Playful adviseren
Adviseren is een vak Jan-Kees Schakel senior adviseur informatie en organisatie, KLPD promotieonderzoeker aan de UvA: organisatie van gedistribueerde cognitie in actie jan.kees.schakel@klpd.politie.nl; jankeesschakel@yahoo.com; 06 220 68 998
Stelling: aan een goed besluit gaat een goed advies vooraf.. Onderzoeksvragen voor vandaag: Wat is een goed advies? Wat maakt je een goede adviseur?
OVEREENKOMST jullie willen goede adviseurs worden ik ga jullie adviseren hoe goed te adviseren en doe dat obv mijn persoonlijke ervaring als adviseur Aangrijpingspunt en belevingswerelden Lange en korte termijndoelen De route Stijl, rollen en relaties aan het eind wil ik graag weten of mijn missie gelukt is hebben we een deal?
The power of playfulness Playfulness is de mogelijkheid om te exploreren en te experimenteren, puur omdat het leuk, spannend, en interessant is, leerzaam is, relativerend werkt, stress vermindert, sfeer verhoogt, verbindt, en betrokkenheid verhoogt. Playful adviseren is een serieuze bezigheid!
Tips vs reflectie Boeken vol met tips, zoals: kleren maken de man: over-dress vs underdress beloof nooit meer dan je waar kunt maken kom altijd op tijd zorg dat je rapport er gelikt uitziet < > Maar maakt dit je tot een goede adviseur? Begrijp je het waarom achter de tip? Snap je wanneer hij niet werkt?
Inhoud? Wat is je aangrijpingspunt? Proces? Programma? Relaties? Organisaties zijn multilevel fenomenen Wat is contextueel gegeven, waar heb je invloed op? Wat is je zone van invloed (en je betrokkenheid?) Wat is je unit van analyse? personen (afspraken) teams, afdelingen, groepen (gedragscodes, spelregels) organisatie en partner organisaties (convenanten, contracten etc) samenleving (wetgeving, normen en waarden, etc)
Eerste orde trajecten Tweede orde trajecten Derde orde trajecten veranderkundige strategie aanpak Interacteren en contextualiseren Methodisch veranderen Resultaatgericht implementeren Routine probleem Non-routine probleem Ambigue vraagstukken probleemgebied Technisch instrumenteel Structuur, cultureel Strategisch communicatief oplossingsrichting Bron: J.J. Boonstra, 2000
Waarheid en haalbaarheid analfabetisme zet mensen op achterstand (waar?) dus elk kind moet naar school (haalbaar?)...en aanverwante zaken: roken is ongezond (waar?) dus iedereen moet stoppen met roken (haalbaar?) mensen die roken gaan eerder dood (waar?) dus stimuleren, dit is de oplossing voor de vergrijzing (haalbaar?) auto's vervuilen (waar?) dus iedereen moet met het OV (haalbaar?) Geloofwaardig Realiseerbaar Winstgevend Betrouwbaar Dienstbaar Betaalbaar Uitlegbaar Oorbaar baar
Adviseren vs manipuleren welke dimensie mis je? alle opties in beeld? alle criteria in beeld? zijn we het eens over de criteria? advocaat vd duivel al gesproken? by the way, wie is dat, de duivel? kleuring van feiten door overtuigingen = politiek timing, dosering: afstemmen! democratie vs autocratie vs dictatuur
Ik heb een hond Nee, klein Nee, deze is kortharig! Leuk! Is ie groot? Oh, zo n wollige Vet cool! 1) belevingswerelden op zoek naar gemeenschappelijk taal
2) langere termijndoel: wat is jouw horizon? heb je een droom, een visie, of alleen maar een mening? ken je de droom van de ander? snap je de waarom's? wat heb je gemeenschappelijk?
3) korte termijndoelen: de vele wegen naar Rome samen uit, samen thuis veranderen doe je samen gedeelde verantwoordelijkheid loop de route stap voor stap, je kunt altijd bijstellen omwegen resulteren soms in spectaculaire vergezichten! Hoe ziet de zone van naaste ontwikkeling eruit? Bron: Gelkinghe
4) De route: proces vs doel doel wat is het doel van een proces? result proces de rol van Raadgever Angst playfulness: je leven hangt er (niet) van af afspraak is afspraak, totdat we afspreken dat het anders moet blauwdruk vs green field, i.e instructies of gereedschap? een spel om te winnen, een goed advies is een aangenomen advies durf het niet te weten prikkel tot nadenken, laat je verrassen door de uitkomst
ondersteuning 5) welke stijl past bij jou? welke stijl past bij de situatie? begeleider regisseur veranderaar expert sturing inhoud vs proces vs programma jouw preferente stijl is niet universeel bruikbaar Bron: CORDES, Leerwaarde van adviesstijlen
ROLLEN beter of anders dan de ander? competitive of complementary? manager, adviseur, uitvoerder, projectleider, materie-expert,... wie ben je, wat kan je, wat beweegt je? "Nosce te ipsum" voor wie doe je het? rol vs eigenheid.. (rol spelen vs rol vervullen) hoer vs adviseur client, patient, partner in crime, of vraagbaak? Welke kies je, wat zegt dit over jou? wie gaat erover: macht of invloed?
RELATIES laat je ruimte voor meerdere werkelijkheden? waarheden en werkelijkheden: snap je de werkelijkheid vd ander? overtuiging en overtuigen, vs droom en enthousiastmeren advies als antwoord of als gesprek? argumenten, gevoel, relatie, toon neem je elkaar serieus, of is de ander te dom om jou te snappen? vertellen vs luisteren quick wins vs durable wins, win je een slag of de oorlog? verleden vs toekomst vertrouwen, naïviteit, zakelijkheid wat voor type ben jij? Kleuren, Bell Binn, 6 thinking hats, etc.
PLAYFUL ADVISEREN SAMENGEVAT ik ga op reis, en ik neem mee.. reflecteer op je relatie met ander(en), het doel en de route durf het niet te weten, neem jezelf niet te serieus laat je niet imponeren door rollen, maar door resultaten experimenteer, oefen, maak fouten, leer leef je in, blijf (bij) jezelf..en op inhoud: try to be the best!
LEESVOER 6 thinking hats kleurentheorie van de Caluwe Belbin rollen spiral dynamics feilloos adviseren schitterend organiseren the reflective practitioner film: the king's speech
TERUGKOPPELING
Jan-Kees Schakel Korps landelijke politiediensten senior adviseur informatie en organisatie Universiteit van Amsterdam promotieonderzoeker : organisatie van gedistribueerde cognitie in actie jan.kees.schakel@klpd.politie.nl; jankeesschakel@yahoo.com; 06 220 68 998