In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Vier tegen één. In een notendop 1 Kan de rente blijven zakken? Ja, maar er zijn grenzen.

Vergelijkbare documenten
In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Geen renteverhoging en zwakke inflatie steun voor overheidsobligaties

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Nog steeds lage basisrente. In een notendop 1 Minder zorgen over het land van Uncle Sam

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Centrale banken, elk hun cyclus

In een notendop 1 Kan de eurozone sneller groeien dan de VS? Economie 2 Beste start voor fusies en overnames sinds 2007

In een notendop. Financial News. Inhoud. In een notendop 1 Weinig marge voor een sterke stijging/daling van de olieprijs

In een notendop Kan Griekenland failliet gaan en in de eurozone blijven?

In een notendop 1 Inflatie is zoals tandpasta, deflatie ook. Economie 2 Globale groei trekt aan. Obligatiemarkten 5 Rentes blijven dalen

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 High yield knakt onder dalende olieprijzen. In een notendop , wat denkt de markt?

Oktober Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur :

In een notendop 1 Belletjes blazen in China. Economie 2 Europese banken lenen meer aan bedrijven. Obligatiemarkten 5 De rentepolonaise

In een notendop 1 Een klein beetje muntoorlog. Economie 2 Nieuwe Griekse regering wil schuldherschikking

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Het leven onder nul (NIRP) In een notendop 1 To Brexit or not to Brexit?

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Risicovrije obligaties winnen over heel de lijn

Grafiek 1: Evolutie van de voornaamste aandelenindices in de VS, Eurozone, China en de groeilanden in vergelijking met de evolutie van de goudprijs.

Hoe (slecht) gaat het met de conjunctuur? Edwin De Boeck Fedustria 13 oktober 2011

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Het kredietrisico domineert

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Zwakke overheidsobligaties

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Eurozone: rentevoeten opnieuw op laagste niveau

BEHEERSVERSLAG TRANSPARANTINVEST 4/3/2015. Macro & Markten, strategie. 1. Rente en conjunctuur : EUROPA

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 3 e kwartaal Bron: Reuters

Beleggingsthema s What a difference a day makes (1975), Dinah Washington

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015

september MARKTCOMMENTAAR

Terugblik. Maandbericht maart 2018

Belfius Pension Fund Maandelijkse Reporting Juni 2015

10-jaars rente Duitsland. 10-jaars rente VS. Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 4 e kwartaal 2017

In een notendop. Financial News. Inhoud. Obligatiemarkten 5 Dichotomie risk-on/risk-off. In een notendop 1 Mondiale vooruitzichten: quo vadis?

Wederom onrust op de beurs: hoe nu verder?

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 1 e kwartaal 2019

BEHEERSVERSLAG Active Multi Allocation Fund september 2015

Economie en financiële markten

In een notendop. Financial News. Inhoud. Aandelenmarkten 4 Het Trump-effect in de VS. In een notendop 1 Focus 2 ECB: tapering is no tapering

DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN

Maandbericht Beleggen September 2015

Bericht 3 e kwartaal September 2014

Financial Markets weekly 17 oktober 2011

Beleggingsstrategie. Zeer defensief. ingsstrategie

Blijvende onrust op de beurs: hoe nu verder?

Hoe beleggen vandaag 19 mei Jan Vergote Hoofd Investment Strategy Belfius Bank

Perspectief Mid Year Update Economie & Beleggingsstrategie Ineke Valke

Dutch Meat Importers Association. Noordwijk, 7 nov 2014

Bericht 3 e kwartaal 2015 Oktober 2015

Update april 2015 Beleggen

Maandbericht Beleggen Maart 2016

Outlook Figuur 1: Invloed van Chinese groei op wereldwijde groei. (bron: Capital Economics) december 2015 Pagina 2 van 7

Met het kompas op 2015

InsingerGilissen Marktvisie Juni 2019

ECONOMIE IN TIJDEN VAN MONETAIR EXPANSIEVE POLITIEK

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

De Wereldeconomie van Morgen: Op Zoek naar Groei

Visie ING Investment Office Oktober 2017

Waar liggen de kansen?

Maandbericht Beleggen Januari 2016

Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM

Onze visie op de markten en ons aanbod van beleggingsdiensten. Trends Finance Day

In een notendop. Financial News. Inhoud. Aandelenmarkten 4 Risicoaversie na de escalatie van de handelssancties

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Presentatie beleggingsresultaten eerste kwartaal 2018 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van miljoen naar miljoen ( miljoen ultimo Q4 2013).

