Raadsvoorstel Datum vaststelling voorstel door het college 3 mei 2016 Datum raadsvergadering 16 juni 2016 Nummer raadsvoorstel 2016-288 Bijbehorend veld van de programmabegroting Alle programmavelden Naam portefeuillehouder college J.W. van Dongen Wettelijke basis Gemeentewet, Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV), financiële verordening ex artikel 212 van de gemeentewet. Onderwerp Vaststellen programmarekening 2015. Samenvatting De jaarrekening 2015 sluit met een voordelig resultaat van 1.065.000. Voor de opbouw van dit resultaat wordt verwezen naar de inleiding van de programmarekening. Hierbij geldt de kanttekening dat er ten aanzien van de definitieve afrekening van het sociale domein nog onzekerheden bestaan. Het jaar 2015 stond in het teken van de transities binnen het sociaal domein, het versterken van de sociale structuren in de samenleving, het afstoten van gemeentelijk vastgoed en investeringen in de infrastructuur, zoals de ongelijkvloerse kruising Maarsbergen en het station Driebergen-Zeist. In 2015 zijn daarnaast belangrijke stappen gezet in de richting van een financieel gezonde huishouding. De raad wordt voorgesteld de jaarrekening 2015 vast te stellen en het rekeningresultaat te bestemmen conform onderstaande bestemmingsvoorstel. Voorgesteld besluit De raad besluit: 1 - De programmarekening 2015 vast te stellen; 2 - De storting in de verliesvoorziening Anterieure overeenkomsten ( 497.000) te dekken uit de reserve Meerjarig Materieel evenwicht. 3- De in 2015 doorgevoerde correctie van het krediet OBS De Kameleon ( 99.000) te dekken uit de reserve Onderwijshuisvesting. 4 - De resterende budgetten voor Combinatiefuncties ( 67.000), Begraafplaatsen ( 13.000), Toekomstvisie ( 43.000), Project Meting luchtkwaliteit ( 13.000), en Financieel gezonde huishouding ( 36.000) over te hevelen naar 2016; 5 - Een bedrag van 106.000 beschikbaar te stellen in 2016 ten behoeve van de aanleg van parkeerplaatsen op het perceel Hoofdstraat 26 Driebergen. 6 - Een bedrag van 450.000 beschikbaar te stellen in 2016 ten behoeve van een maatwerkvoorziening leeftijdsarrangement.
2 7 - Een bedrag van 933.000 toe te voegen aan de algemene reserve vrij aanwendbaar ; 8 - De resultaatbestemming te verwerken in de begroting 2016-2019 en de begroting overeenkomstig te wijzigen. Financiële consequenties / wijze van dekking De jaarrekening 2015 sluit met een voordelig resultaat van 1.065.000. Hierbij wordt het volgende opgemerkt: 1. Bij de vaststelling van de primaire begroting is door de raad besloten het positieve begrotingssaldo, ontstaan door de bezuinigingen in Spoor II, te storten in de algemene reserve ter versterking van het weerstandsvermogen ( 1.222.000). Bij de tweede Financiële Bestuursrapportage 2015 is deze storting gedeeltelijk teruggedraaid ( 642.000), ter dekking van het op dat moment nog resterende begrotingstekort. Het verschil, een begrote toevoeging ad 580.000, is ook werkelijk aan de algemene reserve toegevoegd en maakt daarmee onderdeel uit van het rekeningresultaat. 2. Ten aanzien van het resultaat dient een nadrukkelijk voorbehoud te worden gemaakt met betrekking tot de Transities in het sociale domein. Er lijkt daarbij sprake te zijn van een aanzienlijk voordeel, maar hierbij moet wel het volgende in ogenschouw worden genomen: - Een deel van de zorg nog moet worden gefactureerd. Wij hebben dus noodgedwongen een inschatting moeten maken van de nog te declareren kosten. Hiervoor is in deze jaarrekening een verplichting opgenomen. - Het is bekend dat niet alle gemeenten het woonplaatsbeginsel hebben toegepast. Dit brengt het risico met zich mee dat we alsnog nieuwe cliënten toegewezen krijgen. - Wij zijn mede afhankelijk van de resultaten van de (boven) regionale gemeenten omdat wij afspraken hebben gemaakt over risicodeling en solidariteit. Ook hiervoor hebben wij een verplichting in de jaarrekening opgenomen. Voorgesteld wordt het voordelig resultaat van de jaarrekening 2015 als volgt te bestemmen: Voorstel Resultaatbestemming Jaarrekening 2015 Resultaat Jaarrekening 2015 1.065 Onttrekking Reserve Meerjarig Materieel Evenwicht 497 Onttrekking Reserve Onderwijshuisvesting 99 Te bestemmen 1.661 Voorstellen budgetoverheveling 1 Combinatiefuncties 67 2 Begraafplaatsen 13 3 Toekomstvisie 43 4 Project Meting luchtkwaliteit 13 5 Project Financieel Gezonde Huishouding 36 7 Hoofdstraat 26 Driebergen 106 278 Overige voorstellen Maatwerkvoorziening leeftijdsarrangement (reservering) 450 Storting in de algemene reserve 'vrij aanwendbaar' 933 1.383 Nog te bestemmen 0 Hieronder wordt een toelichting gegeven op de voorgestelde resultaatbestemming.
