Jaarverslag 2011 Netwerk Palliatieve Zorg Nieuwe Waterweg Noord



Vergelijkbare documenten
Netwerk Palliatieve Zorg Nieuwe Waterweg Noord

Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant

Stichting Geestelijke Verzorging binnen de Palliatieve Zorg thuis

Palliatieve zorg in het Elkerliek ziekenhuis

Werkplan 2007 Netwerk Palliatieve Zorg Hoeksche Waard Vastgesteld 28 februari 2007

Keten Palliatieve Zorg

Palliatieve Zorg Haaglanden

Consortiavorming: kader voor samenwerking EPZ - IKNL netwerken palliatieve zorg

Activiteitenplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant

NETWERK PALLIATIEVE ZORG REGIO ZUTPHEN JAARPLAN 2017

NOTITIE PALLIATIEVE TERMINALE ZORG VOOR DE REGIO S DWO EN NWN. Februari Zorgkantoor DWO/NWN

Nieuws vanuit de werkgroep vorming van een Regionaal Palliatief Advies Team in de regio s-hertogenbosch Bommelerwaard

PALLIATIEVE ZORG OP KOERS. De landelijke plannen van de integrale kankercentra voor 2008

SAMENWERKEN IN DE PALLIATIEVE ZORG IN DE EERSTELIJN

CONVENANT NETWERK PALLIATIEVE ZORG MEPPEL STEENWIJKERLAND

JAARVERSLAG COÖPERATIE PALLIATIEVE ZORG NEDERLAND 2018

Samenwerkingsovereenkomst Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden De organisaties die deelnemen aan het Netwerk Palliatieve Zorg regio Haaglanden:

Beleidsplan. Er zijn. Zorg in de laatste levensfase. VPTZ Kaag en Braassem Beleidsplan

Genero Invitational Conference 27 maart 2017

Jaarwerkplan Netwerk Palliatieve Zorg regio Arnhem 2016 Ans Blom, netwerkcoördinator,

Activiteitenplan 2012

Beleidsnota Palliatieve Zorg Maasstad Ziekenhuis

Samen sterk in de transmurale palliatieve zorgketen! Kees Goedhart - adviseur NPZR&o

Uitnodiging. Aan de slag! Werkconferentie palliatieve zorg Gelderland. 29 september 2011 Huis der Provincie, Arnhem

VPTZ-NWN, ALTIJD DICHTBIJ

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 26 januari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Visie op de ontwikkeling. van de. Palliatieve Zorg. in Rotterdam en omstreken

Palliatieve zorg voor andere doelgroepen

Werkgroep Spirituele Zorg binnen de Palliatieve Zorg Regio Zuid-Gelderland

De Zorgmodule Palliatieve Zorg

Palliatieve zorg in het ZGT

COP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong

Netwerk palliatieve terminale zorg in Oostelijk Zuid-Limburg

Palliatieve sedatie: opmaat voor een nationaal programma. Jeroen Hasselaar, September 2012

De palliatieve zorgconsulent in Salland

Project Transmurale Palliatieve Zorg & Schokbrekers in de communicatie. Minisymposium SKB 19 december 2013

Wat als ik niet meer beter word...

Verantwoording januari 2018

Normen in het Netwerk

Activiteitenplan. Dementie Twente

Wat als ik niet meer beter word?

Jaarbericht 2006 Netwerk Palliatieve Zorg Enschede, Haaksbergen en Noordoost Twente

Ondersteunende en palliatieve zorg bij COPD. COP-zorg.

SAMENVATTING. Samenvatting

Jaarplan Palliatieve Zorg Laurens

Zicht op goede voorbeelden palliatieve zorg. Jetty Zuidema, senior adviseur palliatieve zorg Kennismarkt, 8 oktober 2015, Nijverdal

Alleen Samen staan we sterk voor een waardig levenseinde. Gerda Kievitsbosch, netwerkcoördinator Netwerken Palliatieve Zorg Twente 11 april 2019

Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Regio Zuidoost Brabant. Netwerk Palliatieve Zorg Zuidoost Brabant

Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland

Ontwikkelplan Vernieuwd Ambulant Geriatrisch Team (AGT)

Regioprotocol palliatieve zorg (2.0)

PALLIATIEVE CONSULTATIE IN DE IKW-REGIO 2007

Advance care planning Laatste stand van zaken palliatieve zorg. Karin van der Rijt Hoogleraar palliatieve oncologische zorg

Transmurale palliatieve zorg regio Arnhem. Ciska Zerstegen Jolanda van Loenhout Verpleegkundig specialisten

Het Palliatief Advies Team. De verpleegkundig specialist centraal en transmuraal 1 september 2015

Visie van de Kerngroep Palliatieve Zorg (*) Hoe moet de palliatieve zorg eruit zien in 2020?

