Toekomstbestendig luchtkwaliteitsbeleid

Transcriptie

1 Toekomstbestendig luchtkwaliteitsbeleid Presentatie schakeldag 11 juni 2013

2 Luchtkwaliteitsbeleid Nederland en Europa Beleidsdoel: gezondheidsschade door luchtverontreiniging zoveel mogelijk beperken. Halen van grenswaarden is een middel om hier aan te werken. Europa gaat over de grenswaarden. Nederland kijkt naar mogelijkheden om verdere emissiereducties te bereiken. 2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

3 Europese ontwikkelingen EU-Commissie komt in najaar 2013 met: Nieuwe thematische strategie Luchtverontreiniging Voorstel voor wijziging Richtlijn Nationale Emissieplafonds Voorstel tot wijziging Richtlijn luchtkwaliteit 2008 Publieke consultatie in april 2013 Kosten van verdere reductiemaatregelen zijn een rem op Europese aanscherping. Haalbaarheid en betaalbaarheid spelen een belangrijke rol. 3 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

4 Europese ontwikkelingen Voor verder verbeteren luchtkwaliteit is verlagen van achtergrondconcentraties nodig. Nederland heeft door geografische ligging en intensief gebruik snel last van luchtverontreiniging. Het grootste deel van luchtverontreinigende emissies is afkomstig uit buitenland. In de periode is verdere vermindering van de Europese emissies mogelijk; dit vergt aanscherping EC plafonds en Europese bronmaatregelen. 4 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

5 Europese normen 17 lidstaten voldoen niet aan de PM 10 normen (jan. 2013); bij verschillende lidstaten zijn derogratie verzoeken voor NO2 afgewezen. Commissie zal naar verwachting huidige normen richtlijn luchtkwaliteit 2008 handhaven en geen ruimte geven voor verder uitstel. De Commissie zoekt een oplossing hiervoor via bilaterale afspraken over hoe en wanneer aan de normen wordt voldaan. 5 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

6 Nationaal Samenwerkingsprogramma Looptijd tot 1 augustus 2014 Derogatie gekregen van de EU tot: - PM 10 : 11 juni NO 2 : 1 januari 2015 Monitoring elk jaar Luchtkwaliteit wordt elk jaar beter (trend meetstations) Tegenvallers leiden er toe dat er in de prognoses nog knelpunten zijn te zien 6 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

7 Trends (meetstations) 7 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

8 Voorbeeld monitoring (v2011, A dam NO2 in 2015) 8 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

9 Monitoring: PM10 Jaarlijkse monitoring levert prognoses over luchtkwaliteit en dient voor rapportage over luchtkwaliteit aan EU Commissie voor afgelopen jaar In 2013 moet blijken of we in 2012 aan de fijn stof normen hebben voldaan. Prognose 2012: overschrijdingen langs 22 km weg, daar waar sprake is van een hoge achtergrondconcentratie in gebieden met veehouderij en industrie. Sterke verbetering wegverkeer (roetfilters); aanpak gericht op veehouderijgebieden en industrie waar sprake is van blootstelling. 9 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

10 Monitoring: NO2 Monitoringsrapport 2012 NO2: overschrijdingen langs 11 km weg in stedelijk gebied (vooral Amsterdam, Rotterdam, Utrecht) Tegenvallers hangen samen met Europees bronbeleid: Euro IV/4 en Euro V/5 voor personen en vrachtverkeer : normen hebben niet het effect dat er van werd verwacht. Probleem is aangekaart in Europa: voor de nieuwste Euro normen zullen praktijktoetsen worden uitgevoerd. Effect daarvan werkt door in de komende jaren; onzeker is of dat snel genoeg werkt om problemen in steden op te lossen. 10 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

11 Aanpak resterende knelpunten NSL partners zijn met elkaar in gesprek over optimalisering maatregelenpakket. Steden zetten alles op alles om knelpunten aan te pakken. Rijk heeft dit jaar afspraken gemaakt over verminderen MRB vrijstelling voor oldtimers Staatssecretaris heeft voornemen aan TK gemeld NSL te verlengen zodat aanpak wordt voortgezet ook na 1 januari Ambitie blijft onverminderd gericht op halen van de norm in 2015 en maatregelen zijn daarop gericht. 11 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

12 Verlengen NSL Doel: overal in Nederland blijvend voldoen aan de normen. Redenen: - aanpak voortzetten tot er duidelijkheid is in vinger aan de pols houden om in te spelen op fluctuaties - behouden juridische instrumenten en samenwerking met overheden Partners is gevraagd of ze blijven deelnemen Verlengen tot 1 januari Ministerie van Infrastructuur en Milieu

13 Wat betekent verlengen NSL Monitoring wordt voortgezet Voortzetten uitvoering maatregelen in het NSL (op een enkele na die uit het NSL wordt gehaald) Nieuwe maatregelen zo nodig toevoegen Projecten in het NSL kunnen gebruik maken van programmatoetsing Nibm blijft in stand Structuur voor gezamenlijke aanpak 13 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

14 Toekomst luchtkwaliteitsbeleid Overgangsfase: voortzetten NSL, gericht op blijvend voldoen aan normen Na afloop NSL: aandacht voor nog dreigende knelpunten, voorbereiden op mogelijke aanscherping Europese normen. Monitoring luchtkwaliteit voorzetten, aangepast op behoefte Werken aan beschermen gezondheid burger. Focus richten op onderbouwing luchtkwaliteitsbeleid gemeenten: ruimtelijke planning, maatregelen nemen in samenhang met andere doelen 14 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

15 Gezondheidseffecten bij hoge concentraties Fijn stof (PM 10 ); zwevende deeltjes: Bevatten bestanddelen die schadelijk zijn voor de gezondheid (sterfte aan hart- en vaataandoeningen, chronische ziekten van luchtwegen); Treft met name bewoners langs drukke verkeerswegen en bewoners van grote steden. Blijft schadelijk ook onder de norm. Stikstofdioxide (NO 2 ): Indicator voor het gezondheidsschadelijke mengsel van verkeersuitstoot; Draagt bij aan verzuring, vermesting en vorming van zomersmog. 15 Ministerie van Infrastructuur en Milieu

16 Gezondheid: doen we genoeg? WHO recent onderzoek geeft aan dat effecten van luchtverontreiniging op gezondheid schadelijker zijn dan verwacht. Dat kost veel geld door gezondheidsklachten. Discussie over aanscherpen normen op Europees niveau: Europese bronmaatregelen zijn belangrijk. Nationaal streven naar verdere emissiereductie. Luchtkwaliteit meenemen in ruimtelijke besluitvorming. 16 Ministerie van Infrastructuur en Milieu