Bariatrische chirurgie. Dr. Eveline Dirinck Dienst endocrinologie, diabetologie en metabolisme Universitair Ziekenhuis Antwerpen

Vergelijkbare documenten
De valkuilen na bariatrische heelkunde. Inleiding

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Ondervoeding: een miskend probleem

Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap

Gezonde voeding voor teamsporters

De Kracht van Eiwit. Hans Wassink. EFAA Fitness- & Personal Training Congres 15 Februari 2009, Noordwijkerhout

Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op?

Adviezen bij ondervoeding

Aanbevolen gebruik Dagelijks één kauwtablet. Geschikt voor kinderen van één tot dertien jaar.

Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes

Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap

Bariatrische Chirurgie: een gewichtige ingreep

Topsport en Voeding V R I J D A G 2 8 M A A R T Z N B A S A R A I P A N N E K OE K S P ORTVOEDINGSADVIES

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

Dienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

Voeding bij diabetes mellitus

Voorkom Zwangerschapsdiabetes

Dieetadviezen bij wondgenezing

De rol van voeding bij wondzorg. Bo Delesie, diëtiste

VOEDINGSRICHTLIJNEN EET 5-6 MAALTIJDEN PER DAG!

24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren

De voedingsmiddelendriehoek.

Voedingsadvies bij ijzertekort

Risico op ondervoeding tijdens opname

Diab-eten. Voeding en hartchirurgie. Jacobien Hiemstra Diëtist, St Antonius Ziekenhuis 9 april 2013

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7

Eet, drink en. beweeg!

Eet smakelijk René de Groot

Kwaliteit van leven na een operatie

Voeding bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa. Ginette van Lienen, diëtist

Loes Neven, Erika Vanhauwaert en Krista Morren BEWUST ETEN KIEZEN, KOPEN EN KLAARMAKEN

Voeding voor sporters

Voedingsadviezen na een Whipple-operatie

Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Miracle Performance

S C H I J F V A N V I J F

Afdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes

Zuivelproducten voor sporters Effect van melkeiwit en micronutriënten voor prestatie. Jan Steijns

Koolhydraatarm dieet en diabetes mellitus

Voeding bij zwangerschaps diabetes. Diabetes Gravidarum

Eten en drinken, voor, tijdens en zeker na een inspanning. Trainer u16, KSV Roeselare

SPORTVOEDING. Zwat

Gezonde voeding. Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper N Diensthoofd keuken

Grafiek 1: Aanbeveling versus huidige inname. Gemiddelde aanbeveling per dag (ADH) voor volwassenen (19-59 jaar) 2 (uitgedrukt als 100 %)

Een gezonde levensstijl is belangrijk, evenals een gevarieerde, evenwichtige voeding, waarvoor voedingssupplementen geen vervanging zijn.

Het preoperatieve dieet voor een obesitas operatie Obesitas Centrum Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis

Voedingsadviezen Samenstelling van de voeding. 6-7 sneetjes g. 4-5 aardappelen/ opscheplepels

Voeding in de zwangerschap

Het gebruik van pancreasenzympreparaten

Gezond eten met de actieve voedingsdriehoek

Voorwoord Opstart voeding Week 1 en 2 na de ingreep Week 3 en 4 na de ingreep Vanaf week 5 na de ingreep...

Voedingsadvies ZGEEL

VOEDING NA GASTRIC BYPASS

Voeding na transplantatie Universitair Ziekenhuis Gent

G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf

Glucose Tolerantie Test (GTT)

Gezond eten moet dat?

GEZONDE VOEDING. Duur 90 min.

Waar gaan we het over hebben?

Eet evenwichtig en beweeg voldoende met de actieve voedingsdriehoek

DE (BASIS) SPORTVOEDING. Bo van Rooij, sportdiëtist

19/10/2017. Overview. 1. Inleiding. 1. Inleiding 2. Zin en onzin van diëten 3. Voedingsinterventie 4. Casus Gust. Vele studies met zelfde besluit

Evenwichtige voeding is net zo belangrijk als sporten

Infobrochure. Laxerende voeding. Dienst: pediatrie Tel: mensen zorgen voor mensen

Feiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes

Wat als ik gezonder van het leven wil genieten?