3 Onttrekking Reserve Materieel Evenwicht Voor de bestemmingsplanwijzigingen die (ultimo 2015) in behandeling zijn hebben wij een prognose van de nog te verwachten kosten en opbrengsten opgesteld. Uit dit overzicht blijkt dat het voor een aanzienlijk deel van de plannen niet mogelijk is deze (alsnog) kostendekkend af te sluiten. Omdat de betreffende aanvragen, voorafgaand aan de vaststelling van het plankostenmodel en de nota grondbeleid, al in behandeling waren genomen is het niet mogelijk de (hogere) plankosten volledig op de initiatiefnemer te verhalen. In lijn met nieuwe regels vanuit het BBV op dit punt heeft de accountant zich op het standpunt gesteld het volledige tekort van 497.000 op de lopende plannen volledig als verlies te nemen. Dit in tegenstelling tot voorgaande jaren, waarbij alleen de reeds gerealiseerde kosten werden afgeboekt. Wij stellen voor om de verliesneming te dekken uit de nieuwe bestemmingsreserve Meerjarig realistisch evenwicht. Door deze verliesneming is namelijk geen negatief resultaat meer te verwachten uit de lopende plannen. Uiteraard onder voorbehoud van afwijkingen op de actuele prognose. In deze reserve is een bedrag opgenomen van 600.000 voor het geval de bezuiniging op anterieure overeenkomsten in 2016 en 2017 niet gehaald zou worden. Na deze onttrekking blijft er een bedrag van 103.000 in de reserve achter. Wij stellen voor dit beschikbaar te houden voor de dekking van het gemeentelijk aandeel in de plankosten van de (nieuwe) facilitair actieve projecten. Onttrekking Reserve Onderwijshuisvesting Voor OBS Kameleon in Doorn zijn tussen 2010 en 2015 kredieten beschikbaar gesteld voor de sloop van het bestaande gebouw en aansluitend de vervangende nieuwbouw voor deze school inclusief gemeentelijke gymzaal. Tijdens de initiatieffase, de planontwikkeling en de sloop blijkt dat kosten zijn geboekt op het taakstellende genormeerde bouwkrediet die niet ten laste van dit krediet behoren te worden gebracht. Dit is gecorrigeerd in de jaarrekening 2015. Voorgesteld wordt het gecorrigeerde bedrag van 99.000 te dekken uit de Reserve Onderwijshuisvesting. Combinatiefuncties In 2015 is afgerekend met de Stichting UHREO. Voorgesteld wordt het saldo van 47.000 in 2016 beschikbaar te stellen voor de inzet van de combinatiefunctionarissen bij sportverenigingen, en daarnaast het resterende budget van 20.000 voor de combinatiefuncties cultuur, waarvoor een wettelijke bestedingsverplichting geldt, beschikbaar te stellen voor cultuur in het schooljaar 2015/2016. Begraafplaatsen In de uitvoering van het raadsprogramma 2014-2018 is een bezuinigingsmaatregel op het product begraafplaatsen opgevoerd. Deze behelst investeringen die nieuwe inkomsten moeten genereren. Op de begraafplaats in Doorn is in 2015 een bosperceel ingericht voor natuurgraven. Met de werkzaamheden is in december begonnen. Voorgesteld wordt de resterende middelen ten behoeve van de inrichting van de natuurbegraafplaats ( 13.000) over te hevelen naar 2016. Toekomstvisie Voor het opstellen van een toekomstvisie was in 2015 een bedrag van 60.000 geraamd. De raad heeft besloten om in 2016 te bepalen of, en zo ja op welke wijze, er vorm gegeven wordt aan de toekomstvisie. In afwachting van verdere besluitvorming door de raad is het budget in 2015 niet geheel besteed. Voorgesteld wordt het resterende budget ( 43.000) beschikbaar te houden in 2016. Milieu algemeen Het project meting luchtkwaliteit is in 2015 later gestart dan verwacht. Voor het meten van de luchtkwaliteit zijn financiële verplichtingen aangegaan die doorlopen in 2016. Voorgesteld wordt het resterende budget van 13.000 over te hevelen naar 2016. Financieel gezonde huishouding
