NR 31 maart 2016 NieuwsbriefPensioen In deze uitgave o.a.: Ontwikkeling van de financiële positie Veelgestelde vragen en antwoorden Nieuw in het Verantwoordingsorgaan: Sonja Hörters Beoogd bestuurslid: Wim Bakkers Nieuw bestuurslid: Stefan Elsen Parameters 2016 DEPF gaat vanaf 2016 digitaal communiceren Pensioen 1-2-3 Wijziging strategische beleggingsmix Ontwikkeling van de financiële positie tot en met januari 2016 De beleidsdekkingsgraad van Douwe Egberts Pensioenfonds (hierna: DEPF) is per 31 december 2015 op 110,1% uitgekomen. In januari daalde deze naar 109,6%. Onderliggend waren er grote verschuivingen in de algemene reserve in het laatste kwartaal van 2015 en januari 2016. Bedragen in miljoen 30 september 2015 31 december 2015 Wijziging vierde kwartaal 2015 31 januari 2016 Wijziging januari 2016 Voorziening 1.478 1.468-10 1.542 +74 pensioenverplichtingen Pensioenvermogen 1.563 1.600 +37 1.596-4 Rendement +2,4% Algemene reserve 85 132 +47 54-78 Actuele dekkingsgraad 105,7% 109,0% +3,3% 103,5% -5,5% Beleidsdekkingsgraad 110,9% 110,1% -0,8% 109,6% -0,5% Pensioenvermogen TRA beleggingen 49 43-6 42-1 - 1 -
Dekkingsgraad Januari 2015 - Januari 2016 116.0% 114.0% 112.0% 110.0% 108.0% 106.0% 104.0% 102.0% 100.0% Jan 15 Feb 15 Mrt 15 Apr 15 Mei 15 Jun 15 Jul 15 Aug 15 Sep 15 Okt 15 Nov 15 Dec 15 Jan 16 Actuele dekkingsgraad 109,4% 111,9% 109,4% 110,5% 112,9% 113,4% 111,6% 108,1% 105,7% 109,4% 110,2% 109,0% 103,5% Beleidsdekkingsgraad 113,2% 113,0% 112,7% 112,5% 112,4% 112,3% 112,1% 111,5% 110,9% 110,6% 110,4% 110,1% 109,6% Toelichting op de ontwikkelingen van de financiële positie in het vierde kwartaal van 2015: De voorziening voor de pensioenverplichtingen (het geld dat nodig is om in de toekomst de pensioenen uit te keren) is met 10 miljoen afgenomen tot 1.468 miljoen. Per saldo is dit het resultaat van een afname door de gestegen rente en een toename als gevolg van de toekenning van 1,75% aanvullende toeslag actieven; Over het vermogen is een positief rendement van ongeveer 2,4% geboekt, zodat het pensioenvermogen met 37 miljoen is toegenomen tot ongeveer 1.600 miljoen; De algemene reserve is door deze twee ontwikkelingen per saldo met 47 miljoen gestegen naar 132 miljoen; De actuele dekkingsgraad steeg 3,3%-punten naar 109,0%. Door de twaalfmaandsmiddeling komt dit effect vertraagd terug in de beleidsdekkingsgraad, die in het vierde kwartaal daalde van 110,9% naar 110,1%. De Toeslagreserve actieven (TRA) is door marktontwikkelingen licht gestegen. Echter uit de TRA is een bedrag van ruim 7 miljoen onttrokken in verband met de toekenning van de aanvullende toeslag actieven per 1 januari 2016. De waarde is hierdoor per saldo gedaald naar een niveau van 43 miljoen. Toelichting op de ontwikkelingen van de financiële positie in januari 2016 De marktrente (RTS) is in deze maand sterk gedaald. Dit heeft een nadelig en verhogend effect op de Voorziening pensioenverplichtingen (VPV) van ruim 74 miljoen. De bezittingen namen per saldo af met 4 miljoen door tegenvallende rendementen op de beleggingen. De algemene reserve nam met 78 miljoen af. De actuele dekkingsgraad is met 5,5%-punt gedaald naar 103,5% waardoor de actuele dekkingsgraad lager is dan de dekkingsgraad die hoort bij het minimaal vereist vermogen van 104,2%. Dit betekent dat DEPF de komende tijd verscherpte dijkbewaking zal toepassen. Als de positie in de loop van 2016 niet verbetert, zal in 2017 een herstelpremie aan de orde zijn. Doordat de actuele dekkingsgraad lager ligt dan die van 12 maanden geleden, is de beleidsdekkingsgraad van DEPF met 0,5% gedaald naar 109,6%. Dit is de grootste daling van de beleidsdekkingsgraad sinds de introductie hiervan. Over de maand januari 2016 behaalde de TRA een negatief rendement. - 2 -