VOEDING OP DE BUURDERIJ

VOEDING NA SLEEVE GASTRECTOMIE

Annex: Tabellen behorende bij de analyses consumptiedatabanken

Voeding voor goed herstel na operatie

Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap

Pak voor de activiteit Hoe eten astronauten? de foto van de etende astronaut uit de bijlage.

gezond zijn, gezond blijven met vitamines en mineralen

IJZERVERRIJKTE VOEDING

Gezonde voeding voor senioren

Eiwitten. Voeding en Welzijn

Afdeling Diëtetiek. Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.

Voedingenwondzorg. Hanneke van Beek Diëtist

Bariatrische chirurgie 2016: Operatieve details. Ruben Schouten Chirurg Huisartsen onderwijs

De actieve voedingsdriehoek

IJzerrijke voeding voor kinderen

diabetesvoeding Mieke Roelants

Gezondheidsaspecten van de Gastric Bypass

Belangrijk is om te beseffen dat deficiënties soms ontstaan ondanks het feit dat patiënten gesuppleerd worden.

DIABETES TYPE 2. De ziekte van de toekomst?!

Relatie voeding en valpreventie

Eetdagboek. Voedingsleer. Maaike Oelen

De Belgische Voedselconsumptiepeiling

Voedingsadviezen na bariatrische heelkunde

Diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes

gezond zwanger met vitamines en mineralen

Zin en onzin van voedingssupplementen Voeding voor senioren 23 november 2017 Best

Voeding bij borstkanker

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop

VOEDING OP DE BUURDERIJ

NDF VOEDINGSRICHTLIJN DIABETES 2015

Voedingsbeleid Kinderdagverblijf Kiekeboe 2015

Transcriptie:

Bariatrische chirurgie Dr. Eveline Dirinck Dienst endocrinologie, diabetologie en metabolisme Universitair Ziekenhuis Antwerpen

Inleiding tot de bariatrische chirurgie

Inleiding Bariatrics volgens The Oxford dictionary The branch of medicine that deals with the study and treatment of obesity. Pronunciation: /barɪˈatrɪks From the greek baros (weight) and iatros (physician)

Technieken

1. Technieken DeMaria E. N Engl J Med 2007

1. Technieken DeMaria E. N Engl J Med 2007

1. Technieken DeMaria E. N Engl J Med 2007

1. Technieken Terugbetalingscriteria Gefaald conservatief beleid ondanks 1 jaar begeleiding BMI > 40 kg/m² BMI > 35 kg/m², in de aanwezigheid van Diabetes mellitus Arteriële hypertensie dewelke niet onder controle is met 3 of meer anti-hypertensiva Obstructief slaap apneu syndroom Gefaalde voorgaande chirurgie

1. Technieken Kostprijs Reëel: 6000 à 8000 Na tussenkomst mutualiteit: 1500 à 3000 12000 10000 8000 6000 4000 Bypass Banding Sleeve 2000 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Data met dank aan prof Van Nieuwenhove, UZGent

Verwachtingen

2. 1. Verwachtingen: gewicht Bariatric surgery: an updated systematic review and meta-analysis, 2003 2012 Chang et al. JAMA Surg. 2014 March 1; 149(3): 275 287.

2.1. Verwachtingen: gewicht SOS study, N Engl J Med 2004

2.2 Verwachtingen: diabetes Sjostrom L et al. N Engl J Med 2004

2.2 Verwachtingen: diabetes Diabetes remissie (FPG < 110 zonder medicatie) Sjostrom, JAMA, 2014

2.2 Verwachtingen: diabetes Diabetes remissie (FPG < 110 zonder medicatie) Sjostrom, JAMA, 2014

2.2 Verwachtingen: diabetes Brethauer, Ann Surgery 2014

2.3 Verwachtingen: arteriële hypertensie Sjostrom L et al. N Engl J Med 2004

2.4 Dyslipidemie Sjostrom L et al. N Engl J Med 2004

2.5 Obstructief slaap apneu Kardassis, Obesity, 2012

2.6 Verwachtingen: cardiovasculair lijden Kwok, Int J of cardiology, 2014

Nutritionele opvolging

Hoe ontstaan deficiënties? Inname î Deficiëntie Opname î

Verminderde inname bij RYGB braken Voedselintolerantie Angst voor gewichtstoename anorexia î inname Restrictieve techniek

Verminderde opname bij RYGB

Opvolging nutritioneel

Waarom aandacht voor eiwitten? Proteïne malnutritie Eiwitinname î ijzer, zink, vit B12, vit D, calcium î Verlies vetvrije massa

