in essentie uitgave 4e kwartaal 2014 Beleggingsvisie

Vergelijkbare documenten
verder herstel in 2015 uitgave 1e kwartaal 2015 Beleggingsvisie

beleggingsvisie update Wereldeconomie ontwikkelt zich gunstig ondanks tal van conflicten Scenario s voor de situatie rondom Oekraïne

beleggingsvisie update Lichte wijzigingen in sectorvoorkeuren Financiële markten blijven in december en januari nerveus

beleggingsvisie update Zwakke fase in de mondiale conjunctuur Aandelen blijven aantrekkelijk

beleggingsvisie update Spanningen blijven vooralsnog lokaal Lage inflatie, geen echte deflatie Kleine accentverschuiving op het gebied van vastgoed

koers houden uitgave 2e kwartaal 2013 Beleggingsvisie

op stoom uitgave 4e kwartaal 2013 Beleggingsvisie

2e kwartaal Export drijft Europees herstel. Ben Steinebach

beleggingsvisie update Markten sorteren voor op nieuwe fase Industrie en informatietechnologie verder ophogen

op stoom uitgave 4e kwartaal 2013 Beleggingsvisie

beleggingsvisie update Iets minder risico in de portefeuilles is gewenst IMF en Angelsaksische wereld te somber over Europa

een nieuwe impuls uitgave 3e kwartaal 2014 Beleggingsvisie

beleggingsvisie update Amerikaans voorjaar positief voor financiële markten Renteverwachtingen wereldwijd neerwaarts bijgesteld

De fiscaal vriendelijke en flexibele uitkering voor nu en later Eén van de drie Fiscale Vermogens Oplossingen van ABN AMRO

beleggingsvisie Toegenomen turbulentie op de meeste financiële markten Aandelen blijven ongeveer neutraal

meesterlijke selectie uitgave 2e kwartaal 2014 Beleggingsvisie

10-jaars rente Duitsland. 10-jaars rente VS. Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 4 e kwartaal 2017

ABN AMRO Turbo Tip 29 Sluiting Suiker short

beleggingsvisie update Winterweer verstoort Amerikaanse indicatoren Overwogen belang in aandelen op een iets lager peil

beleggingsvisie update Kans op GREXIT en BREXIT vooralsnog gering Nieuw evenwicht voor olieprijs en verdere verzwakking euro verwacht

ABN AMRO Turbo Tip 8 Close Goud Turbo Long 26 April 2011, 16:00u

beleggingsvisie Groeivertraging met toegenomen risico van recessie

beleggingsvisie update Verdere verkleining van het belang in (staats)obligaties Griekenland blijft risico voor financiële markten

ABN AMRO 5,125% obligatie in AUD

Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 3 e kwartaal Bron: Reuters

ABN AMRO 4,375% obligatie in NOK

beleggingsvisie update Iets minder risico in de portefeuilles is gewenst IMF en Angelsaksische wereld te somber over Europa

uw risicoprofiel Inzicht in de kansen en risico s van uw beleggingen

De voordelige en flexibele uitkering voor later Eén van de drie Fiscale Vermogens Oplossingen van ABN AMRO

ABN AMRO 4,25% rentevast obligatie

nieuwe wegen naar groei uitgave 1e kwartaal 2013

beleggingsvisie Centrale banken bieden wederom steun Sector gezondheidszorg is aantrekkelijker geworden

beleggingsvisie update Verlaging aandelenbelang om risico s te beperken Wereldeconomie in 2015 wat zwakker gegroeid

5 FINANCIËLE IDEEËN VOOR MEER INVLOED OP UW INKOMEN VOOR LATER

het roer houden uitgave 1e kwartaal 2016 Beleggingsvisie

QE in de eurozone: bezit van de zaak, einde van het vermaak?

beleggingsvisie Tijdelijke hapering in mondiaal economisch groeiverloop Onder de loep Defensiever profiel aandelen terecht

