Uitwerking 2 Houtskoolschets n.a.v. Studiedag HB d.d. 14-10-2015 Uitgangspunt: Voor de vormgeving van het HB-beleid in de regio Midden blijft het HB-document van Berséba het uitgangspunt. Toelichting: Ook leerlingen die (hoog)begaafd zijn, dienen gepaste ondersteuning te krijgen. In de ondersteuningsstructuur van de school zijn hiervoor maatregelen genomen. Binnen de basisondersteuning dient beleid te worden ontwikkeld voor 20% van de meest getalenteerde leerlingen. Voor hoogbegaafde leerlingen met bijkomende problematiek kan een arrangement worden aangevraagd (Pilot 15-16). Gewenste situatie: Het SWV en de scholen beschikken over een heldere (model-)beschrijving van 1. de basisondersteuning 2. de lichte ondersteuning en 3. de zware ondersteuning waar het onderwijs en de begeleiding van/aan (hoog-)begaafden betreft. Elke school in onze regio beschikt over beleid inclusief de praktische uitwerking daarvan t.a.v. (hoog-)begaafde leerlingen. De doorgaande lijn tussen het beleid op school en de afspraken op het niveau van het samenwerkingsverband/de regio zijn helder en vastgelegd. Alle scholen voldoen aan het in de basisondersteuning geformuleerde niveau. Voorwaarden Voor wat betreft de basisondersteuning en de lichte ondersteuning is het eigenaarschap van de school i.c. optimale ruimte van elke school voor een eigen vormgeving van het HB-beleid leidend. Voor wat betreft de uitwerking van de zware ondersteuning is consensus onder de scholen van het SWV leidend. Mogelijke actiepunten n.a.v. de studiedag (Wat Berséba vooral moet doen): 1. Inventaristeren hulpvragen /behoeften / wensen van scholen en ouders op dit vlak (het hoeft niet altijd om hulp te gaan) 2. Uitwerken visie en beleid van SWV m.b.t. HB 3. Kennis en materialen delen en uitwisselen: a. HB-Netwerk inrichten bijv. voor plusklasleerkrachten of Talentcoaches b. Intervisie-groepjes c. Digitaal Platform (Learning Stone) d. IB-bel-uur via Skype 4. Ondersteunen en/of faciliteren van: a. Visieontwikkeling vanuit Bijbelse/reformatorische uitgangspunten m.b.t. talenten, (hoog-)begaafdheid: scholen faciliteren dat ze vooral zelf aan de gang gaan b. Ontwikkelen van een werkwijze/protocol voor signaleren, diagnose en ondersteuning van hoogbegaafde leerlingen. c. Mogelijkheden van scholing t.b.v. coaching HB of Talentcoaches faciliteren d. Leerlijnen ontwerpen en uitzetten met speciale aandacht voor:
i. (levens-)houding / normen en waarden / leren voor het leven ii. vaardigheden / leer- en denkstrategieën / executieve functies / metacognitieve vaardigheden iii. kennis / cognitieve honger / onderwijsaanbod e. Toegang Acadin via SWV f. Bruikbare aanpakken bieden 5. Afspraken over (de rol / plaats / uitwerking van) de bovenschoolse ondersteuningsstructuur ten aanzien van (hoog-)begaafde leerlingen. 6. Oog voor reformatorische identiteit van deze leerlingen. 7. Onderzoek naar passende arrangementen voor hoogbegaafde leerlingen in de pilot die loopt. 8. Aansluiting VO bespreekbaar maken 9. Financiële prikkel voor scholen met HB-coördinator en plusklas inzet middelen. 10. Kengetallen/stand van zaken HB in de regio/op scholen delen 11. Speciale aandacht voor het vierde (vijfde) niveau van Novilo: de zgn. dubbel-gelabelde of dubbel bijzondere leerlingen, bijv. hoogbegaafd en ASS (Asperger), HB en faalangst / perfectionisme / sociaal conformeren en onderpresteren / moeite met executieve functies / enz. Zie de pilot in Randstad op het S(B)O.
