Schoolplan 2007-2011 Openbare basisschool Woutertje Pieterse Houtlaan 60 2334 CL Leiden 071-515 49 03 071-361 83 48
Inhoudsopgave Schoolplan 2007-2011 Naam 0 Voorwoord (1 blz.) 1 Inleiding (1 blz.) 2 Schoolbeschrijving (2 blz.) 3 Onderwijskundig beleid (10 blz.) 4 Personeelsbeleid (4 blz.) 5 Organisatie & beleid (5 blz.) 6 Financieel beleid Materieel beleid (3 blz.) 7 Kwaliteitsbeleid (10 blz.) Inhoud Relatie met WMK: beleidsterreinen en competenties 1.1 Doelen en functie van het schoolplan 1.2 Procedures opstellen en vaststellen van het schoolplan 1.3 Verwijzingen 2.1 Kenmerken school 2.2 Kenmerken directie en leraren 2.3 Kenmerken leerlingen 2.4 Kenmerken ouders en omgeving 2.5 Prognoses: interne en externe ontwikkelingen 3.1 Missie + mission statement + streefbeelden 3.2 Visie(s) 3.3 Identiteit 3.4 Leerstofaanbod + Toetsinstrumenten 3.5 Taalbeleid 3.6 Sociaal-emotionele ontwikkeling 3.7 Actief Burgerschap 3.8 ICT 3.9 Leertijd 3.10 Pedagogisch Klimaat 3.11 Didactisch Handelen 3.12 Zorg en begeleiding 3.13 Opbrengsten 3.14 Kengetallen: in- door- en uitstroom 4.1 Organisatorische doelen 4.2 Schoolleiding 4.3 Integraal Personeelsbeleid Professionalisering 5.1 Structuur (organogram) schoolorganisatie + besturingsfilosofie 5.2 Structuur (groeperingsvorm) 5.3 Schoolklimaat (incl. Sociale Veiligheid en Risico-Inventarisatie) 5.4 Communicatie (intern) 5.5 Communicatie (met externe instanties) 5.6 Communicatie (met ouders) 5.7 Buitenschoolse opvang (voor-, tussen- en naschools) 6.1 Lumpsum financiering ondersteuning 6.2 Externe geldstromen 6.3 Interne geldstromen 6.4 Sponsoring 6.5 Begrotingen 7.0 Kwaliteitszorg 7.1 Terugblik Schoolplan 2003-2007 7.2 Analyse inspectierapport(en) 7.3 Kwaliteitszorg en ouders + Analyse oudervragenlijst 7.4 Kwaliteitszorg en leerlingen + Analyse leerlingenvragenlijst 7.5 Kwaliteitszorg en leraren + Analyse lerarenvragenlijst 7.6 Het evaluatieplan 7.7 Kwaliteitsprofiel (sterkte/zwakte-analyse) 7.8 Plan van Aanpak (2007-2008) 7.9 Plan van Aanpak (2008-2009) 7.10 Plan van Aanpak (2009-2010) 7.11 Plan van Aanpak (2010-2011) Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 2
Voorwoord De indeling van het schoolplan 2007-2011 is afgestemd op beleidsterreinen die wij relevant vinden voor onze schoolontwikkeling. Deze beleidsterreinen vormen de focus voor onze kwaliteitszorg (zie hoofdstuk 7). Dit betekent, dat wij deze beleidsterreinen: 1. Beschrijven Wat beloven we? [zie schoolplan] 2. Periodiek (laten) beoordelen Doen wij wat we beloven? 3. Borgen of verbeteren Wat moeten wij borgen? Wat verbeteren? De onderscheiden beleidsterreinen komen (deels) overeen met de kwaliteitsaspecten die de Inspectie van het Onderwijs onderscheidt in haar toezichtskader. Tevens beschrijven we in deze inleiding de competenties (in de geest van de wet Beroepen in het onderwijs) die wij hanteren voor de persoonlijke ontwikkeling van onze werknemers. Deze competenties vormen de rode draad in ons integraal personeelsbeleid (zie hoofdstuk 4). De beleidsterreinen en de competenties zijn logisch gekoppeld (zie schema) en afgeleid van de zeven bekwaamheidseisen in de wet Bio. Onze beleidsterreinen (kwaliteitszorg) Onze competenties (integraal personeelsbeleid) Afgeleid van de Wet BIO Kwaliteitszorg Gerichtheid op kwaliteit Competent in reflectie en ontwikkeling (7) Leerstofaanbod Vakmatige beheersing Vakinhoudelijk competent (3) & Toetsinstrumenten Leertijd Gebruik leertijd Organisatorisch competent (4) Pedagogisch klimaat Pedagogisch handelen Pedagogisch competent (2) Interpersoonlijk competent (1) Didactisch handelen Didactisch handelen Didactisch en vakinhoudelijk competent (3) Organisatorisch competent (4) Schoolklimaat Interpersoonlijk competent (1) Zorg en begeleiding Zorg voor leerlingen Opbrengsten Opbrengstgerichtheid Professionalisering Integraal Personeelsbeleid Professionele instelling Competent in samenwerken (collegae) (5) Competent in reflectie en ontwikkeling (7) Interne communicatie Communicatie Competent in samenwerken (collegae) (5) Externe contacten Communicatie Competent in samenwerken (omgeving) (6) Contacten met ouders Communicatie Competent in samenwerken (omgeving) (6) ICT Omgang met ICT Vakinhoudelijk competent (3) Levensbeschouwelijke identiteit Handelen vanuit identiteit Taalbeleid In het schoolplan zijn hoofdstukken opgenomen (zie inhoudsopgave) die nader ingaan op de doelen die we stellen ten aanzien van de genoemde beleidsterreinen. In hoofdstuk 4, Integraal Personeelsbeleid, gaan we nader in op de rol en de functie van de onderscheiden competenties. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 3
Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1. Doelen en functie van het schoolplan Dit beleidsplan van de openbare basisschool Woutertje Pieterse geeft de voorgestelde schoolontwikkeling voor de periode 2007 2011 weer. Het schoolplan is een planningsdocument voor de schoolontwikkeling. Deze ontwikkeling is gebaseerd op analyse van het onderwijs en vastgelegd in beleidsvoornemens binnen een vierjarenplan. In dit document wordt aangegeven hoe we er als school voorstaan in 2007 en waar we naar toe willen in 2011. Het verscherpt de visie, geeft een beeld van de deskundigheid van en de beeldvorming over de school. In het schoolplan staat vermeld welke kerndoelen de school heeft bereikt en aan welke kerndoelen de school gaat werken van het verbeterplan. Het schoolplan functioneert daardoor als verantwoordingsdocument (wat beloven we?) naar de overheid, het bevoegd gezag en de ouders, en als planningsdocument (wat willen we wanneer verbeteren?) voor de planperiode 2007-2011. Op basis van ons vierjarige Plan van Aanpak (zie hoofdstuk 7) willen we jaarlijks een uitgewerkt jaarplan opstellen. In een jaarverslag zullen we steeds terugblikken, of de gestelde verbeterdoelen gerealiseerd zijn. Op deze wijze geven we vorm aan een cyclus van plannen, uitvoeren en evalueren. 1.2. Procedures voor het opstellen en vaststellen van het schoolplan Het schoolplan is een vastlegging van activiteiten die er op school gebeuren en gaan gebeuren. Deze vastlegging is voorbereid door de directie, bestaand uit de directeur en adjunct-directeur, besproken in teamvergaderingen en vastgesteld in de Medezeggenschapsraad. Het schoolplan is vastgesteld voor een periode van vier jaar. Dit omvat de schooljaren 2007 2011. De evaluatie van het onderwijs en de activiteiten vindt plaats gedurende het hele schooljaar. Dit geschiedt in plenaire teamvergaderingen, bouwvergaderingen en de vergaderingen van de medezeggenschapsraad. Vastlegging daaromtrent vindt jaarlijks plaats in de vorm van een jaarsverslag en een beleidsplan met voornemens voor het volgend schooljaar. 1.3. Verwijzingen Regelmatig wordt in dit document verwezen naar bijlagen. Deze zijn te vinden in het bijlagendeel. De school heeft hiervoor gekozen om het schoolplan leesbaar en toegankelijk te houden. De bijlagenmap bevindt zich op school. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 4