Palliatieve Zorg Haaglanden

Omdat de opdracht van VWS tot en met 2019 niet wijzigt is de keuze gemaakt voor een meerjarenplan

Unit voor palliatieve zorg en symptoombestrijding (PZU)

Palliatieve zorg in de eerste lijn. Ruben S. van Coevorden, huisarts IKA Consulent palliatieve zorg

Van wens naar werkelijkheid

JAARVERSLAG 2006 NETWERK PALLIATIEVE ZORG VOORNE-PUTTEN ROZENBURG Vastgesteld 13 februari 2007

V&VN PALLIATIEVE ZORG JAARPLAN 2019

Projectinformatie Code Z. Continuïteit van zorg bij Ongeplande opname van mensen met Dementie in het Ziekenhuis

Consultatie Palliatieve Zorg. Jaarverslag 2014

Interdisciplinaire samenwerking in Netwerken Palliatieve Zorg

we zijn in beeld VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein

Stuurgroep stakeholders regio Haaglanden en zorgkantoor en vanaf 2016 met de grotere verzekeraars

SAMENWERKING HUISARTSENPOST + ACUTE GGZ RAPPORTAGE VAN DE ONDER HUISARTSENPOSTEN GEHOUDEN INTERVIEWS

Inhoud: 1. Inleiding:

Project Versterking van Palliatieve Zorg in Suriname

Generalistisch werkende artsen palliatieve geneeskunde in en vanuit het ziekenhuis. Jan Lavrijsen Maaike Veldhuizen Marlie Spijkers

Palliatieve zorg in de eerste lijn

Ketenzorg dementie. Ketenzorg dementie in Zoetermeer

Jaarplan Netwerk Palliatieve zorg Noordwest Veluwe

Palliatieve Zorgnetwerken: van zessen klaar

Toezicht op netwerkzorg aan kwetsbare ouderen in de wijk

Jaarplan Netwerken palliatieve zorg Drenthe 2016 met doorkijk naar 2017

2.1 Het bestuur is het Stichtingsbestuur en bestaat uit de bestuursleden zoals vastgelegd in de statuten.

Zorgconsulent Palliatieve Zorg. van idee, naar pilot, naar project, naar Goed Voorbeeld. - 5 zorginstellingen - 9 zorgconsulenten

Status: ontwikkeldocument

Naam vertegenwoordiger: Mevr. K. de Kwaasteniet ( directeur innovatie en kwaliteit)

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 30 november 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Palliatieve zorg tot en met 2016 en dan nu verder..

Pal voor Kinderen. Activiteitenplan Stichting Pal februari Activiteitenplan Pal voor Kinderen

Netwerkbijeenkomst. Wijkverpleging, heringevoerd en nu?

Samen de goede koers varen

Jaarverslag Netwerk Palliatieve Zorg Utrecht Stad. April 2011 goedgekeurd door stuurgroep

Palliatieve zorg in het OLVG

Zorgpad 1.0. Zorgcoördinator + week 1 (Thuisbezoek) Regio Zaanstreek- Waterland Casemanager COPD

Ministerie van VWS T.a.v. Drs. C. van der Burg Postbus Adres 2500 EJ DEN HAAG. Bunnik, 31 oktober Geachte heer/mevrouw,

Jaarverslag Netwerk Palliatieve Zorg Zuid Oost Utrecht. April 2011 goedgekeurd door stuurgroep

NHG-Standpunt. Huisarts en palliatieve zorg. Fijn dat u er bent, dokter. standpunt

Participatie van cliënten laat nog te wensen over. Dit geldt ook voor de eenduidige voorlichting aan (aanstaande) zwangeren en hun partners.

Vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis in de laatste levensfase 1

Mantelzorgondersteuning in de oncologische zorg. Voorkom dat er achter de patiënt nog een patiënt opduikt!

Stand van zaken Transmuraal Palliatief Advies Team

Beleidsplan Stichting Hospice Oudewater

Jaarplan Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. 2010

Beleidsplan. Stichting Hospice Barendrecht

Transcriptie:

Jaarverslag 2011 Netwerk Palliatieve Zorg Nieuwe Waterweg Noord Secretariaat : Voorberghlaan 35, 3123 AX Schiedam. telefoon 010-427 83 70 Zorg in de laatste levensfase Huub Schreuder Pagina 1 4/26/2012

