Kwaliteitsbeheersing Medische Technologie Fase 1: Basismodules



Vergelijkbare documenten
Datum 16 september 2013 Onderwerp V62008 Verslag inspectiebezoek Convenant Veilige toepassing van medische technologie in het ziekenhuis

1) Medische technologie is bedoeld als in bijlage 1 van het convenant gedefinieerd Pagina 1 van 5

Dit verslag is vastgesteld en voorzien van conclusies na uw reactie per van 13 september 2013, waarin u kon instemmen met het verslag.

BMTZ 26 sept Programma

Datum 8 januari 2014 Onderwerp VGR Voorlopig verslag inspectiebezoek Convenant Veilige toepassing van medische technologie in het ziekenhuis

Handreiking 'Randvoorwaarden voor de invoering van de JGZ-richtlijn Zindelijkheid voor de JGZorganisaties'

Frans de Bree en Joric Witlox Hengelo, 4 december 2008

LEIDRAAD. Verantwoordelijkheid medisch specialist bij aanschaf, ingebruikname en gebruik van medische apparatuur

Integraal BMT in het SKB

Studiedag VZI Risicomanagement Toepassing van gecertificeerde kwaliteitsmanagementsystemen Kees van Putten, DEKRA Solutions B.V.

Ontwerp en implementatie digitaal aanschafdossier in ZGT

GEMEENTELIJKE TELECOMMUNICATIE MOBIELE COMMUNICATIE. Bijlage 04 Kwaliteitsborging en auditing

1. Algemene bevindingen ten aanzien van introductie en voortgang van de implementatie van het Convenant Veilige toepassing van

NEVI Zorgcongres Convenant Medische Technologie is het een DOEL of is het een TOOL

Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis xxxx, Raad van Bestuur Plesmanlaan CX AMSTERDAM

Energiemanagement Actieplan

Ziekenhuisgroep Twente Xxxx, Raad van Bestuur Postbus SZ ALMELO

Sleutels tot interventiesucces: welke combinaties van methodieken zorgen voor gezond beweeg- en voedingsgedrag?

Tussenrapportage project professionaliseren functioneel beheer instellingssystemen September 2011

R = k 1 * k 2 * S. Risicomanagement. R = risico ( /j) k 1 = kans op een incident (j -1 ) k 2 = kans dat het incident leidt tot schade S = schade ( )

pagina x van y 1. Onderwerp. Qubic Solutions. Ansur gebruikersdag oktober Vision meets Precision. Vision meets Precision

V Utrecht, 9 juni 2016

VMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken

1. Algemene bevindingen ten aanzien van introductie en voortgang van de implementatie van het Convenant Veilige toepassing van medische

Toetsingscriteria ZKN-Keurmerk

1. Algemene bevindingen ten aanzien van introductie en voortgang van de implementatie van het Convenant Veilige toepassing van medische

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd

Checklist documenten

Ansur & Apparatuurbeheer. Hans Schop. Wat doe ik binnen medische technologie? Vision meets Precision. Vision meets Precision

Digitaal verwervingsproces: van medisch apparaat tot bureaustoel. Nicole van der Meulen en Marlies Overvelde

Rapportage van het inspectiebezoek Convenant. Veilige toepassing van medische technologie in het ziekenhuis aan het. Nij Smellinghe te Drachten

Rekenkamercommissie gemeente Bloemendaal

Auditrapport. Vertrouwelijk. Audit datum/data : 7 april Projectnummer : Datum rapport : 7 april 2014

Service en onderhoud FHI kwaliteitsprotocol service & onderhoud Medische Technologie

Toezichtproject naar implementatie Convenant medische technologie

Inhoudsopgave. Bewust willen en kunnen 4. Performance Support 5. Informele organisatie 5. Waarom is het zo moeilijk? 6

Functieprofiel Functioneel Beheerder Functieprofiel titel Functiecode 00

Datum 15 februari 2018 Onderwerp Beëindiging aanwijzing ex artikel 27 van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg.

