Zelfsturing en vakmanschap HR in de zorg, 2 december 2014
Even voorstellen Tanja Hoornweg Eva van Gils Het Nieuwe Leidinggeven: vanuit een gezamenlijke visie de motivatie en het vakmanschap van medewerkers aanboren en hen verantwoordelijkheid en vertrouwen geven om zelfstandig de klus te klaren. Carintreggeland is een organisatie voor wonen, welzijn en zorg. Regio Twente, Deventer 4723 medewerkers 2
Agenda 1. Zelfsturing vraagt om gedeeld leiderschap 2. Welke competenties hebben leidinggevenden/teamcoaches en teams nodig? 3. Vakmanschapsontwikkeling, wat verandert er in het proces door zelfsturing? 3
1 Zelfsturing vraagt om gedeeld leiderschap 4
Zelfsturing; belangrijkste veranderingen Teams centraal in de organisatie-inrichting Werken in kleine teams, max. 12 teamleden Verantwoordelijkheden en bevoegdheden zoveel mogelijk in de teams, met duidelijke kaders Teams richten zelf eigen werk in Minder leidinggevenden; leidinggevenden krijgen meer teams Veranderende rol van ondersteunende diensten Veranderende samenwerkingsvormen in- en extern 5
Vraag: waar staat uw organisatie? 1. (nog) Geen zelfsturing 2. Zelfsturing met leidinggevenden/ teamcoaches mét resultaatverantwoordelijkheid 3. Zelfsturing met teamcoaches zonder resultaatverantwoordelijkheid 6
Carintreggeland, Wonen, welzijn en zorg Aantal cliënten 2013 ( Intramuraal : 1624, Extramuraal 5413) Aantal medewerkers 2013 ( Aantal: 4723, FTE 2295) Ambitie: Wij leveren en regelen het Zijn zichtbaar in dorpen en wijken Dragen bij aan de sociale leefbaarheid Hebben deskundige en trotse medewerkers Zijn een gezonde onderneming Waar staan we met zelfsturing? 3 jaar geleden start zelforganiserende teams, Clustermanagers (max 100) 2015: diepere laag naar zelfsturing, Wijkmanagers (max 200) 7
Zelfsturing en leiderschap; Waar staat uw organisatie? Stellingen 8
De weg naar zelfsturing Leidinggevenden én teams ontwikkelen nieuw gedrag nemen nieuwe rollen aan Door deze ontwikkeling gezamenlijk te doorlopen ontwikkelt het gewenste vertrouwen en vanzelfsprekendheid om verantwoordelijkheid te nemen De leidinggevende / teamcoach ontwikkelt het team en kan steeds meer afstand nemen 9
Stijl van leidinggeven: van Oud naar Nieuw Van: Plannen, Coördineren Control uitoefenen, Beslissen en Ingrijpen Naar: Loslaten, Coachen, Verbinden, Inspireren, Kaders afspreken, Ontwikkelen 10
De leidinggevende ten opzichte van het team Fase 1 Bundeling individuen Fase 2, Groep Fase 3, Team gesloten Fase 4, Team open 11
Leiding delen Leidinggevende Dragen coördinatie en monitoring over Geven richting en spreken doelstellingen af Spreken kaders af Richten zich op buitenwereld, toekomst en kwaliteitsverbetering Verruimen/ beperken speelruimte afhankelijk van resultaten en teamontwikkeling Team Organiseren eigen werk, beheren budgetten en monitoren resultaten Functioneren zelfstandig als team Onderhouden contacten met behandelaars en ondersteunende diensten Krijgen bepaalde vakinhoudelijk vrijheid Krijgen verantwoordelijkheid en vrijheid afhankelijk van resultaten en teamontwikkeling 12
Reflectie op uw organisatie Leeswijzer bij de stellingen Ziet u een relatie tussen de antwoorden op de verschillende onderdelen? Kijk niet zo zeer naar de antwoorden in termen van goed of fout, maar sluiten de antwoorden aan op waar uw organisatie zou willen staan? Zo nee, wat zou u willen veranderen? Waar zou u de nadruk op willen leggen? 13
2 Welke competenties zijn nodig door zelfsturing? 14
Welke competenties zijn nodig? Investeren in 4 pijlers 15
Welke competenties zijn nodig in het team? Verantwoordelijk voor eigen werkplezier en dat van team(leden) dragen Creëren aansluiting werk op persoonlijke drijfveren Vakinhoudelijke ontwikkeling Teamontwikkelplan opstellen en uitvoeren Collega s ontwikkelen teamproces zonder leidinggevende ( feedback, conflicthantering, werkoverleg ) Samenwerkingsvaardigheden Kortverzuim Verzuim Selectie nieuwe teamleden Als team een jaarplan maken Focus bepalen Monitoren van resultaten 16