Terugblik. Maandbericht mei 2018

BEHEERSVERSLAG Transparantinvest Portfolio Fund juli 2015

Maandbericht Beleggen April 2015

Maandbericht Beleggen November 2015

Special Report Op weg naar een nieuwe seculaire stierenmarkt?

Informatie over beleggingen in de prepensioneringsregeling

Als de Centrale Banken het podium verlaten

Macro-vooruitzichten & waar investeren in een lagerenteomgeving?

Terugblik. Maandbericht april 2018

Vooruitzichten economie en financiële markten

Go with the flow. 2 April 2015

Beleggingsstrategie. Dynamisch. ingsstrategie

Internationale Economie. Doorzettend, maar mager groeiherstel, veel neerwaartse risico s

Interpolis Obligaties 3e kwartaal 2012

Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen (Thé Lau )

Perscommuniqué. Het Federaal Planbureau evalueert de gevolgen van de duurdere dollar en de hogere olieprijzen voor de Belgische economie

Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model

Maandbericht Beleggen December 2015

In een notendop. Financial News. Inhoud. Aandelenmarkten 4 Het marktklimaat blijft moeilijk

Op zoek naar rendement? Zoek niet langer

Beleggingsstrategie. Zeer Dynamisch. ingsstrategie

Niettemin, blijft de inflatie in de V.S. op een laag niveau en alleszins onder het FED target van 2%.

Zal de groei op de afspraak zijn? VS

In een notendop. Financial News. Inhoud. Aandelenmarkten 4 De langste Amerikaanse beursrally!

Care IS klantbijeenkomst. Hotel Van der Valk april 2016

Update juli 2014 Beleggen

In een notendop. Financial Views. Inhoud. Aandelenmarkten 4 Sterk herstel op alle fronten

In deze nieuwsbrief voor Q2 2014

MarketScope. Vooruitzichten voor risicovolle beleggingen blijven gunstig. 22 april 2015

Hoofdstuk 24 Valutamarkt

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:

In een notendop. Financial News. Inhoud. Aandelenmarkten 4 Onverwachte opleving in Japan

Voorwoord. Inhoudstafel. Strategie

Update Rentevisie. Door Simon Wiersma, Investment Manager van het ING Investment Office

InsingerGilissen Marktvisie Mei 2019

BEHEERSVERSLAG Transparantinvest Portfolio Fund februari 2016

Interpolis Obligaties 4e kwartaal 2012

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008

november MARKTCOMMENTAAR

Transcriptie:

Februari 2016 Financial News Inhoud In een notendop 1 Kan de rente blijven zakken? Ja, maar er zijn grenzen. Economie 2 Werkloosheid in de eurozone blijft dalen Aandelenmarkten 3 Een rot jaarbegin Obligatiemarkten 5 Vier tegen één Wisselmarkten 7 Grondstoffen 7 Verklarende woordenlijst 8 In een notendop Kan de rente blijven zakken? Ja, maar er zijn grenzen. De rentes slaan al enkele jaren tegen een harde bodem. Wat vroeger bijna onmogelijk was, lijkt nu een nieuwe norm, namelijk een negatieve rente. Op het einde van de maand januari verraste de Japanse centrale bank met een negatieve rente op het geld dat commerciële banken bij haar terugplaatsen. Haruhiko Kuroda is al de vijfde centrale bankier die zo n negatieve rente invoert. Waar gaat het hierover? Banken moeten een stuk van hun cashreserves als een veiligheidsmarge op een rekening houden bij hun nationale bank, daarbovenop kunnen ze nog een bijkomend bedrag plaatsen tegen een beperkt rendement. Dat laatste is niet verplicht en wanneer het monetaire beleid er op gericht is geld in de economie te pompen zien centrale bankiers de biljetten liever niet hun richting uitkomen. Ze gaan dan in plaats van een rente te betalen, een belasting heffen op overtollige geldreserves door een negatieve rentevoet. Door de economische appelflauwte, dalende grondstofprijzen, hommeles in de Chinese financiële keuken en lage inflatieverwachtingen willen de centrale bankiers nog meer ingrijpen. In Europa en omstreken luidt het dat de rente nog lager kan, Japan wil een zwakke yen en duikt ook onder water, de Chinese overheid ziet in lagere rentes een steun tegen verzwakte groei en geen analist die gelooft dat de Amerikaanse centrale bank de rente dit jaar in vier stappen kan verhogen. En dus kan de rente nog lager. Waar ligt dan de grens? Wel, dit kan nog even doorgaan, maar er zijn wel een aantal beperkingen. Ten eerste is een te lage rente verstorend voor de rendabiliteit van banken omdat banken geen negatieve rentes aanrekenen op bankrekeningen. Bijgevolg wordt de daling van de rente voor bijvoorbeeld consumentenkredieten of hypothecaire kredieten ook beperkt. Een tweede bedenking is dat negatieve rentes ook verstorend werken in de geldmarkten. Waarom zou u een bedrijfsobligatie kopen als u vooraf weet dat het rendement negatief is. Een laatste bedenking gaat samen met de gevaren van de fysieke opslag van geld. Als men geld moet betalen op geld op een rekening, dan bestaat het risico dat bedrijven en gezinnen cash geld in kluizen gaan stoppen of afhankelijk van de hoeveelheid biljetten grotere beveiligde opslagruimtes moeten benutten en ook dat kost geld en de hoop dat er geen vuurtje ontstaat. Toch even een geruststellende boodschap: de omvang van het belaste geld is tot op heden verwaarloosbaar, in de eurozone gaat het maar om een fractie van de uitstaande bankreserves. Echter hier en daar wordt er al eens nagedacht over de afschaffing van cash geld. Dit houdt steek, maar voorlopig is dat een vluchtige gedachte.

