Jaarverslag Juridische dienstverlening

Transcriptie

1 Jaarverslag Juridische dienstverlening Woensdag 13 april 2011 Nevele Bianca Buysse Renate Cools Sarah Forsyth 1

2 Jaarverslag juridische dienstverlening Welzijnsband Meetjesland Woensdag 13 april 2011 I. Algemeen I.1. Inleiding Sinds februari/maart 2009 staan drie juristen in voor de juridische dienstverlening van de Welzijnsband Meetjesland: Renate Cools, Sarah Forsyth en Bianca Buysse. In alle OCMW s van de Welzijnsband Meetjesland vond in een interne audit plaats van de dienst budgethulpverlening (AUDIO). Er werd hierbij een analyse en evaluatie gemaakt van het proces budgetbeheer en van de adequaatheid en effectiviteit van de verwerkingsketen en van het interne controlesysteem. In de loop van 2010 werden de eindrapporten bezorgd aan de OCMW s van de Welzijnsband Meetjesland met daarin een aantal aanbevelingen. De juristen hebben op sommige OCMW s (OCMW Evergem, OCMW Lovendegem en OCMW Waarschoot) meegewerkt aan het implementeren van deze aanbevelingen in concrete acties o.a. het opstellen van een draaiboek budgethulpverlening. In navolging van deze interne audit zullen de juristen in 2011 ook voor de procedure collectieve schuldenregeling een draaiboek opstellen. Op initiatief van het OCMW Maldegem werd in 2010 een werkgroep opgericht teneinde een nieuwe taakverdeling uit te werken tussen de juristen, administratie en maatschappelijk assistenten om op die manier een oplossing te bieden voor de toenemende werklast in het kader van de collectieve schuldenregelingen. Aan deze werkgroep namen deel: OCMW Waarschoot, OCMW Evergem, OCMW Aalter, OCMW Maldegem en voor de juristen, Renate Cools. 2

3 I.2. Overzicht roulement 2010 RENATE COOLS Week Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag 1 Maldegem Maldegem Knesselare Knesselare 2 Maldegem Maldegem Assenede/ Knesselare Knesselare/ Reserve 3 Maldegem Maldegem Knesselare Knesselare 4 Maldegem Maldegem Assenede/ Knesselare Knesselare/ Reserve SARAH FORSYTH Week Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag 1 Zomergem Lovendegem Aalter Waarschoot Waarschoot / Reserve 2 Nevele Aalter Aalter Waarschoot Kaprijke 3 Zomergem Lovendegem Aalter Waarschoot Waarschoot / Reserve 4 Nevele Aalter Aalter Waarschoot Kaprijke BIANCA BUYSSE Week Maandag dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag 1 St. Laureins Zelzate Zelzate / Eeklo Evergem Evergem 2 St. Laureins / Reserve Zelzate Zelzate / Eeklo Evergem Evergem 3 St. Laureins / Reserve Zelzate Zelzate / Eeklo Evergem Evergem 4 St. Laureins / Reserve Zelzate Zelzate / Eeklo Evergem Evergem 3

4 I.2. Opleidingen De juristen hebben volgende opleidingen gevolgd: Voorjaar 2010 Sarah Forsyth en Bianca Buysse: basisopleiding schuldbemiddeling (Vlaams Centrum Schuldbemiddeling) 9 februari alle juristen: budgetbeheer van de sociale dienst (AudiO) 26 februari 2010 alle juristen: Studiedag 10 jaar collectieve schuldenregeling (Vlaams Centrum Schuldbemiddeling) 20 mei alle juristen: Recente ontwikkelingen in handelspraktijken en consumentenrecht (Postuniversitaire opleidingen Gandaius) 2 juni 2010 alle juristen: Zelfstandigen in moeilijkheden (zelf georganiseerd i.s.m. VZW Tussenstap) 23 september 2010 Sarah Forsyth: Minibudget Wat heeft een gezin minimaal nodig? (POD MI) 14 oktober 2010 alle juristen: Studiedag Eerste Hulp bij Schulden (Vlaams Centrum Schuldbemiddeling) 6 december 2010 Bianca Buysse: Budgetbeheer: Dossieropbouw & Centrale Bouwstenen (LOGINS NV) 10 december 2010 Bianca Buysse: Budgetbeheer: Inventaris & Budgetplan (LOGINS NV) II. Juridische dienstverlening Het takenpakket van de juristen bestaat uit schuldbemiddeling/rechtshulp en collectieve schuldenregeling. De OCMW s van Assenede en Eeklo doen enkel beroep op de dienst schuldbemiddeling/rechtshulp. De overige OCMW s, maken gebruik van beide diensten. Wat moeten we verstaan onder deze termen? Schuldbemiddeling: volgens de wet consumentenkrediet is dit het bemiddelen met een schuldeiser in een dossier waar een consumentenkrediet tussenzit. Wij hebben dit begrip uitgebreid tot alle vormen van tussenkomst waar we bemiddelen met een schuldeiser, ongeacht de kwalificatie van de schulden. Als jurist kijken we telkens de gegrondheid van de schuld na. Rechtshulp: alle vormen van juridisch advies ten aanzien van cliënten en personeel van de OCMW s van de Welzijnsband 4