Hoofdstuk 2 Schoolbeschrijving 2.1. Kenmerken school Openbare basisschool Woutertje Pieterse Houtlaan 60 Faljerilstraat 1 2334 CL Leiden 2334 CM Leiden 071-5154903/3618348 071-5157426 woutertjepieterse@planet.nl www.woutertjepieterse.net Woutertje Pieterse is een basisschool voor openbaar onderwijs, gelegen aan de Houtlaan 60 te Leiden, met een dependance in de Faljerilstraat 1. Openbaar onderwijs is voor iedereen, ongeacht de godsdienstige, culturele of levensbeschouwelijke achtergrond of nationaliteit. De openbare school wordt bestuurd door de gemeente Leiden. De bestuurstaken worden uitgevoerd door het college van Burgemeester en Wethouders, in het bijzonder de wethouder van Onderwijs. Momenteel is een proces van verzelfstandiging gaande. De verwachting is dat omstreeks augustus 2008 het openbaar onderwijs als zelfstandige stichting zal functioneren. Het Bureau Openbaar Onderwijs draagt zorg voor het benoemen van het personeel, de inhoudelijke begeleiding van het openbaar onderwijs en voor de financiering van de onderwijsactiviteiten. De directie bestaat uit de directeur en de adjunct-directeur. 2.2. Kenmerken directie en leraren De Woutertje Pieterse is een school met ongeveer 340 leerlingen, verdeeld over 14 groepen. Elk schooljaar wordt na de teldatum (1 oktober) door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen vastgesteld op hoeveel leerkrachten de school recht heeft met ingang van het nieuwe schooljaar. Op onze school werken op dit moment 1 directeur, 1 adjunctdirecteur, 23 leerkrachten (5 fulltime en 18 part- time), een vakleerkracht voor gymnastiek en 2 klassenassistentes. Ook zijn er binnen onze school 2 conciërges en een administratieve kracht werkzaam. Verdeling personeel naar leeftijd, sexe, parttime/fulltime functie < 25 25-34 35-44 45-54 55+ Man vrouw parttime fulltime o.p. 4 9 6 4 3 20 18 5 directeur 1 1 1 adj.directeur 1 1 1 o.o.p. 1 1 3 1 4 2 3 totaal 5 10 7 8 5 25 21 9 Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 5
Specialismen team - De vakleerkracht is verantwoordelijk voor een speciaal vak. Op onze school hebben wij een vakleerkracht voor gymnastiek - De interne begeleider coördineert de interne leerlingenzorg. Hij/zij adviseert en begeleidt de groepsleerkrachten over de leervorderingen en de sociale en emotionele ontwikkeling van de leerlingen. Hij/zij houdt alle toetsoverzichten in de gaten en leidt de leerlingbesprekingen. - De contactpersoon is de leerkracht in de school bij wie alle leerlingen, ouders en leerkrachten terecht kunnen als ze met problemen zitten waarover ze graag een keer in vertrouwen willen praten. Dit kan b.v. gaan over pesten, seksuele intimidatie of mishandeling. De contactpersoon is aangesteld door de gemeente. - De godsdienstleerkracht geeft godsdienstonderwijs aan de leerlingen van groep 5 en 6, als de ouders hiervoor toestemming geven. Ziekteverzuimpercentage (april 2007) leeftijdscategorie mannen vrouwen totaal 0 tot en met 24 jaar 0 0 0 25 tot en met 34 jaar 0 4,2 4,2 35 tot en met 44 jaar 0,5 20,9 14,5 45 tot en met 54 jaar 0 9 9 55 tot en met 64 jaar 11,5 11,6 11,5 Vanaf 65 jaar 0 0 0 totaal 7,2 10,9 10 functiecategorie mannen vrouwen totaal op 1,3 11,4 9,2 oop 30,9 6,1 15,5 totaal 7,2 10,9 10 Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 6
2.3. Kenmerken leerlingen Jaar Totaal 0 0,25 0,3 0,7 0,9 1,2 Weging % 1-10-2003 342 319 5 0 0 18 0 23=7 % 1-10-2004 327 298 7 0 0 22 0 29=9 % 1-10-2005 339 313 12 0 0 14 0 26=9 % 1-10-2006 333 311 6 1 0 15 0 22=7 % 1-10-2007 335 312 7 1 0 15 0 23=7 % 1-10-2008 340 316 7 1 0 16 0 24=7 % 1-10-2009 352 325 8 2 0 17 0 27=8 % 1-10-2010 363 335 12 2 0 14 0 28=8 % 1-10-2011 380 349 15 1 0 15 0 31=8 % Groen is prognose Onze school vormt voor 70 % een afspiegeling van de wijk waar onze school in staat. Wij hebben de laatste jaren bij een deel van onze leerlingen een verandering van het gedrag geconstateerd. Meerdere opvoedkundige taken komen steeds meer op het bord van de leerkracht te liggen en daarom ontstond de behoefte aan gezamenlijke afspraken en het beter volgen van de leerling in geval van afwijkend gedrag. Er is inmiddels een leerlingvolgsysteem met betrekking tot de sociale en emotionele ontwikkeling van het kind. In de klas moet dagelijks/wekelijks aandacht besteed worden aan de verschillende aspecten van het eigen gedrag en de invloed van de omgeving op het gedrag. Er zijn op school 4 leerlingen met een rugzakje, volgens een REC 2,3 en 4 indicatie Deze leerlingen hebben extra ondersteuning in de daarvoor geoormerkte uren. 2.4. Kenmerken ouders en omgeving De ouders van Woutertje Pieterse hebben veelal een opleiding op HBO- of universitair niveau. Door de instroom uit andere wijken komen ook andere opleidingniveaus voor. ( <10 %). Veel ouders werken allebei. Doordat de school een continurooster heeft met tussenschoolse opvang, trekt dit met name veel ouders uit bovengenoemde categorie De betrokkenheid van de ouders bij de school is groot. De school is voortgekomen uit een initiatief van ouders voor openbaar onderwijs in het Houtkwartier. Doordat veel ouders overdag werken, moet het jaarprogramma duidelijk aangeven waar ouderhulp gewenst is. Onze ouders staan bekend als kritische ouders die graag meedenken en meewerken op school. Dit betekent dat we in de komende jaren onze informatie over het gegeven onderwijs transparanter naar buiten moeten brengen. De Woutertje Pieterse is de enige Leidse openbare basisschool in het gebied ten westen van de spoorlijn. De wijk waarin de school staat bestaat uit vooroorlogse herenhuizen en is ruim en groen van opzet. Het schoolterrein grenst aan de sportvelden van de Leidse Hout, het groengebied van Leiden. Met ingang van december 2002 zijn 6 groepen gehuisvest in een dependance aan de overzijde van de school in de Faljerilstraat. De school ligt redelijk centraal in het voedingsgebied, maar speelt geen centrale rol. De enige bemoeienis met de directe buurt is het lidmaatschap van de buurtvereniging en het beschikbaar stellen van de aula voor haar jaarlijkse vergadering. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 7