DOUBLEDIVIDEND OUTLOOK 2015 KWALITEIT ONAFHANKELIJK BETROKKEN

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 1. Derde kwartaal 2012

beleggingsvisie Twijfel over wereldeconomie Aandelenpositie blijft ongeveer neutraal

beleggingsvisie Geleidelijk verbeterende wereldeconomie Aandelen blijven aantrekkelijker dan andere beleggingen

beleggen zoals u dat wilt

beleggingsvisie update Fors overwogen belang in aandelen gehandhaafd Invloed groeivertraging China op wereldeconomie tijdelijk

beleggingsvisie update Grexit nog steeds niet uitgesloten maar minder impact Onrust leidt niet tot beleidswijzigingen

ondernemend investeren en coachen

beleggingsvisie update Positief scenario tekent zich af Hervormingen in Japan Beleggingsbeleid in het teken van risico-acceptatie

ABN AMRO 5,00% Obligatie in EUR

beleggingsvisie Groeivertraging maar vermoedelijk geen recessie

INVINCO BENELUX. Hoe ver gaat de Euro nog zakken?

ING Investment Office Publicatiedatum: 5 oktober 2016, uur

AEGON Equity Fund. vierde kwartaal 2006

Maandbericht Beleggen April 2015

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Eerste kwartaal januari 2015 t/m 31 maart 2015

Welke hypotheek past bij mijn persoonlijke en financiële situatie?

Oktober Macro & Markten. 1. Rente en conjunctuur :

beleggingsvisie update Wereldeconomie aan de vooravond van verder herstel Beleggen in Azië Europa in de belangstelling bij beleggers

ABN AMRO Profielfondsen

beleggingsvisie update Verzwakking van de mondiale economische cyclus Aandelen blijven aantrekkelijk Duitse obligaties opnieuw extreem duur

Presentatie beleggingsresultaten eerste kwartaal 2018 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

beleggingsvisie het roer houden Vergelijking met 2008 is voor de economische vooruitzichten niet gerechtvaardigd

Interpolis Obligaties 3e kwartaal 2012

November MaandJournaal. Special Outlook Aantrekkelijke aandelenmarkten.

beleggingsvisie Problemen met overheidsschulden op de voorgrond Een meer gebalanceerde positionering voor zakelijke waarden

Dual Currency Deposit

Maandbericht Beleggen Januari 2016

Maandbericht Beleggen December 2015

beleggingsvisie update Overwogen belang aandelen en onderwogen belang obligaties gehandhaafd

Bericht 3 e kwartaal September 2014

vermogensbeheer oog voor de toekomst Preferred Banking

Update april 2015 Beleggen

nieuwe wegen naar groei uitgave 1e kwartaal 2013 Beleggingsvisie

Je Hypotheek in 7 stappen

Eerder technische dan fundamentele correctie 7 februari 2018

Beleggingsvisie update

Beleggingsvisie. Kenniscentrum VermogensAdvies & Beleggen PLATFORM VOOR GROEI. Uitgave 1e kwartaal 2017

beleggingsvisie update Hogere groei van de wereldeconomie Omstandigheden zijn ideaal voor aandelen De Nederlandse economie groeit weer in 2014

uw vermogensrapportage online Internet Bankieren

Maandbericht Beleggen Maart 2016

Toen mijn vader overleed, kregen we een aardige erfenis. Hij belegde altijd, maar ik heb daar geen verstand van. Ik werd altijd zenuwachtig als hij

ABN AMRO index coupon note

Welkom bij het webinar over de beleggingsresultaten van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI in het derde kwartaal van 2015

ABN AMRO coupon notes

Licht op energie ( november)

Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal oktober 2014 t/m 31 december 2014

ING Investment Office Publicatiedatum: 12 juli 2017, uur

Top 5 beleggingsfondsen

Uw ontslagvergoeding in banksparen

ABN AMRO Profielfondsen voor wie beleggen eenvoudig wil houden

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 3. Tweede kwartaal 2012

Persbericht ABP, eerste halfjaar 2008

beleggingsvisie update Wereldeconomie aan de vooravond van verder herstel Beleggen in Azië Europa in de belangstelling bij beleggers

Doelgericht en fiscaal vriendelijk Eén van de drie Fiscale Vermogens Oplossingen van ABN AMRO

Toen mijn vader overleed, kregen we een aardige erfenis. Hij belegde altijd, maar ik heb daar geen verstand van. Ik werd altijd zenuwachtig als hij

ABN AMRO. verzekeringen. Marktontwikkelingen & vooruitzichten. Portefeuilleverdeling & fondsselectie. Rendement. Profielfonds 5. Derde kwartaal 2012

Marktwaarde van de pensioenverplichtingen in het derde kwartaal gestegen van miljoen naar miljoen ( miljoen ultimo Q4 2013).

