beleggingsvisie update Overwogen belang aandelen en onderwogen belang obligaties gehandhaafd

Transcriptie

1 beleggingsvisie update Februari 2016 maandelijkse nieuwsbrief Overwogen belang aandelen en onderwogen belang obligaties gehandhaafd Ondanks de turbulentie op de wereldwijde financiële markten handhaven wij de bestaande wegingen in de portefeuilles. Omdat we verwachten dat de onrust tijdelijk is en de situatie in China zal verbeteren mede door uiteindelijk effectief ingrijpen door de autoriteiten blijven we overwogen in aandelen. Een blijvend stimulerend beleid van centrale banken en relatief aantrekkelijke waarderingen spelen daarbij ook een rol. Met het oog op een (beperkte) stijging van de obligatierendementen handhaven we ook de onderweging van obligaties. Vooruitzichten> pagina 5 Turbulentie op de markten geen voorbode van Chinese recessie De onrust waar de wereldwijde financiële markten sinds het begin van dit jaar mee te maken hebben wordt in verband gebracht met een sterke terugval van de Chinese economische groei. Naar onze mening is deze redenering niet gerechtvaardigd. Beleggers reageren de laatste tijd erg nerveus op berichten over de Chinese economie en op het wisselkoersbeleid van de Chinese autoriteiten. Volgens ons groeit de Chinese economie in een bevredigend tempo en is er veel voor te zeggen om de renminbi (die in het voetspoor van de dollar sterk was gestegen) wat te verzwakken. Special> pagina 4 Gunstige vooruitzichten wereldeconomie De laatste tijd is de groei van de Amerikaanse industrie wat teruggevallen. Dat is vooral veroorzaakt door de sterke dollar, die de concurrentiepositie wat heeft verzwakt. De zwakte van de industrie wordt grotendeels gecompenseerd door een sterke groei van de dienstensector, zoals we opmaken uit de werkgelegenheidscijfers en uit de stemming onder inkoopmanagers in de dienstensector. Ondertussen floreert de economie in Europa, zowel in de industrie als in de dienstensector. Marktomgeving > pagina 2

2 marktomgeving De onzekerheid ten aanzien van de vooruitzichten voor de wereldeconomie zijn toegenomen. De toename van de onzekerheid wordt hoofdzakelijk toegeschreven aan de ontwikkelingen in China en heeft in het begin van 2016 geleid tot grote onrust op de wereldwijde aandelenmarkten (zie ook de Special op pagina 4). De conjunctuur in de eurozone toont een ander beeld dan die in de Verenigde Staten. Dat is vooral het gevolg van het uiteenlopen van de productie in de industrie in beide regio s. Oorzaak is de sterkere dollar tegenover de euro, die vooral de goederenproducerende sectoren raakt. De export naar China en andere opkomende landen speelt naar onze mening een minder belangrijke rol. Dienstensector houdt Amerikaanse groei op peil Het verschil tussen de productie in de Amerikaanse industrie en de Amerikaanse dienstensector is goed te zien in het afwijkende verloop van de index van inkoopmanagers in beide sectoren. Vanaf begin 2015, in een wat vertraagde reactie op de sterker geworden dollar, is de index voor de industrie gaan dalen. In de laatste maanden van 2015 dook hij zelfs onder de 50, wat het niveau is waar inkoopmanagers geen groei en geen krimp van de productie verwachten. In de dienstensector is sinds begin 2014 juist sprake van een verbetering van het sentiment en beweegt de index rond de 60, wat 5 punten hoger is dan in de periode daarvoor. Het verschil tussen de industrie en de dienstensector is ook heel goed zichtbaar op de arbeidsmarkt. In 2015 zijn er in de Verenigde Staten buiten de landbouwsector 2,7 miljoen banen bij gekomen; dat is gemiddeld banen per maand. In de laatste drie maanden van 2015 bedroeg de gemiddelde toename zelfs banen. Dat duidt