2.5. Prognoses: interne en externe ontwikkelingen Toekomstige ontwikkelingen De Woutertje Pieterse is een school met ongeveer 340 leerlingen, verdeeld over 14 groepen. Elk schooljaar wordt na de teldatum (1 oktober) door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen vastgesteld op hoeveel leerkrachten de school recht heeft met ingang van het nieuwe schooljaar. Op onze school werken op dit moment 23 leerkrachten (fulltime of part- time), een vakleerkracht voor gymnastiek en 2 klassenassistentes. 2.5.1 Prognoses m.bt. school Na enige jaren stabilisatie op 14 groepen zal de school verder groeien. Met de gemiddelde instroom van 45 4-jarigen zullen we waarschijnlijk doorgroeien naar 16 groepen in de komende jaren. Komend schooljaar 2007-2008 wordt met 14 groepen gewerkt. Op gemeentelijk niveau wordt gewerkt aan een oplossing voor de huisvesting in de komende jaren. Dit betekent dat we een uitbreiding met een nieuw schoolgebouw naast het huidige gebouw krijgen. 2.5.2 Prognose m.b.t. leerlingen. Naar verwachting zal de toestroom naar de school gelijk blijven of iets oplopen voor de komende jaren. De sociale geaardheid van de leerlingen zal niet of niet veel veranderen, omdat de school toch voor meer dan 60% een buurtschool is. De kinderen uit de wijk bepalen voor het grootste deel de sociale geaardheid van de school. De prognose volgens het VNG-model(Vereniging Nederlandse Gemeenten), berekend door de gemeente, ziet er als volgt uit: Prognose 2006-2011 school Werkelijk aantal in 2006 Prognose 2007 Prognose 2008 Prognose 2009 Prognose 2010 Prognose 2011 Wouterje Pieterse 333 335 340 352 363 380 Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 8
Hoofdstuk 3 Het onderwijskundig beleid 3.1. De missie van de school 3.1.1 Missie Onze school is een openbare basisschool voor kinderen van 4 t/m 12 jaar. Wij hanteren het leerstofjaarklassensysteem, met veel aandacht voor het individuele kind en gaan daarbij uit van het concept volgens het GIP-L model. Ieder kind op onze school heeft recht op acceptatie en waardering als individueel mens.(zie hoofdstuk 3.2.1.4 en 3.2.2.1). Onze school staat open voor alle leerlingen, ongeacht de godsdienstige, culturele of levensbeschouwelijke achtergrond of nationaliteit. Het is ons doel om leerlingen cognitief en sociaal te ontwikkelen, zodat ze kunnen doorstromen naar een passende vorm van vervolgonderwijs. Gelet op het eerste vinden we met name de vakken taal en rekenen van belang en gezien het tweede besteden we aandacht aan het mede opvoeden van de leerlingen tot volwaardige en respectvolle burgers. 3.1.2 Slogan en kernwaarden Onderwijs in balans optimale ontwikkeling van kennis en vaardigheden welbevinden, warmte en veiligheid zelfstandigheid en verantwoordelijkheid Woutertje Pieterse voor openbaar basisonderwijs structuur en veiligheid openbaar, niet apart...dus samen! 3.1.3 Streefbeelden Streefbeelden 1. Op onze school wordt systematisch (gestructureerd) aandacht geschonken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling met daaraan gekoppeld het leerlingvolgsysteem 2. Op onze school is er sprake van adaptief onderwijs 3. Alle medewerkers werken (samen) aan hun persoonlijke ontwikkeling gerelateerd aan de schoolontwikkeling 4. Op onze school werken leerlingen met diverse werkvormen binnen het GIP-L model, waarbij gestreefd wordt naar een zelfstandige werkhouding volgens vaste afspraken. (http://onderwijweb.nl) Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 9
5. Onze school zal zich oriënteren op het Daltononderwijs als mogelijk vervolg op het GIP-L-model. 6. Op onze school wordt systematisch de tevredenheid bij ouders, leerlingen en medewerkers gemeten. 7. De school maakt met het oog op efficient management gebruik van een MIS ( management Informatie Systeem) 8. Onze school biedt professionele tussenschoolse opvang aan en treedt op als tussenpersoon voor voor- en naschoolse opvang 9. Woutertje Pieterse is gehuisvest in twee goed uitgeruste gebouwen die voldoen aan de onderwijskundige eisen van deze en komende tijd 3.1.4 Missiebeleid Beleid om de missie levend te houden: 1. Missie, slogan en kernwaarden komen 1 x per jaar aan bod in een evaluatievergadering met team en directie. 2. Missie en visie worden opgenomen in advertenties 3. Missie, visie, slogan en kernwaarden zijn opgenomen op de website van de school 3.2. De visies van de school 3.2.1. Algemeen Samen met de ouders wil de school de kinderen zo goed mogelijk voorbereiden op hun toekomstige rol als verantwoordelijke, kritische en actieve burgers in de maatschappij. De kwaliteit van het onderwijs, de mentaliteit en de sfeer van de school moeten de aantrekkingskracht van de school uitmaken. Het onderwijs op onze school is er allereerst op gericht dat de kinderen met plezier naar school gaan. We streven ernaar onderwijs van goede kwaliteit te bieden, waarbij wij het heel belangrijk vinden dat dit in een sfeer van veiligheid, rust en regelmaat plaatsvindt. Daarbij zijn de volgende uitgangspunten van belang: Voor ieder kind staat zelfontplooiing voorop, waarbij rekening gehouden wordt met ieders aard en temperament, niet alleen op het gebied van de intellectuele ontwikkeling, maar ook op het gebied van de sociaal-emotionele en creatieve ontwikkeling Het kind moet zich kunnen ontwikkelen in een ononderbroken proces, rekening houdend met ieders capaciteiten, waarbij de zelfstandige werk- en leerhouding een belangrijke rol speelt. Het kind leert zijn eigen leven in te richten op basis van gelijkwaardigheid en respect voor anderen. Hulp bieden aan kinderen met een ontwikkelingsachterstand, maar ook aan kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong Orde, rust en regelmaat binnen de school. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 10