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

ING Maandbericht Beleggen April 2014

Presentatie beleggingsresultaten over eerste kwartaal van 2017 van de Life Cycle Fondsen van Aegon PPI. Bas Endlich Jacob Vijverberg 1

Terugblik. Maandbericht maart 2018

vermogensbeheer oog voor de toekomst Preferred Banking

Transcriptie:

in essentie uitgave 4e kwartaal 2014 Beleggingsvisie

4e kwartaal 2014 In essentie De wereld kent momenteel een aantal gevaarlijke conflicten zoals rondom Oekraïne, de Gazastrook en met Islamic State in Irak en Syrië. Deze leiden tot veel slachtoffers, evenals overigens de uitbraak van het ebolavirus in West-Afrika. Op de financiële markten hebben deze ontwikkelingen een paar effecten. Het leidt tot grotere koersfluctuaties dan normaal en er zou een (opwaarts) effect van kunnen uitgaan op de olieprijs. Dat laatste is het gebruikelijke transmissiekanaal van spanningen in het Midden Oosten naar de wereldeconomie. En tenslotte zijn er nog de daadwerkelijke effecten van de wederzijdse sancties die het Westen en Rusland elkaar opleggen. Deze sancties remmen de economische groei in alle getroffen landen omdat er minder exportmogelijkheden zijn. We zijn niet overdreven bang dat deze ontwikkelingen de wereldeconomie en de financiële markten ernstig en langdurig zullen verstoren. In de eerste plaats zijn de effecten niet uitgesproken sterk. De olieprijs is nog niet gestegen, integendeel. Op de aandelenmarkten en de obligatiemarkten hebben zich inderdaad wat grotere fluctuaties voorgedaan, maar die zijn toch betrekkelijk gering en kortdurend gebleven. En de effecten van de sancties zullen beperkt blijven omdat de handelsrelaties relatief gering zijn en het risico op ernstige escalatie niet al te groot lijkt. Ten tweede zijn er in de wereld voldoende tegenkrachten aanwezig. Denk daarbij aan de lage rente die centrale banken al geruime tijd in stand houden, het ruime aanbod van energie in de wereld en de veerkracht die zowel de Amerikaanse als de Chinese economie bezitten. Dit alles zal de recente zwakte van de Europese economieën tijdelijk doen zijn. Toch moeten we ook constateren dat de wereld ook voor beleggers complexer is geworden. Structurele veranderingen zullen het gevolg zijn, bijvoorbeeld in de vorm van een nieuwe energiepolitiek, die Europa minder afhankelijk maakt van Rusland en het Midden Oosten. Dat zijn de ontwikkelingen die in essentie belangrijk zijn en waarmee beleggers rekening moeten houden. Ben Steinebach Hoofd Beleggingsstrategie ABN AMRO

Wereldeconomie ontwikkelt zich gunstig ondanks conflicten De vooruitzichten voor de wereldeconomie en vooral voor de Amerikaanse economie blijven gunstig, ondanks allerlei geopolitieke spanningen. Toch leidt dit laatste, vooral de spanningen rondom Oekraïne, in de eurozone tot enige verslechtering in dit beeld. Deze verzwakking is volgens ons tijdelijk omdat wij verwachten dat de situatie niet heel sterk zal escaleren. In de opkomende landen vinden op dit moment ontwikkelingen plaats die per regio verschillen. Marktomgeving > pagina 2 Verwachtingen voor het monetaire beleid in de VS en de eurozone In het Amerikaanse Jackson Hole zijn eind augustus centrale bankiers bijeen geweest om van gedachten te wisselen over het monetaire beleid. Vooral de speeches van Janet Yellen en Mario Draghi trokken de aandacht omdat de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) en de Europese Centrale Bank (ECB) op een cruciaal punt staan met hun beleid. Sinds Jackson Hole en de beleidsvergadering van de ECB op 4 september zijn de verwachtingen voor het beleid van de Fed en van de ECB gewijzigd in een tegengestelde richting. Special > pagina 4 Geen wijzigingen in het beleggingsbeleid Hoewel de beleggingsomgeving erg in beweging is, houden wij onverkort vast aan ons bestaande beleggingsbeleid. We blijven fors overwogen in aandelen, met een accent op Europa en opkomende markten. In ons obligatiebeleid handhaven we de bestaande onderweging, met name voor staatsobligaties en we zoeken wat extra rendement in bedrijfsobligaties. Vooruitzichten > pagina 5 pagina > 1

