Dementie in de palliatieve fase

Vergelijkbare documenten
Ik ben uit de mode. Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn

WandelTrainersDag 8 april Ronder 3 nr. 30. Best Practice: Wandelen als interventie bij dementie Anne-Mieke Huisman

Jaarcongres veilige zorg voor ouderen 11 okt Workshop agressiehantering bij ouderen met dementie

Welkom. Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie

Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen

Palliatieve zorg en dementie

Verschil tussen Alzheimer en Dementie

Workshop dementie diagnostiek

Het belang van Levensverhalen bij Dementie

Vroegsignalering bij dementie

Palliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie

Vergeetachtig of dement?

Voorlichtingsbijeenkomst

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg

Stoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s.

Wat is dementie? Radboud universitair medisch centrum

Sabine Boerjan Regionaal Expertisecentrum Dementie Paradox

Parkinson en Dementie

palliatieve zorg bij dementie

Vormen van dementie 2018

Het brein aan het einde van zijn Latijn

Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie.

Dementie na de diagnose

Psychosociale gevolgen van hersenmetastasen. Vera van Berkel, GZ-psycholoog i.o Marieke Damen, Klinisch psycholoog i.o.

DE ZIEKTE VAN ALZHEIMER ONTSTAAT MEESTAL SPONTAAN.

Verschillende soorten van dementie. Door: Wim Dorst Geriatrisch verpleegkundige i.o

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom.

Coördinator Hersenletsel Zeeland

Dementie en palliatieve zorg

Ontdekken van cognitieve. vaardigheden. (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep

Palliatieve zorg en (centraal) neurologische aandoeningen. Palliatief netwerk

Werkstuk Biologie Dementie

Dementie Radboud universitair medisch centrum

Ontwikkelen: een levenslang proces 11

Dementie per leeftijdscategorie Dementie Dementiesyndroom. = ontgeesting. Omvang dementie in Nederland. Matthieu Berenbroek

Dementie...En alle verschillende soorten

Monique Jozen, verpleegkundig specialist ouderen ZZG zorggroep

Bijeenkomst LND. 14 oktober 2015

Medische Beslissingen rond het levenseinde

Leven met dementie. Geef om je hersenen

Opbouw praatje. Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie

Palliatieve zorg bij dementie Saskia Danen - de Vries

Dementie. Havenziekenhuis

Parkinson en neuropsychiatrie

De ziekte van Parkinson. Ria Noordmans Margreeth Kooij

Dementie, regeren is vooruit zien. R. Dingenouts, specialist ouderengeneeskunde

Delier Sini van den Boomen Anja Manders Marianne de Nobel

Leven met dementie. Geef om je hersenen

Zorg om voeding bij dementie Droom en werkelijkheid. Monique Mertens Diëtist Orbis-thuis

VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht

Dementie op jonge leeftijd. Jong dementerend. probleemschets. Jong dementerend. Waarom onderkenning groep jong dementerenden belangrijk?

Dementie. Huiveringwekkend?

NHL symposium. Down & Alzheimer. dr. Alain Dekker Rijksuniversiteit Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen

Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase?

Wanneer is dementie erfelijk? Dr. Harro Seelaar Neuroloog-in-opleiding & arts onderzoeker Alzheimercentrum Erasmus MC 14 april 2018

Parkinson en Psychoses

Onbegrepen gedrag. Trudy Jacobs en Maartje Willems Geriatrie Radboudumc. /

Dementievriendelijke samenleving. Kenniscirkel Dementievriendelijke Gemeente Wijchen, 8 maart 2016 Jo Robeerst, voorzitter Regio Nijmegen

6 e mini symposium Ouderenzorg

Veel meer dan vergeten

Inhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering

Voorstellen. SPANkracht: Daginvulling voor jonge mensen met dementie. Opbouw presentatie. Jonge mensen met dementie

DEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie.

Hoe blijf je mentaal fit?

PATIËNTEN INFORMATIE. Dementie

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM)

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Het geheugen en dementie. Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog GGNet Preventie

Dementie bij mensen met een verstandelijke handicap

Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

SPANkracht Zinvolle activiteiten voor jonge mensen met dementie

DEMENTIEZORG. Chronische en acute verwardheid. Jan Oudenes Verpleegkundig consulent geriatrie Ede, 10 november 2015

TYPE QUIZ MOCKS FAUX OBLIQUE

Cognitieve problematiek bij de ziekte van Parkinson invloed voor patiënt en mantelzorger

Nederlandse samenvatting

RECHTS TEMPORALE variant FTD

Delier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ

Delier in de palliatieve fase

Alzheimer Café 11 maart 2014 Kay Deckers. Nieuwe ontwikkelingen in dementie-onderzoek, theorie en praktijk. Afdeling 1

1 Geheugenstoornissen

ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN

Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking

Leergang ouderen. Module: dementie en mantelzorgondersteuning Docent: Jacqueline de Groot, specialist ouderengeneeskunde

Start Alzheimercafe s in Bère Miesen, psycholoog, psychogerontoloog

Dementie. Algemene omgangstips. Vragen of nood aan een gesprek? Woonzorgcentrum Sint-Jozef vzw. Molenaarsstraat Gent