Visie op kind en ontwikkeling De Woutertje Pieterse heeft bewust gekozen voor een leerstofjaarklassensysteem, waarbij de ontplooiing van elke individuele leerling voorop staat. Ieder kind op onze school heeft recht op acceptatie en waardering als individueel mens. Als school zullen wij ervoor moeten zorgen dat het kind vertrouwen krijgt en houdt in het eigen functioneren. Om tot een maximale ontplooiing te komen, zijn veiligheid en geborgenheid daarbij van essentieel belang. Zelfbewustzijn, zelfverzekerdheid, zelfverantwoordelijkheid en zelfredzaamheid zijn de voorwaarden om te komen tot prestaties. Als een kind problemen heeft op een van de bovengenoemde aspecten zal worden gekeken op welke wijze hulp geboden kan worden. Visie op onderwijs en samenleving Wij zijn samen verantwoordelijk voor de gang van zaken op school. Als de kinderen dit aankunnen, willen we hen voor zichzelf, voor hun medeleerlingen en voor hun omgeving laten zorgen (materialen, lokaal, speelplaats, normen en waarden e.d.) Structuur en regelgeving zijn daarbij heel belangrijk. In ons onderwijs streven we ernaar dat alle kinderen de in het Schoolplan omschreven basisvaardigheden bereiken. Zelfstandigheid is in onze huidige maatschappij van groot belang, daarom schenkt de Woutertje Pieterse in haar onderwijs veel aandacht aan het ontwikkelen van een zelfstandige werkhouding. Het zelfstandig verwerken van de leerstof, het plannen van het werk, dagtaken en later ook weektaken, zijn vaste aspecten in het onderwijsprogramma. De school is een ontmoetingsplaats voor kinderen uit verschillende sociale milieus, gezindten en culturen. Belangstelling hebben voor anderen en zorgen dat je voor jezelf kunt opkomen is belangrijk. Met ons onderwijs proberen we hierop zoveel mogelijk in te spelen. 3.2.1.2. Leren De leerkrachten hebben de taak de mogelijkheden van elk kind optimaal te helpen ontwikkelen. Hierbij wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met het feit dat de kinderen in verschillende mate en op verschillende manieren begaafd zijn. Het is onmogelijk dat alle kinderen dezelfde leerstof in dezelfde tijd kunnen opnemen en verwerken. Leerlingen die moeite hebben met onderdelen van de leerstof, krijgen gelegenheid om op hun niveau en in hun eigen tempo te werken en te leren. Anderzijds is het noodzakelijk dat er voor kinderen die meer aankunnen dan de basisstof, de tijd, de mogelijkheid en de begeleiding is om hun kennis verder te verdiepen en te verruimen. Aanschouwelijkheid van het onderwijs Waar dat realiseerbaar is, wordt het onderwijs aanschouwelijk gegeven. Naar aanleiding van behandelde onderwerpen maken we uitstapjes (b.v. naar musea, het heempark en de kinderboerderij), volgen we programma's van de schooltelevisie, gebruiken we ICT en betrekken we ook anderen bij het geven van onderricht. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 11
3.2.1.3. Lesgeven (pedagogisch-didactisch handelen) Het lesgeven is de kern van ons werk. We onderscheiden pedagogisch en didactisch handelen, hoewel beide facetten van ons werk feitelijk onscheidbaar zijn. Van belang daarbij is: oog hebben voor het individu, een open houding, wederzijds respect en een goede relatie waarin het kind zich gekend en gewaardeerd weet. Belangrijke pedagogische noties zijn: zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid, kritische zin, reflecterend vermogen en samenwerking. Gelet op de didactiek vinden we de volgende zaken van groot belang: onderwijs op maat geven: differentiëren gevarieerde werkvormen hanteren (variatie = motiverend) een kwaliteitsvolle instructie verzorgen kinderen zelfstandig (samen) laten werken 3.2.1.4. Adaptief Onderwijs Op onze school wordt adaptief onderwijs gegeven. We vinden met name de kernwoorden relatie, autonomie en competentie van belang. We hechten aan een goede relatie met de leerlingen, vinden zelfstandigheid belangrijk en richten ons op wat het kind kan om daarbij aan te sluiten. In hoofdstuk 3.1 beschrijven we onze onderwijskundige uitgangspunten. Met betrekking tot adaptief onderwijs hebben we de volgende keuzes gemaakt: onze zorg(structuur) richt zich op de zorgleerlingen (en die hebben we nader gedefinieerd) we bieden alle leerlingen enkele uitzonderingen daargelaten- basisstof aan, en daarbij herhalings- en verrijkingsstof (BHV-model) als eenheid van denken hanteren wij de klas wij differentiëren bij de instructie wij differentiëren naar tempo wij differentiëren bij de verwerking 3.2.1.5. Zorg en begeleiding De school besteedt veel aandacht aan de leerlingenzorg. Om goed zicht te krijgen op zorgleerlingen gebruikt de school methodegebonden toetsen, CITO-toetsen, AVI-toetsen en observatielijsten van SCOL. De Citoscores zijn indicatief: ook aan andere aspecten van het kind besteden we aandacht. De zorg richt zich op het verbeteren van de leer- en sociale prestaties. Vooral lezen, spellen en rekenen krijgen veel aandacht. Kinderen met een D-en E-score krijgen een handelingsplan; ze worden zoveel mogelijk in de klas door de eigen leerkracht begeleid. Hierbij is sprake van adaptiviteit: instructie, tempo en verwerking worden aangepast aan wat het kind nodig heeft. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 12
Beroepshouding Het is voor de kwaliteit van de school van belang, dat de werknemers niet alleen beschikken over lesgevende capaciteiten. Op Woutertje Pieterse wordt veel waarde gehecht aan de professionele instelling van de werknemers, aan een juiste beroepshouding. Daarbij gaat het erom, dat alle werknemers handelen overeenkomstig de missie en de visie van de school zich collegiaal opstellen zich medeverantwoordelijk voelen voor de school, de leerlingen en elkaar met anderen kunnen en willen samenwerken hun werk met anderen bespreken zich adequaat voorbereiden op vergaderingen en bijeenkomsten genomen besluiten loyaal uitvoeren zichzelf en het klaslokaal openstellen voor anderen aanspreekbaar zijn op resultaten en op het nakomen van afspraken gemotiveerd zijn om zichzelf te ontwikkelen anderen kunnen en willen begeleiden of helpen beschikken over reflectieve vaardigheden planmatig werken bereid zijn om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de school 3.2.1.6. Leiderschap Onze school wordt geleid door de directeur die daarbij ondersteund wordt door de adjunctdirecteur. Kernwoorden bij het leiding geven zijn: organiseren, faciliteren en ontwikkelen. Het is van belang, dat alles op rolletjes loopt, dat de leraren voldoende tijd en middelen hebben om hun werk goed te doen, en dat de medewerkers zichzelf verbeteren. Leiden zien we dan ook als (laten) opleiden: de directie is primair verantwoordelijk voor de opleiding van de medewerkers. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen beginnende en meer ervaren leraren (die een rol kunnen spelen in de begeleiding). De directie bereidt beleid voor, dat wordt voorgelegd aan het team. Om draagvlak te creëren kan en mag het team meedenken en meepraten over het beleid van de school. Wel is het zo, dat de directie, gehoord hebbende het team, besluiten neemt. Dit kan gebeuren op basis van een stemming. 3.2.2. Specifiek Wij zijn een school met een leerstofjaarklassensysteem met specifieke aandacht voor effectief onderwijs. 3.2.2.1 Onderwijskundig concept Onze school heeft een aantal principes vastgesteld voor kwalitatief goed onderwijs. Ten aanzien van ons onderwijs zoeken we naar een goede balans tussen de aandacht voor de cognitieve ontwikkeling en de sociaal/emotionele ontwikkeling van de kinderen. Van belang zijn de volgende aspecten: Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 13