Het netwerk Palliatieve Zorg Nieuwe Waterweg Noord zet zich sinds 1998 in om 'leven toe te voegen aan de dagen in de laatste fase van het leven'. Door samen te werken met zelfstandige zorgorganisaties en vrijwilligers in de regio Nieuwe Waterweg Noord kan het Netwerk cliënten professionele zorg aanbieden in de thuissituatie of op een speciale afdeling in een van de deelnemende instellingen. Cliënten met een korte levensverwachting en hun naasten maken gebruik van het Netwerk omdat zij in de laatste levensfase behoefte hebben aan een professionele, zinvolle en waardige begeleiding op een plek waar zij zich prettig en veilig voelen. Het netwerk Palliatieve Zorg NWN gaat uit van de definitie van de Wereld gezondheids organisatie: 'Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven van patiënten en hun naasten verbetert als zij worden geconfronteerd met problemen ten gevolge van een niet te genezen levensbedreigende ziekte. Palliatieve zorg voorziet in het voorkomen en verlichten van lijden door het vroegtijdig erkennen, het op de juiste wijze inschatten en behandelen van pijn en andere lichamelijke, psychosociale en/of spirituele problemen.' Ons Netwerk Het netwerk wordt inhoudelijk en financieel gedragen door Careyn, de Argos Zorggroep, de Frankeland Groep, de Zorgcombinatie Nieuwe Maas, het Vlietland Ziekenhuis en zorgkantoor DSW. Ook Zorgbelang Zuid-Holland en GGZ-Delfland maken deel uit van het netwerk. In de dagelijkse praktijk dragen de huisartsen tevens het netwerk. De gehele keten (netwerkzorg) is hiermee gegarandeerd. Andere belangrijke ondersteunende partners zijn het ministerie van VWS, het Integraal Kankercentrum Nederland en het landelijk ondersteuningspunt palliatieve zorg Agora. De organisatie Van het Netwerk Palliatieve Zorg NWN bestaat uit een Stuurgroep en een aantal werkgroepen. Alle partners zijn bewust in iedere groep vertegenwoordigd. De voorzitter van de VPTZ ( Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg NWN) maakt deel uit van de beleidsgroep van het netwerk. Hierdoor worden de vrijwilligers rechtstreeks betrokken in het Netwerk. De netwerkcoördinator heeft in alle werkgroepen zitting, hetzij als voorzitter, hetzij als lid. Op deze manier is de samenhang gewaarborgd. De Stuurgroep is belast met het besturen van het Netwerk, is verantwoordelijk voor het beleid, de begroting, jaarrekening, aanvraag subsidies en de samenwerking met eerder genoemde partners. De werkgroep Beleid de spil van het Netwerk voert het vastgestelde beleid uit, signaleert en adviseert de Stuurgroep over de kwaliteit van de geboden zorg, werkt aan de voorbereiding van werkplannen en stelt de beleidsplannen voor aan de Stuurgroep. De werkgroep Coördinatoren zorgt voor onderlinge afstemming tussen de verschillende units en Thuiszorg en werkt aan kwaliteit en professionaliteit via o.a. scholing en deskundigheidstraining, implementatie van richtlijnen etc. De werkgroep Casuïstiek brengt professionals op het gebied van palliatieve zorg bij elkaar en vergroot via casuïstiekbespreking de kennis op dit vakgebied. Verbetering van kwaliteit van zorg via het vaststellen van best practises is het doel. De werkgroep Vrijwilligers richt zich op de samenwerking met de verschillende vrijwilligers in de terminale zorg en de scholing van vrijwilligers. Huub Schreuder Pagina 2 4/26/2012

De intensievere samenwerking heeft in 2008 veel aandacht gekregen en is in 2009 bestendigd middels het ondertekenen van een samenwerkingsovereenkomst. In 2011 is samenwerking met het Hospice in oprichting onderzocht en krijgt vervolg in2012. De werkgroep Deskundigheidsbevordering en PR draagt zorg voor een goed programma van activiteiten rondom deskundigheidsbevordering en PR. Het Consultatieteam Palliatieve zorg NWN is uitgegroeid tot een steeds belangrijker onderdeel van het Netwerk. Veel contacten met zorgverleners en cliënten komen via het Consultatieteam team tot stand. Door de nauwe contacten met de cliënt en het zicht op de mogelijkheden binnen het Netwerk heeft de verpleegkundig consulent in het Consultatieteam bij de plaatsing van cliënten op een van de palliatieve units een belangrijke rol. Wekelijks vindt op de Multidisciplinaire Oncologische Unit (MOU) in het Vlietland Ziekenhuis een Transmuraal Multi Disciplinair Overleg (T-MDO) plaats waar patiënten die onder behandeling zijn worden besproken. In dit overleg komen alle patiënten die palliatieve zorg behoeven op de agenda in aanwezigheid van een van de netwerkcoördinatoren. Naast de coördinatoren zijn alle betrokken intramurale hulpverleners in dit overleg beschikbaar. Er volgt een werkplan dat wordt vastgelegd en ook wordt verzonden naar de huisarts. Het MDO/MOU ontwikkelt zich tot de spil voor palliatieve zorg in het ziekenhuis en levert veel praktische informatie aan voor het consultatieteam. Het is vooral in het belang van de cliënten en hun naasten dat er door samenwerking, in de laatste fase direct wordt gekozen voor de juiste plek in de zorgketen met de juiste verzorging. Het netwerk is geïnspireerd om te blijven werken aan een optimale netwerkzorg. Alle partners van het Netwerk ervaren die groeiende samenwerking dan ook als zeer positief. Samenwerking Het Netwerk is er van overtuigd dat bij de start de juiste keus is gemaakt wat betreft de volgorde van werken. 'Geen woorden maar daden' is goed bevallen. Destijds is nadrukkelijk op basis van de wensen van de cliënten gestart. Eerst werden uitvoerbare oplossingen gezocht en gevonden. Vooral de laatste jaren heeft het Netwerk zich ook toegelegd op het documenteren van de werkwijze. Door deze praktische aanpak heeft de organisatie als een van de eerste palliatieve zorgnetwerken in Nederland veel ervaring opgedaan met zorg die past bij de wensen en behoeften van cliënten. Een opvallend kenmerk is het ontbreken van enige concurrentie tussen de aangesloten zorgorganisaties bij het bieden van palliatieve zorg. Door te kiezen voor een nadrukkelijke samenwerking en een gezamenlijk ontwikkelen van zorg gericht op de cliënt in zijn of haar laatste levensfase, is de palliatieve zorgorganisatie uitgegroeid tot een voorbeeld van anderen. In het tijdschrift De Eerste Lijns, platform voor strategie en innovatie, editie 7 jaargang 3 september 2011, is een interview mobiel palliatief consultatieteam in de eerste lijn "de essentie van mijn werk is dat ik rust breng" geplaatst, waarin onze netwerkcoördinator vertelt over de essenties van het Netwerk en zijn werkzaamheden. Omdat palliatieve zorg vaak complex, dynamisch en nog volop in ontwikkeling is en blijft, en zo ook het werkveld, heeft het netwerk nieuwe samenwerkingspartners in de regio gevonden. Huub Schreuder Pagina 3 4/26/2012