Voordelen Voor- en nadelen Plusklas / binnenschools - bovenschools (verwerking flaps) (bovenschoolse of binnenschoolse) Plusklas Verrijking eigen groep/school 1. Leerling geen uitzondering 2. Gemakkelijker integreren met/aansluiten bij dagelijks werk 3. Begeleiding op maat en kleinschalig is misschien beter te realiseren bij/in Plusklas 4. Aandacht voor meer dan kennis 5. Meer mogelijkheden voor samendoen/samenwerken met niet- (hoog)bgaafde klasgenoten met het oog op sociale doelen 1. Eigenaarschap ( betrokkenheid, overzicht en kennis) bij leerkracht 2. Leerkracht is bij het gehele leerproces betrokken 3. Communicatie eenvoudiger: korte lijntjes 1. Omgang met gelijkdenkenden /gelijkgestemden, daardoor (h)erkenning en verbetering welbevinden 2. Omgang met gelijkdenkenden /gelijkgestemden, daardoor ook meer mogelijkheden leren om te gaan met mede-leerlingen die evengoed of beter zijn; leren omgaan met gelijke positie t.o.v. medeleerlingen i.p.v. voorloperspositie 3. Meer mogelijkheden om tegemoet te komen aan cognitieve uitdaging/(onderwijs) behoeften HB ers 4. Leren tegen hun eigen cognitieve grens aanlopen/ grenzen ontdekken (kan in de situatie in het linkervak ook zeker wel gerealiseerd worden; is niet specifiek voor een Plusklas) 5. Leren leren, leren samenwerken en leidinggeven en -nemen 6. Meer aandacht voor evenwichtige individuele ontwikkeling (eigen ontwikkelingsproces, leerdoelen) 1. Meer expertise op één punt en daarbij het delen van kennis 2. Financieel aantrekkelijk 3. Ontwikkelen methodes die in reguliere groepen zijn te gebruiken Voor beiden: 1. Structureel gewerkt aan HB 2. Contact met ouders nog belangrijker
Nadelen 1. Minder mogelijkheden (o.a. werken aan persoonlijke ontwikkeldoelen, tijd) 2. Weinig contact met gelijkgezinden 1. Afhankelijk van inzet/ kennis eigen leerkracht. 2. Vraagt veel van leerkracht: vaardigheden en tijd/inspanning. 3. Mogelijk te weinig leerlingen voor goed HB-onderwijs 4. Kosten 1. Hele dag uit eigen omgeving/groep (niet thuisnabij) 2. Reisafstand/ -tijd 3. Positie t.o.v. andere leerlingen van de school (elitegroepje) Zie ook hierboven. Voor HB-leerlingen is het ook goed geconfronteerd te worden met het feit dat er meer slimme leerlingen zijn, ook leerlingen die gelijk of slimmer zijn dan zijn; het vermindert ook de uitzonderingspositie van ik ben de beste van de klas 4. Intensief programma (meer zelf bepalen) 5. Kloof tussen dag plusklas en rest van de week 1. Leerkracht minder betrokken, bouwt minder kennis op 2. Vergt meer organisatie en communicatie tussen alle betrokkenen 3. Imago van school: school kan het niet, daarom naar andere school 4. Verschil in visie 5. Selectie van leerlingen: sommige begaafde leerlingen vallen door negatieve leerlingkenmerken buiten de boot 6. Financiën en verantwoordelijkheid Voor beiden: 1. Grote veranderingen Opmerking: er ontbreekt een weging van de voor- en nadelen. D.w.z. één voordeel kan zo belangrijk zijn dat alle nadelen daarbij van minder belang zijn. Bijvoorbeeld het grote voordeel van een Plusklas is een heel goed afgestemd onderwijs- en begeleidingsaanbod en dan zijn nadelen als 1 dag uit de eigen groep, reisafstand, kloof plusklas klas enz. misschien wel niet zo belangrijk. Opmerking 2: uiteindelijk zullen waarschijnlijk niet de voor- en nadelen de doorslag geven, maar de keuzes die je maakt. Daarbij neem je (sommige) nadelen vaak voor lief. En nog een conclusie uit de vergelijking: je moet het eerste altijd doen, maar het andere niet nalaten.
Gesprek 19-11-2015 met Novilo: Er ligt een rapport klaar voor het swv. Bijna alle profielen zijn bekeken. Je kunt er voor kiezen om met alle scholen een gesprek aan te gaan over het beleidsplan dat er is of nog niet is. Het rapport: er kunnen verschillende sorteringen gemaakt worden en komen die dan overeen met de beleidsscan. Meeste scholen zijn school A of A/B. Als meerdere scholen hetzelfde profiel hebben, kunnen we die samenbrengen. Scholen kunnen dmv het ranking formulier ingedeeld worden. Welke scholen hebben een basis nodig om stappen te zetten? Kunnen ze begeleid worden om een fundament neer te zetten? Bijv. 7-uitdagingentraining, signaleringstraining, klassenmanagementtraining. Scholen die verder zijn kun je trainen op executieve functies, mindset, faalangst enz. Mogelijk elke school een 7-uitdagingentraining: bedoeld voor leerkrachten. Je leert als leerkracht zaken rondom begrip, geheugen, motivatie, zw, frustratietolerantie, samenwerken, hiaten. Meerdaagse teamtraining, eerste dag met theorie. Je kunt ook eerst een intervisie-achtig gesprek te voeren met de school. Samen scholing aanbieden van talentcoach. Voorstel vanuit gesprek met Novilo: Basisondersteuning/extra ondersteuning uitwerken. Opleiden Talentcoaches. Werken met verdiepende modules. Kosten: Wat kost het om de scholen te bezoeken? In stappen: 1. Rapportage leveren. Voor elke school hangt er een stukje in: scan, profiel bekeken en opmerkelijke zaken. 2. Inventariserende bezoeken door Novilo; afhankelijk van score en naar behoefte ((gedeelelijk?)te vergoeden door Berséba). 3. Scholen beschrijven wat ze gaan doen: scholing, beleid (her)schrijven. School levert beschrijving + activiteitenplan. 4. Scholing: nascholingsaanbod (faciliteren, wat we samen hebben ontworpen bijv. dmv credits). Diverse pakketten mogelijk: a. Pakket A: om scholen aan de gang te krijgen. b. Pakket B: om scholen verder te helpen c. Pakket C: enz. d. Of: het staat vrij. Je krijgt een aantal credits je mag zelf kiezen. Voor een bepaald bedrag oid. e. Aanbieden Opleiding Talentcoach (doorlopend geheel): individueel 4700,-, of juist in company: voordeliger (samen ontwerpen). f. Opleiding voor gevorderden 5. Inrichten netwerken: a. Kenniscollege s met uitwisseling (drietal bijeenkomsten per jaar bijv.) b. Digitaal uitwisselplatform