijn wat dat betreft al fantastisch gepositioneerd. Maar er is nog veel te doen. Er is grote behoefte aan mensen die lokaal functioneren maar internationaal kunnen opereren. Als partners zijn wij het er over eens dat wij een stevige positie moeten opbouwen in de belangrijkste groeimarkten - met name in Afrika, verschillende regio's in Azië en in Latijns-Amerika. Ook moeten we groeien in de belangrijkste volwassen markten waar we nog niet tot de top behoren - met name in de VS. Maar er bestaat niet een enkel zaligmakend model. Soms zullen we full-service kantoren nodig hebben, andere keren kunnen we ons laten vertegenwoordigen. Ook uit belasting- en regulatoire overwegingen moeten we onze positie in sommige markten goed onderzoeken. En we moeten blijven investeren in onze bevriende kantoren. Is technologie een bedreiging voor de sector? Wim: Veranderingen lijken soms eng. We moeten alert blijven op bedreigingen, maar tegelijkertijd open staan voor nieuwe mogelijkheden. De grootste bedreiging is zelfgenoegzaamheid. Zo vond Kodak in 1975 de digitale camera uit, maar ze besloten hun uitvinding op de plank te leggen omdat ze bang waren dat het hun eigen productlijn zou kannibaliseren. Inmiddels is Kodak failliet. In de VS bestaat een onderneming genaamd Cybersettle, die mensen de mogelijkheid biedt financiële schikkingen te treffen via een (blind) online-biedsysteem. Inmiddels heeft Cybersettle al voor bijna USD 2 miljard aan geschillen beslecht, zonder dat daar een advocaat of rechtbank aan te pas kwam. Technologische vooruitgang biedt kansen om zeer opwindende dingen te doen. In de toekomst zullen we zonder twijfel meer een virtuele organisatie zijn. Dit zal onze mobiliteit, cliëntrelaties, resources en training ingrijpend veranderen. Het is moeilijk voorbereiden op onzekere tijden. Wat geeft jullie het vertrouwen dat je op het juiste spoor zit? David: Als kantoor hebben wij een uitstekend track record als het gaat om inspelen op veranderingen. Dit jaar hebben wij ons client listening programme stevig opgevoerd en meer dan 300 feedbackreviews gedaan. We blijven hieraan werken; voortdurend contact met cliënten is een uitstekende manier om te zien of je nog voldoende voeling hebt. De komende jaren worden ongetwijfeld uitdagend, en het is van groot belang dat wij mensen opleiden die kunnen omgaan met de vele veranderingen die we verwachten. Maar ik denk dat er maar weinig advocatenkantoren zo goed gepositioneerd zijn om voordeel te halen uit deze veranderingen. Daarnaast verandert de wereld op een manier die onze rol nog belangrijker maakt. De komende 20 jaar zal de internationale middenklasse 4
verdubbelen naar 5 miljard mensen. Deze klasse streeft vrijwel zeker universele waarden na - eerlijkheid, rechtvaardigheid en democratie. Ze willen voorspelbaarheid en stabiliteit. Het recht blijft daarbij essentieel. Sommigen, met name in het Westen, neigen naar pessimisme over de toekomst gelet op de huidige economische omstandigheden. Naar onze mening zijn er juist veel redenen om enthousiast te zijn en we zijn er behoorlijk zeker van dat, wat de toekomst ook brengt, wij er klaar voor zijn. Voor meer informatie: www.allenovery.com/annualreview David Morley en Wim Dejonghe werden geïnterviewd door Simon Beavis Juni 2012 5