Q & A Veelgestelde vragen en antwoorden Het bestuursbureau van DEPF biedt gedurende 15 dagen per jaar alle actieve deelnemers van DEPF de gelegenheid tot het voeren van een individueel pensioengesprek met een medewerker van het bestuursbureau. De meest gestelde vragen die hieruit naar voren zijn gekomen laten we in de komende nieuwsbrieven de revue passeren. Q: Ik heb in het verleden via meerdere werkgevers pensioen opgebouwd, is het verstandig om die pensioenen over te dragen aan DEPF? Hoe kan ik waardeoverdracht aanvragen en wat zijn de mogelijke voordelen? A: Waardeoverdracht is gemakkelijk, want zo houd je je pensioen bij elkaar. Het moet echter wel de moeite waard zijn. Dat hangt onder andere af van de verschillen tussen de pensioenregelingen en de financiele positie van beide betrokken pensioenfondsen. De (mogelijke) voordelen zijn: - Dat je al je pensioenen bij één pensioenfonds ondergebracht hebt. - DEPF heeft een toeslagreserve voor de indexatie van de pensioenaanspraken van de actieve deelnemers. De ambitie is dat we hiermee tot 2026 de pensioenen van actieven jaarlijks kunnen verhogen met hetzelfde percentage als de loonstijging in de cao Coffee & Tea. Het antwoord op de vraag of overdracht verstandig is, hangt uiteraard af van de omstandigheden. Welke pensioenvormen waren in de oude situatie van toepassing en bij welke instelling (pensioenfonds of verzekeraar) zijn deze opgebouwd? Aantrekkelijke situaties om je pensioen achter te laten zijn bij een verzekeraar die het pensioen standaard indexeert of financieel zeer gezond is. De kans dat pensioenrechten gekort worden of sprake is van een bevroren pensioen zonder indexatie zijn dan klein. Bij DEPF zijn deze ongunstige situaties momenteel niet aan de orde, hoewel we de eerste maanden van 2016 wel weer in zwaarder weer terecht zijn gekomen. Dit zou kunnen veranderen als zich nog meer financiele crises aandienen. Gelukkig zijn deze situaties schaars. In veel gevallen is het vermoedelijk verstandig om je pensioen over te dragen aan DEPF. Doordat veel pensioenfondsen er financieel niet heel goed voorstaan is de kans aanwezig dat het pensioen opgebouwd bij vorige werkgevers niet geïndexeerd wordt en langzaam minder waard wordt. Q: Ik ben in het verleden gescheiden en toen is een deel van mijn pensioen naar mijn ex-partner gegaan. Wordt daar in het Pensioendashboard rekening mee gehouden en is dat al verwerkt in de cijfers op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO)? A: Bij de uitkomsten die het Pensioendashboard geeft is al rekening gehouden met de gevolgen van echtscheiding, indien deze in onze administratie bekend is. Op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) is dat echter niet het geval. Dit wordt ook vermeld in de toelichting bij het UPO. Q: Mag ik het partnerpensioen omruilen voor een hoger ouderdomspensioen? Wat zijn daar de gevolgen van? A: Op je pensioendatum kan je (een deel van) het partnerpensioen omzetten in extra ouderdomspensioen. Jouw pensioen wordt daardoor hoger en je partner krijgt na jouw overlijden minder of geen partnerpensioen. Dit kan interessant zijn als je geen partner hebt of als je partner zelf een goed inkomen of pensioen heeft. Indien je een partner hebt, dan moet deze hiervoor wel schriftelijk toestemming geven. Kies je hiervoor, dan kun je dat later niet meer terugdraaien. - 3 -