marktomgeving Veranderingen in ramingen 10-jaars rente Hoewel de vooruitzichten voor de wereldeconomie er - ondanks allerlei geopolitieke spanningen - gunstig uitzien, is er in de eurozone sprake van een verslechtering in dit beeld. Daarmee loopt deze regio erg uit de pas met de ontwikkeling van de Amerikaanse economie, Dit is ook zichtbaar in het uiteenlopen van het monetaire beleid (zie ook Special op pagina 4). Deze zwakke economische ontwikkeling is een van de redenen dat wij onze ramingen voor de kapitaalmarktrente hebben verlaagd, in Europa nog net iets sterker dan in de Verenigde Staten. Daar past dan ook een verdere verlaging bij van de euro tegenover de dollar. In de opkomende landen vindt op dit moment een ontwikkeling plaats die per regio verschilt. Zwakte in de eurozone van tijdelijke aard De zwakte van de eurozone is zichtbaar sinds het begin van het tweede kwartaal. Niet alleen stokte de economische groei in de regio, maar ook de vertrouwensindicatoren van zowel producenten als consumenten zijn in bijna alle landen aan het verslechteren. Een belangrijke oorzaak kan liggen in de opgelopen spanningen tussen het Westen en Rusland over Oekraïne, die de eurozone sterker raken dan de Verenigde Staten. In de scenario s die we vorige maand hebben geschetst, dreigen we inmiddels op te schuiven naar het eerste alternatieve scenario met enige escalatie van de sancties over en weer. Dat heeft volgens ons overigens geen grote, langdurige effecten op het economisch beeld in de eurozone. Wij verwachten dat de huidige hapering dan ook tijdelijk is en dat de eurozone geleidelijk aan zal aansluiten bij het conjunctuurverloop in de Verenigde Staten. De eerste positieve signalen kwamen begin september uit Duitsland waar de industrie in juli een veel sterkere ontwikkeling heeft doorgemaakt dan was verwacht. Niettemin hebben wij onze ramingen voor deze rente in de komende anderhalf jaar naar beneden bijgesteld met het oog op de sterk gedaalde kapitaalmarktrente in de landen van de eurozone. Daarbij gaan we nog steeds uit van een stijging, maar tot een lager niveau dan we tot dusverre aannamen. Verenigde Staten en opkomende landen In tegenstelling tot de eurozone groeit de Amerikaanse economie in een alleszins bevredigend tempo. Hoewel de 8-09-2014 ultimo 2014 ultimo 2015 Duitsland oud 0,94 1,8 2,4 nieuw 0,94 1,0 1,6 Verenigde Staten oud 2,46 3,1 3,8 nieuw 2,46 2,6 3,3 Verenigd Koninkrijk oud 2,47 3,2 3,9 nieuw 2,47 2,6 3,2 Bron: Economisch Bureau ABN AMRO Door de hernieuwde economische zwakte in de eurozone en het ruime beleid van de ECB is de kapitaalmarktrente vooral in Europa - maar ook in de Verenigde Staten - fors gedaald. Omdat de rente langer laag zal worden gehouden, hebben we de ramingen voor de kapitaalmarktrente tot ultimo 2015 neerwaarts aangepast, waarbij overigens nog steeds een stijging resulteert. werkgelegenheid in augustus met slechts 142.000 banen is gestegen, bedroeg de economische groei in het tweede kwartaal 4,2% op jaarbasis en is de werkloosheid verder gedaald tot 6,1% van de beroepsbevolking. Ook andere indicatoren, zoals de stemmingsindex van inkoopmanagers, onderstrepen de huidige kracht van de economie. Het is opvallend dat de Amerikaanse kapitaalmarktrente daar amper in opwaartse zin op heeft gereageerd. Toch is het renteverschil met de eurozone, als gevolg van een rentedaling daar, wel wat opgelopen en dat heeft geleid tot een stijging van de dollarkoers. Dat is gunstig voor de economische groei in de eurozone en, via opwaartse druk op de invoerprijzen, ook voor het verminderen van de deflatoire druk. Een sterkere dollar is in beginsel ook profijtelijk voor de opkomende landen. De afgelopen maanden rees er regelmatig twijfel aan het vermogen van deze landen om hun hoge groeitempo te handhaven. Met name voor de Aziatische opkomende landen zijn de verwachtingen onlangs weer positiever geworden als gevolg van recente hervormingen en stimuleringsmaatregelen. Voor Latijns Amerika is dat niet het geval en opkomend Oost-Europa heeft veel last van de spanningen rondom Oekraïne. Een sterkere dollar zal al deze regio s echter een impuls geven, waardoor de groei weer in de buurt komt van het tempo van voorheen. pagina > 2

