Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.19.1489 *B.19.1489* Landgraaf, 14 augustus 2019 ONDERWERP: Beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022. PROGRAMMA 7. Sociaal domein Verantwoordelijke portefeuillehouder(s): A.J.M. Schiffelers Behandelend ambtenaar voor technische vragen: I. de Jel Telefoonnummer: 045-569 52 81 Organisatieonderdeel: Maatschappelijke Ontwikkeling Behandeld in BenW d.d.: 20 augustus 2019 Behandeling in oordeelvormende raad d.d.: 12 september 2019 Sociaal Maatschappelijk Behandeling in besluitvormende raad d.d.: 3 oktober 2019 Voorstel - Vaststelling van het beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022; - Kennis nemen van de beleidsagenda jeugdhulp Parkstad 2019-2022; - Kennis nemen van het uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf 2019-2020; - Kennis nemen van het advies van adviesraad Wmo & Jeugd en de reactie hierop van het college van B&W. Samenvatting Het college stelt aan de Raad voor om het beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022 vast te stellen. Dit plan is een opvolger van het eerste beleidsplan jeugd dat de regio Zuid-Limburg in 2014 gemaakt heeft. Het bevat een vijftal transformatiedoelstellingen (uitgaan van eigen kracht en sociaal netwerk, hulp integraal vormgeven, eerder de juiste hulp, ontzorgen en normaliseren en meer ruimte voor de professional), die de komende jaren middels concrete thema s en acties worden vormgegeven. Het nastreven van deze doelen moet een positief effect hebben op de inhoudelijke vormgeving van jeugdhulp alsook op het financieel resultaat. Naast het door de Raad vast te stellen beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022 worden ter kennisname de beleidsagenda jeugdhulp Parkstad 2019-2022 inclusief uitvoeringsplan 2019 en het uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf 2019-2020 aan de Raad verstrekt. Op deze wijze wordt de Raad integraal en op 1 moment over de jeugdhulp geïnformeerd en ontstaat een compleet beeld.
In de illustratie op deze pagina is de positionering van het beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg, de beleidsagenda jeugdhulp Parkstad en het uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf weergegeven. Op Zuid-Limburgs niveau wordt de zwaardere hulp ingekocht, waaronder crisishulp (zowel ambulant als residentieel), verblijf (alle vormen, ook pleegzorg), Jeugdzorg Plus (Gesloten Jeugdzorg, inkoop op schaal van Zuid-Nederland), Jeugdbescherming, Jeugdreclassering en de Crisisdienst Jeugd (voorheen SEH genoemd). Op Parkstad-niveau wordt al sinds de oprichting van de vroegere Centra voor Jeugd en Gezin samengewerkt en ligt de focus op samenwerking met de focus op preventie. Op lokale schaal hebben we de ambulante jeugdhulp en de interventies van het uitvoeringsplan preventie jeugd bij JENS ingekocht en ligt eveneens de nadruk op preventie. 16 gemeenten in Zuid-Limburg Centrumregeling Jeugd (inkoop) Maastricht als Centrumgemeente Maastricht voor inkoop Jeugdhulp Beleidskader Jeugd hulp Zuid-Limburg Inkoopteam Sociaal domein Beleidsagenda jeugdhulp Parkstad 2019-2022 Uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf Service Level Agreement (SLA) Uitvoeringsplan inkoop Jeugdhulp Aanleiding Vanuit de Jeugdwet heeft elke gemeente de plicht om een beleidsplan Jeugd op te stellen. Het vaststellen van een beleidsplan is een bevoegdheid van de Raad. In 2014, vlak voor de decentralisatie, is een beleidsplan opgesteld voor de periode 2015-2018. Daarom is het nu tijd om voor de komende jaren een nieuw beleidsplan vast te laten stellen voor het beleidsterrein Jeugd. B.19.1489 Pagina 2 van 8
Onderbouwing Beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022 Op het gebied van Jeugd wordt intensief samengewerkt op schaal van de regio Zuid-Limburg. Daarom is ook een beleidsplan (vormgegeven als beleidskader) opgesteld op schaal van Zuid- Limburg. In het nieuwe beleidskader wordt voortgegaan op de doelstellingen die in het beleidsplan 2015-2018 stonden opgenomen. De transformatiedoelen blijven nagenoeg gelijk. Deze zijn ook landelijk opgesteld. In het beleidskader vanaf 2019 wordt aangegeven waar we nu staan (qua cijfers en inhoudelijk) en welke prioriteiten er gelegd worden voor de komende jaren. Het beleidskader vormt een Zuid-Limburgs kader voor het beleid op het gebied van Jeugdhulp, dat voor onze gemeente en voor de regio Parkstad verbreed wordt in de beleidsagenda Parkstad. Het beleidskader vormt eveneens de basis voor het inkoopbeleid op het gebied van Jeugdhulp dat tevens op schaal van Zuid-Limburg wordt vormgegeven en uitgevoerd wordt door centrumgemeente Maastricht. Beleidsagenda jeugdhulp Parkstad 2019-2022 Ten tijde van het