Startnota Gebruikersoverleg Functiegebouw Rijk

> Retouradres Postbus LS Den Haag

Assetmanagement. Resultaten maturityscan. 14 januari 2015

Generieke systeemeisen

ISO 9000:2000 en ISO 9001:2000. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Aanleiding. Probleem: Prospectieve risicoanalyse volgens SAFER is te complex en te arbeidsintensief om bij elke nieuwe aanschaf uit te voeren

Toets uw eigen continuïteitsplan

Veilig toepassen van medische hulpmiddelen?! De ervaringen binnen het LUMC

Thema 2: aanschaf en gebruik van e-healthtoepassingen

Veilige toepassing van medische technologie. Lessons (to be) learned


Procesevaluatie Effectief Actief Drs. L. Ooms Dr. C.Veenhof

RESULTAATGERICHT ORGANISEREN

Praktische brandveiligheid zonder zorgen Van een normgerichte- naar pragmatisch en risicogerichte aanpak van de brandveiligheid

REFERENTIE BIJLAGE 1 PRA-FORMULIER BIJLAGE 2 INTERACTIE MATRIX (VOORBEREIDING PRA

Rapportage van het inspectiebezoek in het kader van het Convenant Veilige toepassing van medische technologie in de medisch specialistische zorg

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Ordening van processen in een ziekenhuis

Introductie René Drost TU Delft, Onderhoud Management NAMCO, gericht op Healthcare and Aerospace SIOO Besturen van Ziekenhuizen Lid Expertgroep VWS,

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Het sturend niveau: onderlinge afstemming en jaarplannen Een whitepaper van The Lifecycle Company

26 mei 2011 Kennismarkt Gehandicaptensector Robert Bezemer, Carool Teirlinck. Veilige hulpmiddelen met RICHTING

Sanne Vaartjes en Leon Stobbelaar 1 december 2016 Opstellen PvE Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker.

Afbeelding: TriamFloat Effectmetingsmodel

Veilig toepassen van (medische) hulpmiddelen en de implementatie van het convenant

Hoe manage ik een incident / recall

1. FORMAT PLAN VAN AANPAK

Veiligheid en risico rondom medische apparatuur in de dagelijkse praktijk

De essentie van projectmatigwerken

Datum 30 juni 2017 Onderwerp afsluitbrief Convenant Veilige toepassing van medische technologie

stap uit Eindrapport Webcare H. Akse Diana Castrop Advies en Faciliteiten Informatie

Consequenties voor kwaliteitsborging Symposium CWK d.d Ric de Jong

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Onderzoek naar de werking van het coalitieprogramma

Een effectieve implementatie van het Convenant

Hans Wijnbergen CCZ. Adviseur Veiligheid. Afdeling Advies & Monitoring

Uitgangspunten procescriteria: waar dienen ze wel en waar dienen ze niet toe? Methode: hoe zijn de criteria opgebouwd en hoe zijn we daartoe gekomen?

Plan van aanpak Optimalisatie doelmatigheid incidentele inhuur derden

Energiemanagementplan Carbon Footprint

Beoordeling Legionellaveiligheid StatiqCooling dauwpuntskoeler

Lloyd s Register, LRQA België & Nederland Gent, 23 april 2014

Horizontaal toezicht of horizontale samenwerking? Workshop bij Landelijke Themadag Verminderen administratieve lasten en Horizontaal toezicht

Manager Medische Hulpmiddelen

Onderzoek Nefit Topline CV-ketels

Onderwerp: Risico inventarisatie project rwzi Utrecht Nummer: Dit onderwerp wordt geagendeerd ter kennisneming ter consultering ter advisering

Recept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent

Management-/ energiereview CO2 prestatieladder

Hoofdstuk MANAGEMENT VAN MIDDELEN

Kennismaking met de inhoud van ISO 9001

Registratie en onderzoek (bijna-)ongevallen

NTA 8620 en de relatie met andere normen voor managementsystemen

Aan de raad van de gemeente Lingewaard

EEN MEERJARIG BELEIDSPLAN MET SMART DOELSTELLINGEN

Integrated Audit in het Erasmus MC

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling

2. Overall scope Bouwkundig Versterken 250 Schadegevallen

Beroepsvereniging voor Biomedisch Technologen in de Zorg

Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties

Energiemanagement Actieplan

Proces afspraken na implementatie WaaS

Prince2 audit. Kwaliteitsmaatregel met rendement

Service Niveau Overeenkomst Digikoppeling

Transcriptie:

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Kwaliteitsbeheersing Medische Technologie Fase 1: Basismodules Preventie en Zorg Wassenaarseweg 56 Postbus 2215 2301 CE Leiden www.tno.nl T +31 71 518 18 18 F +31 71 518 19 01 info-zorg@tno.nl Datum April 2010 Auteur(s) R.A. Bezemer A.J.W. Kramer Opdrachtgever Alysis Zorggroep Arnhem Projectnummer 031.14390 Aantal pagina's 12 Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit rapport mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van TNO. Indien dit rapport in opdracht werd uitgebracht, wordt voor de rechten en verplichtingen van opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de Algemene Voorwaarden voor onderzoeksopdrachten aan TNO, dan wel de betreffende terzake tussen de partijen gesloten overeenkomst. Het ter inzage geven van het TNO-rapport aan direct belanghebbenden is toegestaan. 2010 TNO