Met name Steunpunt mantelzorg NWN, Buurtzorg en de Specialistisch Verpleegkundige COPD Vlietlandziekenhuis hebben de casuïstiekbesprekingen versterkt door hun aanwezigheid. Voor 2012 wordt er samenwerking gezocht met de Verstandelijk Gehandicapte Zorg en de Hartfalenpoli uit het Vlietlandziekenhuis. Door uitkomsten vanuit lopend onderzoek, waarover later meer in dit jaarverslag, is de samenwerking met de huisartsen in de regio versterkt door samen met de Centrale huisartsenpost NWN een project te starten om de huisartsenzorg aan palliatieve patiënten tijdens avond-, nacht en weekenddiensten te verbeteren. Verbetering van deze zorg kan onnodige ziekenhuisopnames terugdringen en levert zowel betere zorg als kostenbesparing op. Aangrijpingspunten voor de verbetering zijn het organiseren van een poule van huisartsen die in palliatieve zorg gekwalificeerd zijn en het opleiden van assistentes van de huisartsenpost voor de behandeling en doorverwijzing van palliatieve patiënten. De praktische uitvoering van het project zal in 2012 uitgerold worden. IKNL, Palliactief, Agora, Fibula Buiten de Regio NWN wordt er samengewerkt met het Integraal Kankercentrum Nederland, zij ondersteunt de netwerken en is verantwoordelijk voor de consultatievoorzieningen in de regio. Vertegenwoordiging vanuit het netwerk participeert in verscheidene werkgroepen van het IKNL regio Rotterdam, met name in de werkgroepen Palliatieve Zorg / Consultatie / Psychosociale Zorg / Zorgpad Stervensfase / Continuïteits Huisbezoeken. De Netwerkcoördinator en de consulenten van het consultatieteam NWN hebben gebruik gemaakt van de door het IKNL regio Rotterdam georganiseerde Trainingsdagen Consulenten PZ en de Trainingsdagen voor Netwerkcoördinatoren. Het Netwerk heeft gesprekken gevoerd met het IKR aangaande de reorganisatie van de consultatiestructuur en de daarmee samenhangende financiering. Voor de financiering van de zgn. bedside consultatie is een afbouwregeling afgesproken. De samenwerkingspartner Palliactief, Nederlandse vereniging voor professionele palliatieve zorg is in ontwikkeling. Door individueel lidmaatschap en door het leveren van input in ALV's is NWN betrokken bij deze ontwikkeling. De netwerkcoördinator van NWN heeft plaatsgenomen in de kascommissie van de vereniging. Onder Agora heeft het Platform Netwerkcoördinatoren zich door ontwikkeld tot een zelfstandige stichting Fibula. Deze stichting is een platform voor netwerken palliatieve zorg Nederland welke o.a. de belangen van de netwerken pz behartigt en de communicatie onderling bevordert. Fibula is inmiddels gesprekspartner met het ministerie van VWS, Agora, IKNL, de NFU en de Kenniscentra voor Palliatieve Zorg e.a.. De Netwerken palliatieve zorg maken deel uit van de voorgestelde nieuwe ondersteuningsstructuur palliatieve zorg Nederland. De netwerkcoördinator van ons netwerk is een van de initiatiefnemers van Fibula en participeert in het bestuur. Het netwerk PZ NWN heeft Fibula eenmalig financieel ondersteund met een bijdrage voor de oprichtingskosten. Casemanagement Palliatieve Zorg, Multidisciplinaire Begeleidings Teams en Onderzoek Het naadloos op elkaar aansluitende aanbod en de verbindende rol van de casemanager garanderen optimale ketenkwaliteit. Met name de face to face contacten tussen hulpverleners met cliënt (systeem) of tussen hulpverleners onderling zijn van grote waarde. Op initiatief van Zorgkantoor DSW is er binnen de Regio NWN een Werkgroep Ketenzorg NWN gestart. Huub Schreuder Pagina 4 4/26/2012