Economie Werkloosheid in de eurozone blijft dalen De werkloosheid in de eurozone daalde in december tot 10,4%. Dat brengt het werklozenleger in de muntunie op 16,75 miljoen en is een daling van 2,5 miljoen personen sinds de werkloosheid midden 2013 op haar hoogtepunt stond. De daling van de werkloosheid zet zich door in bijna alle lidstaten met zeer uitgesproken dalingen in probleemlanden zoals Spanje, Ierland en Portugal. Duitse ondernemersvertrouwen aarzelt De belangrijke Duitse vertrouwensindicator, IFO, die gemeten wordt door het Instituut voor Economische Onderzoek in München valt terug naar het niveau van februari 2015. Door de turbulentie op de financiële markten en zorgen over de groeilanden zijn bedrijfsleiders opnieuw terughoudender. Vooral de terugval in de dienstensector is zorgwekkend, omdat deze sector vooral het sentiment weergeeft over de binnenlandse groeiverwachtingen. Toch opletten voor te veel pessimisme, de Duitse vastgoedsector draait op volle toeren en de autoverkoop in Europa trekt flink aan. Lage olieprijzen zijn nog altijd een korting voor u en ik Het onafhankelijke onderzoekkantoor Capital Economics berekende dat sinds midden 2014 de val van de olieprijzen, consumenten in de VS, de eurozone, Japan en het Verenigd Koninkrijk $350 miljard rijker gemaakt heeft (in reële termen). Dit is het equivalent van 1,5% van de uitgaven. Vooral in de VS en Japan worden de extra-inkomsten gespaard, maar voortgaande op het consumentenvertrouwen blijft ook de consumptie aantrekken. De werkloosheid in de eurozone blijft dalen Grondstof-producerende landen kloppen aan bij het Muntfonds Azerbeidzjan, een republiek in de Kaukasus, klopt aan bij het Internationaal Muntfonds en de Wereldbank voor financiële steun nu de lage grondstofprijzen een financieel gat slaan bij dit land met grote olie- en gasvoorraden. Het land nam ook maatregelen om de vallende munt te beschermen. Het Afrikaanse olieland Nigeria volgt een paar dagen later met dezelfde vraag naar een noodkrediet bij de Wereldbank en de Afrikaanse Ontwikkelingsbank. Nog een handvol andere landen zoals Brazilië, Ecuador, Kazachstan en Venezuela riskeren eveneens hulp nodig te hebben. We verwachten verschillende neerwaartse herzieningen van de kredietwaardigheid door kredietbeoordelaars als de grondstofprijzen blijven kelderen. Globale vertrouwensindicator: wereldeconomie zakt niet onderuit Terwijl er een flinke storm raast op de financiële markten, start ook de wereldeconomie het jaar met een valse noot. De Amerikaanse dienstensector verliest aan kracht, China zoekt nog naar een evenwicht en in Europa verloopt het herstel wat stroever. Het Amerikaanse JP Morgan bundelt alle conjunctuurmeters samen en heeft met haar Global Composite PMI een vinger aan de pols van de wereldeconomie. De groeimeter staat nog steeds in het groen, lijkt wat vermoeid, maar geeft geen indicatie dat de wereldeconomie wegzakt in een dal. Grafiek 1 (Gegevens op 31/01/2016) Economische vooruitzichten Economische groei (jaarlijkse evolutie van het BBP) Inflatie (jaarlijkse evolutie van de consumentenprijzen) 2016 2017 2016 2017 Wereld 3,2% 3,1% 2,6% 2,7% Eurozone 1,6% 1,7% 0,8% 1,5% Duitsland 1,8% 1,7% 1,0% 1,7% Frankrijk 1,4% 1,5% 0,8% 1,3% België 1,4% 1,6% 1,5% 1,8% Verenigd Koninkrijk 2,2% 2,3% 1,0% 1,9% Verenigde Staten 2,4% 2,3% 1,5% 2,2% Japan 1,0% 0,6% 0,6% 2,0% Rusland -0,8% 1,3% 8,5% 6,5% Brazilië -2,8% 1,2% 7,4% 5,5% China 6,5% 6,3% 1,7% 2,0% India 7,4% 7,8% 5,0% 5,3% Zuid-Afrika 1,1% 1,8% 6,0% 6,1% Tabel 1 (Gegevens op 31/01/2016) Bron: Thomson Reuters Datastream, Nagelmackers 2