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 2 / 12 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Referentiekader... 4 2.1 Bijeenkomsten... 4 3 Resultaten... 5 3.1 Algemene indruk... 5 3.2 Risicomanagement voor technologiegroepen... 5 3.3 Onderhoud, controle, vrijgave en acceptatie... 6 3.4 Aanschafproces, communicatie, meldingen en opvolging... 7 3.5 Kwaliteits- en risicomanagement, doelstellingen, technologiebeleid... 9 4 Conclusies en aanbevelingen... 11 4.1 Conclusies en constateringen... 11 4.2 Aanbevelingen... 11

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 3 / 12 1 Inleiding TNO begeleidt sinds maart 2009 Alysis Zorggroep in Arnhem (AZA) om de kwaliteit van medische technologie beter te beheersen en risico s te verminderen. Voorafgaand daaraan heeft TNO in februari 2008 een inventarisatie uitgevoerd van de status-quo. Het project bestaat uit twee fases. In de eerste fase ligt de nadruk op vier basismodules, te weten: (1) risicomanagement voor technologiegroepen, (2) het proces van onderhoud, controle, vrijgave en acceptatie, (3) aanschafproces, communicatie, meldingen en opvolging, (4) kwaliteitssysteem voor kwaliteits- en risicomanagement, doelstellingen, technologiebeleid. De tweede fase bestaat uit de verdiepingsmodule kwaliteitsmanagement volgens het QMT -2 met 2 technologieën. De doelstellingen voor de eerste fase waren: Aan het einde van 2009 voldoet de Alysis Zorggroep aan de eisen van de IGZ (rapport december 2005) en de relevante NIAZ-normen, voor zover gerelateerd aan medische technologie; Aan het einde van 2009 beheerst de Alysis Zorggroep aantoonbaar de kwaliteit en veiligheid van medische technologie in het algemeen (kan onderdeel van het Veiligheidsmanagementsysteem zijn of worden). Eind 2009 is de eerste fase afgerond. In dit rapport wordt verslag gedaan van de resultaten die tijdens de eerste fase geboekt zijn. Hoofdstuk 2 benoemt de referenties waartegen de beoordeling heeft plaatsgevonden en de functies en personen met wie gesproken is. Hoofdstuk 3 geeft de resultaten en hoofdstuk 4 de conclusies en aanbevelingen.

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 4 / 12 2 Referentiekader Relevante Alysis Zorggroep-documenten die verband houden met de processen m.b.t. medische technologie zijn beoordeeld op volledigheid en consistentie. Als referenties hebben gediend de TNO-inventarisatie uit 2008, het IGZ-rapport uit 2005 Kwaliteitsborging van medische apparatuur in ziekenhuizen: nog steeds onderschat en de eisen die TNO aan het QMT-kwaliteitsmanagementsysteem stelt. De relevante onderwerpen in recentere IGZ-rapporten en de IGZ Staat van de Gezondheidszorg 2008 zijn onder deze twee referentiekaders al voldoende meegenomen, voor zover het medische technologie betreft. 2.1 Bijeenkomsten Er hebben in 2009 vijf bijeenkomsten plaatsgevonden: 30 juni 2009 31 augustus 2009 5 oktober 2009 2 november 2009 27 november 2009 Tijdens deze bijeenkomsten waren steeds verschillende personen van diverse afdelingen van de Alysis Zorggroep (AZA) aanwezig. De volgende personen in willekeurige volgorde - waren in deze fase betrokken: Hans Blansjaar, hoofd zorgteam OKC-chirurgie Gerrit van Essen, zorgmanager IC & MC Algemeen Martin Thijssen, klinisch fysicus radiologie & nucleaire geneeskunde Rudi Hoekema, klinisch fysicus radiologie & nucleaire geneeskunde Bart Klein, toezichthoudend stralingsdeskundige Hilga te Mebel, (voormalig) zorgmanager OKC Algemeen Jos Verhaagen, manager werkeenheid zorg KCHL Algemeen Mariëlle Reintjes, hoofd productieteam angiografie & interventie Royan van Velse, manager Inkoopadvies Jannie Smit, deskundige steriele medische hulpmiddelen Paulien Ogink, veiligheidscoördinator Diana Seket, hoofd productieteam echografie Jan Twilhaar, manager werkeenheid zorg radiodiagnostiek algemeen Mariëlle van Beckhoven Verheijen, Research / kwaliteitszorgmedewerker dialyse John Hardeman, klinisch fysicus / adviseur medische technologie Frans Smolders, centrummanager I&A Ineke Drenth, ziekenhuishygiënist diverse Medisch Instrumentatie Technici (incl. servicecoördinator medische techniek en Ultimo-applicatiebeheerder) Daarnaast hebben op 10 juli en op 27 november 2009 gesprekken plaatsgevonden tussen de heer R.A. Bezemer van TNO en de heer G. de Bey van Raad van Bestuur van de Alysis Zorggroep. Tijdens deze gesprekken is de voorgang besproken.