niet bepaald op een zwakke economie, temeer daar de werkloosheid in dezelfde periode is gedaald van 5,7% van de beroepsbevolking tot 5%. Bijna alle banengroei vond plaats in de dienstensector. In de goederenproducerende sector was de werkgelegenheidstoename zeer gering. Voor de Federal Reserve betekent dit waarschijnlijk dat de fed funds rate in 2016 vaker zal worden verhoogd dan de ene renteverhoging die nu gemiddeld genomen op de financiële markten wordt voorzien. Wij verwachten overigens dat er in 2016 drie renteverhogingen zullen plaatsvinden en de Federal Reserve zelf lijkt uit te gaan van vier verhogingen. Hardnekkig lage inflatie in eurozone In de eurozone, die profijt heeft van de zwakke euro, de lage rente en de zeer lage energieprijzen, is de economische ontwikkeling veel evenwichtiger. De index die het sentiment onder inkoopmanagers weergeeft, staat in de eurozone al geruime tijd comfortabel boven de 50. Dat geldt zowel voor de industrie- als voor de dienstensector. Bovendien verbetert ook het consumentenvertrouwen in de meeste landen van de eurozone. Er zijn overigens wel de nodige onzekerheden en risico s in de Europese regio. Daarbij kunnen we denken aan het weer opflakkeren van de problemen in Griekenland, een ongunstige uitkomst bij een Brits referendum en ook de gevolgen van de vluchtelingenstroom voor de Europese bestuurbaarheid. Daarnaast vormt de hardnekkig lage inflatie een risico. Hoewel die lage inflatie vooral wordt veroorzaakt door de voortgaande daling van de olieprijs (tot onder de USD 30 per vat op 15 januari), is het voor het bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB) een grote zorg. Binnen dit bestuur nemen de meningsverschillen over het te voeren beleid toe. Desondanks zou een nieuwe daling van de prijzen ertoe kunnen leiden dat de ECB in de komende maanden besluit om het opkoopprogramma van obligaties (nu EUR 60 miljard per maand) te vergroten en de herfinancieringsrente (nu 0,05%) verder te verlagen. Stemming onder Amerikaanse inkoopmanagers Index: 50= groei noch krimp Industrie Diensten Bron: Institute for Supply Management Inkoopmanagers in de Amerikaanse industrie zijn sinds medio 2014 minder optimistisch geworden en sinds eind 2015 echt pessimistisch. De goederen-producerende sectoren (vooral industrie) hebben meer last van de sterke dollar dan de dienstensectoren waar de inkoopmanagers nog steeds optimistisch zijn. pagina 2

3 marktontwikkelingen De afgelopen weken is de turbulentie op de wereldwijde financiële markten opnieuw toegenomen. Vrees voor een scherpe terugval van de economische groei in China terecht of onterecht was de belangrijkste reden. Daarnaast rezen er twijfels over de kracht van de Amerikaanse industriële sector, over de veerkracht van veel opkomende economieën en vooral ook over de achtergronden van de voortgaande daling van de olieprijs. In deze marktomgeving mag het geen verbazing wekken dat beleggers weer de veiligere havens opzochten. Aandelen werden op betrekkelijk grote schaal verkocht en beleggers weken uit naar spaarrekeningen of naar obligaties van instellingen met een hoge kredietwaardigheid. Aandelenbeurzen in mineur Sinds de vorige vergadering van het beleggingscomité op 10 december 2015 hebben de wereldwijde aandelenmarkten een turbulente tijd doorgemaakt. In de rest van december was er nog sprake van enige rust, waarbij de koersen in de Verenigde Staten slechts licht zijn gedaald en die in Europa zelfs enigszins wisten te stijgen. Maar in de eerste weken van 2016 kon geen enkele regio zich aan de toenemende risicoaversie bij beleggers onttrekken. Het epicentrum lag weliswaar in de Chinese aandelenmarkten, waar de koersdalingen vlak voor kerstmis