beleggingsvisie Twijfel over wereldeconomie Aandelenpositie blijft ongeveer neutraal

Transcriptie

1 beleggingsvisie Mei 2012 Vermogensadvies en Vermogensbeheer zeswekelijkse nieuwsbrief Twijfel over wereldeconomie Het IMF verwacht dat de wereldeconomie in 2012 met 3,5% zal groeien en in 2013 met 4,1%. Hoewel de Europese economie zich momenteel in een milde recessie bevindt, achten wij de kans dat er een mondiale recessie optreedt gering. Niettemin signaleren ook wij dat veel economische indicatoren de laatste tijd zwakker zijn dan enige tijd geleden. Marktomgeving > pagina 2 Aandelenpositie blijft ongeveer neutraal De risico-aversie op de aandelenmarkten is vanaf medio maart weer toegenomen en heeft een deel van de rally sinds eind november teniet gedaan. Ondanks het bij tijd en wijle opflakkeren van de crisis verwachten we dat Europese politici voortgang blijven boeken in het oplossen ervan. Gezien de positieve fundamentele ontwikkeling bij beursgenoteerde bedrijven achten we het gerechtvaardigd onze neutrale positie in aandelen te handhaven. Vooruitzichten > pagina 5 Verwachte rentestijging rechtvaardigt onderwogen belang in obligaties Onder de aanname dat de schuldencrisis wordt beheerst zal er een normalisatie op de obligatiemarkten plaatsvinden, resulterend in een geleidelijke en beperkte stijging van de rente. Daarom handhaven we een onderwogen belang in obligaties. Het daadkrachtige beleid van de ECB heeft positieve effecten gehad maar is ook niet zonder risico s, zeker niet voor Spaanse en Italiaanse banken. Vooruitzichten en special > pagina 4 en 5

2 marktomgeving De groei van de wereldeconomie is de afgelopen maanden enigszins afgenomen. De belangrijkste oorzaken daarvoor zijn de opgelopen olieprijs, de bezuinigingen, die vooral Europese overheden doorvoeren, en het lage vertrouwen bij zowel consumenten als producenten, waardoor de groei van de bestedingen achterblijft. Waar economische indicatoren tot voor kort de verwachtingen overtroffen, is er sindsdien op zijn best sprake van een ontwikkeling conform de verwachtingen. Gematigd scenario wereldeconomie Volgens de halfjaarlijkse World Economic Outlook van het IMF zal de mondiale economische groei dit jaar terugvallen tot 3,5%, vergeleken met 3,9% in 2011 om in 2013 aan te trekken tot ruim 4%. De opkomende landen, die inmiddels ruim een derde van de wereldeconomie uitmaken nemen daarbij ruim twee derde van de groei voor hun rekening. In het westen en Japan blijft het groeitempo bescheiden en zelfs onder het trendmatige niveau. In de eurozone kan zelfs worden gesproken van een milde recessie, die naar onze mening overigens het dieptepunt inmiddels heeft bereikt. In de tweede helft van dit jaar zal naar onze mening de Europese economie weer geleidelijk opveren. De sterkste groei vindt nog steeds plaats in Zuid Oost Azië. In China waar de doelstelling voor de groei is verlaagd van 8% tot 7,5% en waar meer nadruk zal worden gelegd op de binnenlandse consumptie, ligt het feitelijke groeitempo nog steeds boven de 8%. In ons basisscenario, dat we een waarschijnlijkheid van 70% toedichten, zal een wereldwijde recessie mede daardoor achterwege blijven. Ramingen IMF en ABN AMRO IMF ABN AMRO Verenigde Staten 2,1 2,4 2,3 2,4 Eurozone -0,3 0,9-0,5 1,0 Verenigd Koninkrijk 0,8 2,0 0,6 1,5 Japan 2,0 1,7 1,9 1,3 Opkomend Azië 7,3 7,9 6,9 7,2 - China 8,2 8,8 8,2 8,0 - India 6,9 7,3 7,8 8,5 Latijns Amerika 3,7 4,1 4,0 4,5 - Brazilië 3,0 4,1 3,5 4,5 Oost Europa 1,9 2,9 3,0 3,5 Wereld 3,5 4,1 3,4 3,9 Bron: IMF en ABN AMRO Economisch Bureau Economische groei blijft laag in het Westen en Japan. in de opkomende landen blijft de groei hoog, hoewel iets lager dan de afgelopen jaren. Financiële markten ongerust Hoewel het IMF evenmin een mondiale recessie verwacht, ziet het een heropleving van de Europese schuldencrisis als het belangrijkste risico. De financiële markten reageren recentelijk ook meer gespannen wanneer (Europese) overheden melden dat de beoogde verlaging van begrotingstekorten niet wordt gerealiseerd, zoals