Het Netwerk Palliatieve Zorg NWN wordt hierin als keten gezien en dient als een van de goede voorbeelden. Na enige aanpassingen in het Netwerkdocument kan dit gezien worden als het ketenprotocol palliatieve zorg NWN. De zogenaamde Multidisciplinaire Begeleidings Teams staan dicht bij de hulpvragers en hulpverleners. Zij zijn aanvullend en ondersteunend aan de reguliere zorgverleners en koppelen de initiatieven rondom o.a. casemanagement, consultatie, begeleiding, deskundigheidsbevordering en coaching aan elkaar. Zo wordt er recht gedaan aan het begrip netwerkzorg. Het Netwerk PZ NWN heeft als 1 van de initiatiefnemers van dit concept in 2010 dit concept, met andere partijen, verder uitgewerkt en vertaald naar een Programma van Eisen (PvE) voor de zorg en organisatie van palliatieve netwerken. Het PvE is door ontwikkeld naar een Project Ontwikkeling en Onderzoek Palliatieve Netwerken. Dit project heeft in 2011 plaats gevonden en heeft geresulteerd in een rapportage welke in zijn geheel terug te vinden is op de website van ons netwerk. Ons netwerk is 1 van de pilotnetwerken geweest die onderdeel uitmaakte van het onderzoek. Een samenvatting van de uitkomsten over dit onderdeel volgt hieronder: De kracht van NWN: Netwerk NWN is bijzonder waar het gaat om de positie, taak en rol van de netwerkcoördinator. Bijzonder aan de functieinhoud van de coördinatoren is de combinatie van organisatorische taken met inhoudelijke taken: in de logistiek van het cliëntenproces, als aanvullend diensten in de palliatieve zorgverlening als in de organisatie van het netwerk en de beleidsvorming Voordeel van deze combinatie van rollen is de verbindende kracht tussen uitvoering en besturend niveau. Hierdoor wordt het netwerk richting geboden en wordt een relatief goed probleemoplossend vermogen bereikt. Met het Vlietland ziekenhuis (MOU/MDO) zijn goede transmurale relaties opgebouwd die een goed uitgangspunt bieden voor verbreding naar andere disciplines. De casuïstiekbesprekingen zijn niet alleen zorginhoudelijk van belang, maar bieden ook een inhoudelijke bodem voor de beleidsontwikkeling van het netwerk Het Netwerk NWN lijkt er relatief goed in te slagen de reguliere zorg zowel horizontaal (vraag - aanbod) als verticaal (uitvoering - beleid) te verbinden. Het netwerk NWN heeft het vermogen om haar inzet richting te geven op basis van de zorgpraktijk en heeft daarmee trekken van netwerktype 5; de ontwikkelaar. MDO De netwerkcoördinator NWN participeert in het Multidisciplinaire Oncologische Overleg (MDO) van het Vlietlandziekenhuis. Hiermee wordt een goede voorbereiding van overdrachten van palliatieve patiënten naar de eerste lijn bereikt. De netwerkcoördinator kan door het MDO op overdrachten anticiperen en eventueel complementaire bijdragen leveren in de cliëntsituaties die daarvoor aanleiding geven. Het is een goed voorbeeld van een versterking van een keten (tweede- eerste lijn) en de aanwending van beschikbare palliatieve expertise (schaarse kennis). Huub Schreuder Pagina 5 4/26/2012

Horizontale en verticale verbinding Kenmerkend voor netwerk NWN in organisatorisch opzicht is het sterk inhoudelijke gehalte van de deelnemers aan de stuurgroep in combinatie met de verzekeraar. Hierdoor kunnen zorginhoudelijke kwesties direct beleidsrelevant worden. De verzekeraar toont waarde te hechten aan het netwerk en dat maakt serieuze gesprekken over de zorg, belangrijke beleidskwesties (spreiding capaciteit zorgaanbod, inzet ZZP 10) mogelijk. De eerder genoemde verbindende rol van de netwerkcoördinatoren is hierbij van belang. Hun inhoudelijke expertise en hun positie in de patiëntenlogistiek blijken belangrijk voor hun legitimiteit. Zij vervullen een vanzelfsprekende centrale rol in het palliatieve netwerk. Daarbij lijken zij er in geslaagd te zijn een neutrale positie in het veld te verwerven. Voorbeelden actieve bijdragen aan ontwikkeling van de palliatieve zorg: Initiatieven richting de huisartsen (gesprekken met huisartsenpost) initiatieven om het MDO te verbreden naar andere disciplines binnen het Vlietland ziekenhuis Bemoeienis met capaciteitverdeling palliatieve bedden in de regio Inzet voor ruimte 'bedside' consulten Inzet voor intramurale palliatieve patiënten met een beperking Landelijke initiatieven voor de ontwikkeling van palliatieve netwerken (MBT's) Zwakten van NWN De mate van institutionalisering is beperkt. Dit roept vragen op over de continuïteit en is kwetsbaar. Het verdient aanbeveling om het formele commitment te versterken, zonder de daadkracht van het netwerk te verminderen. Dit vraagt een overwogen aanpak en een goede timing, zoals momenten waarop het netwerk haar inhoudelijke waarde bewijst of etaleert. De participatie van huisartsenzorg is een belangrijk aandachtpunt. Ondanks inspanningen van het netwerk is de samenwerking beperkt. Er zijn goede relaties met huisartsen, maar het bereik is te gering. De lokale organisatie van huisartsen werkt hier belemmerend. In de onderzoeksperiode zijn verschillende initiatieven genomen om de relaties te verbreden en versterken. Er werd een initiatiefgroep gevormd die de verbetering van kwaliteit van de eerstelijns palliatieve zorg in de avond, nacht en weekenden, als aangrijpingspunt neemt. Bij dit initiatief zijn naast huisartsen, de huisartsenpost, het ziekenhuis, de VVT organisatie en de netwerkcoördinator, ook de ROS (Regionale Ondersteuningsorganisatie eerste lijn) van het werkgebied betrokken. Huub Schreuder Pagina 6 4/26/2012

