~VISIE ~VERBINDING~VERBEELDING~ pilot directeuren p.o. 3 oktober 2018
Albert Einstein Imagination is more important than knowledge. For knowledge is limited, whereas imagination embraces the entire world. pilot visie verbinding verbeelding
Ontmoeting met het onbekende en onverwachte, ontwikkeling en weerstand Het overwinnen van weerstand, het accepteren van wat vreemd is, hoort bij kunst en bij de ontwikkeling van kinderen. De leerkracht slaat samen met de kunstenaar een brug tussen wat leerlingen al kennen en iets nieuws. De theorie van Cultuur in de Spiegel beschrijft hoe we omgaan met het onbekende en het onverwachte en ook de inzichten van Gert Biesta, over het omgaan met weerstand spelen hierin een rol. Want de ontmoeting met het onbekende kan uitdagen, inspireren, maar ook weerstand oproepen. Zonder wrijving geen glans! Met cultuuronderwijs helpen en leren we kinderen ontdekken, onderzoeken, ervaren, vormgeven en reflecteren.
Wat voor soort leiderschap is er nodig op scholen die willen / moeten veranderen of innoveren?
Onderzoeken en experimenteren Kinderen worden gestimuleerd te onderzoeken, zelf op pad te gaan, bronnen te raadplegen, experimentjes aan te gaan en van hun begeleiders wordt een coachende en stimulerende houding verwacht Welke kansen zie je voor cultuuronderwijs? Wat vraagt dan van jou en van je team?
Uit: kunst is taal en rekenen Je kunt meten hoe groot het klaslokaal is, maar je kunt de ruimte ook verkennen door erin te dansen, te zingen of er dertig rollen plakband in af te rollen. Het is goed om de betekenis van woorden en symbolen te kennen, maar als je niet leert om ermee te werken dan zitten ze als ballast in je hoofd. Een schriftelijke cursus dansen bestaat niet. Ik weet dat het van het grootste belang is dat we samen zoeken naar manieren waarop we de kunsten een plek kunnen geven in het onderwijs. Inmiddels weet ik dat kinderen op zoveel meer manieren denken dan in een rechte lijn. Ik heb het altijd wonderlijk gevonden dat we ze een gymzaal geven waar ze met hun lijf kunnen wapperen, maar geen plek waar ze dat met hun hersens kunnen doen.
Het jonge kind ontdekken, onthouden, ontwikkelen De belangrijkste grondgedachte voor de begeleiding van en onderwijs aan kinderen in de leeftijd 0-7 jaar is het centraal stellen van een brede, holistische ontwikkeling. Je kunt deze ontwikkeling ondersteunen door een krachtige speelleer-omgeving waardoor de netwerken in het brein van het jonge kind zich kunnen ontwikkelen. Jonge kinderen ontwikkelen zich zeer gevarieerd waardoor er grote verschillen tussen kinderen bestaan. De kernkwaliteit van de begeleiding van jonge kinderen is via deze krachtige speelleeromgeving het kind zijn / haar talenten te laten ontdekken en af te stemmen op de drie psychologische basisbehoeften; het gevoel van autonomie, competentie en relatie om hen betrokken en gemotiveerd te laten deelnemen aan de voor- en vroegschoolse educatie. Motoriek, zintuigelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling (zich veilig voelen) als voorwaarde voor denkontwikkeling van het jonge kind verbonden met de ontwikkelingsleerlijnen; ontdekken, onthouden en ontwikkelen. Bloom en de omgekeerde piramide van het Lectoraat Early Childhood. Lector Ineke Oenema
Literatuur en onderzoek Krüger, Meta, Leidinggeven aan onderzoekende scholen, Coutinho, (2014) Mars, Annemarie, Hoe krijg je ze mee? Vijf krachten om een verandering te laten slagen, Van Gorcum. (2006) Matrix (2015) Gebaseerd op schooltypen en scenario's. Lectoraat Didactiek en Inhoud van de Kunstvakken (2015). D21: Literatuurstudie Onderzoek naar 21e eeuwse vaardigheden en cultuureducatie in het Nederlandse basisonderwijs, Zwolle: Windesheim, p.55 t/m 61, LKCA (2014) http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/handreikingschoolleiders/visie-op-kunst-en-cultuuronderwijs Jacobse, A., Paus, H., & Roozen, I. (2007). Een hele kunst of geen kunst aan? Hoe een school via inhoudelijk leiderschap cultuureducatie een goede plek geeft. Enschede: SLO (2007) http://instrument-schoolleidersregisterpo.nl/ Ruijters, M.C.P., Je Binnenste Buiten, 2015 pilot visie verbinding verbeelding
Nog meer bronnen Biesta, G.J.J. (2012). Goed onderwijs en de cultuur van het meten. Ethiek, politiek en democratie. Den Haag: Boom/Lemma. Biesta, G.J.J. (2012). Giving Teaching Back to Education: Responding to the Disappearance of the Teacher. Phenomenology & Practice. Volume 6, No. 2, pp. 35-49. Biesta, G.J.J. (2017). Door kunst onderwezen willen worden. Arnhem: ArtEZ Press. Csikszentmihalyi, M. (2008). Flow: The Psychology of Optimal Experience. HarperCollins Publishers Inc.: New York. Stichting Leerplan Ontwikkeling Nederland (SLO). Het creatieve proces. Geraadpleegd van: http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/leerlijnen/het-creatieve-proces Van Dorsten, T. (2015). Mirrors in the making. Culture, education, and the development of Metacognition in early and middle childhood (4-10). Rijksuniversiteit Groningen. Van Heusden, B. (2010). Cultuur in de Spiegel. Naar een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs. Rijksuniversiteit Groningen. Van Heusden, B. (2012). Wat leren wij van cultuuronderwijs? Uitgave van KCR, Rotterdam. Van Heusden, B., Rass, A., Tans, J. (2016). Cultuur², basis voor cultuuronderwijs. Koninklijke Van Gorcum BV: Assen. Vermeersch, L., Vandenbroucke, A., De Backer, F., Lombaerts, K., Elias, W., Groenez, S. (2016). Culturele basisvaardigheden. Een ontwikkelingslijn op basis van de cultuurtheorie Cultuur in de Spiegel. HIVA-KU Leuven. In opdracht van CANON Cultuurcel. Yenawine, P. (2013). Visual Thinking Strategies. Using art to deepen learning across school disciplines. Harvard Education Press. pilot visie verbinding verbeelding Hanny van Schijndel i.o.v. K&C