Aandelenmarkten Een rot jaarbegin Europa en de VS Deze maand januari staat in de top 10 van een lange lijst (over 80 jaar) van jaren met een valse start. De Amerikaanse S&P500 verliest 5,07% en de Euro Stoxx 50-6,81%. Hogere waarderingen, neerwaartse groeiverwachtingen en vooral minder goed nieuws uit het Oosten maken beleggers terughoudend. Nochtans is de staat van de wereldeconomie niet dermate aan het verslechteren dat zo n verkoopgolf gerechtvaardigd is. Een beleggerswijsheid luidt: As January goes, so goes the year wat op zich weinig goeds voorspelt voor de rest van het jaar. Toch laten vele beleggers zich beetnemen door dit principe. Jaren waar januari slecht startte, leveren over dat jaar gemiddeld een rendement van -2% op, maar vaak ligt het zwaartepunt van dat negatieve rendement in januari zelf. Bovendien zijn er zeer grote uitzonderingen, in ongeveer de helft van deze jaren presteert de beurs met 13% gemiddeld zeer positief. Azië Emerging markets en vooral China zaten in het oog van de storm. Het risico op een devaluatie van de Chinese munt en slechtwerkende stroomonderbrekers vanuit de Chinese autoriteiten om de vrije val te stoppen brachten ook de Aziatische markten lager. Aandelenmarkten onderling bewogen bijna zo goed als in tandem met de grondstoffen en elke beweging van de Chinese munt. De Japanse Nikkei sluit januari bijna 8% lager af, Hong Kong valt terug met 10% en de Chinese binnenlandse markt duikt 21% lager. EUROZONE - Positief + Er zijn momenteel weinig aanwijzingen voor een terugval van de wereldwijde economie. De lage olieprijs, toenemende kredietverlening en een laag voorraadniveau moeten de economische groei in de eurozone ondersteunen. + Door de recente terugval verdisconteert de markt een overdreven pessimistisch scenario, waarbij er geen winstgroei is voor de komende jaren. De geschiedenis toont nochtans dat aandelen gemiddeld een winstgroei bieden die hoger is dan het rendement op obligaties. + De Europese centrale bank zal haar soepel monetaire beleid blijven handhaven. - Op korte termijn worden de winstgroeiverwachtingen neerwaarts herbekeken, sinds 2009 zijn deze nog nooit zo laag geweest. - De banksector was de voorbije maanden één van de slechtst presterende sectoren. De krimpende rentemarge zet het traditionele businessmodel onder druk. - De politieke bekommernissen in de eurozone zorgen voor onzekerheid op de aandelenmarkten. Evolutie van de aandelenmarkten Munt 1 maand Sinds 01/01/2016 1 jaar 3 jaar Wereld USD -6,1% -6,1% -6,9% 3,6% Eurozone EUR -6,8% -6,8% -9,1% 4,1% Duitsland EUR -8,8% -8,8% -8,4% 8,0% Frankrijk EUR -4,7% -4,7% -4,1% 5,8% België EUR -5,8% -5,8% -1,2% 11,4% Verenigd Koninkrijk GBP -2,5% -2,5% -9,9% -1,0% Verenigde Staten USD -5,1% -5,1% -2,7% 9,0% Japan JPY -8,0% -8,0% -0,9% 16,3% Groeilanden USD -6,5% -6,5% -22,8% -11,4% Rusland RUB 1,3% 1,3% 8,3% 4,9% Brazilië BRL -6,8% -6,8% -13,9% -12,2% China (Hong Kong) CNY -10,2% -10,2% -19,7% -6,0% India INR -4,8% -4,8% -14,8% 7,7% Zuid-Afrika ZAR -3,8% -3,8% -2,3% 6,9% Tabel 2 (Gegevens op 31/01/2016) 3