dat onlangs het geval was met Spanje. Niettemin wordt in vooral de zuidelijke Europese landen fors bezuinigd om deze doelstellingen wel te halen, enerzijds om de schuld naar houdbare niveaus te brengen en anderzijds ook om toegang tot de kapitaalmarkten te houden. Een diepere recessie, die de problematiek verder verscherpt, wordt daarbij voor lief genomen. Ook in de Verenigde Staten is sprake van een onhoudbare staat van de overheidsfinanciën op de middellange termijn en dus de noodzaak tot bezuinigingen. Min of meer onbedoeld zou dat volgend jaar al kunnen gebeuren als een tijdelijke belasting verlaging afloopt en niet verlengd wordt. In dat geval resulteert er een negatieve impuls van 3,5% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) in De ongewisse uitkomst van de aanstaande presidentsver kiezingen in november maakt de beleidsmatige onzekerheden echter buitengewoon groot.

3 marktontwikkelingen Door iets meer daadkracht van Europese regeringsleiders, twee zeer omvangrijke liquiditeitsinjecties in het Europese bankwezen door de Europese Centrale Bank (ECB) en verbeterende economische indicatoren is de stemming op de internationale financiële markten sinds december 2011 aanzienlijk verbeterd. Toch sloeg medio maart de vrees voor een heropleving van de Europese schuldencrisis weer toe toen Spanje meldde dat het de beoogde verlaging van het overheidstekort niet kon realiseren. Markten worden gevoeliger voor dit soort berichten en daardoor neemt de risico-aversie opnieuw toe. Opnieuw uiteenlopende Europese obligatiemarkten Amerikaanse en Duitse staatsobligaties zijn nog steeds extreem duur omdat ze door beleggers als de laatste veilige havens worden gezien. Medio maart leek de stemming zo ver opgeklaard dat er geleidelijk aan koersdalingen optraden. Met het weer oplaaien van de onrust zijn vooral Duitse obligaties weer gewild en daalden de rendementen opnieuw. De liquiditeitsinjecties van de ECB hadden eerder geleid tot aankopen van Spaanse en Italiaanse obligaties door banken in die landen, waardoor de rendementen daarvan sterk zijn gedaald. Ook hier betekende de nieuwe onrust een ommekeer en het rendement op Spaanse, - en in het voetspoor daarvan ook Italiaanse - obligaties steeg opnieuw. De spanning werd nog extra gevoed omdat beide landen voor omvangrijke bedragen aflopende staatsobligaties moesten herfinancieren. Beleidsmakers zijn zich in toenemende mate bewust van de urgentie. Het tweede pakket voor Griekenland (130 miljard euro) dat begin maart werd overeen gekomen moet het Griekse probleem isoleren en het Europese steunfonds werd vergroot tot 800 miljard euro. Tijdens de IMF vergadering op 20 april werden de eigen middelen van het fonds nog eens met 325 miljard euro vergroot. Ook van die kant neemt de slagkracht dus toe. Dat opkomende landen - uiteraard in ruil voor meer zeggenschap in het fonds - ruimhartig meebetaalden, laat zien dat deze landen over veel manoeuvreerruimte beschikken en zich realiseren dat ze niet ongevoelig zijn voor problemen in de rest van de wereld. In een aantal van deze landen is de beleidsrente verlaagd omdat oververhitting van de economie niet meer als het grootste gevaar wordt gezien. Aandelenmarkten verliezen een deel van de koersstijgingen Ook op de internationale aandelenmarkten is sinds medio maart de risico-aversie weer toegenomen. Vooral in Europa hebben de markten daardoor een deel van de koerswinsten sinds eind november moeten prijsgeven. In Frankrijk daalden de aandelenkoersen in maart en april met ruim 8%, wat voor een belangrijk deel kon worden toegeschreven aan onzekerheden met be trekking tot de presidentsverkiezingen. Op de andere toon aangevende Europese markten bleven de koersdalingen beperkter. In de Verenigde Staten wisten de aandelenmarkten zich beter staande te houden, mede onder invloed van een robuustere economie. Het resultatenseizoen dat in de loop van april op gang kwam, was daarvan ook de weerspiegeling. Hoewel nog relatief weinig bedrijven hun resultaten over het eerste kwartaal hebben gepubliceerd en Amerikaanse bedrijven in de meerderheid zijn, lagen veel resultaten boven de verwachtingen en dat gold vooral voor Amerikaanse bedrijven. De periode dat winsttaxaties naar beneden worden bijgesteld lijkt dan ook ten einde te komen. De risicopremie op aandelen is met circa 5% erg aantrekkelijk, hoewel daarbij wel moet worden bedacht dat deze wordt bepaald ten opzichte van het wel heel lage rendement op overheidsobligaties van de Verenigde Staten en de Europese kernlanden.