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 5 / 12 3 Resultaten 3.1 Algemene indruk De algemene indruk is dat de betrokkenen (medisch technologen, zorgprofessionals, inkopers, RvB, etc.) een duidelijke drive hebben om veilige toepassing van medische technologie te verbeteren waar mogelijk en haalbaar. Veel onderlinge afspraken worden hierover gemaakt en vastgelegd in documentatie. De trekkracht komt vooral van de afdeling Medische Techniek. Daarnaast dragen verschillende medewerkers van andere afdelingen bij. De interactie met deze andere afdelingen en met name de OK en IC - is prima, de medewerkers zijn gemotiveerd en suggesties ter verbetering van het kwaliteits- en veiligheidsmanagement worden opgevolgd. Dat blijft ook nodig voor borging en verdere verbetering in de toekomst, als onderdeel van de systematiek voor continue verbetering, ook op aanpalende gebieden die niet primair de medische technologie betreffen. In de volgende paragrafen wordt ingegaan op de resultaten op de eerder beschreven basismodules voor kwaliteit en veiligheidsbeheersing. In de paragrafen 3.2 t/m 3.5 wordt inhoudelijk ingegaan op de verschillende deelonderwerpen. 3.2 Risicomanagement voor technologiegroepen Bij risicomanagement voor technologiegroepen ligt de focus op het onderscheiden van verschillende risiconiveaus voor de vele medische technologieën die binnen de AZA algemeen gebruikt worden. Een dergelijk onderscheid helpt bij het opstellen van een kwaliteits- en veiligheidsbeleid, omdat het niet mogelijk is om alle risico s voor alle technologieën af te dekken. Een organisatie moet daarom keuzes maken en prioriteiten stellen: welke risico s zijn acceptabel, en welke risico s met technologie moeten binnen gestelde termijn aangepakt worden? Deze keuzes kunnen gestuurd, of in enige mate beïnvloed worden door externe partijen (bijvoorbeeld de IGZ), maar vooral een eigen risicobeoordeling moet hiertoe handvatten bieden. TNO heeft een model voorgesteld voor het bepalen van risiconiveaus, dat door de AZA en in overleg is bijgesteld naar de eigen wensen. De AZA heeft risiconiveaus vastgesteld van technologiegroepen op AOC-codeniveau. Risicomanagement is een groeiproces dat tijd nodig heeft. Medische Techniek heeft in 2009 een goede start gemaakt met een procedure voor risicomanagement, waarvan het omgaan met de verschillende risiconiveaus onderdeel uitmaakt. Dit document is met TNO besproken. Het risiconiveau kan bijvoorbeeld de diepgang bepalen in de volgende processen: Instructie (bij introductie of herhaling) voor nieuwe of bestaande gebruikers; Preventief onderhoud en prioritering van onderhoud bij gebrek aan capaciteit; Aanschaf, met gebruik van het ProjectAanvraagFormulier (PAF); Storingen en prioritering van de afhandeling daarvan. De wijze waarop het risiconiveau van een technologiegroep van invloed is op de bovengenoemde processen, is in de procedure Risicomanagement vastgelegd en komt ook in andere documenten aan de orde. Dat is al het geval in het document Instructie en Advies en zal ook in de andere documenten worden meegenomen, o.a. door middel van een referentie naar de procedure voor risicomanagement.