Nieuw in het Verantwoordingsorgaan: Sonja Hörters De waarde/kosten van pensioen worden soms onderschat Het gebeurt vaker: iemand komt bij JDE werken, heeft een financiële achtergrond of vergelijkbaar en wordt dan vrij snel gevraagd om iets te doen voor Douwe Egberts Pensioenfonds (DEPF). Sonja Hörters (50) had toen ze vorig jaar bij JDE binnenkwam al flink wat werkervaring. Haar laatste baan voor JDE was bij Essent in Den Bosch waar ze verantwoordelijk was voor de arbeidsvoorwaarden binnen de Benelux. Aangezien pensioen één van de belangrijkste arbeidsvoorwaarden is (al wordt de waarde/kosten van pensioen soms onderschat), is er bij Sonja zeker affiniteit met het onderwerp. En dan duurt het nooit lang of dat de cijfermatige kanten van pensioen interesseren me. En ten slotte, ik ben onlangs 50 jaar geworden, dus ook op het persoonlijke vlak moet ik me nu toch echt met pensioen bezig gaan houden. Wat mijn eerste ervaringen binnen het verantwoordingsorgaan zijn? Ik doe dit nog maar relatief kort, dus mijn ervaringen zijn nog wat beperkt. Maar het viel me wel meteen op dat JDE een meer dan goede pensioenregeling heeft. Dat verbaasde me zelfs een beetje. De pensioenregelingen worden over de gehele linie in Nederland aangepast, maar er wordt nog altijd zeer veel geld aan uitgegeven. Dat vergeten mensen wel eens, denk Binnen JDE wordt er goed over de pensioenregeling gecommuniceerd nieuws komt ook terecht bij het bestuur van het pensioenfonds. Zo werd werd ze in oktober 2015 benaderd door Quirijn Ligtenstijn (voorzitter van het fonds) en Elvin van den Hoek om te informeren of ze er iets voor voelde om binnen het pensioenfonds een functie te vervullen. Waarom zegde ze toe? Uitstekende regeling Sonja Hörters: Ten eerste omdat pensioen als arbeidsvoorwaarde altijd mijn aandacht heeft. Daarnaast heb ik in het verleden ook bij AON Hewitt gewerkt en daar was ik altijd omringd door actuarissen. Dus ook ik. Binnen JDE wordt er goed over de pensioenregeling gecommuniceerd valt mij als relatief nieuwe medewerker op. Aan de andere kant moeten medewerkers ook zelf de regie nemen om te zorgen dat zij, met alle wettelijke wijzigingen, de eigen pensioensituatie goed in beeld hebben. Voorspelbaar Ik heb tot nu toe één vergadering van het Verantwoordingsorgaan meegemaakt en wil graag gaan meedenken over de strategie voor de komende jaren. Vanuit het pensioenfonds geredeneerd, baart vooral de aanhoudende lage rente zorgen. En dat zal nog wel even voortduren. Redeneer je vanuit de onderneming dan gaat het er vooral om dat de kosten van de pensioenen gedragen kunnen worden en voorspelbaar zijn. Die voorspelbaarheid, dat je als onderneming weet waar je aan toe bent, is erg belangrijk. Wat ik doe als ik niet werk? Ik heb een partner en twee zoons. Als we de tijd vinden gaan we graag actief sporten, hardlopen bijvoorbeeld. Maar tegelijker tijd houden we ook erg van lekker eten met een wijntje erbij. - 4 -
