RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK Leeuwenhartschool Plaats : Oud-Beijerland BRIN nummer : 06UQ C1 Onderzoeksnummer : 288946 Datum onderzoek : 14 juni 2016 Datum vaststelling : 6 juli 2016
Pagina 2 van 11
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 2 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 TOEZICHTARRANGEMENT................................. 11 Pagina 3 van 11
Pagina 4 van 11
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 14 juni 2016 een tussentijds kwaliteitsonderzoek uitgevoerd op Leeuwenhartschool naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 1 december 2015 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten en het onderwijsleerproces op de Leeuwenhartschool. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 14 maart 2016. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zeer zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. In het kader hiervan voert de inspectie nu een tussentijds onderzoek uit om na te gaan in hoeverre de in het toezichtplan opgenomen tekortkomingen zijn opgeheven en aan de afspraken is voldaan. Toezichthistorie Na het kwaliteitsonderzoek in december 2015 heeft het bestuur een interim directeur aangesteld. In het voortgangsgesprek dat de inspectie op 21 maart 2016 met het bestuur en de directie van de school heeft gevoerd is duidelijk geworden dat er sinds het kwaliteitsonderzoek van december 2015 vooral gestuurd wordt op het aanbod, het didactisch handelen en de zorgstructuur. Dit gebeurt aan de hand van een verbeterplan. In dit tussentijdse onderzoek is vastgesteld wat hiervan in de praktijk gerealiseerd is. Onderzoeksopzet De onderzoeksopzet is gebaseerd op de afspraken die in het toezichtplan zijn opgenomen. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij de inspectie een aantal lessen heeft bijgewoond en gesprekken heeft gevoerd met de directie, de intern begeleider, en leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, zorg en begeleiding en (voorwaarden voor) kwaliteitszorg. Pagina 5 van 11
Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 11
2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Opbrengsten 1 2 3 4 5 1.1* De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. Leerstofaanbod 1 2 3 4 2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. 2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. Zorg 1 2 3 4 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. Pagina 7 van 11
Zorg 1 2 3 4 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg 1 2 3 4 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. Voorwaarden voor kwaliteitszorg 1 2 3 4 10.3 De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur. 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De kwaliteit van het onderwijs op de Leeuwenhartschool is sinds het vorige onderzoek verbeterd en wordt door de inspectie niet meer als zeer zwak maar als zwak beoordeeld. Het bestuur, directie en team zijn gemotiveerd aan de slag gegaan om de toen geconstateerde tekortkomingen weg te werken. Bij dit proces wordt de school ondersteund door externen. Aan de hand van een verbeterplan werkt het team gericht aan de onderwijsverbetering. De meest zichtbare vooruitgang is te zien in de doorgaande lijn in het leerstofaanbod en meer in het algemeen in het meer in lijn brengen van het gehele onderwijs op de Leeuwenhartschool. Zo zijn er bijvoorbeeld schoolbrede afspraken gemaakt over het klassenmanagement, de pedagogische aanpak en het aanbod en is er een didactisch model voor het vormgeven van de lessen ingevoerd. Alle afspraken en procedures worden helder vastgelegd en zijn voor alle leraren beschikbaar. De eindopbrengsten zijn dit schooljaar van voldoende niveau. De school is terecht trots op de gemaakte vorderingen. Tegelijkertijd realiseren het team en de directie zich ook dat er nog veel moet gebeuren om een duurzame en stabiele verbetering van de onderwijskwaliteit te realiseren. De afgelopen tijd is er een goede basis gelegd voor de noodzakelijke vervolgstappen. Het gaat hierbij onder andere om het verder versterken van de zorg en begeleiding, het didactisch handelen en de differentiatie. Een goede aansturing en een sterke betrokkenheid van het gehele team blijven essentieel voor het verdere verloop van het verbeterproces. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Pagina 8 van 11