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 6 / 12 Traceerbaarheid van patiënten naar risicovolle apparatuur AZA onderkent de noodzaak om beleid te ontwikkelen ten aanzien van het traceren van patiënten die behandeld zijn met risicovolle apparatuur en formuleert het volgende hoofdcriterium voor dit beleid: We willen apparatuur traceren waarbij achteraf (na de behandeling) kan blijken dat het niet goed functioneren hiervan schade 1 heeft kunnen berokkenen aan de patiënt en organisatie. AZA heeft besloten om de volgende aandachtspunten zelf verder uit te werken om aan dit beleid gestalte te geven: Uitgebreider definiëren van apparatuurgroepen die in aanmerking komen voor traceerbaarheid op basis van risicoclassificatie van apparatuur; In stand houden en faciliteren van bestaande vormen van traceerbaarheid van apparatuur; In aanschaftraject rekening houden met koppelbaarheid van medische apparatuur aan bestaande elektronische patiënt- en datamanagement systemen. Deze verdere uitwerking is zeker van belang, maar is in het kader van het samenwerkingsproject met TNO geen noodzakelijk gesprekspunt tussen AZA en TNO. 3.3 Onderhoud, controle, vrijgave en acceptatie Belangrijke aandachtspunten bij onderhoud, controle, vrijgave en acceptatie zijn procesbeschrijvingen hiervoor, afstemming over preventief onderhoud, inzicht in de onderhoudsstatus, formele vrijgave aan de gebruiker maar ook (functionele) acceptatie door de gebruiker. Verdere aandachtspunten zijn controle op de planning van periodiek onderhoud, criteria voor het uitbesteden van onderhoud, een procedure voor beheer en kalibratie van meetmiddelen en een procedure voor afkeur. Onderhoud Het AZA beschikt over duidelijke procesbeschrijvingen, en onderhoud wordt met afdelingen afgestemd. Inzicht in de onderhoudsstatus is beschikbaar via Ultimo, en kan door de gebruikers van iedere afdeling opgevraagd worden. Het doel is om begin 2010 de Ultimo webcliënt in te voeren. Deze geeft iedere afdeling automatisch een up-to-date overzicht van openstaand onderhoud. Controle en vrijgave Controle van apparatuur (door Medische Techniek én door de gebruiker voor acceptatie) na correctief /curatief / preventief onderhoud werd nauwelijks genoemd in de procedures / flowcharts. De vrijgave leek bijna automatisch op onderhoud te volgen. De controlestap, het testen tegen expliciete eisen (technisch en functioneel) en het vastleggen van de resultaten, is de essentiële basis voor die vrijgave. 1 Schade wordt hierbij gedefinieerd als: fysieke en psychologische schade voor de patiënt met eventueel daaruit volgende financiële schade voor de patiënt, imagoschade en bedrijfseconomische schade. Daarbij is van belang dat er van een dergelijke technologie meer dan 1 apparaat in de zorginstelling aanwezig is