Beoogd bestuurslid: Wim Bakkers Wim Bakkers is per 17 november 2015 toehoorder bij het bestuur geworden en beoogd bestuurslid per eind mei 2016. De zittingstermijn van Sytze Meerema, sinds 2009 lid van het bestuur van Douwe Egberts Pensioenfonds, eindigt per mei 2016. Sytze heeft aangegeven zich helaas niet verkiesbaar te kunnen stellen voor een nieuwe termijn van 4 jaar, waardoor over een half jaar een vacature in het bestuur zal ontstaan. Het bestuur wil de opvolging van vertrekkende bestuursleden tijdig geregeld hebben. Daarom heeft DEPF reeds in oktober de opvolgingsprocedure gestart. De Vereniging van Gepensioneerden van Douwe Egberts (hierna: VGDE) heeft Wim Bakkers als kandidaat voorgedragen. Omdat er geen andere kandidaten zijn, wordt Wim Bakkers beschouwd als zijnde gekozen tot kandidaat bestuurslid namens de pensioengerechtigden. Wim zal tot de zomer 2016 druk zijn met het volgen van de nodige opleidingen om zijn kennisniveau op het gewenste peil te brengen. In de tussentijd draait Wim mee als toehoorder bij het bestuur. Nieuw bestuurslid: Stefan Elsen Enige tijd geleden stelden wij Menno Vink aan jullie voor als nieuw bestuurslid bij Douwe Egberts Pensioenfonds. Er is echter nog een nieuwkomer in het bestuur die we in deze nieuwsbrief graag voorstellen: Stefan Elsen. Zo jong als Menno (Menno is 26!) is Stefan niet, maar met zijn 44 jaar kunnen we hem voor een bestuursfunctie nog altijd niet oud noemen. Stefan Elsen werkt inmiddels sinds 2004 voor achtereenvolgens Sara Lee, DEMB en nu voor JDE. Tegenwoordig is hij Finance Director Professional Benelux. Dat is een marketing & sales-unit die zich richt op de professionele buitenhuismarkt. In die functie volgde hij Joris van de Rijt op die tevens ook bestuurslid was bij DEPF. In dat verband is al tijdens de sollicitatiegesprekken met Stefan een mogelijke bestuurszetel in het pensioenfonds besproken. Intensief en pittig Stefan: Gezien mijn financiële achtergrond was de vraag naar mijn interesse in een bestuursfunctie bij het pensioenfonds van de onderneming niet vreemd. De sollicitatie verliep plezierig. Toen ik mijn huidige functie bij JDE uiteindelijk kreeg, heb ik vrij snel ook ja gezegd tegen de rol in het pensioenfondsbestuur. Ik wilde het wel gaan doen. Vervolgens ben ik samen met Menno Vink een opleidingstraject ingegaan. Die opleiding zorgt voor nieuwe inzichten. Daarnaast zijn er de medebestuursleden die je op weg helpen. Hoe dan ook tank je een enorme hoeveelheid kennis in een korte periode en dat zorgt voor veel dynamiek. Uiteindelijk kijk ik er met plezier op terug want ik heb veel geleerd, maar het was bij tijd en wijle ook wel intensief en pittig. Je moet er echt even doorheen. Vroeger kreeg je als nieuw bestuurslid rustig de tijd om je plek te vinden. Tegenwoordig wordt van bestuursleden verwacht dat ze snel mee kunnen draaien. Zo ben ik nog op gesprek geweest bij De Nederlandsche Bank en dat is geen wassen neus. Je wordt daar stevig ondervraagd. Je wordt dus niet zomaar pensioenfondsbestuurder! En dat is natuurlijk een goede zaak. Professioneel Het bestuur van DEPF is een professionele, leuke club mensen, met een goede verhouding tussen jong en oud en man en vrouw. Het is dus een divers bestuur, wat dat betreft zouden we prima als voorbeeld kunnen dienen. En deskundigheid is ook in ruim voldoende mate aanwezig. Tel daarbij nog de uitstekende ondersteuning van het bestuursbureau en dan kunnen we rustig de conclusie trekken dat het pensioenfonds professioneel wordt bestuurd. Met dit