VERENIGDE STATEN - Neutraal + De groei van de dienstensector en de consumentenbestedingen, compenseren de zwakke industriële activiteit. + In volatiele markten is de stabiliteit van de Amerikaanse aandelenmarkt groter dan andere regio s. + De VS zijn minder gevoelig dan andere regio s voor de negatieve ontwikkelingen in de emerging markets. - De Amerikaanse economie is over de top van de cyclus heen, na 7 jaar van aaneensluitende groei. De Amerikaanse centrale bank staat voor een aartsmoeilijke opdracht om de rente te verhogen zonder onrust te veroorzaken op de financiële markten. - De Amerikaanse IPO-markt ligt stil, de risicopremies in de obligatiemarkt stijgen en hedgefondsen houden netto-shortposities aan in zowel large als small cap aandelen. Dit wijst op een negatief investeringsklimaat. - Met een verwachte koerswinstverhouding voor 2016 van 15,48 is de Amerikaanse aandelenmarkt niet goedkoop gewaardeerd. JAPAN - Positief + De Japanse centrale bank verlaagde als verrassing de depositorente tot -0,1% en benadrukt dat indien ze dat nodig acht de rente nog voort zal verlaagd worden. + Verschillende binnenlandse factoren zijn positief voor de aandelenmarkt zoals beperkte loonsverhogingen en fiscale steunmaatregelen. Zo is het mogelijk dat de volgende btw-verhoging van april 2017 wordt uitgesteld. + Met koerswinstverhouding van 12,7 en een koersboekwaarde van 1,2 is de waardering van Japanse aandelen niet duur. - De versterking van de yen is negatief voor onder andere het toerisme, immers de buitenlandse consumptie in Japan door toeristen droeg in 2015 0,3% bij tot de groei van het BNP. - Het behalen van de inflatiedoelstelling van 2% werd door de centrale bank met 6 maand opgeschoven naar de eerste helft van 2017. Gezien de zwakke economische heropleving zal het behalen van deze doelstelling geen sinecure zijn. GROEILANDEN - Negatief + Met koerswinstverhouding van 10 en een koersboekwaarde van 1 is de aandelenmarkt goedkoop gewaardeerd. + Het fiscale en monetaire beleid is gericht op de ondersteuning van de economische groei. + De kans op het uitstel van een bijkomende rentestijging in de VS doet de dollar verzwakken. Dit geeft ademruimte aan de emerging markets. - De kapitaaluitstroom verzwakt in intensiteit maar houdt ook aan begin dit jaar. - Overcapaciteit leidt tot een vermindering van bedrijfsinvesteringen. Dit zet de toekomstige groeiperspectieven onder druk. - Er bestaat historisch een grote correlatie tussen de brede grondstofprijzenindex en de aandelenindex. Momenteel is deze correlatie doorbroken in het nadeel van aandelen, waardoor een verdere daling niet is uitgesloten als grondstofprijzen niet stabiliseren. Verwachtingen winstgroei nemen af De Japanse Nikkei 225 sluit januari bijna 8% lager Grafiek 2 (Gegevens op 31/01/2016) Bron: Thomson Reuters Datastream, Nagelmackers Grafiek 3 (Gegevens op 31/01/2016) Bron: Thomson Reuters Datastream, Nagelmackers 4