opstellen van het beleidsplan Parkstad 2014-2018 werd er nog van uitgegaan, dat de ambulante jeugdhulp op het niveau van de regio Parkstad zou worden opgepakt. Zover is het echter niet gekomen. Inmiddels hebben meerdere gemeenten (Brunssum, maar ook Heerlen, Landgraaf en Voerendaal) specifiek eigen beleid ontwikkeld en keuzes gemaakt met betrekking tot de invulling van de jeugdhulp in hun gemeenten (b.v. de inkoop en uitvoering) 1. Dat maakt het lastig om op het niveau van deze regio een gezamenlijk beleidsplan te hebben. Dit laat onverlet, dat het op onderdelen gewenst, zo niet nodig, is om gezamenlijk op te trekken en de krachten te bundelen. We slaan de stap van een gezamenlijk Parkstadbeleid over en kiezen voor concrete activiteiten ten aanzien waarvan het overduidelijk is, dat deze beter tot hun recht komen door samen te werken: de beleidsagenda. Daarmee wordt ook meer ruimte gelaten voor lokaal beleid. Uiteraard is rekening gehouden met het beleid dat op Zuid-Limburgs niveau voor alle gemeenten is ontwikkeld (zie het beleidskader jeugdhulp Zuid Limburg). De afgelopen jaren werkten de Parkstadgemeenten en jeugd-, zorg- en onderwijspartners samen op basis van een gezamenlijke jeugdagenda. De thema s van deze jeugdagenda zijn nu in de beleidsagenda verweven, waardoor een aparte jeugdagenda niet meer nodig is. Wat wel hetzelfde blijft is, dat het een agenda met activiteiten is van zowel de Parkstadgemeenten én de jeugd-, zorg- en onderwijspartners. Met andere woorden: gemeenten en de genoemde partners zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de uitvoering. De agenda is dan ook in samenwerking met deze partners tot stand gekomen. De beleidsagenda jeugdhulp Parkstad is een uitvoerende agenda, opgesteld door de werkgroep jeugdagenda Parkstad en vastgesteld door de regiegroep Parkstad. De beleidsagenda jeugdhulp Parkstad behoeft niet te worden vastgesteld door de Raad, 1 In de RIA van 21 februari 2019 zijn de Raadsleden geïnformeerd over de inkoop jeugdhulp Maastricht en de inkoop basishulp jeugd via JENS. Met deze laatste inkoop is het lokale beleid op het gebied van ambulante jeugdhulp vormgegeven. B.19.1489 Pagina 3 van 8
maar is voor het volledige beeld van de toekomstige ontwikkelingen op het domein jeugd ter inzage gelegd bij dit raadsvoorstel. Uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf 2019-2020 Het uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf 2019-2020 behoeft niet te worden vastgesteld door de Raad, maar is voor het volledige beeld van de toekomstige ontwikkelingen op het domein jeugd ter inzage gelegd bij dit raadsvoorstel. Doelstelling en beoogd meetbaar effect Het beleidskader, maar ook de beleidsagenda en het uitvoeringsplan leveren een bijdrage aan de gestelde maatschappelijke opgaven van onze gemeente, waaronder: Het realiseren van een inclusieve, energieke en economisch vitale samenleving met inwoners die zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leven en naar eigen vermogen mee kunnen doen; Het realiseren van een kwalitatief, toegankelijker en beter betaalbaar systeem van ondersteuning en zorg; Het realiseren van meer maatschappelijk rendement; Middels preventieve interventies uitvoering geven aan de ingezette koers van de gemeente Landgraaf om ervoor te zorgen dat jeugdigen zich zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen; Door extra inzet van preventieve maatregelen in de 0de en 1ste lijn in te zetten en door samen met ketenpartners (waaronder Welsun) de dienst en hulpverlening beter op elkaar af te stemmen, zorgt JENS ervoor dat jeugdigen meer kansen krijgen om veilig, gelukkig en gezond op te groeien, waarbij ruimte is voor talentontwikkeling in de breedste zin van het woord; Tevens zal het uitvoeringsplan als doel hebben om tot minder inzet te komen van specialistische jeugdhulp. Door te werken aan de gestelde doelen en prioriteiten in het beleidskader, uitgewerkt naar thema s in de bijlage wat gaan we daarvoor doen?, en in de beleidsagenda en het uitvoeringsplan wordt er een bijdrage geleverd aan de transformatie van de jeugdhulp in onze regio en onze stad. Dit moet opleveren dat hulp integraal bekeken en ingezet wordt, er meer regie komt te liggen bij het gezin, jeugdhulp vaker preventief wordt ingezet en professionals veel meer ruimte krijgen om te doen wat nodig is in plaats van wat hoort volgens de regels. De vijf transformatiedoelen van het beleidskader zijn samengevat in onderstaande illustratie: B.19.1489 Pagina 4 van 8