Toelichting Opbrengsten voldoende De eindresultaten die de leerlingen van de Leeuwenhartschool behalen beoordeelt de inspectie als voldoende. In 2014 en 2015 lagen deze onder het niveau zoals dat verwacht mag worden op grond van de leerlingenpopulatie. In 2016 waren deze resultaten van een voldoende niveau. Naar aanleiding van onder andere de tussentijdse resultaten is de verwachting van de school dat de leerlingen van de huidige klas 5 volgend schooljaar voldoende eindresultaten zullen halen. De school maakt sinds dit schooljaar van zowel de eindresultaten als de tussenresultaten heldere analyses en koppelt hier verbeteractiviteiten aan. Zo is er bijvoorbeeld extra aandacht voor het taal- en rekenonderwijs middels de inzet van methodes. De school is dit jaar begonnen met het opstellen van ontwikkelingsperspectieven voor leerlingen die een eigen leerlijn volgen. De inspectie beschikt op dit moment over te weinig gegevens om over de resultaten hiervan een oordeel te geven. Aanbod is voldoende De Leeuwenhartschool werkt in alle klassen met Volglijn, waarin de leerlijnen en kerndoelen op basis van het periodeonderwijs en daarmee het Vrijeschoolonderwijs zijn beschreven. Volglijn wordt schoolbreed gebruikt en dient als uitgangspunt voor het aanbod. De doelen per schooljaar zijn verdeeld in vier periodes en hieraan koppelen de leraren vervolgens het aanbod, waarbij zij ook gebruik maken van reguliere methodes. In een logboek houden ze bij wat er dagelijks wordt aangeboden. Dit is gebaseerd op de doelen per periode en dus ook op de doelen uit Volglijn. Hiermee voldoet het aanbod op de Leeuwenhartschool aan de kerndoelen en is er tevens sprake van een doorgaande lijn wat betreft aanbod in de school. Daarnaast wordt door deze manier van werken het aanbod aan vrijwel alle leerlingen tot en met klas 6 aangeboden. Voor de borging van dit aanbod is het van belang dat de directie de vertaling van de doelen naar de dagelijkse praktijk blijft monitoren. Dit om ervoor te zorgen dat de keuzes die de leraren maken in het aanbod in lijn blijven met de gestelde doelen. Zorg en begeleiding nog niet voldoende maar de basis is gelegd De school beschikt over een compleet toetsinstrumentarium en een overzichtelijk toetsrooster. Ook worden de methodegebonden toetsen afgenomen. Na het afnemen maken de leraren foutenanalyses. Het omzetten Pagina 9 van 11
van deze foutenanalyse in concreet en zichtbaar handelen ten behoeve van de afstemming van het onderwijs is nog in ontwikkeling. De intern begeleider heeft met de leraren de basis gelegd voor het werken met groepsplannen. Dit proces is in ontwikkeling, goede analyses ontbreken nog. Er worden geen heldere criteria gebruikt wanneer een leerling nu een zorg leerling is of zich juist sneller ontwikkelt. Hierdoor bestaat de kans dat leerlingen die stagneren in hun ontwikkeling niet worden opgemerkt. Er is een begin gemaakt om specifieke zorgleerlingen te voorzien van extra hulp. Dit vraagt nog een verdere uitwerking. Er ligt tevens een werkbaar format voor een hulpplan voor deze leerlingen maar de kwalitatieve invulling van dit plan is nog onvoldoende. Zo formuleert de school geen concrete doelen op basis van een heldere en scherpe analyse van de mogelijke oorzaken van de achterstand van de leerling. Door het ontbreken van deze analyses worden wellicht verkeerde oplossingen gekozen voor leerlingen met specifieke zorgbehoeften. Daarnaast worden de evaluaties van de individuele plannen worden nog niet (scherp genoeg) uitgevoerd waardoor onduidelijk is wat het effect van de extra hulp is. Ook is daardoor niet helder welke beslissingen voor het vervolg de leraar of de intern begeleider neemt op basis van deze evaluaties en waarom dit gebeurt. Het is verder de vraag of de leraren de extra ondersteuning ook daadwerkelijk uitvoeren. Zij hebben - zeker in combinatieklassen - vaak hun handen vol aan het bedienen van de leerlingen op de verschillende instructieniveaus, daardoor komen ze waarschijnlijk niet altijd toe aan het bieden van de extra ondersteuning. Ook is het onduidelijk of de leerlingen die meer aankunnen dan wat er in het groepsplan beschreven staat voldoende aan bod komen. De school is zich hiervan bewust en gaat volgend schooljaar dan ook extra aandacht geven aan het onderwijs aan deze meer- en hoogbegaafde leerlingen. (Voorwaarden voor) kwaliteitszorg Door het inrichten van een heldere zorgstructuur en het voornemen het onderwijs voor meer en hoogbegaafde leerlingen structureel en planmatig te gaan vormgeven reageert de school op de kenmerken van haar leerlingenpopulatie. Het team werkt - onder leiding van een directie die duidelijk en daadkrachtig aanstuurt - planmatig aan alle verbeteractiviteiten. Binnen het team is sprake van enthousiasme, betrokkenheid en een grote bereidheid om samen aan de noodzakelijke verbeteringen te werken. Doordat er weer inhoudelijk over onderwijs gesproken wordt en de gezamenlijke aanpak en afspraken helder zijn lukt het ook elkaar hier feedback op te geven. Verder wordt er binnen het team veel van en met elkaar geleerd, onder andere door het gezamenlijk bekijken en bespreken van lessen. Pagina 10 van 11
3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De kwaliteit van het onderwijs is verbeterd, maar vertoont op onderdelen nog belangrijke tekortkomingen. De kwaliteit van het onderwijs is niet meer zeer zwak. Daarom wijzigt de inspectie het eerder toegekende arrangement van zeer zwak naar zwak. De school blijft onder intensief toezicht van de inspectie vallen. Met het bestuur is afgesproken dat de onderwijskwaliteit uiterlijk in juni 2017 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in juni 2017 een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. In februari 2017 is er een tussentijds kwaliteitsonderzoek naar de bereikte verbeteringen. Deze afspraken legt de inspectie vast in een toezichtplan. Pagina 11 van 11