Relatie eiwitinname en verlies aan vetvrije massa Moizé et al Clin Nutr 2013

Eiwitbehoefte : kwantiteit 3 maanden post-op 0,8 tot 2,1 g/kg 60 g 80 g 90 g 100 g 120 g LAGB/RYGB BPD Heber et al., 2010; Mechanick et al., 2009, Mechanik et al., 2013

Intolerantie voor eiwitrijke voedingsmiddelen Vooral problemen met rood vlees en gevogelte en varkensvlees (taai) Hoe oplossen? Andere bronnen van eiwitten!! Zoals eieren, vis, peulvruchten met granen, kaas en tofu Eiwitpoeder supplementen Moizé et al., 2010

Praktische uitwerking van eiwitrijke voeding Proteïnen moeten deel uitmaken van elke hoofdmaaltijd 20 à 30 g eiwitten per maaltijd Ontbijt: belangrijk moment: lichaam in katabole toestand na nacht vasten, verzadigend effect Ook proteïnen als tussendoortje ovv melkproducten (+calcium)

Eiwitbronnen Biefstuk: 18,0 g/100 g Kabeljauw: 16,4 g/100 g Tofu: 12 g/100 g Glas melk: 4,8g/150 g Plak kaas: 9,7 g/33 g Ei: 8,8 g/stuk Snee brood: 2,8 g/30 g Yoghurt : 6,3 g/potje

Eiwitsupplementen (indien eiwitinname < 60 g/dag) Essentiële aminozuren aanwezig in adequate hoeveelheid Supplementen op basis van wei-eiwitten: Goede kwaliteit (hoog gehalte aan vertakte keten aminozuren) Blijven oplosbaar in maag Worden snel verteerd Lactose vrij bij lactose intolerantie en dumping??? Maaltijdvervangers en eiwitrepen Eiwit: mengsel van wei, soja en caseïne Koolhydraten, vezels, vitaminen en mineralen Proteïneshakes: Mengsel van plantaardige en dierlijke eiwitten Als aanvulling, niet als enige bron van voeding

Koolhydraten Enkelvoudige en tweevoudige koolhydraten Meervoudige koolhydraten Enkelvoudig: glucose,fructose, Verteerbaar = zetmeel Tweevoudig: sucrose,lactose, Onverteerbaar = vezels

Vrije suikers

Vrije suikers 35 g 25g 8g 8g 17 g 4 g 12 g 14 g 15 g MagUZA 5g 3g

Pathofysiologie van dumping syndroom Kanth et al. Medscape 2014

Preventie van dumping syndroom Kleine, frequente maaltijden (n=6?) Vermijden van vochtinname tijdens de maaltijd Vermijden van vloeistoffen binnen de 30 minuten voor en tot 30 minuten na de maaltijd Verhogen van de eiwitinname Maïszetmeel 30 minuten na de maaltijd neerliggen Verlengen van maaglediging Toename van veneuze retour naar de circulatie Vermijden van enkelvoudige en tweevoudige koolhydraten Verhogen van de inname van vezels en complexe koolhydraten

Opvolging nutritioneel

Voorkomen van deficiënties Voeding Supplement Behoefte

Nutriënt dicht voedsel

4. Opvolging: nutritioneel

Monitoring Ionogram Glycemie Transaminasen Ijzer Saturatie Ferritine 3 m 6 m 12 m 18 m 24 m 1x/jr X X X X X X X X X X X X Vitamine B12 X X X X Foliumzuur (RBC) X X X X X X Calcium Vitamine D X X X X X X Parathormoon X X X X Botdensiteit X X (of om 2 jaar)

Analyses bij vermoeden van tekorten 3 m 6 m 12 m 18 m 24 m 2x/jr Vit A,E,K,INR x x x x Albumine Pre-albumine x x x x x x Zn, Se, Mg, Cu x x x x

Vertaling naar voedingsmiddelen

Moizé et al., Obes Surg 2010

Aills et al, 2008

Voorbeeld dagschema Ontbijt 1 à 2 sneetjes brood dun besmeerd met minarine 1 snede kaas Tussendoortje: melkproduct of fruit Tweede broodmaaltijd 1 à 2 sneetjes brood Dun besmeerd met minarine Mager vleesbeleg Tussendoortje: melkproduct of fruit Warme maaltijd 100 gram groenten 100 gram vlees 1 eetlepel (15 gram) vetstof met goede samenstelling Tussendoortje : melkproduct Haalbaar? Supplement!