OC 1 OC 2 OC 3 Motiveren voor de leertaak: daar waar relevant aansluiten bij de leef- en belevingswereld van de leerlingen Zorgen voor afwisselende werkvormen (variatie) Een plezierig pedagogisch klimaat waarin kernwoorden als regels, acceptatie, respect, discipline, stimuleren en uitdagen van belang zijn. We streven ernaar om het onderwijs zo effectief mogelijk te laten verlopen. Kernpunten zijn: OC 4 OC 5 OC 6 OC 7 OC 8 OC 9 OC 10 OC 11 OC 12 OC 13 OC 14 OC 15 OC 16 OC 17 Het onderwijs is zo ingericht, dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkeling kunnen doorlopen Het leren van de leerlingen staat centraal De school streeft een brede ontwikkeling na De leertijd wordt effectief besteed De school gaat er mede vanuit, dat de leerlingen opgroeien in een multiculturele samenleving Leerlingen die extra zorg nodig hebben, krijgen extra aandacht De school hanteert een leerlingenvolgsysteem ( Cito-LVS) De leraren streven een actieve rol van de leerlingen na De leraren zorgen voor evenwicht tussen ondersteunen en uitdagen; ze bevorderen de zelfstandigheid en de eigen verantwoordelijkheid van de leerlingen De leraren ontwikkelen een zelfstandige leerhouding bij de leerlingen De leraren stemmen leerstofaanbod, leertijd en hun handelen af, om tegemoet te komen aan verschillen tussen leerlingen Het onderwijsaanbod en het onderwijs in het algemeen is eigentijds, "bij de tijd" De leerkrachten hebben hoge verwachtingen van de leerlingen en laten dat merken De school bereidt de leerlingen adequaat voor op het voortgezet onderwijs leraren zorgen ervoor, dat de leerlingen zich thuisvoelen De bovenstaande doelen worden verder uitgewerkt in de kwaliteitskaart LA, PK, DH, LZ. Identiteit 3.3.1. visie Woutertje Pieterse is een basisschool voor openbaar onderwijs. Openbaar onderwijs is voor iedereen, ongeacht de godsdienstige, culturele of levensbeschouwelijke achtergrond of nationaliteit. Een openbare school streeft naar een afspiegeling van de maatschappij, de leerlingen komen in aanraking met verschillende opvattingen, normen en waarden, uitgaande van gelijkwaardigheid en respect. Dit komt dagelijks tot uiting in een aantal aspecten: We besteden aandacht aan de levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden in onze Nederlandse multiculturele samenleving. We willen kinderen niet alleen veel leren, maar ook zodanig vormen dat zij kunnen omgaan met vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en samenwerking. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 14
We spreken ons niet uit tegen of voor een bepaalde opvatting, maar bieden kinderen de mogelijkheid tot het maken van keuzes en laten het vervolgens aan kinderen en volwassenen over om een eigen, vrije keuze te maken. Met respect voor de ander leren we met, van en over elkaar. Als openbare school dragen we uit dat kinderen respect leren opbrengen voor anderen, dus respectvol omgaan met verschillen en opvattingen. We zijn een ontmoetingsplek voor alle kinderen ongeacht geloof, sociale achtergrond en ras. We besteden aandacht aan de verschillende godsdienstige en maatschappelijke stromingen en daarnaast geeft de school gelegenheid tot het volgen van godsdienstige vorming. Eens per jaar hebben we als school een gemeenschappelijk feest met ouders, team en kinderen. Dit als afsluiting van het jaarlijkse onderwijsproject. 3.3.2. Afspraken (kwaliteitskaart KK1) 1. De leraren kennen en respecteren de grondslag van de school 2. De leraren werken zo veel mogelijk vanuit de grondslag van de school 3. De leraren besteden in hun lessen aandacht aan normen en waarden 4. De leraren houden in hun onderwijs rekening met de uniciteit van het kind 5. De school besteedt aandacht aan vieringen 6. De school verbindt haar identiteit aan een pedagogische visie Hierbij is natuurlijk sprake van de relatie met het vak geestelijke stromingen, burgerschap en integratie en de kennismaking met burgerschap en integratie 3.3.3. Beoordelen : 1x per 4 jaar wordt het actief burgerschap beoordeeld door het team en de directie. Zie hoofdstuk 7.7 en 7.8 in het evaluatieplan. In 2011 wordt de kwaliteitskaart beoordeeld. Leerstofaanbod en Toetsinstrumenten 3.4.1. Visie Op onze school gebruiken we eigentijdse methodes die voldoen aan de kerndoelen. De methodes worden bij de hoofdvakken integraal gebruikt door de leraren. Voor de toetsing van de leerstof maken we gebruik van methode-onafhankelijke en methodegebonden toetsen. Ten aanzien van leerstofaanbod hebben we de volgende afspraken opgesteld (op een kwaliteitskaart). Kort samengevat hanteren we de volgende criteria bij de keuze van leermiddelen en leermethoden: Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 15