begonnen, maar al snel verspreidde de onrust zich naar andere delen van de wereld. Tussen 10 december en 14 januari zijn de koersen op de beurs van Shanghai met 16% gedaald. In de Verenigde Staten bleef het verlies van de S&P 500 beperkt tot een kleine 7% en in Europa moest de Eurostoxx 600 6,5% prijsgeven. De Zuid-Europese beurzen en ook de Duitse beurs (vanwege het belang van de Duitse export naar China) verloren echter nog iets meer. De dichter bij China gelegen beurs in Tokyo verloor 9,5% en de beurs in Hong Kong leverde 8,7% in. Ook voor de rest van 2016 voorzien we grotere koersfluctuaties op de wereldwijde markten dan normaal. Veel zal afhangen van de resultaten die bedrijven de komende weken over het laatste kwartaal van 2015 zullen rapporteren. In Europa kunnen bedrijven wat profiteren van de zwakke euro. In de Verenigde Staten lijden ze juist onder de sterke dollar. Relatief aantrekkelijke waarderingen in Europa bieden enig herstelpotentieel. Druk op obligatierendementen houdt op korte termijn aan Als uitvloeisel van de vlucht naar kwaliteit zijn de koersen op de belangrijkste obligatiemarkten licht gestegen. Het effectief rendement op staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar is daardoor sinds de vorige vergadering van het beleggings comité met 10 (Duitsland) à 15 basispunten (VS) gedaald tot respectievelijk 2,07% en 0,51%. De inflatie is in beide landen betrekkelijk stabiel, maar wanneer wordt gecorrigeerd voor de gedaalde olieprijs, is er wel sprake van een wat oplopende lijn. Gezien de verder dalende olieprijs in januari, mag hernieuwde druk op de inflatie worden verwacht, waardoor de obligatie rendementen op de korte termijn wat verder onder druk kunnen komen. Voor de iets langere termijn verwachten we een stijging van de rente, hoewel iets minder positieve economische vooruitzichten de verwachte stijging wat kunnen afremmen. In Duitsland zijn de rendementen voor looptijden tot en met 5 jaar negatief en zullen de koersen verder moeten stijgen om een alternatief voor spaargeld te bieden. Op de markt voor bedrijfsobligaties stonden de koersen de afgelopen maand wat onder druk, vooral als gevolg van grote emissie activiteit. Een voorbeeld daarvan is de emissie van bierbrouwer AB ImBev voor de overname van SAB Miller, die in een halve dag maar liefst USD 46 miljard opbracht en daarmee de op een na grootste obligatie-emissie ooit was. Toonaangevende aandelenindices Index: 1 jan 2015 = apr jul okt 2016 S&P-500 Nikkei-225 Eurostoxx-600 AEX Shanghai-index Bron: Datastream De koersen op de Chinese aandelenmarkt maken veel grotere uit slagen dan elders het geval is. Net zoals in augustus 2015 heeft zich ook eind dit jaar een scherpe koersdaling voor gedaan, die zich verspreidde naar andere aandelenmarkten in de wereld. De vrees dat het wijst op een sterke terugval van de Chinese economie - met uitstraling naar de rest van de wereld - is naar onze mening ongegrond. pagina 3

4 special Wat is de reden van de huidige marktonrust? Op de wereldwijde financiële markten is 2016 turbulent begonnen. Het epicentrum van de onrust ligt in China, waar de markten al voor de kerst onrustig werden. Maar net zoals in de zomer van vorig jaar verspreidde de onrust zich al snel naar de rest van de wereld. De vrees is opnieuw dat de groei van de Chinese economie veel sterker terugvalt dan de meeste officiële ramingen aangeven. De scherpe daling van de Chinese invoer vanaf het begin van 2015 zou daarop wijzen. Dat beperkt de exportmogelijkheden van zowel het Westen als van de meer nabijgelegen handelspartners. Het is de vraag of dit een goede verklaring is. Hieronder geven we onze kijk op de huidige stand van de Chinese