bestuur kunnen we de toekomst met open vizier tegemoet treden. Er zullen altijd factoren van buitenaf meespelen waar we als bestuur weinig invloed op kunnen uitoefenen. Maar volgens mij hebben we de juiste plannen om weer op het goede niveau te komen. Mijn eigen pensioen? Dat heeft zich tot nu toe beperkt tot een waardeoverdracht lang geleden naar DEPF. Ik ben niet anders dan andere mensen, hoor. Ik kom nu op een leeftijd dat ik me erin wil gaan verdiepen. Tegelijkertijd besef ik ook dat het heden ten dage beter is om dat al op jongere leeftijd te doen. Gelukkig hebben we tegenwoordig bij DEPF, bijvoorbeeld met het pensioendashboard, goede instrumenten om deelnemers naar hun pensioensituatie te laten kijken. We zullen als pensioenfonds een realistische voorstelling van zaken moeten geven. Communicatie is daarbij cruciaal. - 5 -
Ieder jaar wijzigen een aantal parameters die impact (kunnen) hebben op je pensioen. We hebben de parameters voor 2016 voor je op een rijtje gezet. Grenzen pensioenopbouw 2016 2015 Toelichting middelloon Franchise 67 reglement 13.662 13.662 Conform CAO afspraak is de franchise bevroren. Franchise 65 reglement 21.371 21.371 Voor deelnemers die voor 2014 arbeidsongeschikt zijn geworden en uit dienst zijn gegaan. Maximumsalaris middelloonregeling 101.519 100.000 Tevens ondergrens van de netto pensioenregeling. Verschuldigde bijdrage deelnemers in de pensioenpremie Percentage voor nieuwe deelnemers Percentage voor deelnemers die per 1-4-2011 in dienst waren Parameters 2016 Vanaf 1 april 2016 3% 2016 2015 Toelichting 4% 4% Vanaf 1 april 2015 2,5% Ondergrens 13.662 13.662 De eigen bijdrage stijgt jaarlijks met een half procent tot op 1 april 2018 4% bereikt is Toeslagen 1-1-2016 Maatstaf Financiering uit Bestuursbesluit Inactieve deelnemers 0,44% Algemene reserve Geen toeslag Actieve deelnemers - basis 0,44% Algemene reserve Geen basistoeslag Actieve deelnemers - aanvullend 1,75% Bestemde reserve TRA Aanvullende toeslag 1,75% De flexibiliseringsfactoren (voor het aanpassen van je pensioen aan jouw gemaakte keuzes) en afkoopfactoren (voor kleine pensioenen) zijn per 1 januari 2016 aangepast. Je kunt deze informatie vinden in de bijlagen bij de reglementen, die je op onze website bij de Publicaties kunt vinden (of via laag 3 van Pensioen 1-2-3). In maart 2016 houden we weer een Communicatietevredenheidsonderzoek: doe mee! DEPF wil op tijd, efficiënt, transparant, duidelijk en digitaal communiceren met de deelnemers en pensioengerechtigden. Een belangrijke doelstelling van ons is ook om het pensioenbewustzijn bij de deelnemers en gepensioneerden te verhogen. Met de invoering van het digitale pensioenfonds met de Mijnomgeving en het Pensioendashboard, het Pensioen 1-2-3 (zie het artikel op pagina 8), de Engelstalige website en de nieuwe digitale mogelijkheden denken wij dat DEPF op de goede weg is. Om te meten en te weten of onze deelnemers en pensioengerechtigden daar ook zo over denken organiseren we in maart een tevredenheidsonderzoek. Dat doen we in samenwerking met onze pensioenadministrateur (TKP) en onderzoeksbureau KIEN. We proberen zoveel mogelijk actieve deelnemers en gepensioneerden van DEPF een digitale vragenlijst in te laten vullen. Daarin komen de verschillende aspecten van de communicatie aan bod. Op basis van de resultaten zullen we in kaart brengen op welke punten de communicatie van DEPF voldoet