4 In 2015 is gestart met het project Financieel Gezonde Huishouding. Vanuit dit project zijn acties opgezet die bijdragen aan een gezonde financiële positie, een transparante begrotingsopbouw en een helder financieel beleidskader. De werkzaamheden lopen door in het 1 e en 2 e kwartaal van 2016. Voorgesteld wordt om de restant projectgelden voor externe inhuur van dit project ad 36.000 beschikbaar te stellen voor externe ondersteuning van de werkzaamheden. Hoofdstraat 26 Driebergen Eind december 2015 is het perceel Hoofdstraat 26 in Driebergen verkocht. In de jaarrekening 2015 heeft dit geleid tot een voordeel van 132.000. Voor het complex is geen grondexploitatie vastgesteld, terwijl er in 2016 nog wel parkeerplaatsen moeten worden aangelegd. Na overleg met de accountant wordt daarom voorgesteld het benodigde bedrag voor de aanleg van parkeerplaatsen ( 106.000) via de resultaatbestemming mee te nemen naar 2016, ter dekking van de kosten. Maatwerkvoorziening leeftijdsarrangement De gemiddelde leeftijd van het personeelsbestand van onze gemeente is bovengemiddeld hoog. In de raadsinformatiebrief van 5 januari 2016 hebben wij aangegeven met een voorstel hierover naar de raad te komen. In de periode tot en met 2021 gaan 33 medewerkers de organisatie verlaten als gevolg van pensionering. Veel oudere werknemers ervaren de werkbelasting als te hoog of hebben moeite met de veranderende omgeving en wat dit van hen vraagt. Tevens heeft de gemeente behoefte aan nieuwe instroom. Met name de jongere generatie is in ons personeelsbestand ondervertegenwoordigd. Om deze redenen is het wenselijk om tot een maatwerkvoorziening leeftijdsarrangement te komen om knelpunten op te lossen. Hiermee kunnen wij medewerkers die nog drie jaar te gaan hebben de mogelijkheid bieden om eerder te stoppen met werken of te gaan werken in deeltijd en biedt dit voor de organisatie de mogelijkheid tot instroom van jongeren. Een doorrekening laat zien dat er voor de periode 2016-2019 circa 450.000 per jaar nodig is. In 2016 willen we graag ervaring opdoen met het leeftijdsarrangement. Op basis daarvan wordt nu voorgesteld het benodigde bedrag voor 2016 ( 450.000) te reserveren vanuit het rekeningresultaat. Storting in de algemene reserve vrij aanwendbaar Na voornoemde voorstellen resteert een nog te bestemmen bedrag van 933.000. Voorgesteld wordt dit bedrag te storten in de algemene reserve vrij aanwendbaar. Bij de tweede financiële bestuursrapportage was hierin reeds een bedrag van 580.000 gestort. De totale storting komt daarmee uit op 1.513.000. De algemene reserve laat na voornoemde besluitvorming het volgende verloop zien:
5 Eerdere raadsbesluiten De programmarekening 2015 is het sluitstuk van de P&C cyclus 2015. De eerdere besluitvorming heeft bestaan uit het vaststellen van de begroting 2015, en de 1 e en 2 e bestuurlijke financiële rapportage. Reacties van derden / communicatie Het college heeft bij het vaststellen van de concept-jaarrekening 2015 een persbericht verspreid. Participatie Niet van toepassing omdat het college met de programmarekening 2015 verantwoording aflegt aan de gemeenteraad over het (financiële) resultaat van het gevoerde beleid in het afgelopen jaar. Vervolgtraject In verband met de verantwoording van het sociale domein konden wij ten tijde van het aanbieden van deze jaarrekening nog niet beschikken over een accountantsverklaring. De accountant dient de jaarverantwoording van de SVB (uitvoering PGB s) en overige zorgaanbieders namelijk nog in zijn oordeelsvorming te betrekken, alvorens een verklaring af te zullen geven. Op grond