Medicatie bij dementie

FXTAS een neurologische aandoening in verband met fragiele X. Informatie voor mensen met de fragiele X premutatie, behandelaars en andere betrokkenen

Parkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie

Informatiebijeenkomst. Dementie

INFO VOOR PATIËNTEN NEURODEGENERATIEVE AANDOENINGEN ERFELIJKHEIDSONDERZOEK

DEMENTIE EN MANTELZORG

VERDIEPINGSSESSIE PLANETREE IEDEREEN WEET DAT HET NIETS KAN WORDEN ALS JE KOMT, ALLEEN JIJ WEET DIT NIET! JOEP KOCH JESSICA RUISBROEK

Antonius College: Dementie

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt

Hersentumoren;de basis

inleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding mantelzorg samen afhankelijkheid financiën leven zorglast

Wat is dementie? 2 Gevolgen 2. Ziekteverloop bij verschillende vormen van dementie

Parkinsonismen Vereniging. Parkinson en Psychose

Transcriptie:

Dementie in de palliatieve fase

Wie zijn wij? Marielle Rooijakkers Karin van Mersbergen

Dementie Verzamelnaam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen, informatie niet meer goed kunnen verwerken. Dementie betreft geheugenstoornissen in combinatie met één of meer specifieke cognitieve stoornissen. Chronische ziekte die progressief en onomkeerbaar verloopt naar een eindstadium en past hiermee in de definitie van palliatieve zorg.

Feiten Ongeveer 250.000 mensen hebben een vorm van dementie. 10.000-15.000 van hen zijn jonger dan 65 jaar. Ongeveer 6% van de mensen boven de 65 jaar heeft dementie. De kans op deze aandoening stijgt met het stijgen van de leeftijd. De snelheid waarmee dementie zich ontwikkelt verschilt. Een beloop van de ziekte over 5-10 jaar is heel normaal.

Dementie betekent veel afscheid nemen!

Soorten dementie De meest voorkomende vormen van dementie Ziekte van Alzheimer. Komt voor bij ongeveer 60-70% van de patiënten. Vasculaire dementie. Fronto Temporale Dementie (FTD) Lewy Body Dementie

Ziekte van Alzheimer Symptomen Afasie, agnosie, apraxie Korte en lange termijn geheugen Desoriëntatie in tijd, plaats en persoon Karakter verandering: Denk aan stemmings verandering, lusteloos, onrust, achterdocht. Bij sommige mensen met alzheimer kan de achteruitgang heel snel verlopen, terwijl anderen nog jarenlang een relatief gewoon leven kunnen leiden.

Vasculaire dementie Bij één op de zes mensen met dementie is vaatschade de hoofdoorzaak. Vaak tussen 65 en 75 levensjaar. Langzamer spreken, denken en handelen. Concentratie problemen. Meerdere taken tegelijk uitvoeren lukt niet. Lichamelijk achteruitgang, wankelen/langzaam lopen. Verloop is grillig en onvoorspelbaar.

Fronto Temporale Dementie(FTD) Vaak op jongere leeftijd tussen 40 en 60 jaar. 25% tot 40% is erfelijk. De eerste verschijnselen; verandering in gedrag, spraak en emotioneel. Veranderingen in sociaal gedrag vallen als eerste op. Later geheugen problemen. Verloop is onvoorspelbaar.

Frontaalkwab: menselijk bewustzijn, gedrag executieve functies (plannen, doelgericht handelen, impuls beheersing) temporaalkwab: Taalgebied Pariëtale kwab: Zintuigelijke en cognitieve functie Occipitale kwab: Betrokken bij het zien

Lewy Body Dementie Wisselend geestelijke achteruitgang. In het begin geen geheugen problemen of moeite met handelen. Parkinson verschijnselen, tremoren, stijfheid, langzaam bewegen, gebogen houding, afwijkende manier van lopen. Aandacht stoornissen Visuele hallucinaties, hierdoor is het moeilijk om dementie te herkennen. Depressie, wanen en verwardheid.

Leven met alzheimer https://youtu.be/pzqukpq5zee

Mantelzorger Heb aandacht voor de mantelzorger!! Zij hebben veel vragen. Verliezen hun naaste. Rouwproces. Alzheimercafe Advance care planning

Palliatieve fase bij dementie De palliatieve fase is meestal lang bij dementie. In de terminale fase is er geen verschil meer in de verschillende vormen. Markering laatste levensfase moeilijk te bepalen. 14% komt in de laatste fase waarbij volledig cognitief beperking en volledig ADL afhankelijk. De meeste mensen overlijden aan, (aspiratie) pneumonie, vasculaire oorzaak, dehydratie

Belangrijkste symptomen Ademhalingsproblemen Angst en onrust Pijn slikproblemen

Stellingen Goede voeding geeft kwaliteit van leven. Iemand met dementie kan geen pijn meer aangeven. Iemand met (vergevorderde) dementie kan niet over zijn levenseinde beslissen.

Vragen/opmerkingen