Welke competenties zijn nodig voor leidinggevenden/teamcoaches? Verantwoordelijkheid voor werkplezier bij teams leggen; handvatten geven, ondersteunen en verantwoordelijk houden Monitoren en aanspreken op vakmanschap Stimuleren kennis delen Eigen gedrag aanpassen aan volwassenheid team Loslaten én verbinden Procesbegeleiden Doelen organisatie en eigen visie te vertalen naar het team Kaders geven Monitoren van resultaten Beleid bottum up én top down vormgeven 17
5 elementen van vakmanschap Technische competentie Kennis, Ervaring Vaardigheid Accreditaties Kent ontwikkelingen op vakgebied Professionele houding Bijvoorbeeld : Kent grenzen Reflecteert Bekijkt in context Gefocust op klant Wil altijd leren en beter worden Netwerk Bouwt netwerk op en benut dat Affiniteit doen wat bij je past, waar je van houdt (Persoonlijkheid en Motivatie) Talent Datgene wat aangeboren is 18
Carintreggeland Wat hebben jullie gedaan aan competentieontwikkeling? Aanpak en ervaringen Wat zijn jullie ervaringen? Interview met Carla Kerkdijk 19
3 Vakmanschapsontwikkeling, wat verandert er in het proces door zelfsturing? 20
Belang van vakmanschap voor zelfsturing? Aan goede vakmensen kun je zaken overlaten: basis van vertrouwen geven Vakmensen kunnen vrijheid van handelen krijgen waardoor ruimte ontstaat voor creativiteit en ondernemerschap Vakmanschap is een bron van kwaliteit, gedefinieerd vanuit de klant Een vakman haalt motivatie uit zijn vak, en andersom vakmanschap motiveert ( eer van je werk ) Vakmanschap ontwikkelt zelfvertrouwen; 21
Hoe weet je of teams het benodigde vakmanschap inzetten? Vooraf Tijdens het werk Achteraf Formele eisen Coaching/ Mentoring Klantevaluatie Assessments Intervisie Kwaliteitsaudits intern Toetsing Protocollen Kwaliteitsaudits extern? Metingen?? 22
Wat verandert er in het proces van vakmanschapontwikkeling? Van Pop naar Top Van ontwikkeling als individu naar ontwikkeling als team Team is verantwoordelijk voor geven van inzicht in niveau vakmanschap en ontwikkelen van vakmanschap Elkaar ontwikkelen Proces conform principes van zelfsturing Kaders afspreken Speelruimte afhankelijk van ontwikkelniveau teams Vrijheid in vorm Staf ondersteunt teams i.p.v. leidinggevenden of aan individuen 23
CarrintReggeland Hoe hebben jullie de vakmanschapsontwikkeling opgepakt? Wat zijn jullie ervaringen? Interview met Carla Kerkdijk 24
Afronding Vragen? Uitnodiging gratis kennismakingsworkshop voor directieleden, leidinggevenden en teamcoaches over Het Nieuwe leidinggeven aan zelfsturende teams ( zie folder of website) 25
Zelfsturing in de zorg en HNLcompany Vraagstukken waar we samen met de klant oplossingen voor vinden teamlid Hoe moet ik omgaan met die bazige collega? Wie is er straks eindverantwoordelijk? Wat doen we aan die collega met onprofessionele houding naar cliënt/ bewoner, die niet wil veranderen? Helpt de organisatie daar wel bij? Ik wil graag patiënten helpen, waarom moet ik al die organisatiedingen doen? directie Gaan teamleden echt goed feedback geven aan elkaar? Hoe krijgen we álle teamleden mee? Hoe zorgen we er voor dat teams zoveel mogelijk zelfstandig werken? Hoe vind ik de juiste balans tussen loslaten en betrokken zijn? Lopen we niet te veel risico's tijdens de transitie, financieel en v.w.b. kwaliteit van zorg? Kan ik niet meer ingrijpen als ik zie dat er zaken fout lopen? Hoe zorgen we dat onze eigen manier van aansturen aansluit op de veranderende leiderschapsstijl van onze leidinggevenden? Leidinggevende/ coaches 26
Meer weten? Kijk op http://www.hnlcompany.nl/hnl-in-de-zorg/ Mail: info@hnlcompany.nl of Bel: Tanja Hoornweg: 06-29117328 Eva van Gils: 06-20543934 27