De onderzoeksresultaten betreffende ons netwerk zijn in onderstaande tabel samengevat: In de tabel kunt u de exacte scores zien op de 10 factoren en 2 dimensies. Daarin staan zowel de scores van regio NWN, de gemiddelde score van de hele groep van regio s en de hoogste en laagste score van de hele groep van regio s. Factoren en dimensies De volgende factoren en dimensies zijn geïdentificeerd en gescoord. De dimensies zijn geen optelsom van de factoren. De dimensies zijn onafhankelijk gescoord, waarbij de factoren wel de basis vormen. De weging kan echter variëren gezien de kenmerken van specifieke regio s. Dimensie 1(D1) Bestuurlijke verankering De mate waarin er een krachtig netwerk bestuur aanwezig is, waarin alle relevante partijen vertegenwoordigd zijn, en wat op basis van onderbouwde analyses, gezamenlijk besluiten neemt over de vormgeving van de palliatieve zorg. Dimensie 1 is opgebouwd uit 4 factoren F1. De mate waarin relevante partijen bestuurlijk vertegenwoordigd zijn; Ziekenhuis(zen), huisartsen, V&V instellingen, Instellingen met palliatieve bedden, zorgkantoor, IKC. F2. De mate van formalisering van de bestuursstructuur F3. De mate waarin er sprake is van gemeenschappelijke besluitvorming F4. De mate waarin aansturing plaatsvindt op basis van onderbouwde analyses; in hoeverre wordt er gebruik gemaakt van informatie over bedbezetting, consultaties, ervaren knelpunten bij hulpverleners/instellingen en patiënten/mantelzorgers en hoe systematisch wordt deze informatie verzameld. Dimensie 2 (D2) Verankering in het primaire proces De mate waarin in het primaire proces de noodzakelijke verbindingen zijn gelegd en ondersteuning is geregeld tussen alle relevante partijen (zorginstellingen, zorgverleners); om zo de optimale randvoorwaarden te creëren om op het juiste moment, op de juiste plaats, door de juiste hulpverlener, de juiste palliatieve zorg te kunnen verlenen. F5. De mate waarin het ziekenhuis (zen) participeert in het netwerk F6. De mate waarin huisartsen participeren in het netwerk F7. De mate waarin instellingen met palliatieve bedden participeren in het netwerk F8. De mate waarin palliatieve ondersteuning beschikbaar is in de regio voor verspreiding van kennis en ondersteuning in de praktijk. F9. De mate waarin multidisciplinaire afstemming wordt georganiseerd in de regio. F10. De mate waarin er een verbindende schakel aanwezig is in het primaire proces; die ondersteunt bij het leggen van de noodzakelijke verbindingen tussen hulpverleners en instellingen. Zie tabel 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Factor F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F10 D1 D2 Uw regio 8 4 8 7,5 8 6 8 8 8,5 8,5 7,5 8,5 Gemiddeld 6,2 5,5 5,5 5,1 6 5 6,1 6 5,3 4,7 5,5 5,3 Laagste score 3 3 3 3 3 2,5 4 4 3 2 3 3 Hoogste score 8,5 8 8 8 8 7,5 8 8 8,5 8,5 8 8,5 10 11 9 12 8 1 10 8 6 4 2 0 7 2 6 3 5 4 Uw regio Gemiddeld Laagste score Hoogste score Huub Schreuder Pagina 7 4/26/2012