marktontwikkelingen Sinds medio augustus toen de vorige Beleggingsvisie tot stand kwam zijn de financiële markten weer tot rust gekomen. De geopolitieke spanningen zijn niet verdwenen maar beleggers zijn er wellicht wat meer aan gewend geraakt. De vermindering van risico-aversie heeft de vlucht uit aandelen naar obligaties vooralsnog tot staan gebracht. Aandelenkoersen zijn weer gestegen tot de niveaus van begin juli, voordat de correctie begon. De bewegingen op de obligatiemarkten zijn in dezelfde periode veel geringer geweest, hoewel in Duitsland en ook in de Zuid-Europese landen nieuwe laagtepunten zijn bereikt. Europese aandelen herstellen sterker van grotere daling Geopolitieke spanningen zijn er op veel plaatsen in de wereld; daarnaast eist de ebola-epidemie in West-Afrika tal van slachtoffers. Desondanks gaat er van dit laatste en van veel conflicten weinig invloed uit op de internationale financiële markten. Slechts de spanningen tussen het Westen en Rusland over Oekraïne en de sancties die over en weer worden ingesteld, verslechteren het economisch beeld enigszins, vooral in Europa. Ondanks een recente escalatie van sancties, blijven de effecten voor de wereldeconomie echter nog steeds beperkt. Bovendien hebben de gepubliceerde bedrijfswinsten de verwachtingen in het algemeen overtroffen. Dat gold weliswaar vooral voor de Verenigde Staten, maar in mindere mate ook wel in Europa. Daar staat tegenover dat de renteverwachtingen, met name in Europa neerwaarts zijn gericht, wat aandelen in relatieve zin aantrekkelijk maakt. Onder invloed van deze ontwikkelingen hebben de aandelenmarkten zich de afgelopen maand goed weten te herstellen. In Europa bedroeg de stijging van de Eurostoxx-600 tussen 13 augustus en 3 september bijna 4%, wat de stijging tot dusverre dit jaar terugbracht op bijna 4,5%. Vooral de Spaanse aandelenmarkt reageerde voorspoedig met respectievelijke stijgingen van 4,5% en 8,5% als uitvloeisel van de positieve verwachtingen voor de Spaanse economie. De Amerikaanse aandelenmarkten, die in juli minder sterk waren gedaald, stegen de afgelopen maand wat minder sterk maar presteerden dit jaar tot dusverre wel sterker dan hun Europese tegenhangers. Koersverloop van de euro in dollars USD 1,65 1,60 1,55 1,50 1,45 1,40 1,35 1,30 1,25 1,20 1,15 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 EUR/USD Bron: Datastream De kapitaalmarktrente is in de Verenigde Staten minder sterk gedaald dan in de eurozone, waardoor het verschil tussen beide is opgelopen. Daardoor is de dollar aantrekkelijker geworden en de euro gedaald tegenover de Amerikaaanse dollar. Dit is gunstig voor de toekomstige groei in de eurozone en voor het vermijden van deflatie. Lagere rente op Europese kapitaalmarkten Hoewel de vlucht uit aandelen naar obligaties de afgelopen maand is verminderd, zijn de obligatierentes vooral in Europa nog wel wat verder gedaald. In de Verenigde Staten bedraagt de daling van de rente op 10-jaars staatsobligaties dit jaar circa 0,6%-punt, maar sinds medio augustus is daar niets meer bijgekomen. In Europa daalden de rentes in die periode wel verder. In de sterke eurolanden bedroeg de daling sinds medio augustus circa 0,15%-punt waardoor de rente in Duitsland verder onder de 1% dook (0,89%). In de Zuid-Europese landen was de daling in die periode ongeveer het dubbele, waardoor de Spaanse en de Italiaanse 10-jaars rente zelfs onder de Amerikaanse 10-jaars rente uitkwam met respectievelijk 2,2%, 2,4% en 2,5%. De totale rentedaling bedraagt in Italië en Spanje dit jaar nu respectievelijk 1,75%-punt en 1,95%-punt. Belangrijke oorzaken zijn de hernieuwde verslechtering van de economische vooruitzichten voor de eurozone, die voortvloeien uit de toegenomen geopolitieke onzekerheden. Hoewel de effecten hiervan volgens ons beperkt zullen blijken te zijn, gaat er de laatste maanden wel een negatieve invloed vanuit op allerlei vertrouwensindicatoren. Daarnaast spelen de verwachtingen ten aanzien van het beleid van de ECB een rol bij de rentedaling (zie ook de Special op pagina 4). In de Verenigde Staten zijn de verwachtingen voor het beleid van de Fed door toenemende groei en inflatie juist tegengesteld. pagina > 3