en op welke punten er ruimte is voor verbetering of dat het tijd is voor verandering. In maart ontvang je een uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek. We vinden je mening belangrijk en stellen het erg op prijs als je tien tot vijftien minuten de tijd wil nemen voor het invullen van de vragenlijst. De uitnodiging wordt digitaal verzonden, aan deelnemers die een jdecoffee e- mail adres hebben. Deelnemers zonder jdecoffee e-mail adres en gepensioneerden ontvangen de uitnodiging per post. Houd je mailbox of brievenbus dus in de gaten en help ons mee. - 6 -
DEPF gaat vanaf 2016 digitaal communiceren: Geef je e-mail adres op in jouw persoonlijke Mijnomgeving! Eind 2015 is DEPF aangesloten op de Berichtenbox van MijnOverheid.nl. Waarom dit nodig is en waar we dit voor gaan gebruiken kan je hieronder lezen. Digitale communicatie Wist je dat door de wet Pensioencommunicatie sinds vorig jaar de mogelijkheden om digitaal over je pensioen te communiceren zijn toegenomen? Digitale communicatie wordt de standaard en schriftelijke communicatie wordt de uitzondering op de regel. Digitale post van DEPF Met de nieuwe website van DEPF en de aansluiting op de Berichtenbox van MijnOverheid beschikt DEPF over de middelen die nodig zijn voor digitale communicatie. Vanaf 2016 wil DEPF steeds minder berichten en formulieren op papier versturen en stapsgewijs over naar (bijna) volledig digitale communicatie. Op dit moment geldt dat helaas nog niet voor gepensioneerde deelnemers die een partnerpensioen ontvangen. Zij krijgen nog bericht wanneer er voor hen een account is aangemaakt. Dan kunnen ook zij inloggen met hun DigiD op de MijnOmgeving van DEPF. Berichtenbox De Berichtenbox van MijnOverheid is een persoonlijke, beveiligde postbus waar een burger zijn digitale berichten van de overheid op één plek ontvangt en onbeperkt kan bewaren. Iedereen die in het bezit is van een DigiD kan eenvoudig toegang krijgen tot zijn Berichtenbox bij MijnOverheid. Berichten die via de Berichtenbox verstuurd worden hebben dezelfde juridische status als papieren post. Omdat de belastingdienst de aanslag inkomstenbelasting in de toekomst alleen via de Berichtenbox verstuurt, verwachten wij dat het aantal deelnemers van DEPF die aangesloten zijn bij de Berichtenbox snel zal toenemen. Hoe weet ik dat er digitale post voor mij is binnengekomen? Zodra er officiële (wettelijk verplichte) communicatie van DEPF voor je klaarstaat in je digitale postvak (MijnPost), op de website www.depensioenfonds.nl, ontvang je via de Berichtenbox een e-mail. Op wettelijk verplichte communicatie is de zogenaamde brengplicht van toepassing. Door gebruik te maken van de Berichtenbox voldoet DEPF hier aan. DEPF wil ook de overige (niet wettelijke) communicatie zoveel mogelijk digitaal gaan versturen. Hierop is de brengplicht niet van toepassing en voor dit proces mogen we geen gebruik maken van de Berichtenbox. Voor deze berichten zullen we in toenemende mate de website en/of MijnPost gaan gebruiken. Hoe kun je ons helpen met digitale communicatie? Om iedereen goed te kunnen bereiken hebben we je prive e-mail adres nodig. Mocht je prive e-mail adres nog niet bekend zijn in MijnProfiel, dan willen we je verzoeken om het daar achter te laten. Wat als digitale communicatie voor jou niet werkt? DEPF zal jouw postbak (MijnPost) vullen met de digitale documenten. Als je toch een fysieke