Hiermee moeten we meer gaan werken aan een transformatie in de leefwereld terwijl we afgelopen jaren vooral bezig zijn geweest met een goede inrichting van de systeemwereld op het gebied van jeugdhulp. Deze transformatieve manier van werken moet ook een bijdrage leveren aan het terugdringen van het tekort op jeugdhulp. Indicatoren Binnen de monitor sociaal domein ontvangt de raad elk half jaar de gegevens van de jeugdhulp in Landgraaf. Hieruit zijn indicatoren te halen met betrekking tot het aantal kinderen (%) dat in Landgraaf jeugdhulp ontvangt, het % waarbij een 1-gezin-1-plan-1-regisseur (1G1P1R) is opgesteld, de tijd tussen het aanvragen van een voorziening en de start van de hulp als ook de financiële kengetallen van de jeugdhulp. Op schaal van Zuid-Limburg wordt gewerkt aan het implementeren van resultaatsturing bij aanbieders. Hiertoe wordt het 1G1P1R gedigitaliseerd waardoor er op schaal van een aanbieder of een gemeente inzicht ontstaat over bereikte resultaten op gestelde doelen. Ook wordt er in kwartaalgesprekken met aanbieders cijfermatig uitval en cliënttevredenheid besproken. Hiermee zijn gemeenten steeds beter in staat om te sturen. Argumentatie en alternatieven Het vaststellen van dit beleidskader op schaal van Zuid-Limburg draagt bij aan een gezamenlijke doorontwikkeling in de jeugdhulp. Door deze doelstellingen gezamenlijk na te streven ontstaat er meer slagkracht en gezamenlijke expertise. Het verlengen van het oude beleidsplan Jeugd Zuid-Limburg zou een mogelijk alternatief kunnen zijn. Het nieuwe plan biedt echter veel nieuwe inzichten, zowel cijfermatig als inhoudelijk, en een B.19.1489 Pagina 5 van 8
scherpere formulering van doelstellingen en prioriteiten en acties. Het borduurt voort op het oude plan en biedt daarmee een verbeterd kader aan alle partners binnen het jeugdveld. Hoe gaan we dat bereiken en is er evaluatie nodig De doelstellingen van het beleidskader worden uitgewerkt binnen de benoemde themawerkgroepen (zie bijlage Wat gaan we daarvoor doen? ), binnen projectgroepen die gericht zijn op transformatie binnen de inkoop Jeugdhulp en door de uitvoerende medewerkers van team jeugd Landgraaf. Daarnaast wordt er binnen de bredere projectgroepen van de beleidsagenda Parkstad en in de samenwerking met JENS een bijdrage geleverd aan de genoemde doelstellingen in het beleidskader jeugd, in de beleidsagenda en in het uitvoeringsplan. Op al deze gebieden vinden er evaluaties plaats, qua intensiteit passend bij het thema of de organisatievorm. De totale evaluatie van het beleidskader Zuid-Limburg zal, in samenwerking met Zuid-Limburg, plaatsvinden in 2021 in samenhang met de evaluatie van de inkoopsamenwerking. Relevante aandachtsgebieden Communicatie Het beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022 en de beleidsagenda jeugdhulp Parkstad 2019-2022 zijn tot stand gekomen in samenwerking met allerlei partijen die actief zijn op het gebied van jeugdhulp (niet uitputtend: aanbieders, scholen, Raad voor de Kinderbescherming, Rechtbank, Cliq). Tijdens een bijeenkomst naar aanleiding van de documentaire over Alicia is er input verkregen vanuit jongeren en hun ouders. Ook heeft de Landgraafse adviesraad Wmo & jeugd eind februari 2019 desgevraagd formeel advies uitgebracht. Dit advies is meegewogen bij het voorliggende beleidskader en samen met de reactie van het college ter inzage gelegd bij dit Raadsvoorstel. Het uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf 2019-2020 is tot stand gekomen in samenwerking met JENS om op deze wijze de relatie met de gegunde opdracht basishulp jeugd zo groot mogelijk te maken en transformatieve ontwikkelingen in samenhang te kunnen uitvoeren. Financiën Het vaststellen van dit beleidskader heeft geen financiële impact. De gestelde doelen zullen wel (ook) een financieel effect moeten krijgen de komende jaren. Advies Het college adviseert de Raad: - Het beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022 vast te stellen; - Kennis te nemen van de beleidsagenda jeugdhulp Parkstad 2019-2022; - Kennis te nemen van het uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf 2019-2020; B.19.1489 Pagina 6 van 8
- Kennis te nemen van het advies van adviesraad Wmo & Jeugd en de reactie hierop van het college van B&W. Burgemeester en wethouders van Landgraaf, de secretaris, de burgemeester, ir. J.M.C. Rijvers mr. R.J.H. Vlecken Bijlage - Beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022 (ter vaststelling); - Beleidsagenda jeugdhulp Parkstad 2019-2022 (ter kennisname); - Uitvoeringsplan preventie jeugd Landgraaf 2019-2020 (ter kennisname); - Advies adviesraad Wmo & Jeugd d.d. 16 februari 2019 en de reactie hierop van het college van B&W. B.19.1489 Pagina 7 van 8
Besluit Het beleidskader jeugdhulp Zuid-Limburg 2019-2022 vast te stellen. Aldus besloten in de openbare besluitvormende raad, gehouden op 3 oktober 2019. De griffier, De voorzitter, B.19.1489 Pagina 8 van 8