Workshop ziekte-specifiek programma: chronische pijn. Ronde 1 en 2 Linda de Vries-Rijkuiter Ronde 3 en 4 Linda de Vries-Rijkuiter en John Voorham

Vergelijkbare documenten
Sensitisatie. Anesthesiologie

Chronische pijn: enkele inzichten in een multifactoriële problematiek

Educatie bij chronische pijn, een systematische aanpak met een model van gevolgen en beïnvloedende factoren.

INFORMATIEFOLDER FYSIOTHERAPIE EN CHRONISCHE PIJN KLACHTEN

Pijn. Wat is pijn 1,2,3? Hoe ontstaat pijn 1,3?

Chronische pijnpatiënt en zijn omgeving. Informatie over chronische pijn bij ouderen om samen met patiënt en/of omgeving te bespreken

INTER&PSY*Lente*Symposium*2013!

Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie

HOOFD PIJN EN NU? THERAPIE HOOFDPIJN KLACHTEN

Graded exposure. Zuyderland Revalidatie

Onverklaarde klachten: een houdbaar concept? Guus Eeckhout Polikliniek Onverklaarde Klachten Afdeling Ziekenhuispsychiatrie VUmc

De rol van de psycholoog. Prof. dr. Geert Crombez

PATIËNTEN INFORMATIE. Chronische pijn. Spijkenisse Medisch Centrum VAN WEEL-BETHESDA

Kritische vlaggen bij pijn: Sarah Renders, Psychotherapeut ZNA Multidisciplinair Algologisch Team

Kinderneurologie.eu. Complex regionaal pijnsyndroom.

Pijnmedicatie. dr. Bart G.J. Dekkers, AIOS ziekenhuisfarmacie

Pijneducatie Chronische pijn: hoe leg je dat uit? Agenda. Nociceptieve pijn 11/06/2014. Harkema. Dr. Doeke Keizer, huisarts

Rita Schiphorst Preuper DEPARTMENT OF REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION

Pijn, leg dat maar eens uit

Pijn. Matthieu Berenbroek. Pijn 2 - Matthieu Berenbroek PIJN. Wat is Pijn?

Altijd moe... Jochem Verdonk

Thoracale sympathicus blokkade. Pijnkliniek

(Re)Train the Brain Revalidatie voor mensen met chronische pijn

Onverklaarde klachten (SOLK)

De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien

Lumbale sympathicus blokkade. Pijnkliniek

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren

Hoe verklaren we pijn en wat te doen bij chronische pijn

Graded Activity. Zuyderland Revalidatie

Lage rugklachten.

Osteopathie is een manuele geneeswijze, wat inhoudt dat er geen apparaten aan te pas komen.

Wat zijn chronische pijnklachten? Chronische pijnklachten zijn pijnklachten die langer dan drie maanden vrijwel iedere dag aanwezig zijn.

Infobrochure. Pijn... en nu? mensen zorgen voor mensen

E M D R een inleiding

Infobrochure. Pijn... en nu? mensen zorgen voor mensen

SENSITISATIE. Chronische pijn is een aandoening Pijn! Abe Lenstra AGENDA. Acute pijn is een symptoom

Complexiteit van zelfzorg en coping bij mensen met diabetes en nierfalen. Diabetes en nierziekte: het toekomstbeeld.

Dr. Annemie Galimont-Huidopleiding

Buikwandpijnsyndroom Soms wordt in plaats van ACNES de Nederlandse term buikwandpijnsyndroom gebruikt.

Revalidatiebehandeling kinderen en jongeren met chronische pijn. Bianca Knoester, revalidatiearts Maria Stelma, GZ-psycholoog

De rol van emoties bij het tegengaan van bekkenpijn

Pijn bij kanker, behandeling met medicijnen

Werkblad Gecommitteerde actie

Vermoeidheid bij MPD

Zenuwpijn behandelen met medicijnen

DOK h Stichting Deskundigheidsbevordering

Met pijn aan de slag!

