SCHULDBEMIDDELING AALST. OCMW CAW Sociaal Huis Samenwerking sinds 2000

SCHULDBEMIDDELING AALST OCMW CAW Sociaal Huis Samenwerking sinds 2000

Samenwerking OCMW-CAW Historiek Samenwerking in de praktijk Kansen en valkuilen

Historiek van de samenwerking Tot 1990 Weinig werkafspraken, tenzij voor individuele cliëntdossiers Discussie tussen verschillende koepels/beleidsstructuren (VVSG/SAW): is schuldhulpverlening een taak van de OCMW s en/of van de privé-sector, verschillen in hulpverleningsvisie Eerder vijandige houding ( concurrentie, vooral contacten bij probleemdossiers, klachten )

Historiek van de samenwerking 1990-2000 Het dichtslibben van de hulpverlening (eerste wachttijden/wachtlijsten) leidt tot steeds meer wederzijdse doorverwijzingen => eerste concrete werkafspraken (bijvoorbeeld begeleiding cliënten met leefloon) Occasioneel thematisch overleg (b.v. via ASO/RWO rond ziekenhuisschulden, belastingen )

Historiek van de samenwerking 1990-2000 Afschaffing dienst budgetbeheer OCMW circa 1997 => boom doorverwijzingen naar CAWRA Evolutie wetgeving (wegvallen vrijblijvendheid, specialisatie ) Wet Collectieve Schuldenregeling 1998: OCMW Aalst wordt als één van de eerste OCMW s erkend

Historiek van de samenwerking 2000 heden samenwerkingsakkoord juridische ondersteuning OCMW/CAWRA erkenning CAWRA als dienst voor Schuldbemiddeling verregaande taakafspraken in het kader van het Sociaal Huis gemeenschappelijke teamvergadering OCMW/CAWRA (eerst louter wachtlijstenbeheer, later informatief/intervisie/signaalfunctie) 2003 heropstart dienst budgetbeheer OCMW

Huidige werkverdeling CAW + OCMW Intake Crisisbemiddeling in wachtperiode Budgetbeheer Zonder schuldbemiddeling OCMW Met buitengerechtelijke schuldbemiddeling Aanvullend aan CSR bij advocaat CSR (steeds met budgetbeheer)

Huidige werkverdeling Budgetbegeleiding CAW Zonder schuldbemiddeling Met buitengerechtelijke schuldbemiddeling Met Collectieve schuldbemiddeling (CSR bij advocaat) Occasionele schuldbemiddeling Begeleid Wonen met budgetbeheer

Verloop van een dossier 1. Aanmelding 2. Intake van de cliënt 3. Diagnose 4. Voorstel van de meest passende hulpverleningsvorm 5. Afbetaalplan bemiddelen 6. Psychosociale begeleiding

Verloop van een dossier aanmelding Aanmelding via OCMW CAW Sociaal Huis Ontrafeling van het dossier

Verloop van een dossier intake en diagnose Overzicht van inkomsten Overzicht van vaste kosten Begroten van leefgeld Overzicht van schulden Aantal bijkomende vragen stellen: Is cliënt een handelaar? Is er een vennootschap? Is er een eigen woning? Zijn er uitvoeringsmaatregelen hangende?

Inkomsten uitgaven schulden: een onlosmakelijk verband Maandelijks: Beschikbaar Saldo Inkomsten - Uitgaven = Beschikbaar Saldo SE 1 SE 2 SE 3 Totale schuld

Opgelet! Want Meestal lopen interesten door gedurende de loop van het afbetaalplan Gerechtsdeurwaarder :rekening houden met kwijtingsrecht (bij elke betaling!) en inningsrecht Afbetalingen eerst toerekenen op kosten (bv. kosten van beslag, aangetekende brieven ) dan interesten Tot slot hoofdsom (uitzondering: kredietschulden!!!)

