Een gezamenlijk belang van burger en transportsector Luchtkwaliteit & Transport TNO Knowledge for Business
Inhoud Waarom nu ineens problemen met luchtkwaliteit & mobiliteit Wat zijn de wettelijke kaders Oplossingen aandrijflijntechniek brandstoffen Conclusies 2
Raymond Gense Business manager milieu studies en testen bij TNO BU Automotive van TNO I&T in Delft Met dank aan: R. Verbeek I. Riemersma J. de Rijke R. Smokers 3
Waarom nu opeens problemen met emissies van voertuigen? Voertuigen worden toch steeds schoner? Er komen er wel steeds meer Ze rijden steeds meer kilometers (vooral vracht) En wij gaan korter op de wegen wonen Voertuigen worden minder snel schoon (en zuinig) dan voorzien De EU stelt vanaf 2005 eisen aan de buitenlucht kwaliteit De Kyoto afspraken moeten worden nagekomen Daardoor toenemende druk vanuit de publieke opinie op de gezondheidseffecten van emissies van wegtransport 4
Waarom nu opeens problemen met emissies van voertuigen? Voertuigen worden toch steeds schoner? 1.8 1.6 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 Traffic CO2 CO NOx VOC PM 5
Gezondheidaspecten van fijn stof Top 1 onderwerp voor mensen fijn stof belangrijkste milieufactor ziekte/sterfte 5.000 18.000 vroegtijdige sterfte veel bewijs ziektelast Europees: 310.000 vroegtijdige sterfte WHO: 87-190 mrd besparing mogelijk! 6 Vooral kleinste roet-deeltjes (PM10)
Wetgeving EU : streven naar duurzaamheid EU eisen aan luchtkwaliteit EU dochterrichtlijnen (eisen aan buitenlucht concentraties ) PM 10 in 2005 40µg/m 3 jaargem. En 50 µg/m 3 daggem. (35 maal) NO 2 in 2010 40µg/m 3 jaargem. En 200 µg/m 3 daggem. (18 maal) NEC (National Emission Ceilings) sectorspecifieke afspraken met EU op massabasis voor SO 2,NOx,NH 3,NMVOS Thematic strategy on CO 2 emission reduction (Implementatie van het Kyoto protocol) Faciliterende richtlijnen voor voertuigen Euronormering voor voertuigen (g/km c.q. g/kwh) Voluntairy Commitment van personenautoindustrie (140 g/km CO 2 ) 7 Faciliterende processen CAFE (Clean Air for Europe) Stakeholders consultations (MVEG, Cars 21)
Wetgeving in Nederland Besluit luchtkwaliteit (BLK)=implementatie dochterrichtlijnen uitvoering verantwoordelijkheden monitoring en rapportage handhaving Euronormen en NEC BTML (Besluit Typekeuring Motorvoertuigen Luchtverontreiniging) geen specifieke nationale wetgeving enkel formulering van nationaal beleid (Nota D rop of eronder Verkeersemissies/Mobiliteit enz) en vertaling naar lagere overheden en stakeholders rapportage Maar geen expliciete eisen ten aanzien van gezondheid! 8
Hebben we dan in NL een probleem? 9
Fijn stof bijdragen in drukke straat in Eindhoven (2002) 10
Effectieve oplossingen = juiste keuzes maken Voor wat betreft : Bron of receptor Welke voertuigklasse Nationaal of internationaal Via voertuigtechnologie, via brandstof of verkeersmaatregelen Tijdspad 11
Emissies per voertuigcategorie : LD/HD Euro 3 Typen dieselvoertuigen en emissies 10,0 9,0 8,0 7,0 Em issi es (g/km ) 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 Stikstofoxiden (NOx) Fijn st of (PM10) * 10 Kooldiox ide (CO2)/1000 1,0 12 0,0 personena uto vrachtauto autobus Type voertuig vuilnisauto
Bijdragen totale massa-uitstoot NL 2004 Fijn stof (PM10) personenauto's lichte bedrijfsvoertuigen 1% zware bedrijfsvoertuigen 32% 36% motorfietsen en bromfietsen Stikstofoxiden (NOx) 31% 0% 34% 53% 13% 13
Emissies per voertuigcategorie: jaarkilometrages 14
Wat doet de Europese Commissie? Periodiek emissiegrenswaarden verlagen 15