Agenda. Pijn in het brein, de fysiotherapeut als hersenchirurg? Prevalentie Chronische pijn. Functie. Acute (nociceptieve) pijn

B R O C H U R E O N T S T R E S S E N

Chronische pijn. Theo Meert 15/01/2011

Pijn bij kinderen Afdeling D/ kinderafdeling

Kijken naar Kinderen.nl Aristoteles : All knowledge comes through the senses (Aristoteles)

Revalidatieprogramma bij chronische pijn (groep)

Goed pijnmanagement op de SEH, belangrijk voor zowel acute als chronische pijn!

De psychologische aspecten van pijn. Au! Marian Rikkert, GZ-psycholoog, Afdeling Medische Psychologie, Ziekenhuis Rivierenland Tiel

Tuut-tuut-tuut, opzij, ik ben hulpverlener en maak mij druk. Eric van der Meijden 16 september 2011

Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist

Ja maar, wat als bewegen pijn doet?

General information of the questionnaire

Multiple sclerose (MS)

Kanker is niet voor watjes

CHRONISCHE PIJN EN PIJNEDUCATIE, WAT IS DE ROL VAN DE MANUEEL THERAPEUT?

De blinde hoek van een Chronisch Zieke

Biopsychosociale benadering. dr. Alexander Verstaen (psycholoog) directeur Netwerk Palliatieve Zorg NWVL

Centrum voor Revalidatie Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS)

Risicofactoren voor chronificatie van pijn

Strategieën. Ik laat los en ik heb vrede met het levensproces. Ik kijk objectief & eerlijk naar mijzelf N 1 5

Hemofilie / stollingsstoornissen en Pijn

Hoe ontstaat acute pijn?

Happy Maar nu even niet. Praktisch omgaan met complexe psychische klachten

Multidisciplinair Aspecifiek Rugpijn Spreekuur (MARS) Orbis Revalidatie

Multidisciplinair algologisch team

Zorg voor leerlingen met een stoornis: optuigen of afschminken?

Dr. Kamiel A.J. Kuijpers Revalidatiearts ZGT Almelo/ MST Enschede/ Roessingh Enschede

OMGAAN MET WAT IS ANGST? BANG ZIJN IS OK! 23/02/2015 KINDERANGSTEN

Achtergrond borstkanker

Samen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog,

Spieren maken de mens een meer dynamisch leven door kennis en beheersing van je meest uitgebreide orgaan. Jip Driehuizen

1. Anatomie en fysiologie van de huid

Revalidatie voor jongeren met SOLK

H Pijnbestrijding (Lumbale sympathicus blokkade)

Dit is waar de passie voor massagetherapie bij fibromyalgie (chronische pijn en chronische vermoeidheid is ontstaan.

Er wel/niet zijn voor je pleegkind. Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede

Het Lage Rugpijnloket

Chronische pijn, een benadering vanuit de neurowetenschappen

Een niet-medicamenteuze pijnbehandeling Patiënteninformatie

Zenuwpijn behandelen met medicijnen

Zelfzorg bij chronische pijn

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking

Hoe gaat de huisarts de zorg voor chronische pijn in de eerste lijn organiseren in 2015?

Dagelijkse Vermelding van de Ernst van Problemen bij Premenstruele Dysfore Stoornis

Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation (TENS)

1 Inleiding Een eenvoudig voorbeeld Een complex voorbeeld 19. Deel I Klachtenbeelden Pijn 24

Stress en druk bij jongeren. Anke Berix Psycholoog - Apanta GGZ - afdeling Apanta Jong

Qutenza huidpleister

Het lichaam in beeld

T IS GEBEURD. Een minikwis over pijn

Workshop 23 augustus 2014 Introductie in mentale training

Transcriptie:

Ronde 1 en 2 Linda de Vries-Rijkuiter Ronde 3 en 4 Linda de Vries-Rijkuiter en John Voorham

Programma Introductie Kennisoverdracht Casus Oefening met casus Smaakmaker Discussie/vragen

Workshop ziekte-specifiek programma: chronische pijn Introductie van elkaar Interview elkaar in 2 minuten Beantwoord daarna in de groep over elkaar de volgende vragen, naam, werkomgeving ervaring met PPEP4All of Chronisch pijn patiënten