Dit zijn mooie uitkomsten van het onderzoek, uitkomsten waar we trots op zijn. Maar er is nog werk te doen, bijvoorbeeld betreffende de mate van institutionalisering. Zo'n drie jaar geleden is de stuurgroep van het Netwerk bezig geweest met het formaliseren van het netwerk middels een convenant. Na ampele overwegingen is daar toen ter tijd vanaf gezien. De reden daarvoor was dat op dat moment het eerder de samenwerking binnen het netwerk onder druk zou zetten in plaats van deze te verstevigen. Wel is er door alle partijen vertrouwen uitgesproken over de samenwerking binnen het netwerk en in een voortgang voor de komende drie jaren, dit op basis van ervaringen in de jaren daarvoor. De volgende bevinding uit het eindrapport bevestigt ons wat we toen dachten: Formalisering leidt niet tot betere effectiviteit. Bestuurlijke verankering hangt duidelijk samen met effectiviteit. De formalisering van de structuur in convenanten of rechtspersonen echter niet. Goed geformaliseerde netwerken scoren niet beter. Formalisering helpt kennelijk niet automatisch de effectiviteit, maar is wel belangrijk voor de borging van het netwerk. Met name dat laatste maakt dat het punt van formalisering weer op de agenda staat en wel voor 2012. Deskundigheidsbevordering De werkgroep deskundigheid van het Netwerk Palliatieve Zorg NWN heeft het aanbod van scholingen en referaten op het gebied van palliatieve zorg in de regio beter en meer gestructureerd aangeboden aan verschillende doelgroepen. Dat heeft ervoor gezorgd dat de palliatieve zorgverlening in de handen en harten van de zorgverleners en vrijwilligers is verankerd. Alleen zo kunnen immers zorgvragers in de regio NWN (Nieuwe Waterweg Noord) en diens naasten rekenen op deskundige palliatieve zorg in de laatste levensfase. Aan de volgende doelstellingen is hard gewerkt: 1. Een gemakkelijk toegankelijk, breed en evenwichtig aanbod van cursussen en referaten voor alle doelgroepen (para)medici, verpleegkundigen, verzorgenden, helpenden en/of vrijwilligers). Het aanbod wordt onder de aandacht gebracht middels een folder en de website www.netwerkpalliatievezorg.nl/nieuwewaterwegnoord; Tevens worden andere nader te bepalen media gebruikt om het aanbod en het werk van het Netwerk Palliatieve Zorg NWN onder de aandacht te brengen. Hiervoor wordt een communicatieplan gemaakt; 2. Globale cursusopzetten (algemene informatie over inhoud, doelgroepen, docent/trainer, data, tijden) voor in de folder en op de website. Daarnaast het aanbod van het Netwerk om cursussen op maat te maken en te geven, evenals coaching van teams en individuele zorgverleners gericht op deskundigheidsbevordering in palliatieve zorgverlening; 3. Referaten die binnen instellingen regelmatig worden gehouden, worden waar mogelijk toegankelijk voor externe belangstellenden en bijtijds (bijvoorbeeld via een mail) onder hun aandacht gebracht; 4. Een eenduidig meetinstrument om de tevredenheid van deelnemers aan cursussen en referaten te meten; 5. Een toegankelijke en effectieve wijze van aanmelding voor cursussen of referaten via de website of mail; 6. Een up to date adressenbestand van instellingen waar folders en affiches naartoe kunnen worden gestuurd; 7. Een up to date mailadressenbestand om activiteiten in het kader van deskundigheidsbevordering te verspreiden; Huub Schreuder Pagina 8 4/26/2012

Resultaten: In 2011 is de basiscursus palliatieve zorg twee keer met succes gegeven, en de cursus voor vrijwilligers In ontmoeting met mensen in de laatste levensfase één keer. Op 14 april is een STEM bewustwordingsbijeenkomst gehouden in de regio, het succesvolle filmsymposium op 6 oktober 2011 in de Windwijzer (Palliatieve Zorg als inspiratiebron). Naast de jaarlijkse bijdrage aan de oncologische Bijscholing van het Vlietlandziekenhuis is een klinische les op de oncologieafdeling Vlietlandziekenhuis over Casemanagement palliatieve zorg NWN gegeven. De eerste digitale nieuwsbrief is in december uitgekomen. Door grotere bekendheid van het Netwerk, ontvangen steeds meer cliënten in hun laatste levensfase de juiste zorg. Om onze inzet ook kwantitatief zichtbaar te maken hebben we voor u de cijfers en getallen over 2011 op een rijtje gezet: Aantal opnames op de palliatieve units regio Nieuwe Waterweg Noord Locatie 2009 2010 2011 Ptu Het Zonnehuis 38 41 34 Ptu De Wetering 21 38 30 Ptu de Tweemaster 12 14 17 Ptu Schiewaegh 16 13 12 Totaal aantal opnames 87 106 93 Bedbezettingspercentage Ptu's Locatie 2009 2010 2011 Ptu Het Zonnehuis 74% 76% 77,9% Ptu De Wetering 82,8% 49% 69,3% Ptu De Tweemaster 52,7% 48% 46,2% Ptu Schiewaegh 77,7% 75,2% 66,9% Gemiddelde ligduur Ptu's Locatie 2009 2010 2011 Ptu Het Zonnehuis 24 26 33 dgn Ptu De Wetering 57 19 34 dgn Ptu De Tweemaster 32 25 20 dgn Ptu Schiewaegh 46 49 47 dgn Huub Schreuder Pagina 9 4/26/2012