van onze eigen interne controlewerkzaamheden verwachten wij overigens dat de accountantsverklaring, behoudens het sociaal domein, goedkeurend zal zijn. De accountantsverklaring zal op het moment dat deze beschikbaar is separaat aan de raad worden toegezonden. Conform artikel 197 van de gemeentewet zullen de jaarrekening en het jaarverslag, samen met de accountantsverklaring, uiterlijk twee weken voorafgaand aan de definitieve besluitvorming door de raad, ter inzage worden gelegd. De door u vastgestelde jaarstukken (inclusief controle verklaring) dienen vóór 15 juli 2016 digitaal aan het CBS en de provincie Utrecht zijn aangeleverd. Bijlage(n): 1. Programmarekening 2015 Nadere informatie te verkrijgen bij E. Leppink, financieel beleidsmedewerker, tel. 0343 565600 e-mail: e.leppink@heuvelrug.nl L. Zeeman, teamleider, 0343 565600 e-mail: l.zeemank@heuvelrug.nl Toelichting op gevraagde beslissing In de jaarrekening leggen wij verantwoording af over 2015. Wat kenmerkt 2015? Het jaar 2015 is een bijzonder jaar te noemen dat voor een belangrijk deel in het teken stond van de transities in het Sociale Domein. Een overgangsjaar, waarin we een goede basis hebben gelegd voor de transformatie. Het versterken van de sociale structuur in de samenleving, waarbij voldoende algemene voorzieningen voor iedereen bereikbaar zijn, is echter onlosmakelijk verbonden met realiseren van de transformatie. In dit kader wijzen we op de verbindende elementen in het dorpsgericht werken, de doelen in de Woonvisie, het ondersteunen van mantelzorgers en het stimuleren van langer zelfstandig blijven wonen, het vernieuwen van de welzijnsfunctie en het bij elkaar brengen van vraag en aanbod van vrijwilligers, en preventieve activiteiten rondom jeugd.
6 In 2015 is veel energie gestoken in de infrastructuur met omvangrijke projecten als de ongelijkvloerse spoorkruising Maarsbergen en werkzaamheden voor het nieuwe stationsgebied Driebergen - Zeist (programma 10). Ook heeft de nadruk gelegen op het afstoten van Vastgoed, zoals de verkoop van voormalige gemeentekantoren in Amerongen en Leersum (programma 12) Daarnaast hebben we in 2015 hard gewerkt aan de verdere ontwikkelen van onze gemeentelijke organisatie zoals terug te lezen valt in de paragraaf bedrijfsvoering, waarbij wij in het bijzonder de voorbereiding van de reorganisatie noemen die op 1 maart 2016 is doorgevoerd. De jaarrekening 2015 De jaarrekening 2015 sluit met een voordelig resultaat van 1.065.000. Dit wordt voor het grootste deel veroorzaakt door een voordeel van 2.132.000 op de voorlopige afrekening van de transities in het sociale domein (WMO-deel). Daarbij geldt echter de kanttekening dat er ten aanzien van de definitieve afrekening nog belangrijke onzekerheden bestaan. Verder wordt het voordelige resultaat met name veroorzaakt door een voordeel op de algemene uitkering ( 438.000), zijn er minder uitgaven voor WMO onderdeel Wonen, rollen en vervoer ( 324.000) en zijn er minder kosten gemaakt voor milieu en leefomgeving ( 137.000). De belangrijkste nadelen houden verband met stortingen in de verliesvoorzieningen grondexploitaties ( 775.000) en Anterieure overeenkomsten ( 497.000), incidentele lasten in verband met de reorganisatie van de RDWI ( 250.000), lagere lasten in combinatie met lagere eigen bijdragen voor huishoudelijke hulp in het kader van de WMO ( 222.000) en een noodzakelijke storting in de voorziening voor pensioenen voor wethouders in verband met een verlaging van de rekenrente ( 524.000). Bij het onderdeel Financiële consequenties vindt u de toelichting op ons voorstel over de bestemming van het positieve rekeningresultaat.