special Verloop aandelenindices 2007-2014 Het monetaire beleid na Jackson Hole Jaarlijks vindt in het Amerikaanse skioord Jackson Hole in Wyoming de conferentie van centrale bankiers plaats. Daarbij wordt het meest uitgekeken naar de speeches van de vertegenwoordigers van de belangrijkste centrale banken. Dit jaar was de belangstelling voor de Federal Reserve (Fed) en de Europese Centrale Bank (ECB) extra groot omdat beide centrale banken in een cruciale zij het totaal verschillende fase van hun beleid zijn aangekomen. De Fed heeft, na een aantal jaren van zeer stimulerend beleid, deze stimulansen bijna afgebouwd en moet vervolgens beslissen op welk moment en hoe sterk zij de rente zal verhogen. De ECB staat daarentegen voor de opgave om dreigende deflatie te bestrijden. 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 2007 Index: 1 jan 2007 = 100 2008 2009 2010 S&P-500 2011 2012 2013 2014 Eurostoxx-600 AEX Bron: Datastream Janet Yellen valt een beetje van haar geloof af Janet Yellen, sinds begin dit jaar de voorzitter van de Fed, staat bekend als iemand die eerder een stimulerend beleid nastreeft dan dat ze hard op de monetaire rem wil trappen. Argumenten vindt ze in de situatie op de arbeidsmarkt, die volgens haar minder goed is dan uit de sterk gedaalde werkloosheid zou blijken. Met name het hoge percentage parttimers (dat graag fulltime zouden willen werken) en de hoge langdurige werkloosheid spelen daarbij een rol en versluieren volgens Yellen de werkelijke zwakte op de arbeidsmarkt. Inmiddels ligt de werkloosheid met 6,1% van de beroepsbevolking onder de raming die de Fed zelf voor eind dit jaar hanteert. In haar speech op de conferentie van Jackson Hole liet Yellen doorschemeren dat ze verrast is door de sterke daling van de werkloosheid en de onderliggende kracht van de Amerikaanse economie. Ook andere leden van het beleidscomité hebben recent aangegeven dat de Amerikaanse economie sterk genoeg is om een renteverhoging te verdragen. Volgens ons is die medio 2015 te verwachten, maar na Jackson Hole is de waarschijnlijkheid wel toegenomen dat die er eerder komt. Mario Draghi tart de Duitsers In de eurozone is de inflatie in augustus verder gedaald: van 0,4% in juli tot 0,3% ten opzichte van een jaar eerder. Dit baart de ECB grote zorgen in het licht van de opnieuw verzwakkende Europese economie en de lager dan gewenste kredietverlening aan vooral het midden- en kleinbedrijf. In juni heeft de ECB al maatregelen voorgesteld om de kredietverlening te stimuleren, die grotendeels overigens pas deze maand (september) zullen ingaan. In De aandelenkoersen in de Verenigde Staten en Europa hebben sinds medio 2012 hele mooie stijgingen laten zien, waarbij de Amerikaanse aandelen aanzienlijk sterker zijn gestegen. Ook is de correctie van juli dit jaar meer dan volledig goedgemaakt en heeft de S&P-500 nieuwe records geschreven. Mede door de nabijheid van Oekraïne is dat laatste in Europa (nog) niet het geval. Jackson Hole heeft ECB-president Draghi de lidstaten van de eurozone opgeroepen de ruimte in hun overheidsbegroting maximaal te gebruiken om de economische groei te stimuleren. Dat is hem al komen te staan op kritiek van de Duitse regering die wil dat landen hun overheidstekorten veel verder terugdringen. Daarnaast heeft Draghi aangegeven dat de ECB klaar staat om zelf de nodige extra maatregelen te nemen. Dat deed hij op 4 september met een verlaging van alle officiële rentetarieven, met de toevoeging dat het laagste niveau nu is bereikt. Daarmee stimuleert Draghi de banken om zich in september meteen grootscheeps in te schrijven op de in juni aangekondigde liquiditeitsinjecties (voor september en december). Daarnaast ontvouwde hij plannen voor opkoopprogramma s van Asset Backed Securities en gedekte obligaties. Dit alles moet de groei stimuleren en deflatie afwenden. Een verdergaand programma van kwantitatieve verruiming (QE), zoals de Fed heeft uitgevoerd, was kennelijk nog een brug te ver en zou de Duitsers vermoedelijk teveel tegen de haren instrijken. pagina > 4