Obligatiemarkten Vier tegen één Algemene risicoaversie bracht dure overheidsobligaties weer op het voorplan als best presterende markt tussen aandelen en obligaties. De Amerikaanse staatsrente op 10 jaar dipt weer onder de 2% voor het eerst in bijna een jaar en dat is opmerkelijk omdat de Amerikaanse centrale bank gestart is met een cyclus van renteverhogingen. Zelf ziet ze de rente doorheen 2016 verhogen in vier stappen. Flauwekul, zeggen de handelaars in swaps en ze gaan er prompt van uit dat er maar één schamele renteverhoging in het verschiet zit. Een verder stijging van de dollar wordt in januari even in de koelkast gezet terwijl Amerikaanse overheidsobligaties schitteren met 2,10%. Munten met vleugels Geruchten dat Saoedi Arabië en Rusland toenadering zochten met mekaar om de overvloed aan olie terug te dringen, deed de olieprijs tussen midden en einde januari stijgen met 20%. Veelgeplaagde grondstofmunten zoals de Russische roebel, de Braziliaanse real, de Zuid-Afrikaanse rand en de Colombiaanse peso kregen hierdoor even vleugels. De impact van beide landen, Rusland en Saoedi Arabië is niet gering. Zowel Saoedi Arabië als Rusland produceren dagelijks 10 miljoen vaten. Voorlopig is het te vroeg om hierin een structureel herstel te zien van de verschillende munten omdat de relatie tussen Rusland en Saoedi Arabië vertroebeld is en vooral Irak nu meer olie pompt. Analisten verwachten naar het einde van het jaar een olieprijs van 50 dollar aangezien de vraag nog steeds positief evolueert en de Amerikaanse productie van schaalolie afneemt. Interestvoeten 3 maanden 2 jaar 10 jaar Eurozone -0,2% -0,5% 0,3% Duitsland -0,2% -0,5% 0,3% Frankrijk -0,2% -0,4% 0,6% België -0,2% -0,4% 0,7% Verenigde Staten 0,6% 0,7% 1,8% Verenigd Koninkrijk 0,6% 0,3% 1,4% Japan 0,0% -0,2% 0,0% Rusland 9,2% 10,2% 10,2% Brazilië 14,3% 15,3% 16,2% China 3,1% 2,6% 2,9% India 7,3% 7,3% 7,8% Zuid-Afrika - 8,1% 9,2% Tabel 3 (Gegevens op 31/01/2016) Evolutie van de obligatiemarkten Munt 1 maand 3 maand Sinds 01/01/2016 1 jaar 3 jaar Overheidsobligaties eurozone EUR 1,8% 1,3% 1,8% 1,3% 6,6% Overheidsobligaties Verenigde Staten USD 2,1% 1,5% 2,1% 0,0% 2,1% Bedrijfsobligaties van goede kredietkwaliteit EUR 0,1% -1,4% 0,1% -4,3% -0,6% Hoge rendementsobligaties USD -1,6% -5,9% -1,6% -5,3% -0,4% Groeilanden harde valuta USD 0,6% -1,4% 0,6% -1,3% 1,7% Groeilanden lokale valuta USD -0,7% -2,4% -0,7% -4,1% -1,4% Tabel 4 (Gegevens op 31/01/2016) 5

OVERHEID - Negatief + De ECB erkent dat de inflatiedoelstelling niet zal bereikt worden in 2016. Dit betekent dat ze bijkomende maatregelen zal uitvaardigen om de rente te laag te houden zoals bijvoorbeeld een bijkomende renteverlaging of een uitbreiding van de obligatieaankopen. + De netto uitgiftes van Europese overheidsobligaties zullen opmerkelijk lager zijn in 2016. + Overheidsobligaties behouden in volatiele markten nog altijd hun status van veilige haven, ondanks de extreem lage vergoeding. - De politieke fragmentatie (door het verschil in economische prestaties, hoge werkloosheid, besparingen en het vluchtelingendebat) in de eurozone is voorlopig niet merkbaar in de obligatiemarkten. Het blijft echter een risico. - De combinatie van almaar langere looptijden en dalende rentes brengt een verhoogd renterisico met zich mee. - De communicatie van de centrale bankiers versterkt de verwachtingen, waardoor een teleurstelling zoals in december niet is uitgesloten. BEDRIJVEN GOEDE KREDIETKWALITEIT - Positief + De lage schuldhefboom, beperkte kapitaaluitgaven en aanvaardbare financiering van fusie en overnames zijn kredietpositief. + De risicopremies op bedrijfsobligaties zijn toegenomen als gevolg van deprimerende grondstofmarkten, waardoor de waardering van de bedrijfsobligaties op interessante niveaus staat. + De kredietcyclus en het economische vertrouwen evolueren goed in de muntunie. - Er wordt een sterke toename verwacht van obligatie-uitgiftes met een hoge kredietwaardigheid, met een hoofdrol voor vooral de Europese banken. - Door Chinese groeizorgen, olie en geopolitieke spanningen schuwen beleggers voorlopig elk risico. - Lagere verhandelbaarheid en wat uitstroom in obligatiefondsen. BEDRIJVEN HIGH YIELD - Neutraal + De volatiliteit op de aandelenmarkten heeft de risicopremies op hoge rendementsobligaties doen toenemen waardoor deze obligaties aantrekkelijker gewaardeerd zijn. + Centrale banken beantwoorden de huidige onrust met meer maatregelen in het vooruitzicht wat oprispingen in rentetarieven beperkt, terwijl ondertussen de economische groei in de meeste industrielanden stabiel is. + Minder renterisico dan overheidsobligaties en een hogere coupon dan het winst- en dividendrendement op aandelen. - De afnemende kredietwaardigheid van obligaties uit de energie- en mijnsector kunnen ook andere sectoren besmetten. Het risico van faillissementen neemt toe als de olieprijzen blijven dalen. - De Amerikaanse centrale bank verhoogt de rente op het moment dat de industrie flirt met recessie. Terwijl de industrie amper 15% van het BBP bedraagt, is deze sector hoger vertegenwoordigd in het segment van Amerikaanse high yield. - De verhandeling verloopt wat stroever met toenemende transactiekosten. GROEILANDEN - Negatief + De extra vergoeding van groeilandobligaties in harde munten boven G7 staatsobligaties is aantrekkelijker geworden en staat boven het lange termijn gemiddelde. + Ondanks de risico-aversie is er geen indicatie van een kredietschaarste dat een aanleiding zou zijn tot groeikrimp in de emerging markets. + Positieve ontwikkelingen in sommige frontier markets zoals Argentinië waar de nieuwe regering alles in het werk stelt om toegang te krijgen tot de kapitaalmarkten. - De globale groei is in het laatste kwartaal van vorig jaar teruggevallen naar het laagste niveau over drie jaar, hoofdzakelijk door de flauwe expansie in de groeimarkten. - Ondanks de scherpe terugval van de lokale munten tot een aantrekkelijk waarderingsniveau blijft de toxische cocktail van lagere grondstofprijzen, moeizame wereldhandel, verstrakking van de financiële condities en onzekerheid over China een beter perspectief in de weg staan. - Beleggers zien groeilandobligaties als een activaklasse tussenin Amerikaanse hoge rendementsobligaties en dollarobligaties van goede kredietkwaliteit. Beide obligatiecategorieën staan onder druk. 6