5 Collectieve schuldenregeling: een procedure voor de schuldbemiddelingsrechter bij de Arbeidsrechtbank te Gent waar een OCMW aangesteld wordt als schuldbemiddelaar met het doel een afbetalingsplan op te stellen ten aanzien van de schuldeisers, waarbij elke schuldeiser op voet van gelijkheid behandeld wordt. Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende tussenkomsten van alle juristen in 2010 volgens de aard van de hulpverlening en volgens de gezinssituatie. OCMW Schuldbemiddeling CSR (combinatie met begeleiding OCMW) Rechtshulp Aalter (18 budgetbeheer of begeleiding) 6 Assenede Eeklo 35 1 (0 budgetbeheer) 29 Evergem (27 budgetbeheer of begeleiding) 21 Kaprijke 8 5 (5 budgetbeheer) 4 Knesselare (18 budgetbeheer) 7 Lovendegem Maldegem (28 budgetbeheer) 21 Nevele 13 5 (5 budgetbeheer) 6 Sint-Laureins 7 7 (6 budgetbeheer) 9 Waarschoot (17 budgetbeheer) 19 Zelzate (12 budgetbegeleiding of beheer) 8 Zomergem 12 5 (5 budgetbeheer of begeleiding) 7 TOTAAL

6 Waarbij de gezinssituatie als volgt is: OCMW Gezin met kinderen Alleenstaande met Alleenstaande Samenwonende/ Intern Advies kinderen zonder kinderen Echtpaar Aalter Assenede Eeklo Evergem Kaprijke Knesselare Lovendegem Maldegem Nevele Sint-Laureins Waarschoot Zelzate Zomergem TOTAAL

7 Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende tussenkomsten in 2009 volgens de aard van de hulpverlening en volgens de gezinssituatie. OCMW Schuldbemiddeling CSR (combinatie met begeleiding OCMW) Rechtshulp Aalter (12 budgetbeheer of begeleiding) 15 Assenede Eeklo 22 1 (0 budgetbeheer) 29 Evergem 7 24 (19 budgetbeheer of begeleiding) 11 Kaprijke 5 4 (3 budgetbeheer) 2 Knesselare 7 20 (15 budgetbeheer) 7 Lovendegem Maldegem (24 budgetbeheer) 26 Nevele 10 4 (3 budgetbeheer) 7 Sint-Laureins 5 6 (5 budgetbeheer) 7 Waarschoot 8 13(12 budgetbeheer) 6 Zelzate 10 8 (6 budgetbegeleiding of beheer) 4 Zomergem 12 4 (3 budgetbeheer of begeleiding) 5 TOTAAL OCMW Gezin met kinderen Alleenstaande met kinderen Alleenstaande zonder kinderen Samenwonende / Echtpaar Aalter Assenede Eeklo Evergem Kaprijke Knesselare Lovendegem Maldegem Nevele Sint-Laureins Waarschoot Zelzate Zomergem TOTAAL

8 Hieronder vindt u een overzicht van de verschillende tussenkomsten in 2008 volgens de aard van de hulpverlening en volgens de gezinssituatie. OCMW Opmaak verzoekschrift CSR Schuldbemiddeling CSR (combinatie met begeleiding OCMW) Rechtshulp Aalter (8 budgetbeheer + 4 budgetbegeleiding) 19 Assenede Eeklo Evergem (18 budgetbeheer) 14 Kaprijke (2 budgetbeheer) 2 Knesselare (15 budgetbeheer, waarvan 3 bij andere OCMW s) 2 Maldegem (14 budgetbeheer) 15 Nevele (3 budgetbeheer) 4 Sint-Laureins (3 budgetbeheer) 8 Waarschoot (8 budgetbeheer) 11 Zelzate (4 budgetbeheer) 8 Zomergem TOTAAL OCMW Gezin met kinderen Echtpaar/Samenwonenden Alleenstaande met kinderen Alleenstaande zonder kinderen zonder kinderen Aalter Assenede Eeklo Evergem Kaprijke Knesselare Maldegem Nevele Sint-Laureins Waarschoot Zelzate Zomergem TOTAAL