economie en gaan we in op een paar alternatieve verklaringen voor de onrust. It s not the economy, stupid Ook wij denken dat de Chinese economie geleidelijk aan het afkoelen is. Dit is het gevolg van de overgang van een economie die is gebaseerd op investeringen en op export van industriële producten naar een economie waarin de dienstensector en de particuliere consumptie belangrijker zijn. De afname van de (sterke) groei van investeringen en export wordt daarbij niet volledig gecompenseerd. In het begin van 2015 begon de invoer daardoor fors af te nemen. Maar recente gegevens wijzen op een stabilisering van de invoer en van de Chinese economie als geheel. Indirecte aanwijzingen hiervoor worden bovendien gevonden in een verbetering van het ondernemers vertrouwen bij nabijgelegen handelspartners als Taiwan en Zuid-Korea. Dat zou bij een verdere verslechtering van de Chinese economie niet gebeuren. Ook een voorzichtig herstel van de industriële orders van Duitsland een belangrijke leverancier van kapitaalgoederen aan China wijst in deze richting. De Chinese economie lijkt dus juist in rustiger vaarwater te komen en de negatieve invloed op de rest van de wereld ebt geleidelijk weg. maar wat dan wel? In China zelf is de aandelenmarkt van nature al erg volatiel (de koersen fluctueren sterk) omdat de markt wordt gedomineerd door particuliere beleggers, die zich nogal grillig gedragen. Zo reageren zij vaak erg nerveus als de Chinese autoriteiten bepaalde maatregelen nemen. Dat was in augustus bijvoorbeeld het geval toen de koers van de renminbi werd ge de va lueerd, ook al was het met een gering percentage. In december verruilden de autoriteiten de koppeling van de renminbi aan de dollar voor een koppeling aan een mandje van valuta s. Er volgde weer een geringe waardedaling, die werd geïnterpreteerd als een poging om de daling van de groei te bestrijden. Ook maatregelen om de daaropvolgende marktonrust te beteugelen het stopzetten van de handel, het verbieden van verkooporders door grote beleggers en het opkopen van aandelen door overheidsbedrijven en -instellingen droegen niet bij aan het herstel van vertrouwen bij (Chinese) beleggers. Veel buitenlandse beleggers constateren (volgens ons ten onrechte) dat de Chinese economie een harde landing doormaakt. Naar onze mening hebben de Chinese autoriteiten voldoende manoeuvreerruimte om de groei van de Chinese economie te stabiliseren en mede daardoor uiteindelijk ook de rust op de financiële markten terug te brengen. De ervaring leert dat Chinese beleidsmakers dit ook zullen doen, maar dat het wel enige tijd kan kosten. Op de volgende pagina kunt u lezen dat wij daarom in januari hebben besloten ons beleggingsbeleid ongewijzigd te laten. Economische groei in geselecteerde landen Ver. Staten 2,5 2,5 2,3 Eurozone 1,5 1,9 2,2 Japan 0,7 1,0 0,6 China 7,0 6,5 6,0 India 7,5 7,5 7,5 Brazilië -3,0-2,0 1,5 Rusland -4,0 0,5 1,5 Bron: ABN AMRO, Economisch Bureau Het economisch beeld verbetert dit jaar en volgend jaar in de belangrijkste landen verder. In de Verenigde Staten blijft de groei op peil, in de eurozone trekt de groei verder aan. Rusland en Brazilië zullen zich geleidelijk aan de recessie ontworstelen. In China valt de groei iets terug op een nog steeds hoog niveau. pagina 4