Wisselmarkten Wisselkoersen Type Laatste Wisselkoers Evolutie 1 maand 3 maand Sinds 01/01/2016 1 jaar Verenigde Staten EUR/USD 1,08 0,3% 1,6% 0,3% 4,2% Verenigd Koninkrijk EUR/GBP 0,76-3,1% -6,2% -3,1% -1,5% Rusland EUR/RUB 81,79-3,6% -13,9% -3,6% -4,4% Noorwegen EUR/NOK 9,40 2,2% -0,7% 2,2% -7,2% Japan EUR/JPY 131,21-0,4% 1,2% -0,4% 1,1% Brazilië USD/BRL 4,00-1,0% -3,6% -1,0% -32,9% China USD/CNY 6,58-1,3% -3,9% -1,3% -4,9% India USD/INR 67,79-2,4% -3,7% -2,4% -8,7% Zuid-Afrika USD/ZAR 15,89-2,7% -13,0% -2,7% -26,7% Tabel 5 (Gegevens op 31/01/2016) Grondstoffen Grondstoffen Laatste koers (USD) Evolutie 1 maand 3 maand Sinds 01/01/2016 1 jaar Grondstoffen 166,75-5,3% -14,8% -5,3% -23,8% Brent olie 33,20-7,1% -30,3% -7,1% -34,6% Goud 1.118,17 5,3% -2,1% 5,3% -12,9% Zilver 14,26 3,0% -8,3% 3,0% -17,3% Voeding 339,11 1,2% -8,0% 1,2% -3,1% Tabel 6 (Gegevens op 31/01/2016) 7