map met papieren bij wilt houden, dan kan je via MijnPost een document downloaden en/of printen. Als je desondanks de post van DEPF op papier wilt blijven ontvangen, dan moet je in de Berichtenbox van MijnOverheid het vinkje weghalen dat bij DEPF staat. Verder moet je ook in MijnProfiel op de site van DEPF aangeven dat je de correspondentie van DEPF via de papieren post wilt blijven ontvangen. Voor DEPF is deze methode erg kostbaar en bovendien niet milieuvriendelijk. Wij hopen op zoveel mogelijk medewerking met de digitalisering van onze communicatie. Hoe verder? We zullen de komende maanden regelmatig via verschillende wegen op dit onderwerp terugkomen. Op de bijgevoegde kaart vind je alle informatie. Bewaar deze zodat je weet waar je moet zijn als je iets over je pensioen wilt weten. - 7 -
Pensioen 1-2-3 Onderdeel van de nieuwe wet pensioencommunicatie is dat pensioenfondsen via de website pensioeninformatie beschikbaar stellen volgens de methodiek van Pensioen 1-2-3. Dit houdt in dat informatie gelaagd wordt aangeboden: laag 1 voor heel algemene informatie op hoofdlijnen, laag 2 voor wat specifiekere informatie en de derde laag voor gedetailleerde en formele informatie. Inmiddels is Pensioen 1-2-3 in onze website verwerkt en we nodigen je uit een kijkje te komen nemen (www.depensioenfonds.nl > medewerkers). Als je meer wilt weten, dan klik je gewoon door naar de volgende laag. Uiteindelijk kom je in laag 3 uit bij de meest gedetailleerde informatie waaronder het juridische pensioenreglement. Wijziging strategische beleggingsmix Per 1 januari 2016 is het risicoprofiel van DEPF aangepast. We hebben in het strategische beleid de wegingsfactoren van de beleggingscategorieen als volgt herzien: Onderdeel Nieuw Oud Matching portefeuille 50% 60% - Rente instrumenten 2,5% 3,5% - Long bonds 22,5% 27,5% - Hypotheken 5,0% 5,0% - Euro Corporate Credits 20,0% 24,0% Return portefeuille 50% 40% - Aandelen ontwikkelde markten 30,0% 25,0% - Aandelen opkomende markten 7,5% 5,0% - Beursgenoteerd vastgoed 7,5% 5,0% - Schuldpapier opkomende markten 5,0% 2,5% - Grondstoffen - 2,5% Daarnaast hebben we het beleid voor de afdekking van het renterisico dynamisch gemaakt. Dit wil zeggen dat de hoogte van de afdekking van dit risico afhangt van de omstandigheden; vooral van het niveau van de 20-jarige rente. Voor nu betekent dit concreet dat de afdekking van het renterisico wordt teruggebracht van 50% naar 35%. Deze aanpassingen zijn in lijn met de doelstellingen, ambities en risicohouding van het fonds. In het jaarverslag 2015, dat in juni zal verschijnen, zal een uitgebreidere toelichting worden opgenomen. Eind januari 2016 zijn de eerste transacties reeds doorgevoerd, waarbij: Aan de Matching portefeuille ongeveer 70 miljoen is onttrokken Aan de Return portefeuille ongeveer 70 miljoen is toegevoegd colofon Stichting Douwe Egberts Pensioenfonds Postbus 2 3500 CA UTRECHT www.depensioenfonds.nl De Nieuwsbrief Pensioen is een kwartaaluitgave van Stichting Douwe Egberts Pensioenfonds. Auteurs: Elvin van den Hoek, Bart van der Kwast en Michiel Kok (TKP). Redactie: Emmeke Spoorenberg, Melisa Seyhan, Elvin van den Hoek, Bart van der Kwast en Annemieke Nijland. Oplage: 7.000 Reageren? Graag per e-mail naar pensioenfonds@jdecoffee.nl of 030 297 2270. Vragen van administratieve aard? Graag per e-mail naar depensioenfonds@tkppensioen.nl of 050-582 7950. - 8 -