Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement

Transcriptie

1 Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Deze structuur wordt gevolgd : Lesdag 15.1 Inleiding 15.2 Voorwaarden voor (verplichte) aangifte 15.3 Directe gevolgen en het verloop van het faillissement 15.4 Kwijtschelding 15.5 De bevrijding (ex-)echtgeno(o)t(e) De bevrijding van de persoon die zich kosteloos persoonlijk zeker heeft gesteld 15.7 Meer (online) informatie en het handboek schuldbemiddeling 15.8 Meer vorming volgen? 15.9 Voorbeeldvraag Bijlagen Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 1

2 15.1 Inleiding Zie ook inleiding vorig hoofdstuk Voorwaarden voor (verplichte) aangifte Faillissementsvoorwaarden: Onderneming zijn Duurzame wijze opgehouden te betalen Krediet is geschokt (als leveranciers je geen uitstel van betaling meer willen geven en de bank je geen lening meer wil geven) Faillietverklaring gebeurt bij vonnis van de rechtbank van koophandel (pagina 8) Aangifte/dagvaarding Een ondernemer die aan de faillissementsvoorwaarden voldoet, is verplicht om binnen de maand na de stopzetting van zijn betalingen aangifte te doen op de griffie van de rechtbank van koophandel (= boeken neerleggen). Bij de aangifte moeten de nodige bewijsstukken worden gevoegd (balans, boekhouding, lijst van de schuldeisers, opsomming activa en passiva ). Een schuldeiser, het openbaar ministerie, enz. kan het faillissement vorderen via dagvaarding. Zelfstandige die meer dan 6 maanden gestopt is met zijn handelsactiviteit: CSR Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 2

3 15.3 Directe gevolgen en het verloop van het faillissement In het faillissementsvonnis wordt een curator aangesteld. De curator is een gerechtelijk mandataris die optreedt voor de schuldeisers en de gefailleerde. Onder toezicht van een rechter-commissaris zal hij de boedel vereffenen/te gelde maken en de opbrengst uiteindelijk verdelen over de schuldeisers. De gefailleerde verliest het beheer over al de goederen, met uitzondering niet voor beslag vatbare goederen. (de post gaat ook toekomen bij de curator) Continuïteit van lopende overeenkomsten: de curator beslist bijvoorbeeld of het huurcontract van de gefailleerde wordt opgezegd. Aangifte van schuldvordering PV van verificatie De schuldeisers worden via het Belgisch Staatsblad en rondschrijven van de curator op de hoogte gebracht van het faillissement. Op die manier worden ze uitgenodigd om aangifte van hun schuldvordering te doen via het digitaal platform RegSol. De curator stelt dan een proces-verbaal op waarin alle schuldvorderingen worden vermeld. Een van de voornaamste taken van de curator is het te gelde maken van alle activa van de gefailleerde. Als alles te gelde is gemaakt, kan de curator een eindverslag opstellen en tot verdeling van gelden overgaan (afrekening). Als er echter onvoldoende activa zijn om de kosten van het faillissement te dekken, kan de curator het faillissement via een verkorte weg laten afsluiten: summiere rechtspleging tot sluiting van het faillissement. Sluiting van het faillissement na vereffening. De curator wordt van zijn opdracht ontheven door de rechtbank en het faillissement wordt definitief afgesloten. De gefailleerde kan terug het beheer over zijn goederen opnemen. Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 3

4 15.4 Kwijtschelding Vroegere verschoonbaarheid De natuurlijke persoon-gefailleerde kan niet meer vervolgd worden door zijn schuldeisers: «fresh start». Ook niet door de privé schuldeisers die niet volledig betaald konden worden. Uitzondering: Onderhoudsschulden schulden t.g.v. herstel lichamelijk schade opm. : zie wet van i.v.m. penale boeten de kwijtschelding is de regel, daar waar de verschoonbaarheid vroeger als een uitzondering werd beschouwd (evolutie ging geleidelijk aan doorheen de jaren) Kwijtschelding moet worden gevraagd door de gefailleerde per verzoekschrift aan de rechtbank; ofwel bij aangifte faillissement ofwel binnen de drie maanden na publicatie van het faillissementsvonnis. De curator geeft binnen de maand advies. Kan geheel of gedeeltelijk; elke belanghebbende kan hieromtrent standpunt indienen bij de rechtbank (bv. bij kennelijk grove fouten die tot het faillissement geleid hebben) 15.5 De bevrijding (ex-)echtgeno(o)t(e) De (ex)echtgeno(o)t(e), die persoonlijk aansprakelijk is voor een schuld van de gefailleerde, kan meegenieten van de kwijtschelding. Geldt niet voor wettelijk samenwonenden wanneer de verklaring van samenwoning werd afgelegd in de 6 maanden voor de opening van de faillissementsprocedure Geldt niet voor persoonlijke of gemeenschappelijke schulden van de (ex)echtgeno(o)t(e), ongeacht of ze alleen of samen werden aangegaan, en die vreemd zijn aan de beroepsactiviteit van de gefailleerde Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 4