9 III. Collectieve schuldenregeling III.1. Algemeen In het arrondissement Gent waren er eind 2010 in totaal (anno 2009: 4.992) dossiers collectieve schuldenregeling lopende, waarvan 137 (anno 2009: 124) dossiers aan de Welzijnsband werden toegewezen. Van die (anno 2009: 4.992) dossiers zijn er (anno 2009: 2.724) in een minnelijk afbetalingsplan en 140 (anno 2009: 191) in een gerechtelijke regeling uitgemond. Wat de Welzijnsband Meetjesland betreft, is de situatie eind 2010 als volgt: Inzake de afbetalingsvoorstellen: werden er 70 minnelijke aanzuiveringsregelingen opgemaakt en gehomologeerd door de schuldbemiddelingsrechter bij de Arbeidsrechtbank te Gent en slechts 2 gerechtelijke aanzuiveringsregelingen opgelegd; Het aantal dossiers dat succesvol kon worden afgesloten en waarbij aldus de betrokkenen hun Fresh Start kennen: 11; In 6 dossiers werd er een volledige kwijtschelding van alle schuld bekomen; In een aantal dossiers werd men als schuldbemiddelaar geconfronteerd met sterk uiteenlopende moeilijkheden waardoor men diende over te gaan tot het indienen van een verzoekschrift tot herroeping dan wel men een verzoek tot vervanging van schuldbemiddelaar heeft ingediend. Er werden aldus respectievelijk 5 herroepingen bekomen en 7 vervangingen. Door de toenemende werklast in het kader van de collectieve schuldenregelingen werd gezocht naar een manier om de juristen te ontlasten. In overleg met de juristen werd een nieuwe taakverdeling uitgewerkt tussen juristen, maatschappelijk assistenten en administratie. Het is bedoeling dat de juristen zich meer gaan toeleggen op het juridische luik van de procedure collectieve schuldenregeling en dat zij worden bijgestaan door de administratie en de maatschappelijke assistenten. Het doel van deze nieuwe taakverdeling is dat de juristen meer dossiers collectieve schuldenregeling kunnen behandelen met dezelfde tijdsverdeling. Elk OCMW van de Welzijnsband Meetjesland bekijkt afzonderlijk of ze meestappen in deze nieuwe taakverdeling. 9

10 Fase 1 A. Cliënt meldt zich aan B. Opmaak verzoekschrift C. na beslissing toelaatbaarheid: OCMW is SBM (begeleidend budgetbeheer wordt nagestreefd) Maatschappelijk werker Sociaal onderzoek Info geven aan cliënt omtrent procedure CSR Bevragen engagement van cliënt voor CSR Voorstel/vraag BCSD indien OCMW geen SBM Maatschappelijk werker Opmaken verzoekschrift (ofwel pro deo) In naam van cliënt die ondertekent Tandem: maatschappelijk werker (sociale luik) en jurist (juridische luik) Dossier voorbereiden 1 e overleg 1 e overleg met SA + documenten ondertekenen + leefgeld begroten Huisbezoek + opmaken inventaris Maatschappelijk werker Budgetbeheer of begeleiding (contactpersoon) Jurist advies Jurist advies Jurist (juridische luik + toezicht betalingen) Beslagberichten inzien rechtbank Nazicht schuldvorderingen (verjaring, samenstelling vordering, ) + briefwisseling SE s Opmaken voorbereidend overzicht Opmaken ontwerp MA Onderhandelen met SE s i.v.m. bezwaren Opmaken tweede ontwerp MA Verlengingen vragen Dossier homologatie: verslag + juridische stukken PV niet-akkoord: verslag + juridische stukken Diverse verzoekschriften: verkoop onroerend goed, grote aankopen, Vacaties rechtbank Opvolging dossier bij notaris (nalatenschap, verkoop onroerend goed, ) Ereloonstaten opmaken Aangemaakte betalingen (leefgeld, extra s, ) controleren + ondertekenen Adm. bediende (beheren rekeningen (onder toezicht jurist) + adm. ondersteuning) Rubriekrekening openen Briefwisseling bij openen dossier Brieven aan borgen (na controle jurist) Inkomsten controleren (nazien of de inkomsten toekomen zoals voorzien) Afnamerekeningen controleren indien geen budgetbeheer Problemen omtrent inkomsten melden aan jurist/maatschappelijk werker Aanmaken betalingen (deel van loon doorstorten naar budgetbeheer/eigen rekening) 10