4 special Aandelenindices 120,00 Index: 1 jan = 100 Verloop aandelenindices De positie van Spaanse en Italiaanse banken In december 2011 en februari 2012 hebben Spaanse en Italiaanse banken zeer fors gebruik gemaakt van de twee liquiditeitsinjecties van de ECB. Banken in beide landen zouden bijna de helft van de in totaal 1000 miljard euro voor hun rekening hebben genomen. Met deze middelen hebben ze op betrekkelijk grote schaal Italiaanse en Spaanse staatsobligaties gekocht getuige de sterke daling van de rente op deze obligaties. Het positieve effect daarvan is dat de Europese schulden crisis in rustiger vaarwater terecht is gekomen. Met de looptijd van drie jaar (en een rente van 1%) heeft de ECB als het ware tijd gekocht voor de Europese regeringsleiders, die vervolgens de juiste, geloofwaardige maatregelen moeten nemen om de schulden crisis echt op te lossen. Toch zijn de Longer Term Refinancing Operations (LTRO s) niet louter positief en kleven er ook nogal wat risico s aan, vooral voor Spaanse en Italiaanse banken. 110,00 100,00 90,00 80,00 70, apr jul okt 2012 apr S&P-500 Nikkei-255 Eurotop-100 AEX Opkomende markten Bron: Datastream Na een sterke rally vanaf november 2011 is de risicoaversie sinds medio maart weer toegenomen door twijfel aan de economische groei en aan de bereidheid van Spanje om de overheidsfinanciën volgens plan te saneren. Vooral Spaanse banken gaan diep gebukt onder slechte leningen, met name als uitvloeisel van de ernstige vastgoedcrisis, die al enige tijd in het land woedt en de daarop gevolgde recessie. In februari moest 8,2% van alle commerciële leningen als oninbaar worden beschouwd. In dus voor de kredietcrisis - was dat circa 1%. Daarnaast hebben commerciële banken voor naar schatting 176 miljard euro aan sterk in waarde gedaalde aandelen of deelnemingen in vastgoedprojecten op de eigen balans staan. De afschrijvingsproblematiek hiervoor zal een langdurig proces worden en zal zeker nog niet zijn afgerond als in 2014/15 de LTRO-middelen moeten worden terugbetaald. Met het oog van de verplichtingen voortvloeiend uit de nieuwe regelgeving van Basel-3 moeten banken - en dus ook de Spaanse - hun buffers vergroten, wat in het licht van het voorgaande een zware opgave zal worden. Vermoedelijk zullen Spaanse banken voor die tijd moeten worden geherkapitaliseerd. De Spaanse overheid zal daartoe - gezien de eigen problemen - niet in staat zijn. Een beroep op het Europese steunfonds (ESM) is dan denkbaar, ofwel door de overheid ofwel door banken individueel. Voor Italiaanse banken geldt overigens in iets mindere mate dezelfde problematiek. Staatsobligaties Spanje en Italië % Effectief rendement op 10-jaars overheidsobligaties 7,5 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4, apr jul okt 2012 apr Spanje Italië Bron: Datastream Na een forse daling van de 10-jaars rente sinds eind 2011, lopen de rentes in Italië en Spanje recentelijk weer op als uitvloeisel van twijfel over de overheids financiën Een laatste nadeel van de LTRO s van de ECB is dat banken onderpand moeten inbrengen voor het verkregen geld. De ECB heeft in 2008 al de vereisten voor de kwaliteit van het onderpand versoepeld. Met het omvangrijke beroep door Spaanse en Italiaanse banken en de penibele situatie van vooral de Spaanse banken zal de kwaliteit en de waarde van het onderpand, dat veelal wordt ingebracht bij de nationale centrale bank, aanzienlijk zijn afgenomen. Via verliezen bij de centrale bank zal ook hier de rekening bij de overheden terechtkomen.