3.4.2. Afspraken / ambities 1. De methoden zijn dekkend voor de kerndoelen.(zie overzicht) 2. We gebruiken voor Taal en Rekenen methodegebonden toetsen (zie overzicht) 3. Het leerstofaanbod vertoont een doorgaande lijn 4. De methoden moeten uitgaan van inzicht bevorderend leren en moeten zowel in grote en in kleine groepen, als individueel bruikbaar zijn 5. De methoden en materialen moeten daadwerkelijk mogelijkheden bieden tot de hierboven bedoelde differentiatie, evaluatie en herhaling 6. Het leerstofaanbod voorziet in de ondersteuning van de sociaal-emotionele ontwikkeling 7. De school besteedt aandacht aan actief (goed) burgerschap 8. Het leerstofaanbod voorziet in het gebruik leren maken van ICT 9. Het leerstofaanbod voorziet in aandacht voor intercultureel onderwijs 10. Het leerstofaanbod bereidt leerlingen voor op het vervolgonderwijs 11. De materialen moeten voor kinderen een herkenbare indeling vertonen wat betreft basisstof, uitbreidingsleerstof, herhaling en toetsen 12. De materialen moeten uitnodigen tot samenwerking 3.4.3. Beoordeling De afspraken (doelen) worden 1 x per vier jaar beoordeeld door de directie en het team. Zie hoofdstuk 7.7, het evaluatieplan. Leerstofaanbod is tevens een onderdeel dat wordt beoordeeld door de Inspectie van het Onderwijs. 3.4.4. Verbeterpunten 7 De school besteedt aandacht aan actief (goed) burgerschap 8 Het leerstofaanbod voorziet in het gebruik leren maken van ICT - Zie hoofdstuk 7.8 (Kwaliteitsprofiel) en hoofdstuk 7.9 t/m 7.12 (Plan van Aanpak) Schema Vakken Methodes Toetsinstrumenten Vak Methodes Toetsinstrumenten Taal Schatkist taal Veilig Leren Lezen Taalleesland CITO - Taal voor kleuters (groep 1/2) CITO (LVS taal) (groep 3..) (groep 3 t/m 8) Methodegebonden toetsen (groep 3 t/m 8) Lezen Veilig Leren Lezen Taalleesland Niveauleesseries CITO entreetoets, CITO eindtoets CITO DMT / Lezen met Begrip /EMT/ AVI Protocol Leesproblemen Dyslexie Rekenen Pluspunt Methodegebonden toetsen en CITO rekenen Geschiedenis Tijdstip Methodegebonden toetsen Aardrijkskunde Geobas Methodegebonden toetsen Natuuronderwijs Leefwereld Methodegebonden toetsen Engels Team in action Methodegebonden toetsen Schrijven Schrijftaal Creatief Teken- en handvaardig Soc. Emot. Ontwikkeling Kinderen en hun sociale talenten Leerlingvolgsysteem SCOL Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 16
Schema Overzicht m.b.t. methodevervanging Vak Methodes 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 Taal Schatkist Veilig Leren Lezen Taalleesland Lezen Veilig Leren Lezen Taalleesland Niveauleesseries Rekenen Schatkist Pluspunt Geschiedenis Tijdstip Aardrijkskunde Geobas Natuuronderwijs Leefwereld Engels Team in action Schrijven Schrijftaal Creatief Teken- en handvaardig Soc. Emot. Ontwikkeling Kinderen en hun sociale talenten 17 3.5. Taalbeleid 3.5.1.1 Visie Op Woutertje Pieterse is geen apart taalbeleid voor kinderen met een achterstand in de taalontwikkeling. De kinderen die een taalachterstand hebben, vallen binnen het reguliere zorgsysteem van de school. De kinderen met taalachterstand verkeren in een goede positie. De rijke taalomgeving die binnen de school bestaat draagt bij aan het verminderen van de aanvankelijke taalachterstand bij deze kinderen. Er wordt op school veel gebruik gemaakt van interactieve taalverwerving. Kinderen leren al van jongs af aan om te gaan met boekbesprekingen, presenteren van werkstukken, het houden van spreekbeurten en het krijgen van feedback hierbij. 3.5.2.1. Afspraken / ambities (zie kwaliteitskaart): 1. De methodes voldoen aan de kerndoelen 2. In de onderbouw wordt gewerkt met de Basmethode en Schatkist 3. Schateiland wordt gebruikt voor kinderen met een taalachterstand in groep 4 t/m 8 4. Op school is een doorgaande leerlijn voor boekbesprekingen, werkstukken maken en spreekbeurten beschreven. 5. De leesbeleving wordt gestimuleerd door deelname aan de bibliobus. 3.5.2.2. Beoordeling van de afspraken: frequentie en respondenten De afspraken worden 1 keer in de 4 jaar door de directie, de interne begeleider en het team beoordeeld ( zie hoofdstuk 7.7, het evaluatieplan). 3.5.2.3. Verbeterpunten Op school is beleid voor het tweede taalonderwijs in de onderbouw (groep 1 t/m 3) Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 17
3.6. Sociaal-emotionele ontwikkeling 3.6.1. Visie Onze school vormt voor 70 % een afspiegeling van de wijk waar onze school in staat. Wij hebben de laatste jaren bij een deel van onze leerlingen een verandering van het gedrag geconstateerd. Meerdere opvoedkundige taken komen steeds meer op het bord van de leerkracht te liggen en daarom ontstond de behoefte aan gezamenlijke afspraken en het beter volgen van de leerling in geval van afwijkend gedrag. We vinden dat er een volgsysteem moet zijn met betrekking tot de sociale en emotionele ontwikkeling van het kind. In de klas moet dagelijks/wekelijks aandacht besteed worden aan de verschillende aspecten van het eigen gedrag en de invloed van de omgeving op het gedrag 3.6.2. Afspraken / ambities 1. Onze school besteedt structureel en systematisch aandacht aan de methode Kinderen en hun Sociale Talenten (zie rooster) 2. Onze school beschikt over een LVS (SCOL)voor sociaal-emotionele ontwikkeling 3. Het rapport geeft waarderingen voor de sociaal-emotionele ontwikkeling 4. De sociaal emotionele ontwikkeling komt aan bod tijdens de leerlingenbespreking 5. De leerlingen vullen vanaf groep twee jaarlijks een vragenlijst in 3.6.3. Beoordeling van de ambities: frequentie en respondenten De ambities(doelen ) worden 1 keer per 4 jaar beoordeeld door de teamleden en de directie. Zie hoofdstuk 7.7, het evaluatieplan. Sociaal-emotionele ontwikkeling wordt tevens een onderdeel dat wordt beoordeeld door de Inspectie van het Onderwijs. 3.6.4. Verbeterpunten - Implementeren van SCOL in de groepsregistratie via de webbased site van Esis-B Zie hoofdstuk 7.8 (Kwaliteitsprofiel) en hoofdstuk 7.9 t/m 7.12 (Plan van Aanpak) 3.7. Actief Burgerschap 3.7.1 Visie Op onze school streven we ernaar dat kinderen, teamleden en ouders fatsoenlijk met elkaar omgaan m.a.w. we hebben respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. We vinden het belangrijk vanuit onze openbare visie dat een ieder welkom is. Dat betekent dat we moeten openstaan voor de mening, het gebruik en de cultuur van de ander. We vinden het belangrijk dat kinderen leren iets voor een ander te doen en dus op deze wijze verantwoordelijkheid nemen voor de maatschappij. Niet alleen ik, maar ook de ander is belangrijk voor ons. We vinden het belangrijk dat leerlingen leren participeren binnen en buiten de school en hierin ook verantwoordelijkheid krijgen. Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 18