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 7 / 12 Medische Techniek heeft twee documenten opgesteld waarin de procedure voor vrijgave en overdracht beschreven staat: Werkinstructie voor technici voor controle en vrijgave van apparatuur bij ingebruikname, na reparaties, modificaties of na preventief onderhoud (Doc008480); Procedure voor vrijgave en overdracht van medische- en laboratoriumapparatuur na software-updates en upgrades (Doc008825). De werkinstructies zijn bedoeld voor medewerkers van de afdeling Medische Techniek, de procedures zijn voor alle medewerkers van het AZA inzichtelijk. Daarnaast heeft het AZA een document opgesteld waarin vermeld staat wat er van de gebruiker verwacht wordt, met betrekking tot het buiten gebruik stellen van apparatuur, vrijgave en overdracht (Doc007792). Een nieuwe maatregel is het gebruik van groene en rode stickers in dit proces. De gebruiker dient een rode sticker op een medisch apparaat te plakken als deze buiten werking gesteld is. Zodra het apparaat door Medische Techniek gerepareerd en vrijgegeven is, plakt Medische Techniek een groene sticker. Deze groene sticker dient op een dusdanige plaats bevestigd te zijn, dat de gebruiker deze sticker moet verwijderen om het apparaat weer in gebruik te kunnen nemen. De gebruiker moet op de hoogte gesteld worden dat hij door het verwijderen van de sticker het apparaat accepteert voor gebruik. Deze procedure staat uitgebreid beschreven in Doc007792. Uitbesteed onderhoud Criteria voor het uitbesteden van onderhoud zijn momenteel capaciteit (formatie), financiën, beschikbare interne kennis(opbouw) en middelen die nodig zijn voor onderhoud. Bij nieuwe apparatuur wordt in het projectplan beoordeeld of uitbesteding noodzakelijk is. Criteria voor uitbesteding stonden voorheen nog niet helder omschreven in het beleidsplan. Medische Techniek heeft nu een uitbestedingbeleid opgesteld dat in het beleidsplan opgenomen zal worden. Daarnaast is er een document opgesteld, waarin beschreven staat wat er van de gebruiker verwacht wordt bij uitbesteed onderhoud (Doc008811). 3.4 Aanschafproces, communicatie, meldingen en opvolging Aanschaf Alysis heeft in de praktijk wel criteria voor investering / aanschaf met betrekking tot patiëntveiligheid en strategische overwegingen, maar deze criteria zijn niet schriftelijk vastgelegd. Er is wel een voorbereidend formulier (PAF) dat bij aanschaf van apparatuur ingevuld wordt. Bij dit document rijst echter de vraag of de aanvrager (invuller) kan inschatten wie de ondersteuning moet leveren. Medische Techniek wil graag door de afdeling Inkoop eerder betrokken worden bij de aanschaf van nieuwe medische apparatuur: bij voorkeur vanaf het moment dat het PAF ingevuld wordt. De praktijk leert dat dit niet altijd gebeurt. Hier worden de grenzen van het beïnvloedingsgebied van de afdeling Medische Techniek bereikt. Medische Techniek heeft aan de afdeling Inkoop voorgesteld om het PAF aan te passen, zodat de expertise van de medisch technici structureel betrokken kan worden bij aanschaf. Ook zal Medische Techniek in de toekomst haar beleid met Inkoop bespreken en afstemmen. Introductie en instructie van en advies aan gebruikers Introductie van (nieuwe) apparatuur: in het geval van software zijn kerngebruikers benoemd, die goed signaleren als iets of iemand niet goed werkt. Zij zijn ook belangrijk

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 8 / 12 bij de training ( train the trainer -benadering) en zorgen voor de acceptatie van nieuwe software. Deze aanpak is goed vertaalbaar naar apparatuur, dus afhankelijk van het risiconiveau - met aantoonbare acceptatie na (technische) vrijgave en overdracht. Die diepgang van acceptatie door de gebruiker moet weloverwogen zijn: acceptatie is alleen nodig als dat meerwaarde heeft. Medische Techniek doet immers ook vaak functionele niet-technische metingen, waarop vrijgegeven wordt. Instructie van gebruikers moet niet alleen geborgd zijn bij het aanschafproces en introductie van nieuwe technologie: er moet ook aandacht zijn voor het op peil houden van de kennis. De leverancier speelt hier vaak een rol bij, en over het algemeen is Alysis Zorggroep tevreden over die instructie. Er is discussie gevoerd over de noodzaak tot het herhaaldelijk trainen van gebruikers, met name voor handelingen die zij dagelijks verrichten. Het aantoonbaar maken van bevoegdheid en bekwaamheid van alle medewerkers die werken met medische technologie is vanuit een handhavingsoogpunt wenselijk, maar lijkt onhaalbaar in de praktijk. Een voorstel is om in dit stadium de meest risicovolle technologieën in kaart te brengen en/of de meest risicovolle zorgprocessen waarbij technologie een grote rol speelt: daarvoor is het het belangrijkst dat gebruikers aantoonbaar bekwaam zijn. Ook kan gekeken worden naar de verschillende soorten gebruikers en mogelijke risico s bijvoorbeeld door onvoldoende bekwaamheid van nieuwe medewerkers, oudere medewerkers, of medewerkers die langere tijd met verlof zijn geweest. Vervolgens kan dan met verschillende afdelingen besproken worden wat dit zou betekenen voor de activiteiten van hun medewerkers. Medische Techniek maakt momenteel een start met het opstellen van de meest risicovolle technologieën / zorgprocessen en doet een voorstel voor noodzakelijke activiteiten voor het aantoonbaar maken en op peil houden van de bevoegdheid en bekwaamheid van de gebruikers van deze technologieën. Dit document (momenteel genaamd Instructie en advies ) zal besproken worden met verschillende afdelingen, om in kaart te brengen wat dit betekent voor de activiteiten en registraties op de afdeling. Daarnaast is een procedure opgesteld voor de wijze waarop medisch-fysisch onderwijs en technische bedieningsinstructies worden georganiseerd (Doc007102). Proefplaatsing Er is wat onduidelijkheid over het doel van proefplaatsing. In een gesprek met de manager Informatisering & Automatisering bleek de wens om proefplaatsing niet te gebruiken om de aankooponzekerheid te beperken, maar om bekendheid met apparatuur te bevorderen nadat de keuze al gemaakt is. Deze aanpak beperkt de kosten. Dit is echter een streven voor de toekomst; in de praktijk zijn er wél veel proefplaatsingen voorafgaand aan de keuze. Het recente concept-document Evaluatie na proefplaatsing gaat hier ook vanuit. Onder proefplaatsing vallen volgens de verschillende betrokkenen ook de leenplaatsing of huurplaatsing: apparatuur die enkele keren per jaar geleend of gehuurd wordt, maar waarvoor Alysis Zorggroep niet de intentie tot aanschaf heeft. Belangrijk is om vast te stellen op welke gronden proefplaatsing plaatsvindt, en wat de doelstellingen zijn. Een evaluatie van de proefplaatsing vindt op de IC (bijvoorbeeld in geval van leenplaatsing) regelmatig plaats, maar dit is niet algemeen in het hele huis het geval. Het huidige concept-document Evaluatie na proefplaatsing is een aanzet om daar verandering in te brengen. Afvoer Dit onderwerp heeft minder prioriteit en is nog niet gestructureerd ter sprake gekomen.