Wat doet de Europese Commissie? Heavy-duty vehicles on ETC % reduction 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 PM NOx Euro I Euro II Euro III Euro IV Euro V 16 14 SlOktober ide 49 2005
Wat doet de Europese Commissie? Periodiek emissiegrenswaarden verlagen Testprocedure aanpassen voor transiënt rijgedrag On board Diagnostics (OBD) verplichten Duurzaamheidseisen verscherpen In Use conformiteit eisen 17
Hoe is te voldoen aan de EC eisen? Met Dieselmotoren : PM (g/kwh) 0.1 Euro 3 SCR or NAC EGR + combustion EPA 2010 0.02 0.02 0 DPF Euro 6 Cool combustion / HCCI Euro 5 EGR + combustion DPF or DOC Euro 4 0 2 3.5 5 NO x PM Trade off SCR NO x (g/kwh) 18
De noodzaak voor laagzwavel brandstof 19
Hoe is te voldoen aan de EC eisen? Met gasmotoren: voorbeeld Euro 3 Typen dieselvoertuigen en emissies Typen CNG voertuigen en emissies 10,0 10,0 9,0 9,0 8,0 8,0 7,0 7,0 Emissies (g/km) 6,0 5,0 4,0 Stikstofoxiden (NOx) Fijn stof (PM10) * 10 Kooldioxide (CO2)/1000 Emissies (g/km) 6,0 5,0 4,0 Stikstofoxiden (NOx) Fijn stof (PM10) * 10 Kooldioxide (CO2)/1000 3,0 3,0 2,0 2,0 1,0 1,0 0,0 0,0 personenauto vrachtauto autobus vuilnisauto personenauto vrachtauto autobus vuilnisauto Type voertuig Type voertuig 20
Wat gaat de Europese Commissie doen? Euro 6 = zero effect level emissies? Questionnaire on HDV Euro-6: diesel engines (ETC test cycle) CO THC NOx PM NH 3 (1) PM new metric Scenario 1 = Euro-5 4,0 (100%) 0,55 (100%) 2,0 (100%) - 0,03 (100%) - Scenario 2 4,0 0% 0,55 0% 1,0-50% 10 ppm 0,015-50% Scenario 3 4,0 0% 0,55 0% 0,5-75% 10 ppm 0,015-50% Scenario 4 4,0 0% 0,20-64% 0,4-80% 10 ppm 0,025-17% Scenario 5 (2) 4,0 0% 0,16-70% 0,4-80% 10 ppm 0,01-66% (equ. US 2007) Scenario 6 4,0 0% 0,55 0% 0,2-90% 10 ppm 0,02-33% review at later date review at later date review at later date review at later date review at later date (1) In the case of a technical solution for diesel or gas engines utilising SCR and 'urea'. (2) Approximating for variations in correlation between US FTP limits and EU ETC test cycle. 21
HD Euro 6 : problemen met luchtkwaliteit opgelost? Lokaal: mogelijk, maar hangt af van: Euro 6 grenswaarden Personenautodiesel wetgeving (NOx) Gobaal: nee, want broeikasgas emissie blijft (CO 2, CH 4 N 2 0) Dus op voertuigniveau werken aan: Euro 6 voor personenauto s met lage NOx eis (inclusief N1) Lagere rijweerstanden per kg/vracht Efficiëntere aandrijflijnen (motor, transmissie, hybridisering) Geoptimaliseerde brandstoffen 22
Geoptimaliseerde brandstoffen, omdat : minder broeikasgas emissies (CO 2, N 2 O, CH 4, direct of indirect ) minder afhankelijk van wereldoliereserves Mits: voldoende infrastructuur voldoende actieradius voldoende bedrijfszekerheid 23 C.J. Campbell 2000
Maar welke brandstof dan? WTW GHG emissions (truck < 10 ton GVW) 700 [gco2-eq./km] 600 500 400 300 200 WTT TTW 100 0 diesel biodiesel 1st gen. biodiesel 2nd gen. CNG EU-mix CNG 7000 km LPG 24
Conclusies De problemen met luchtkwaliteit zijn reëel Het wegverkeer is één van de belangrijke veroorzakers hiervan Europese burgers zijn zich in toenemende mate hiervan bewust De Europese wetgevingskaders lossen de problemen niet (op tijd) op Innovatieve voertuigtechniek kan de problemen belangrijk beperken Dit kan het (milieu) imago van de transportsector verbeteren Het beperken van de broeikasgas emissies vormt de volgende uitdaging Hierbij spelen ook andere brandstoffen dan conventionele diesel en belangrijke rol De HD brandstofmix voor de toekomst zal in belangrijke mate gedicteerd worden door de prijsstelling van de verschillende brandstoffen Hierbij speelt het gehanteerde belasting regiem een wezenlijke rol 25
Dank U! Vragen? 26