5 vooruit zichten Aandelen blijven overwogen met accent op Europa en opkomend Azië De onzekerheden ten aanzien van een ongestoord verloop van de wereldeconomie zijn duidelijk groter geworden, wat tot uiting komt in de grote turbulentie. Mede daarom hebben we in november vorig jaar het belang in aandelen al wat verlaagd. Hoewel we een wat minder sterke groei van het rendement verwachten, handhaven we de bestaande overweging van aandelen. Dit besluit is gebaseerd op het ruim blijvende beleid van centrale banken, geleidelijk afnemende risico s met betrekking tot China en de eurozone en relatief aantrekkelijke waarderingen. Regionaal handhaven we een neutrale positie voor de meer ontwikkelde landen, met daarbinnen een overwogen belang voor Europese en een onder wogen belang voor Amerikaanse aandelen. Binnen de eveneens neutrale weging voor opkomende markten leggen we een zwaar accent op opkomend Azië (met name China en India) ten koste van Oost-Europa en Latijns-Amerika. Onze sectorvoorkeuren blijven eveneens ongewijzigd, met een overwogen belang in de sectoren informatietechnologie en gezondheidszorg. In de sectoren nutsbedrijven en telecom blijven we onderwogen. Voorkeur voor Europese bedrijfsobligaties Omdat we verwachten dat het rendement op 10-jaars staatsobligaties in Duitsland het komende jaar zal verdubbelen tot circa 1% en in de Verenigde Staten zal stijgen tot circa 3%, blijven we fors onderwogen in obligaties als geheel. De onderweging betreft volledig staatsobligaties van landen uit de Europese kern. We trachten extra rendement te behalen op staatsobligaties in de Europese periferie; vooral in Spanje en Italië. Het sentiment op de markt voor bedrijfsschuld is de laatste tijd niet heel gunstig. Dat wordt veroorzaakt door schandalen (dieselgate), problemen bij oliebedrijven als gevolg van de lage olieprijs, de risico-aversie die de afgelopen weken is ingetreden op de markten en de sterke emissieactiviteit. In de loop van dit jaar verwachten we verbeteringen, vooral in de eurozone. Aflossingen zullen de liquiditeit vergroten en het beleid van de ECB zal beleggers meer uit staatsobligaties en naar bedrijfsobligaties duwen. Binnen het totale onderwogen belang, blijven we daarom overwogen in bedrijfsobligaties. Het accent ligt daarbij nog steeds op Europese obligaties, omdat de emissieactiviteit in de Verenigde Staten hoger zal blijven. Daarnaast handhaven we de overweging in high yield (50% wereldwijd en 50% in Europa). Hedge funds, vastgoed en grondstoffen We handhaven een overwogen belang in hedge funds. Hierbij kiezen we strategieën die gevoelig zijn voor de bewegingen op de aandelenmarkten, zoals long/short equity, event-driven en macro/cta. Op deze wijze proberen we het portefeuillerisico te spreiden, met het oog op de onzekerheden en risico s die zich in 2016 kunnen voordoen. Beleggingen in vastgoed zijn normaalgesproken gevoelig voor een stijging van de rente. Bovendien lijkt het koersverloop erg veel op dat van aandelen, waardoor vastgoed minder bijdraagt aan risicospreiding. Voor de meeste risicoprofielen handhaven we daarom de bestaande onderweging. Omdat de verwachte rentestijging achter blijft bij eerdere verwachtingen, zien we alleen voor het meest offensieve risicoprofiel enige ruimte om vastgoed op te nemen. Hoewel het overwogen belang in grondstoffen vanwege de gedaalde prijzen per saldo tegen ons heeft gewerkt, handhaven we onze positie. Naar onze mening zijn de prijzen naar beneden doorgeschoten en we verwachten in 2016 enige stijging, wanneer de economische groei in de Verenigde Staten en Europa op peil blijft en in de opkomende landen herstelt. pagina 5