3.7.2. Afspraken / Ambities Democratie Binnen de klassen wordt systematisch gewerkt met gemengde groepen, klassenkring, het maken van afspraken en regels. Er is een pestprotocol waaraan iedereen zich moet houden. Er wordt gewerkt vanuit het principe van samenwerking bij: besluiten, problemen, schoolkrant en groepswerk. 3.7.3. Verbeterpunten: Een punt van ontwikkeling voor onze school is mediation tussen leerlingen en klassenraad of kinderraad. Kinderen leren hierbij verantwoordelijkheid te nemen en een bijdrage te leveren aan de veiligheid van de school. Participatie In de klas worden de kinderen betrokken bij de zorg voor het lokaal, de omgeving en voor elkaar. We denken hierbij bijvoorbeeld aan het sturen van een kaartje naar zieke kinderen en,of leerkracht. Kinderen leren verantwoordelijkheid voor anderen door deel te nemen aan acties voor Unicef, Kinderpostzegels en onze zusterschool in Juigalpa en als tutor zorg te dragen voor een leerling uit een lagere groep. Hiernaast hebben we als school een zusterband met een school voor speciaal onderwijs in Nicaragua. Jaarlijks wordt hier d.m.v. lessen aandacht aan besteed. Doordat de school met kinderen uit het asielzoekerscentrum kennis maakte, doen we met groep 6 sinds 3 jaar mee aan het project kleurrijke kinderen. Leerlingen maken hierbij op een toegankelijke manier kennis met de achtergrond van jonge vluchtelingen, wereldwijd en in hun directe omgeving. In de groepen 7 en 8 wordt deelgenomen aan Kindkracht 10, een project over kinderrechten. De basis van dit project bestaat uit drie lespakketten over Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Het uitgangspunt van de leerstof is de kracht van de kinderen om voor hun eigen rechten op te komen. Verbeterpunten: Deelname door kinderen aan de website Instellen van een klassenraad Identiteit Als openbare school dragen we uit dat kinderen respect leren opbrengen voor anderen, dus respectvol omgaan met verschillen en opvattingen. We zijn een ontmoetingsplek voor alle kinderen ongeacht geloof, sociale achtergrond en ras. We besteden aandacht aan de verschillende godsdienstige en maatschappelijke stromingen en daarnaast geeft de school gelegenheid tot het volgen van godsdienstige vorming. Eens per jaar hebben we als school een gemeenschappelijk feest met ouders, team en kinderen. Dit als afsluiting van het jaarlijkse onderwijsproject. Beoordelen :1x per 4 jaar wordt het actief burgerschap beoordeeld door het team. zie hfd.7.7 van het evaluatieplan. In 2011 wordt deze kaart beoordeeld Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 19
3.8. Informatie en Communicatie Technologie 3.8.1 Visie Het gebruik van ICT richt zich met name op het onderwijsleerproces. Leerlingen gebruiken ICT om kennis op te doen op het gebied van taal en rekenen en om hun ICT vaardigheden te ontwikkelen. Ook biedt ICT de leerkrachten mogelijkheden om beter om te gaan met de leerverschillen tussen leerlingen en het administreren van hun voortgang en toetsing. ICT biedt leerkrachten ondersteuning bij de voorbereiding van hun werk. Daarnaast biedt ICT mogelijkheden om allerlei administratieve zaken vlotter en overzichtelijker te regelen. Het netwerk binnen de school is daarbij van groot belang. De school streeft naar volledige integratie binnen het onderwijs: De leerlingen leren over ICT (computergebruik, starten van programma s, tekstverwerking, e-mail, internet en kennisnet) De leerlingen leren door middel van ICT (nieuwe dingen leren, ontdekkingen doen, oefenen en verwerken nieuwe leerstof, er is daarbij leerstofdifferentiatie, kennis en vaardigheden worden getoetst.) De leerlingen leren met behulp van ICT (informatie verzamelen, bewerken van informatie, werkstukken maken, communiceren, internet raadplegen, R.T. programma s, oefening van vaardigheden d.m.v. herhaling. Methode gebonden programma s op het gebied van rekenen, taal, aardrijkskunde e.a. De leerkrachten en de Intern Begeleider gebruiken ICT als gereedschap bij de voorbereiding en organisatie van het onderwijs (tekstverwerking, presentatie, informatie, registratie, toetsing en analyse van leerlingenresultaten, e-mail, internet en kennisnet.) De schoolleiding en staffunctionarissen gebruiken ICT als gereedschap bij werkzaamheden als: schooladministratie, leerlingenadministratie, financiële administratie, planning, presentatie, leerlingvolgsysteem, e-mail, internet en kennisnet. 3.8.2 Afspraken/ ambities met betrekking op ICT in ons onderwijs 1. De school beschikt over een jaarbeleidsplan m.b.t. het gebruik van ICT. 2. De school beschikt over een meerjaren beleidsplan (ICT) 3. De schoolleiding en staf gebruikt ICT voor administratieve doeleinden 4. De schoolleiding bevordert de deskundigheid van de leraren. 5. De school zet personeel gericht in voor het ontwikkelen van het gebruik van ICT. 6. De school zet materiële middelen gericht in voor het realiseren van goed ICTonderwijs 7. De leraren maken zelf gebruik van ICT in (en voor) hun groep. 8. ICT wordt ingezet voor onderwijsdoeleinden. 9. De leraren stimuleren en leren leerlingen zelfstandig gebruik te maken van ICT. 10. De leerlingen werken met software bij taal, rekenen, lezen en wereldorientatie 11. De leerlingen kunnen werken met Word, Excel en PowerPoint (einde basisschool) 12. De leerlingen kunnen een werkstuk maken met een verzorgde lay-out Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 20
13. De leerlingen zijn vertrouwd met Internet De bovenstaande doelen zijn in de vorm van kernkwaliteiten nader gespecificeerd en uitgewerkt in de kwaliteitskaart voor ICT onderwijs en in het ICT beleidsplan. 3.8.3. Beoordeling van de afspraken: frequentie en respondenten De beoordeling van de ambities en kernkwaliteiten vindt 1x per vier jaar plaats. De laatste beoordeling heeft plaatsgevonden in het kader van het schoolplan 2003-2007. En de ontwikkeling van het ICT beleidsplan. De volgende beoordeling zal in 2008/2009 plaats vinden. 3.8.4. Verbeterpunten - We streven naar een verhouding van minimaal 1 computer per 10 leerlingen - De leraren maken zelf gebruik van ICT in (en voor) hun groep. - ICT wordt ingezet voor onderwijsdoeleinden. - De leerkrachten en RT-er gebruiken ICT als gereedschap bij de voorbereiding en organisatie van het onderwijs (tekstverwerking, presentatie, informatie, registratie, toetsing en analyse van leerlingenresultaten, e-mail, internet en kennisnet.) 3.9 Leertijd 7768 uur is de totale leertijd. Kinderen doorlopen hun schooltijd in principe in 8 jaar. Om heel het kind zich te laten ontwikkelen plannen we voldoende uren in voor de vak- en vormingsgebieden. Het gaat om een groot aantal uren, maar er valt ook veel te doen. De directie ziet er op toe dat schooltijden strak worden aangehouden. De school gaat verzuim tegen en probeert lesuitval, wegens het niet beschikbaar zijn van leerkrachten, te voorkomen. Er valt veel te doen, maar niet voor alle kinderen hetzelfde in dezelfde hoeveelheid tijd. Sommige kinderen of groepen kinderen hebben meer tijd voor een vak- en vormingsgebied nodig. Leraren variëren dan ook in onderwijstijd. 