Het Zonnehuis, De Wetering en Schiewaegh hebben ieder 3 patiënten met een langer verblijf dan 3 maanden gekend ( gemiddeld zo'n 130 dagen). In De Tweemaster waren dat er geen. Bemiddeling Palliatieve Zorg door Transferverpleging Vlietlandziekenhuis Naar Ptu's NWN 58 patiënten waarvan 21 overleden voor plaatsing Naar Ptu's/Hospices buiten NWN 20 patiënten waarvan 2 overleden voor plaatsing Naar Ptu's/Hospices 2 patiënten waarvan 2 overleden voor plaats van voorkeur bekend was Naar eerstelijns voorziening NWN 54 patiënten waarvan 5 overleden voor plaatsing Naar eerstelijns voorziening buiten NWN 13 patiënten Analyse Vanuit de aangeleverde cijfers Transferverpleging Vlietlandziekenhuis en vanuit de registratie van de casemanagers palliatieve zorg (die de plaatsing op de Ptu-plekken coördineren) is gebleken dat er een redelijk aantal mensen, met name in Schiedam, niet geplaatst konden worden op de plek van hun voorkeur om te overlijden. Hiervoor is in 2011 een registratie bijgehouden waaruit blijkt dat in totaal 42 patiënten niet geplaats konden worden op dat moment dat het wenselijk was. Voor Het Zonnehuis waren er dat 13, De Wetering 7, De Tweemaster 6 en Schiewaegh 16. Van deze groep wachtende patiënten zijn er 11 buiten de regio geplaats, 4 naar andere plekken binnen de regio, 2 patiënten gingen als nog naar huis, 13 overleden in het Vlietland ziekenhuis ( in totaal 95 ligdagen wachttijd)., 12 overleden thuis of in ander ziekenhuis. KDO-chemo bedden KDO-chemo bedden De Wetering 2009 2010 2011 Aantal opnames 1 7 6 Bedbezettingspercentage 52% 79,5% Gemiddelde ligduur 48 dgn 83 dgn Van de 7 patiënten die in 2011 op de KDO-chemo verbleven is 1 patiënt overleden in het ziekenhuis, 3 patiënten zijn naar huis terug gekeerd, 1 patiënt is naar de palliatieve unit verhuist. De andere twee patiënten verbleven begin 2012 nog op de KDO-chemo. Consultatieteam palliatieve Zorg Nieuwe Waterweg Noord Door de manier waarop men werkt binnen het Consultatieteam PZ-NWN (lijkend op het concept Multidisciplinair Begeleidings Teams), o.a. 1 telefoonnummer voor alle vragen betreffende palliatieve zorg, voor iedereen bereikbaar, is het bereik 11,7 op de 10.000 inwoners van NWN. Ter vergelijking is binnen de INKL, regio Rotterdam, het bereik gemiddeld 3,6 op de 10.000 inwoners (jaarverslag consultatie 2009 IKR) Huub Schreuder Pagina 10 4/26/2012

Aantal consultvragen aan het Consultatieteam PZ-NWN geslacht 2009 2010 2011 Mannen 96 103 90 Vrouwen 103 90 113 Totaal aantal consulten 199 193 203 Telefonische consulten 68 82 75 Bedside consulten * 131 111 128 * Sinds de tweede helft van 2004 zijn de bedsideconsulten onderverdeeld in inventariserende- en AIV-huisbezoeken. Alleen het eerste inventariserende huisbezoek wordt als bedsideconsult geregistreerd. De daaruit volgende gesprekken betreffende psychosociale zorg of anders zijn geregistreerd als product Advies, Instructie en Voorlichting bij Careyn. Herkomst vragen aan het Consultatieteam PZ-NWN instantie 2009 2010 2011 Huisarts 64 56 63 Transmuraal MDO Vlietlandziekenhuis 70 73 52 Thuiszorg 47 35 44 Transferbureau 9 11 Cliënt of familie 6 20 Maatschappelijk werk 4 5 overig 18 10 8 Totaal aantal consulten 199 193 203 De meest gestelde diagnose van de patiënten die in het Transmuraal MDO zijn besproken betreft kanker, 183 van de 203 consulten. Hartfalen is 12 maal als diagnose gesteld, COPD en infectieziekte beide 2 maal, nierinsufficiëntie 1 maal. Bestede uren Casemanagers PZ / Verpleegkundig Consulenten PZ product 2009 2010 2011 Consulten (tel. + beds.) 401 uur 301.5 uur 367 uur Huisbezoeken AIV 375.5 uur 514.75 uur 630.5 uur Totaal aantal uren 776.5 uur 816.25 uur 997.5 uur Huub Schreuder Pagina 11 4/26/2012

De gemiddelde tijdsinvestering per huisbezoek is 1 uur en 15 minuten. Dit resulteert in 606 huisbezoeken per jaar in 2011, dit t.o.v. 523 huisbezoeken in 2010. Dit zijn zo'n 12 huisbezoeken per week t.o.v. 10 Hb/week in 2010. Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg - Nieuwe Waterweg Noord De vrijwilligers palliatieve terminale zorg bieden aan een ieder in de laatste levensfase en aan diens naaste(n), daar waar nodig, tijd, aandacht en ondersteuning. (zie ook jaarverslag VPTZ-NWN, website: www.vptz-nwn.nl ) Inzet van vrijwilligers thuis 2009 2010 2011 Aantal aanvragen 42 38 47 Aantal personen 35 35 35 Aantal uren 444 uur 441 uur 475 uur Specialistisch Team Thuiszorg Careyn De inzet van het Specialistisch Team, betreffende morfine- of dormicum pomp, anders dan bij Careyn zelf is als volgt: PTU De Wetering 8 maal PTU De Tweemaster 7 maal PTU Schiewaegh 1 maal Argoszorggroep Thuis 3 maal Huub Schreuder Pagina 12 4/26/2012