11 Brieven vergeten SE s + SE s geen aangifte Aangetekend versturen voorbereidend overzicht, ontwerp MA Dossier homologatie: administratie PV niet-akkoord: administratie Dossier Fonds Fase 2 D. Minnelijke of gerechtelijke regeling is lopende E. procedure wordt beëindigd Maatschappelijk werker (begeleiding cliënt) Wijzigingen opvolgen + knelpunten melden aan jurist Maatschappelijk werker Jurist (toezicht + jaarlijks verslag + optreden bij problemen) Opvolging dossier bij notaris (bij nalatenschappen, verkoop woning, ) Vacaties rechtbank Diverse verzoekschriften: verkoop onroerend goed, grote aankopen, Jaarlijkse evaluatie + jaarlijks verslag (+ indexatie leefgeld) Jurist Verzoekschrift aanstelling andere schuldbemiddelaar Dossier herroeping: verslag + juridische stukken Laatste gesprek + brief SA Eindverslag + eindstaat Adm. bediende (beheren rekeningen (onder toezicht jurist) + adm. ondersteuning) Brieven aan SE s i.v.m. betalingen Betalingen aan schuldeisers Dossier Fonds Wijzigingen opvolgen (rekeningen) + knelpunten melden aan jurist Adm. bediende Dossier herroeping: administratie Dossier Fonds Eindbetalingen schuldeisers Bestendige opdrachten stopzetten Briefwisseling bij einde dossier Rubriekrekening afsluiten 11

12 III.2. Kosten- en ereloonstaat Wat de inkomsten op grond van de staten van kosten en erelonen betreft, kunnen volgende bemerkingen worden geformuleerd: De te behalen doelstelling in 2010 werd vastgesteld op een bedrag van EUR. In 2010 werd door de Welzijnsband Meetjesland een totaal bedrag van ,76 EUR aan kosten en erelonen ontvangen. Vooreerst wordt benadrukt dat voor het vaststellen van de staten van kosten en erelonen er weinig beoordelingsruimte wordt gelaten aan de schuldbemiddelingsrechter. Men heeft immers te maken met een stelsel van forfaitaire vergoedingen dewelke door de wet (en diens uitvoeringsbesluiten) worden vastgelegd. In deze geringe beoordelingsruimte werd door de Arbeidsrechtbank reeds meerdere richtlijnen uitgevaardigd dewelke de interpretatie van sommige vergoedingen grondig gewijzigd hebben. Ook in 2010 werden nieuwe richtlijnen uitgevaardigd: zo mogen o.a. geen kosten worden aangerekend voor de verplaatsingen naar de zittingen van de Arbeidsrechtbank. Bovendien werden de forfaitaire vergoedingen in 2010 opnieuw niet geïndexeerd. De laatste indexatie vond plaats op 1 januari Ondanks deze richtlijnen dient te worden vastgesteld dat de inkomsten fors gestegen zijn en dat deze inkomsten het te verwachten resultaat overtreffen. Er dient evenwel te worden opgemerkt dat in het bedrag van ,76 EUR nog een tegoed zit van voorgaande jaren (2008 en 2009) dewelke laattijdig werd uitbetaald door het Fonds ter bestrijding van Overmatige Schuldenlast. In 2010 werden alle achterstallige kostenen ereloonstaten (2008 en 2009) uitbetaald door het Fonds ter bestrijding van Overmatige Schuldenlast. De Welzijnsband Meetjesland heeft aldus in 2010 nog 8.836,65 EUR ontvangen vanwege het Fonds ter bestrijding van Overmatige Schuldenlast dat betrekking heeft op voorgaande jaren. In 2010 werden de kosten en ereloonstaten door het Fonds ter bestrijding van Overmatige Schuldenlast correct uitbetaald. De totale reële opbrengst voor 2010 bedraagt dus ,11 EUR. 12

13 IV. Conclusies Door de administratieve werklast van een dossier collectieve schuldenregeling, worden er minder verzoekschriften collectieve schuldenregeling door de juristen zelf opgesteld. Er werd vooropgesteld dat deze taak meer en meer zou worden uitbesteed aan de maatschappelijk werkers van het desbetreffend OCMW of aan een pro deo - advocaat. Niet alle OCMW s zijn echter bereid deze werkwijze te volgen. Het aantal dossiers schuldbemiddeling en rechtshulp stijgt opnieuw ten opzichte van vorig jaar. Ook het aantal dossiers collectieve schuldenregeling kende opnieuw een stijgende evolutie en nemen dat ook het grootste deel van de werklast/tijd van de juristen in beslag. Door deze stijgende werklast werd een nieuwe taakverdeling uitgewerkt tussen de juristen, de maatschappelijk assistenten en administratie. Er is opnieuw een positieve evolutie wat de inkomsten vanwege collectieve schuldenregelingen betreft! 13