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 9 / 12 Incidentmeldingen en afhandeling Als zich (bijna-)incidenten of storingen voordoen met medische apparatuur, is het belangrijk dat de afdeling Medische Techniek hiervan op de hoogte is en de incidenten met de gebruiker opvolgt. Het gaat hierbij ook om klachten. Daarnaast dient er een beleid te zijn hoe meldingen gecommuniceerd worden aan derden. Het algemene beeld heerst dat de afdeling Medische Techniek goed geïnformeerd wordt: Medische Techniek wordt door afdelingen gebeld zodra er zich problemen met medische apparatuur voordoen. Dit systeem is echter niet waterdicht. De gebruiker kan bij een VIM-melding bijvoorbeeld aanvinken of medische apparatuur bij het incident betrokken is, maar het VIM-systeem stuurt dit bericht op dit moment nog niet automatisch door naar Medische Techniek. Er is een afspraak gemaakt dat het VIMsysteem zo aangepast wordt dat het hoofd Medische Techniek in de toekomst een bericht krijgt zodra er een VIM-melding binnen komt waarbij medische apparatuur betrokken is. Op deze manier zal in de nabije toekomst worden afgedekt dat Medische Techniek structureel op de hoogte gesteld wordt van alle incidenten die zich met medische apparatuur voordoen. Medische Techniek besteedt op dit moment aandacht aan de procedures voor het melden van incidenten - zowel klachten en storingen als (bijna)-incidenten - aan derden. De aanpak zal nog met TNO besproken worden, waarna het wordt voorgelegd aan Inkoop. Het traject voor incidentmelding aan derden is wel uitgewerkt in een procedure. 3.5 Kwaliteits- en risicomanagement, doelstellingen, technologiebeleid Beleid Het beleidsplan van Medische Techniek beschreef in eerste instantie de plaats en rol van Medische Techniek in het huis, maar geen resultaatgerichte doelstellingen op kwaliteit en veiligheid. Op dit moment wordt het beleidsplan aangepast en opgedeeld in een bedrijfs- en beleidsplan. Beide documenten worden vervolgens inhoudelijk besproken met de betrokkenen. Het AZA heeft het risicobeleid opgenomen in de jaarplannen. Daarin zijn ook doelstellingen beschreven voor 2010, gebaseerd op bevindingen uit de NIAZ / INK rapportage. Kwaliteits- en risicomanagement Kwaliteits- en risicomanagement van medische technologie overstijgen de afdeling Medische Techniek. De beleidsdocumenten van Medische Techniek hebben er uiteraard veel aandacht voor, maar juist afdelingsoverstijgende afspraken en procedures zijn essentieel. De gesprekspartners voor dit project komen uit verschillende delen van het huis en dragen goed bij aan het definiëren van AZA-brede kwaliteitsbeheersing van medische technologie. Dat blijkt uit de overeenstemming op de diverse onderwerpen (onderhoud, risico-indeling, meldingen, etc., zie 3.2 t/m 3.4) die blijkt uit diverse nieuwe documenten, vaak in de vorm van procedures. Deze documenten vormen gezamenlijk in feite de aanpak voor het brede kwaliteitsmanagement rond medische technologie. In het DKS systeem, dat ziekenhuisbreed gebruikt wordt en voor alle medewerkers van het AZA inzichtelijk is, worden alle kwaliteitsdocumenten beheerd. De autorisator en de eigenaar van ieder document zijn zichtbaar in DKS. De gebruikers kunnen in DKS opmerkingen plaatsen bij de beschreven procedures. Deze opmerkingen zijn inzichtelijk voor de eigenaar van het document, die hier vervolgens op kan acteren.