3. Meest passende hulpverlening A. Verschillende vormen van schuldhulp B. Criteria voor de meest passende vorm

A. Vormen van schuldhulp Occasionele schuldbemiddeling Budgetbegeleiding Budgetbeheer Collectieve schuldenregeling

Collectieve SR OF budgetbeheer OF budgetbegeleiding? 4 criteria A) Algemene regel: de verhouding van inkomsten uitgaven schuldenlast Balans van maandelijkse inkomsten en uitgaven Inkomsten uitgaven = Beschikbaar gedeelte Verdeling van beschikbaar gedeelte over schuldeisers: afbetaalplannen! Wel steeds rekening houden met interest die blijft aangroeien, kwijtingsrechten,

Collectieve SR OF budgetbeheer OF budgetbegeleiding? 4 criteria Resultaat: 1/ De schulden kunnen niet binnen de 3 tot 5 jaar afbetaald worden collectieve schuldenregeling 2/ De schulden kunnen wel worden afbetaald binnen de 3 tot 5 jaar schuldenaar is niet in staat zelf het budget te beheren budgetbeheer schuldenaar kan wel zelf het budget beheren budgetbegeleiding

Collectieve SR OF budgetbeheer OF budgetbegeleiding? 4 criteria B) Collectieve schuldenregeling is UITGESLOTEN: Wanneer de schuldenaar koopman is Let wel: zaakvoerder van een vennootschap is geen probleem Wanneer de schuldenaar nog geen 6 maanden gestopt is met handelsactiviteit of er is een faillissement aangevraagd Wanneer de schuldenaar zelf verantwoordelijk is voor zijn onvermogen Wanneer verzoeker al een collectieve schuldenregeling heeft verkregen, maar herroepen werd

Collectieve SR OF budgetbeheer OF budgetbegeleiding? 4 criteria C) Collectieve schuldenregeling is MET ZORGVULDIGHEID TE OVERWEGEN Wanneer de schuldenaar een eigen huis heeft risico dat dit verkocht wordt, en huur kan meer bedragen dan maandelijkse afbetaling hypotheek Wanneer er schulden zijn die niet kwijtscheldbaar zijn: Schulden uit een faillissement Schulden uit veroordeling voor lichamelijk letsel Alimentatieschuld D) De keuze van de cliënt blijft doorslaggevend!

Chronologie van de aanpak 1. Intake van de cliënt - schuldenaar 2. Diagnose 3. Meest passende hulpverleningsvorm 4. Afbetaalplan bemiddelen 5. Psychosociale begeleiding

5. Psychosociale begeleiding Oorzaken van schuldoverlast: Laag inkomen (gebrek aan) cognitieve vaardigheden (inschatten leerskansen ) onvoorziene tegenslagen (scheiding, ziekte, werkloosheid ) overbesteding verslaving

5. Psychosociale begeleiding Effecten op andere levensdomeinen: Relaties Huisvesting Vrije tijd Opvoeding kinderen Status

5. Psychosociale begeleiding Externe factoren: Toename rol gedwongen hulpverlening Wachtlijsten gespecialiseerde hulpvormen (b.v. integrale begeleiding volwassen mentaal gehandicapten).

5. Psychosociale begeleiding Rol nazorg en preventie: vaak faalangst na begeleiding anticiperen op herval preventief karakter ondersteuning vermijden generatiearmoede / rol onderwijs

Valkuilen verschil in regio OCMW CAW verschil in bedrijfscultuur OCMW CAW verschil in verplichtingen van overheidswege (dossiervorming en registratie) een gezamenlijk team optimaliseren is een natuurlijk groeiproces dat tijd vraagt (opbouwen vertrouwen) Bewaken doorstromingsmogelijkheden intake

Kansen omkadering Lokaal Sociaal Beleid intakecel beter zicht op noden versus caseload verbreding hulpaanbod interne doorstroming (b.v. nazorg) ervaringsuitwisseling (intervisie) versterking signaalfunctie Intern Lokaal Vlaams (VCS)