Kennisoverdracht: Wat gebeurt er bij Pijn? 1 prikkeling van de pijnreceptoren 2 emoties, angst en anticipatie aandacht pijn in volle omvang binnen 3 gedachten helpend of niet helpend ( deze pijn is onderdeel van de genezing) en reëel/irreëel zijn (catastroferende gedachten) 4 gedrag zoals verstijven van spieren, weglopen vermijden 5 invloed omgeving/sociale context zoals afleiding of de wedstrijd gewonnen of verloren

Kennisoverdracht: Pijn is complexe interactie tussen lichaam geest en omgeving Disuse Erfelijkheid Persoonlijkheid Werktevredenheid Doctor Shopping Weefsel- beschadiging Pijn Hinder Sociaal economische status Coping Stress Sociale steun Catastroferen Depressie Vermijden

Kennisoverdracht: Prikkeling van pijnreceptoren nociceptoren Nocireceptoren ->actiepotentiaal bij (dreigende) schade -> ruggemergpoort-> herstenstam en hersenen Primaire pijn is de 1e directe pijn via hele snelle vezels-> waarschuwing Secundaire pijn dof en zeurend-> veroorzaakt lijden

Kennisoverdracht: Perifere Sensitisatie overmatige prikkelbaarheid zenuw als wondbeschadiging al lang is geheeld beschadiging weefselcellen -> vrijkomen chemo-attractantie uit celwand: prostaglandine ->ontstekingreactie roodheid zwelling en pijn (NSAIDS prostaglandine remmers) aantrekken witte bloedcellen, bloedplaatjes fibroblasten gevoeliger maken nocireceptor actiepotentiaal bij lichte aanraking ipv zware prikkel actiepotentiaal slaat over naar omliggende zenuwen bv tastzenuwen

Poortherorie of Gate Control Theory (Melzak en Wall 1965) verwerking van prikkels op ruggemerg nivo gedachten en emoties beïnvloeden doorlaten pijnprikkels bij poort van het ruggenmerg wrijven geeft concurrentie minder pijnprikkels doorgelaten

Sensitisatie Centraal Zenuwstelsel (CZ) 2 fases Fase 1 modulatie: ontstaat binnen enkele uren omkeerbaar CZ waakzaamheid lagere prikkeldrempel, pijnsignalen prikkelbaarheid Fase 2 modificatie: na enkele dagen tot weken structurele verandering Nieuwe verbindingen in het CZ om pijnsignalen effectief te geleiden, vergroten of op te wekken (lange termijn geheugen van de pijn) (vooral negatieve) emotie en langdurige prikkeling stimuleert modificatie

Casus negatieve stresscirkel Gebeurtenis: rugpijn Primaire gedachten inadequaat, irreëel en niet helpend O nee rugklachten dat duurt vast heel erg lang Mijn vader was chronisch rugpijnpatiënt dat word ik vast ook Emoties Schrik angst slecht slapen, Volledige aandacht richten op de pijn. wat voel ik? Pijn voelen bij elke beweging Gedrag Beweging vermijden Symptomen Pijn neemt toe Opdracht maak een positieve stresscirkel in tweetallen

Casus voorbeeld positieve stresscirkel Gebeurtenis; Rugpijn Primaire gedachten adequaat reëel en helpend Ik moet even rustig aan doen dan gaat het vanzelf weer over Een aantal activiteiten moet ik van de week afzeggen Gevoel Emoties Gerustgesteld Enigszins aandacht richten op de pijn. Wat voel ik? monitoren Gedrag Doorgaan met beweging Activiteiten nivo aanpassen Symptomen Pijn neemt af

Pijnbehandeling uitgangspunten Globale doel verhogen van activiteitenniveau Pijnvermindering is niet het doel Cliënt is medeverantwoordelijk Behandelaar is coach Stapsgewijze opbouw met bekrachtiging van gezond gedrag. Smaakmaker PPEP4All kan een mooie aanvulling zijn op pijnrevalidatie of zelfs de individuele psychotherapie vervangen

Discussie en vragen