5 terugkerend vertrouwen vooruitzichten Onderwogen belang in obligaties gehandhaafd De historisch lage rente die momenteel in veel landen bestaat, is voor een belangrijk deel het gevolg van grote onzekerheid met betrekking tot de Europese schuldencrisis en het zeer expansieve monetaire beleid dat daar deels een uitvloeisel van is. Vooral de markten voor Amerikaanse en Duitse overheidsobligaties werden en worden daarbij als veilige havens gezien. Waar de rentestanden wel (veel) hoger zijn, is sprake van hogere risico s. Omdat wij verwachten dat de Europese beleidsmakers de crisis uiteindelijk zullen weten te bezweren ligt enige stijging van de rente in het verschiet, ondanks de gematigd blijvende economische vooruitzichten in het Westen en Japan. Daarom handhaven we een onderwogen belang in obligaties in het algemeen en staatsobligaties in het bijzonder. Binnen de obligatieportefeuille leggen we wel een aantal accenten bij bedrijfsobligaties. Dat geldt zowel voor bedrijfsobligaties met een zeer goede kredietwaardigheid als ook voor hoog renderende maar risico vollere bedrijfsobligaties (high yield) en obligaties van bedrijven uit opkomende landen. Voor al deze categorieën geldt dat het hogere rendement ten opzichte van staatsobligaties voldoende compensatie vormt voor het hogere risico. Neutrale opinie op aandelen Sinds medio maart is de risico-aversie op de aandelenmarkten weer toegenomen als uitvloeisel van de opgelaaide schuldencrisis en de toegenomen twijfel over de kracht van de wereld economie. Nadat we in het eerste kwartaal ons belang in aandelen hebben vergroot van duidelijk onderwogen tot ongeveer neutraal, achten we deze positie voorlopig een goede weerspiegeling van de korte termijn vooruitzichten zoals wij die waarschijnlijk achten. Voor de middellange termijn zijn de vooruitzichten - zowel op het gebied van de Europese schuldenproblematiek als met betrekking tot de wereldeconomie - gunstiger, maar met het oog op de korte termijn risico s achten we een verdere verhoging van het aandelenbelang nu niet verstandig. Binnen onze aandelen positionering leggen we regionaal het belangrijkste accent in de opkomende markten vanwege de superieure groei prestaties enerzijds en de grotere beleidsmatige manoeuvreer ruimte. Sectoraal prefereren we enerzijds de cycli sche industrie en anderzijds de meer defensieve consumptie goederen. We blijven onderwogen in de sectoren telecom (vanwege de overmaat aan regelgeving die de groei beperkt) en de kwetsbare financiële dienstverlening. Grondstoffen, hedgefunds en vastgoed Voor de groep alternatieve beleggingen handhaven we een licht onderwogen belang, dat volledig voortkomt uit een onderwogen belang in grondstoffen. In het huidige economische klimaat met ook (licht) afnemende groei in opkomende landen blijven prijzen van grondstoffen onder druk staan. Voor de overige twee categorieën handhaven we een neutrale opinie. Hedgefunds hebben dit jaar tot dusverre een redelijk rendement weten te realiseren, waarbij de Macro/CTA managers wat achterbleven. Voor goed ingevoerde beleggers biedt deze categorie thans mogelijkheden. Vastgoed markten zijn regionaal zeer divers. Beursgenoteerd vastgoed wordt met een bescheiden discount verhandeld en heeft een dividendrendement van 4% of meer. Binnen een neutrale positie voor vastgoed blijven we positief voor de VS, neutraal voor Azië en negatief voor Europa.