5 15.6 De bevrijding van de persoon die zich kosteloos persoonlijk zeker heeft gesteld Voorwaarden: Zeker stellen: borg, medeondertekenaar Kosteloos: geen rechtstreeks noch onrechtstreeks voordeel (op het ogenblik van het aangaan van de verbintenis)=> economisch belangeloos! Persoonlijk: geen zakelijke zekerheden (vb. pand, hypotheek) Niet in verhouding met zijn inkomsten en patrimonium (op moment van verzoek tot bevrijding) Verklaring neerleggen vóór de sluiting van het faillissement Middelen van ten uitvoerlegging worden geschorst vanaf de faillietverklaring tot de uitspraak over de bevrijding. De beslissing over de bevrijding staat los van de kwijtschelding van de gefailleerde. Cfr. Bevrijding persoonlijke zekerheidsteller in kader van CSR 15.7 Meer (online) informatie en het handboek schuldbemiddeling Zie Handboek Schuldbemiddeling, Juridische Handleiding, Tabblad VII. Zelfstandigen en schulden Zie Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 5

6 15.8 Meer vorming volgen? De informatie die opgenomen is in deze cursus is basisinformatie. Meer informatie omtrent alle opleidingen die SAM, steunpunt Mens en Samenleving (waarin het Vlaams Centrum Schuldenlast opgenomen is) organiseert, zijn (voorlopig nog) te vinden via Later worden deze allemaal opgenomen op de nieuwe site Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 6

7 15.9 Voorbeeldvraag Hieronder is telkens eerst de vraag opgenomen met de mogelijke antwoorden waaruit gekozen moet worden. Best is hierover eerst even na te denken. Vervolgens kan er gekeken worden naar het juiste antwoord (en de foute antwoorden) die eronder opgenomen zijn. Het juiste antwoord is in het vet weergegeven. De argumenten waarom het ene antwoord juist is en het andere niet, is ook opgenomen. Francine had tot voor kort haar eigen bloemenwinkel als zelfstandige handelaar (eenmanszaak, geen vennootschap). Doordat de verkoop stokte kon Francine haar leveranciers niet meer betalen. De banken en de leveranciers waren niet bereid om Francine nog bijkomende leningen of betalingsfaciliteiten toe te staan voor haar handelsschulden. Zij schakelden wel gerechtsdeurwaarders in voor de invordering van de vele achterstallige betalingen. 8 maanden geleden heeft Francine haar zaak volledig stopgezet en haar ondernemingsnummer laten schrappen. Als ex-handelaar ontvangt Martine nu een leefloon. Naast de schulden van haar bloemenzaak heeft Francine ook privé-schulden bij haar verhuurder en bij de energieleverancier. Wat kan Francine doen? A. Martine moet het faillissement aanvragen. Dit zal evenwel enkel een regeling betekenen voor haar zakelijke schulden (en voor haar privé schulden vraagt ze best een collectieve schuldenregeling aan). B. Martine kan en moet zelfs het faillissement aanvragen want de stopzetting van de zaak vond nog geen 12 maanden geleden plaats. Haar privé- schulden worden mee opgenomen in faillissement. C. Geen van bovenvermelde stellingen is juist. En het juiste antwoord is, met argumentatie: A. Martine moet het faillissement aanvragen. Dit zal evenwel enkel een regeling betekenen voor haar zakelijke schulden (en voor haar privé schulden vraagt ze best een collectieve schuldenregeling aan). Zie antwoord op stelling B. Verder is deze stelling fout omdat desgevallend een faillissement ook betrekking zou hebben op de privé-schulden van Francine. Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 7

8 B. Martine kan en moet zelfs het faillissement aanvragen want de stopzetting van de zaak vond nog geen 12 maanden geleden plaats. Haar privé- schulden worden mee opgenomen in faillissement. Men kan slechts tot 6 maanden na het stopzetten van de handelaarsactiviteiten nog failliet verklaard worden. Zij is al 8 maanden gestopt ondertussen. Ze zou wel al direct een CSR kunnen bekomen hierdoor. C. Geen van bovenvermelde stellingen is juist. Zie voorgaande foute antwoorden/stellingen Bijlagen Hoofdstuk 15 : Insolventieprocedures Het faillissement Pagina 8