6 Algemene Disclaimer De in dit document aangeboden informatie is opgesteld door Beleggingsadvies en Vermogensbeheer Nederland van ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) en is bedoeld als informatie in algemene zin en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De informatie mag daarom nadrukkelijk niet beschouwd worden als een advies of als een voorstel of aanbod tot 1) het aankopen of verhandelen van financiële instrumenten en/of 2) het afnemen van beleggingsdiensten noch als een beleggingsadvies. Beslissingen op basis van de informatie uit dit document zijn voor uw eigen rekening en risico. De informatie en de voorwaarden die van toepassing zijn op door ABN AMRO aangeboden financiële instrumenten en beleggingsdiensten verleend door ABN AMRO kunt u vinden in de Voorwaarden Effectendienstverlening ABN AMRO en het Informatieblad Effectendienstverlening ABN AMRO die verkrijgbaar zijn via Hoewel ABN AMRO tracht juiste, volledige en actuele informatie uit betrouwbaar geachte bronnen aan te bieden, verstrekt ABN AMRO expliciet noch impliciet enige garantie dat de aangeboden informatie in dit document juist, volledig of actueel is. ABN AMRO aanvaardt geen aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. De in dit document opgenomen informatie kan worden gewijzigd zonder voorafgaand bericht. ABN AMRO is niet verplicht de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. ABN AMRO en/of haar agenten of onderaannemers aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid ten aanzien van enige schade (met inbegrip van gederfde winst), die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie die u in dit document wordt aangeboden of het gebruik daarvan. ABN AMRO, of de rechthebbende, behoudt alle rechten (waaronder auteursrechten, merkrechten, octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten) met betrekking tot alle in dit document aangeboden informatie (waaronder alle teksten, grafisch materiaal en logo s). Het is niet toegestaan de informatie uit dit document te kopiëren of op enigerlei wijze openbaar te maken, te verspreiden of te vermenigvuldigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ABN AMRO of rechtmatige toestemming van de rechthebbende. U mag de informatie in dit document wel afdrukken voor uw eigen persoonlijk gebruik. US Person Disclaimer Beleggen ABN AMRO Bank N.V. ( ABN AMRO ) is niet geregistreerd als broker-dealer en investment adviser zoals bedoeld in respectievelijk de Amerikaanse Securities Exchange Act van 1934 en de Amerikaanse Investment Advisers Act van 1940, zoals van tijd tot tijd gewijzigd, noch in de zin van andere toepasselijke wet- en regelgeving van de afzonderlijke staten van de Verenigde Staten van Amerika. Tenzij zich op grond van de hiervoor genoemde wetten een uitzondering voordoet, is de effectendienstverlening van ABN AMRO inclusief (maar niet beperkt tot) de hierin omschreven producten en diensten, alsmede de advisering daaromtrent niet bestemd voor Amerikaanse ingezetenen ( US Persons in de zin van vorenbedoelde wet- en regelgeving). Dit document of kopieën daarvan mogen niet worden verzonden of meegebracht naar de Verenigde Staten van Amerika of worden verstrekt aan Amerikaanse ingezetenen. Onverminderd het voorgaande is het niet de intentie de in dit document beschreven diensten en/of producten te verkopen of te distribueren of aan te bieden aan personen in landen waar dat ABN AMRO op grond van enig wettelijk voorschrift niet is toegestaan. Een ieder die beschikt over dit document of kopieën daarvan dient zelf na te gaan of er wettelijke beperkingen bestaan tegen de openbaarmaking en verspreiding van dit document en/of het afnemen van de in dit document beschreven diensten en/of producten en zodanige beperkingen in acht te nemen. ABN AMRO is niet aansprakelijk voor schade als gevolg van diensten en/ of producten die in strijd met de hiervoor bedoelde beperkingen zijn afgenomen. Colofon Auteur: Ben Steinebach, Hoofd Beleggingsstrategie van ABN AMRO MeesPierson Indien u naar aanleiding van deze nieuwsbrief vragen heeft, verzoeken wij u contact op te nemen met uw vermogensbeheerder of beleggingsadviseur.