vooruitzichten Aandelen blijven favoriete beleggingscategorie Hoewel de (geopolitieke) risico s amper zijn afgenomen, blijven aandelen onze favoriete beleggingscategorie. Belangrijke drijvende krachten zijn het ruime monetaire beleid, leidend tot een omgeving met lage rentes, verder verbeterende bedrijfsresultaten, aantrekkelijke waarderingen en een verminderd systeemrisico. Binnen een overwogen belang van aandelen als geheel hebben we een voorkeur voor Europese aandelen en aandelen in opkomende markten ten koste van Amerikaanse aandelen. De groei in Europa ligt weliswaar lager dan in de Verenigde Staten, maar de potentie voor verbetering is groter en de waarderingen zijn lager. Daarbij komt dat in de Verenigde Staten geleidelijk aan geanticipeerd zal gaan worden op een renteverhoging door de Federal Reserve. Opkomende landen vinden hun groeitempo geleidelijk aan terug, mede gesteund door een sterkere dollar. Ook onze sectorvoorkeuren hebben we ongewijzigd gelaten met een overwogen belang in de sectoren basismaterialen, informatietechnologie en gezondheidszorg. Ook op lagere niveaus leidt rentestijging tot vermogensverlies We hebben onze verwachtingen voor de rente op 10-jaars staatsobligaties neerwaarts bijgesteld als uitvloeisel van zowel het beleid van de ECB als de daadwerkelijke renteontwikkeling dit jaar. Toch resulteert nog steeds een stijging van de rente in de komende zestien maanden. Dat betekent dat obligatiebeleggers rekening moeten blijven houden met vermogensverlies. Daarom handhaven we onverkort ons onderwogen belang in obligaties als gehele beleggingscategorie. Daarbinnen blijven we fors onderwogen in staatsobligaties met uitzondering van Spaanse en Italiaanse obligaties waarop nog steeds wat extra rendement is te verwachten. Daarnaast zoeken we ook extra rendement in bedrijfsobligaties, zowel van bedrijven met een zeer hoge kredietwaardigheid als van bedrijven die high-yield obligaties uitgeven. Bij deze laatste gaat het hogere rendement weliswaar gepaard met een hoger risico, maar dat is naar onze mening gerechtvaardigd omdat de faillissementsrisico s sterk zijn afgenomen door de gunstige economische vooruitzichten. Vastgoed en grondstoffen De vooruitzichten voor vastgoedbeleggingen blijven goed als uitvloeisel van de laagblijvende rente en het aantrekkelijke dividendrendement. Daarmee zijn deze beleggingen met name interessant voor beleggers die rechtstreeks inkomen willen genereren. We handhaven ons overwogen belang in zowel de defensievere profielen (2 en 3) als in de offensievere profielen (4 en 5). Regionaal hebben we nog altijd een voorkeur voor Noord-Amerika boven Europa (neutraal) en Azië (onderwogen). Hoewel de gunstige economische vooruitzichten ook voor opkomende landen steun kunnen geven aan grondstofprijzen, zijn er argumenten voor een daling. Dat geldt bijvoorbeeld voor prijzen van edele metalen (door een rentestijging in de Verenigde Staten). Voor de energieprijzen, die ondanks de geopolitieke spanningen niet zijn gestegen, verwachten we een stabilisatie. Per saldo handhaven we een neutrale opinie. pagina > 5