Verklarende woordenlijst 15.02.2016 - Verantwoordelijke uitgever: Bart Beeusaert, Bank Nagelmackers nv, Sterrenkundelaan 23, 1210 Brussel - FSMA 025573 A Centrale bank: instelling die van een land of monetaire unie de opdracht krijgt het monetaire beleid te voeren, toezicht te houden op de prijsstabiliteit, te waken over de solvabiliteit van de banken en hun respect voor de reglementering. In geval van economische crisis speelt die instelling de rol van geldschieter in laatste instantie. Depreciatie/appreciatie van een munt: vermindering/ vermeerdering van de waarde van de munt van een land (of monetaire unie) ten opzichte van andere munten. Hard & local currency: beleggingen kunnen worden uitgedrukt in sterke deviezen (hard currency) zoals de dollar (of zelfs de euro) maar ook in lokale deviezen (local currency) zoals de Braziliaanse real, de Chinese yen, de Thaïse baht, de Koreaanse won... Inflatie/deflatie: algemene stijging/daling over meerdere maanden van de prijzen van goederen en diensten van een land (of monetaire unie). Groeimarkten/-landen: landen waarvan de economie uit de onderontwikkeling stapt en met een groot economisch groeipotentieel, meestal gelegen in Azië (met uitzondering van Japan), Oost-Europa, het Midden-Oosten, Latijns-Amerika of Afrika. Obligaties met een hoog rendement ( High Yield ): obligaties uitgegeven door emittenten (bijvoorbeeld ondernemingen) die een hoog risico vertonen hun verbintenissen (zoals het betalen van het nominale bedrag op de vervaldag en de coupons) niet na te komen. Dat soort obligaties biedt in het algemeen een hogere coupon dan obligaties met een goede kredietkwaliteit, vandaar ook de naam met hoog rendement. Risicopremie: het extra rendement dat de belegger eist ter compensatie van een hoger risico. Obligaties met een goede kredietkwaliteit ( Investment Grade ): obligaties uitgegeven door emittenten (bijvoorbeeld ondernemingen) die een laag risico vertonen hun verbintenissen (zoals het betalen van het nominale bedrag op de vervaldag en de coupons) niet na te komen. Spread: het verschil tussen twee interestvoeten (bijvoorbeeld tussen de interestvoet op korte en op lange termijn, de Amerikaanse en Europese interestvoeten...). De credit spread is het verschil tussen de interestvoet van een obligatie (bijvoorbeeld van een bedrijf) en de interestvoet van een staatsobligatie zonder risico (bijvoorbeeld de Duitse staatsobligaties). Small caps/mid caps/large caps: de beurskapitalisatie van een bedrijf wordt berekend door de prijs van het aandeel te vermenigvuldigen met het aantal aandelen in omloop. Bedrijven met een kleinere beurskapitalisatie noemen we small caps, bedrijven met een grotere beurskapitalisatie large caps. Mid caps zijn de bedrijven met een gemiddelde beurskapitalisatie. Basisrentevoeten: rentevoeten vastgelegd door de centrale bank van een land of monetaire unie (ECB, Fed). Deze rentevoeten geven private bankinstellingen de mogelijkheid om op korte termijn geld (uit) te lenen bij/aan hun centrale bank. Berenmarkt: Aanhoudende periode waarin de beurs een neerwaartse trend vertoont. De beurzen (aandelen, obligaties, grondstoffen) dalen over het algemeen, soms schommelend, met 20% of meer. Beleggers zijn pessimistisch door de moeilijke economische situatie, negatief nieuws over bedrijfswinsten of een financiële schok. Stierenmarkt: Aanhoudende periode waarin de beurs een opwaartse trend vertoont. De beurzen stijgen over het algemeen zonder tussentijdse correcties van 10%. Beleggers zijn optimistisch en kopen volop aandelen met het oog op grote winsten. Deze nieuwsbrief is opgesteld met de nodige zorg, mede op basis van zorgvuldig uitgekozen bronnen, maar zonder garantie dat de opgenomen informatie in alle omstandigheden actueel, nauwkeurig, volledig, juist en geschikt is. De opgenomen informatie kan steeds wijzigen zonder mededeling hiervan. De inhoud van deze nieuwsbrief kan geenszins beschouwd worden als financieel of beleggingsadvies, noch als juridisch of fiscaal advies, noch als een aanbod van bank- en/of verzekerings producten en/of -diensten. De inhoud van deze nieuwsbrief is louter informatief en de afnemer van de informatie is zelf verantwoordelijk voor elk eventueel gebruik ervan. Bank Nagelmackers nv is niet verantwoordelijk voor eventuele fouten of vergissingen en ook niet aansprakelijk (direct of indirect) (1) voor het niet-verwezenlijken van verwachtingen of voor enige beslissing of handeling die de lezer al dan niet zou nemen of stellen op basis van deze nieuwsbrief, (2) noch voor enige rechtstreekse of onrechtstreekse schade (incl. winstderving of verlies van opportuniteit) als gevolg daarvan bij hem of derden. Niemand mag deze nieuwsbrief kopiëren of verspreiden voor eender welk doel, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Bank Nagelmackers nv. Hebben meegewerkt aan dit nummer: Erik Brans, Jan Bronselaer, Olivier Colsoul, Cindy De Cauwer, Rik Dhoest, Antoine Mahieu, Pascale Nachtergaele, Levi Sarens, Karl Suykerbuyk, Stijn Vanvuchelen, Vicky De Brabander, Lies Lekeux, Marjorie Hoyaux, Niels Costermans en Ronald Elskens.