3.9.1 afspraken / Ambities met betrekking tot leertijd 1 De school heeft voldoende onderwijstijd gepland 2 Onnodig verlies van onderwijstijd wordt tegengegaan 3 leraren zorgen voor een effectief klassenmanagement 4 De school zorgt ervoor dat de geplande onderwijstijd Nederlandse taal en rekenen en wiskunde afgestemd is op de onderwijsbehoeften van de leerlingpopulatie 5 De leraren realiseren de geplande onderwijstijd 6 De leraren variëren de hoeveelheid leertijd voor leerlingen, afhankelijk van hun onderwijsbehoeften 7 Leraren hanteren heldere roosters 3.9.2. Beoordeling De ambities (doelen) worden 1 x per vier jaar beoordeeld door de directie en het team. Zie hoofdstuk 7.7, het evaluatieplan. Leertijd is tevens een onderdeel dat wordt beoordeeld door de Inspectie van het Onderwijs. Jaarlijks vindt de vaststelling van de leertijd plaats in het activiteitenrooster. De laatste beoordeling heeft plaatsgevonden in het kader van het schoolplan 2003-2007. De volgende beoordeling vindt plaats in 2009 Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 21
Verbeterpunten - effectief klassenmanagement volgens het GIP-L model Zie hoofdstuk 7.8 (Kwaliteitsprofiel) en hoofdstuk 7.9 t/m 7.12 (Plan van Aanpak) 3.10 Pedagogisch Klimaat 3.10.1. Visie Onze leraren zijn van cruciaal belang. Zij hebben (onder meer) een vormende (opvoedende) taak om hun leerlingen op te voeden tot goede burgers. Daarom vinden we het belangrijk, dat leerlingen goed met zichzelf en met anderen (dichtbij en ver weg) kunnen omgaan. Leraren creëren daartoe een veilig en gestructureerd klimaat waarin kinderen zich gewaardeerd en gerespecteerd voelen. Kernwoorden zijn: relatie, competentie en autonomie. Wij hechten veel waarde aan een positieve en motiverende leraar, een begeleider die ervoor zorgt, dat de leerlingen het werk zelfstandig (samen met anderen) kunnen doen. Daarbij hanteren we duidelijke regels en afspraken (zie kwaliteitskaart): Pedagogisch fundament: Recht doen aan kinderen vereist een vertrouwensrelatie die veiligheid biedt op grond van wederzijds vertrouwen en respect tussen leerkracht en leerlingen en leerlingen onderling. Leraren dragen zorg voor de veiligheid voor alle kinderen in de school Leraren zorgen voor rust, orde en structuur in dagindeling, in school- en klassenregels, in een onderwijsaanbod dat het vertrouwen van kinderen in hun mogelijkheden vergroot. Leraren hebben respect voor kinderen en vragen respect van kinderen. 3.10.2. Afspraken /ambities met betrekking tot het pedagogisch klimaat 1 De leraren zorgen voor een ordelijke en functionele leeromgeving 2 De leraren tonen in gedrag en taalgebruik respect voor de leerlingen 3 De leraren bevorderen het onderling respect bij de leerlingen 4 De leraren ondersteunen en stimuleren het zelfvertrouwen van leerlingen 5 Er zijn op school duidelijke omgangsregels afgesproken 6 De leraren zorgen in de groepen voor structuur 7 De leraren zorgen voor een uitdagende leeromgeving 8 De leerkrachten stimuleren bij leerlingen de ontwikkeling van zelfstandigheid en het nemen van eigen verantwoordelijkheid 9 De leraren bevorderen bij leerlingen respect voor de omgeving 10 De leraren zorgen voor veiligheid Voor een nadere specificering van de bovenstaande doelen (in de vorm van kernkwaliteiten) verwijzen we naar de kwaliteitskaart pedagogisch klimaat Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 22
3.10.3. Beoordeling De beoordeling van de afspraken (doelen) komt aan de orde bij de jaarlijkse klassenbezoeken en de daaraan gekoppelde functioneringsgesprekken. In het POP geeft de leraar haar/zijn verbeterdoelen aan. Formeel worden de afspraken tweejaarlijks beoordeeld door directie en team (zie hoofdstuk 7.7, het evaluatieplan). 3.10.4 Verbeterpunten De leerkrachten stimuleren bij de leerlingen de ontwikkeling van zelfstandigheid en het nemen van verantwoordelijkheid Zie hoofdstuk 7.8 (Kwaliteitsprofiel) en hoofdstuk 7.9 t/m 7.12 (Plan van Aanpak) 3.11 Didactisch handelen Het didactisch fundament voor het onderwijskundig handelen betaat er uit dat leraren de best mogelijke resultaten bij de leerlingen proberen voort te brengen. Leraren zetten alles op alles om eruit te halen wat erin zit. Dat vereist planning in hun onderwijs, een correcte uitvoering en evaluatie van didactische principes en een goede klassenorganisatie. Door lessen goed voor te bereiden en uit te voeren zorgen leraren ervoor dat er voldoende tijd is voor onderwijs. Leraren vinden het belangrijk dat de lessen een duidelijke opbouw en heldere instructie kennen. Leerlingen leren meer als ze bij de les betrokken zijn. Ze moeten ook leren leren en daartoe worden uitgerust. Eenduidige oplossingsmethoden maken plaats voor verschillende oplossingsstrategieën bij diverse vakgebieden. In het didactisch handelen houden de leraren rekening met de kenmerken van hun groep als geheel. Daarnaast verzorgen leraren specifieke instructie voor individuele leerlingen of een groepje leerlingen. 3.11.1. Afspraken / ambities met betrekking tot didactisch handelen 1 De lessen vertonen een duidelijke opbouw 2 De leraren geven een duidelijke uitleg van de leerstof en de opdrachten 3 De leraren gaan regelmatig na of leerlingen de leerstof en de opdrachten begrijpen 4 De leraren stimuleren de leerlingen actief mee te doen (actieve werkvormen) 5 De leraren stimuleren leerlingen zelfstandig gebruik te maken van informatieen communicatietechnologie 6 De leraren bevorderen dat leerlingen op een doelmatige wijze leren samenwerken en leren elkaar te ondersteunen 7 De leerlingen tonen een grote mate van betrokkenheid 8 De leraren zorgen voor betrokkenheid (rust, regelmaat, ordelijkheid) 9 De leraren geven expliciet les in (en er is interactie over) leerstrategieën 10 De leraren stimuleren leerlingen controle-activiteiten uit te voeren 11 De leraren houden bij de instructie rekening met niveauverschillen tussen leerlingen 12 De leraren zorgen voor differentiatie 13 De organisatie van het onderwijsleerproces is doelmatig 14 De leraren begeleiden kinderen bij het werken en leren 15 De leerkrachten gebruiken de (aanschouwelijke) materialen en methoden doelmatig 16 De leraren werken bewust en systematisch: ze gebruiken de leertijd goed 17 De leraren zorgen voor een veilig en stimulerend klimaat 18 De leraren bieden thema's aan Schoolplan 2007 2011 Woutertje Pieterse 23