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 10 / 12 Het Kwaliteitsbureau is betrokken bij het project, maar in beperkte mate. In de gesprekken waarbij TNO aanwezig is geweest, is de VIM-systematiek vanuit het Kwaliteitsbureau duidelijk toegelicht en besproken, maar op het thema kwaliteits- en risicobeheersing in het algemeen is de betrokkenheid van het Kwaliteitsbureau niet zo duidelijk. Dat is een risico voor de bredere acceptatie en inbedding van de aanpak voor kwaliteits- en risicobeheersing van medische technologie.

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 11 / 12 4 Conclusies en aanbevelingen 4.1 Conclusies en constateringen De eerste fase van het project Kwaliteitsbeheersing Medische Technologie binnen de Alysis Zorggroep is afgerond. Het beheersen van kwaliteit is een groeiproces dat tijd en inzet vergt. Alysis Zorggroep is nu bezig met de implementatie, maar is hard op weg om de gestelde doelstellingen te bereiken. De algemene indruk is dat de afdeling Medische Techniek een duidelijke drive heeft om veilige toepassing van medische technologie te verbeteren waar mogelijk en haalbaar. Overige afdelingen en met name de OK en IC vanwege het feit dat de meest risicovolle technologieën op deze afdelingen toegepast worden - dragen hier actief aan bij. Het volgende wordt geconstateerd: Er heeft een risicobeoordeling van technologiegroepen plaatsgevonden; AZA is gestart met beleid voor het traceren van patiënten naar risicovolle apparatuur; AZA heeft duidelijke procesbeschrijvingen betreffende (uitbesteed) onderhoud en controle; Vrijgave van apparatuur en acceptatie door de gebruiker zijn opgenomen als actieve stappen in het onderhoudsproces; Criteria voor aanschaf van nieuwe apparatuur zijn hoewel algemeen bekend nog niet schriftelijk vastgelegd; AZA stelt belang in het aantoonbaar bevoegd en bekwaam zijn van medewerkers die werken met risicovolle technologie. Medische Techniek brengt de risicovolle technologieën en de noodzakelijke activiteiten van verschillende afdelingen om dit te realiseren in kaart; De manier waarop storings- en aanverwante meldingen dienen te worden gedaan, is duidelijk voor de gebruikers; Medische Techniek wordt geïnformeerd indien zich incidenten met medische apparatuur voordoen; Een procedure voor melding van (bijna-) incidenten aan externen is opgesteld; Het beleidsplan van Medische Technologie beschrijft resultaatgerichte doelstellingen voor kwaliteit en veiligheid. 4.2 Aanbevelingen Op basis van de gedetailleerde resultaten zoals beschreven in dit rapport, formuleren we de volgende aandachtpunten en verbeterpunten en doen we een voorstel wie deze aanbevelingen binnen het Alysis zou kunnen oppakken: Medische Techniek neemt het resultaat van de risicobeoordeling van technologiegroepen op in het beleid rond aanschaf (met betrokkenheid van Inkoop), onderhoud en afhandeling van storingsmeldingen; Capaciteitsmanagers werken de genoemde aandachtspunten voor traceerbaarheid van patiënten naar risicovolle technologie verder uit in het beleid; De investeringscommissie stelt vast hoe de aanvrager van nieuwe apparatuur zich ervan kan vergewissen dat hij juiste ondersteuning krijgt bij het invullen van een PAF (in verband met het inschakelen van de juiste expertise bij aanschaf);

TNO-rapport KvL/P&Z 2010.018 Maart 2010 12 / 12 Afdelingshoofden realiseren dat medewerkers die werken met risicovolle technologie bevoegd en bekwaam zijn om met de betreffende technologie om te kunnen gaan. Zij realiseren bovendien dat de bevoegdheid en bekwaamheid in stand gehouden wordt; De Raad van Bestuur bewerkstelligt een duidelijker betrokkenheid van het Kwaliteitsbureau, vooral voor de algemene benadering, gehanteerde systematiek en ziekenhuisbrede inbedding van kwaliteits- en risicobeheersing van medische technologie.