Algemene Disclaimer De in dit document aangeboden informatie is opgesteld door Vermogensadvies en Vermogensbeheer Nederland van ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) en is bedoeld als informatie in algemene zin en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De informatie mag daarom nadrukkelijk niet beschouwd worden als een advies of als een voorstel of aanbod tot 1) het kopen van beleggingsproducten en/of 2) het afnemen van beleggingsdiensten noch als een beleggingsadvies. Beslissingen op basis van de informatie uit dit document zijn voor uw eigen rekening en risico. De informatie en voorwaarden die van toepassing zijn op door ABN AMRO aangeboden beleggingsproducten en beleggingsdiensten verleend door ABN AMRO kunt u vinden in de Voorwaarden Beleggen ABN AMRO die verkrijgbaar zijn via www.abnamro.nl/beleggen. Hoewel ABN AMRO tracht juiste, volledige en actuele informatie uit betrouw baar geachte bronnen aan te bieden, verstrekt ABN AMRO expliciet noch impliciet enige garantie dat de aangeboden informatie in dit document juist, volledig of actueel is. ABN AMRO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. De in dit document opgenomen informatie kan worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht. ABN AMRO is niet verplicht de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. ABN AMRO en/of haar agenten of onderaannemers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van enige schade (met inbegrip van gederfde winst), die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie die u in dit document wordt aangeboden of het gebruik daarvan. ABN AMRO, of de rechthebbende, behoudt alle rechten (waaronder auteursrechten, merkrechten, octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten) met betrekking tot alle in dit document aangeboden informatie (waaronder alle teksten, grafisch materiaal en logo s). Het is niet toegestaan de informatie uit dit document te kopiëren of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te vermenigvuldigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ABN AMRO of rechtmatige toestemming van de rechthebbende. U mag de informatie in dit document wel afdrukken voor uw eigen persoonlijk gebruik. US Person Disclaimer ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in respectievelijk de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934 en de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, noch in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika. Tenzij zich op grond van de hiervoor genoemde wetten een uitzondering voordoet, is de beleggingsdienstverlening van ABN AMRO, inclusief (maar niet beperkt tot) de hierin omschreven beleggingsproducten en beleggingsdiensten, alsmede de advisering daaromtrent niet bestemd voor Amerikaanse ingezetenen ( US Persons in de zin van vorenbedoelde wet- en regelgeving). Dit document of kopieën daarvan mogen niet worden verzonden of meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan Amerikaanse ingezetenen. Onverminderd het voorgaande is het niet de intentie de in dit document beschreven beleggingsdiensten en/of beleggingsproducten te verkopen of te distribueren of aan te bieden aan personen in landen waar dat ABN AMRO op grond van enig wettelijk voorschrift niet is toegestaan. Een ieder die beschikt over dit document of kopieën daarvan dient zelf na te gaan of er wettelijke beperkingen bestaan tegen de openbaarmaking en verspreiding van dit document en/of het afnemen van de in dit document beschreven beleggingsdiensten en/of beleggingsproducten en zodanige beperkingen in acht te nemen. ABN AMRO is niet aansprakelijk voor schade als gevolg van beleggingdiensten en/of beleggingsproducten die in strijd met de hiervoor bedoelde beperkingen zijn afgenomen. Colofon Auteur: Ben Steinebach, Hoofd Beleggingsstrategie van ABN AMRO Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze nieuwsbrief? Neem dan contact op met uw beleggingsadviseur of vermogensbeheerder. ABN/AAA83055