6 Algemene Disclaimer De in dit document aangeboden informatie is opgesteld door Vermogensadvies en Vermogensbeheer Nederland van ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) en is bedoeld als informatie in algemene zin en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De informatie mag daarom nadrukkelijk niet beschouwd worden als een advies of als een voorstel of aanbod tot 1) het kopen van beleggingsproducten en/of 2) het afnemen van beleggingsdiensten noch als een beleggingsadvies. Beslissingen op basis van de informatie uit dit document zijn voor uw eigen rekening en risico. De informatie en voorwaarden die van toepassing zijn op door ABN AMRO aangeboden beleggingsproducten en beleggingsdiensten verleend door ABN AMRO kunt u vinden in de Voorwaarden Beleggen ABN AMRO die verkrijgbaar zijn via Hoewel ABN AMRO tracht juiste, volledige en actuele informatie uit betrouwbaar geachte bronnen aan te bieden, verstrekt ABN AMRO expliciet noch impliciet enige garantie dat de aangeboden informatie in dit document juist, volledig of actueel is. ABN AMRO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. De in dit document opgenomen informatie kan worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht. ABN AMRO is niet verplicht de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. ABN AMRO en/of haar agenten of onderaannemers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van enige schade (met inbegrip van gederfde winst), die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie die u in dit document wordt aangeboden of het gebruik daarvan. ABN AMRO, of de rechthebbende, behoudt alle rechten (waaronder auteursrechten, merkrechten, octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten) met betrekking tot alle in dit document aangeboden informatie (waaronder alle teksten, grafisch materiaal en logo s). Het is niet toegestaan de informatie uit dit document te kopiëren of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te vermenigvuldigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ABN AMRO of rechtmatige toestemming van de rechthebbende. U mag de informatie in dit document wel afdrukken voor uw eigen persoonlijk gebruik. US Person Disclaimer ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in respectievelijk de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934 en de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, noch in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika. Tenzij zich op grond van de hiervoor genoemde wetten een uitzondering voordoet, is de beleggingsdienstverlening van ABN AMRO, inclusief (maar niet beperkt tot) de hierin omschreven beleggingsproducten en beleggingsdiensten, alsmede de advisering daaromtrent niet bestemd voor Amerikaanse ingezetenen ( US Persons in de zin van vorenbedoelde wet- en regelgeving). Dit document of kopieën daarvan mogen niet worden verzonden of meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan Amerikaanse ingezetenen. Onverminderd het voorgaande is het niet de intentie de in dit document beschreven beleggingsdiensten en/of beleggingsproducten te verkopen of te distribueren of aan te bieden aan personen in landen waar dat ABN AMRO op grond van enig wettelijk voorschrift niet is toegestaan. Een ieder die beschikt over dit document of kopieën daarvan dient zelf na te gaan of er wettelijke beperkingen bestaan tegen de openbaarmaking en verspreiding van dit document en/of het afnemen van de in dit document beschreven beleggingsdiensten en/of beleggingsproducten en zodanige beperkingen in acht te nemen. ABN AMRO is niet aansprakelijk voor schade als gevolg van beleggingdiensten en/of beleggingsproducten die in strijd met de hiervoor bedoelde beperkingen zijn afgenomen. Colofon Auteur: Ben Steinebach, Hoofd Beleggingsstrategie van ABN AMRO MeesPierson Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze nieuwsbrief? Neem dan contact op met uw beleggingsadviseur of vermogensbeheerder.