RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Onderzoek naar de kwaliteitsverbetering bij. r.k.b.s. Panta Rhei

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN Onderzoek naar de kwaliteitsverbetering bij r.k.b.s. Panta Rhei Plaats : Coevorden BRIN-nummer : 07QO Onderzoeksnummer : Datum schoolbezoek : 16 mei 2011 vastgesteld te Zwolle : 27 juni 2011

2

3 Inhoud Vaststelling rapport 5 1 Inleiding 7 2 Bevindingen 9 3 Toezichtarrangement 15 pagina 3 van 15

4

5 Vaststelling rapport Dit rapport bevat de resultaten van een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) dat de inspectie uitvoerde op 16 mei Het rapport is vastgesteld door dr. L.S.J.M. Henkens, hoofdinspecteur toezicht Primair Onderwijs en expertisecentra, te Utrecht op 27 juni pagina 5 van 15

6

7 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 16 mei 2011 een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd op r.k.b.s. Panta Rhei naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 26 november 2009 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten en het onderwijsleerproces op r.k.b.s. Panta Rhei. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 23 februari De kwaliteit van het onderwijs is toen als zeer zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. Om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven en de kwaliteit van het onderwijs weer voldoende is, heeft de inspectie nu een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Toezichthistorie Tijdens het schoobezoek in september 2004 heeft de inspectie van het onderwijs enkele signalen afgegeven ten aanzien van de kwaliteit van het onderwijs. Deze signalen betroffen het uitspreken van zorgen omtrent de ontwikkeling van de opbrengsten en onvoldoende oordelen bij de aspecten kwaliteitszorg en zorg en begeleiding. Met ingang van het schooljaar is de school onderdeel van de huidige stichting. In oktober 2009 is met het bestuur van de stichting een gesprek gevoerd over een risicoanalyse met betrekking tot r.k.b.s. Panta Rhei. Naar aanleiding van de risicoanalyse heeft een kwaliteitsonderzoek plaatsgevonden in november De uitkomst was dat de kwaliteit van het onderwijs op de school als zeer zwak werd beoordeeld. De school is in een traject van intensief toezicht geplaatst. In dat traject heeft de inspectie afspraken gemaakt met het bevoegd gezag omtrent het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs. Dit heeft geleid tot een plan van aanpak van het bevoegd gezag. De inspectie heeft een toezichtplan opgesteld dat in juni 2010 naar het bevoegd gezag is verzonden. In het toezichtplan is voorzien in twee voortgangsgesprekken die de inspectie heeft gevoerd met de directie en het bevoegd gezag. Deze hebben plaatsgevonden in oktober 2010 en maart Tijdens het laatste voortgangsgesprek is afgesproken in mei 2011 een afsluitend onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit te voeren. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. pagina 7 van 15

8 analyse van documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten de resultaten op tussentijdse toetsen en voorbeelden van formulieren die door de school worden gebruikt in het kader van de leerlingenzorg. schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2, 3, 4/5, 6, 7 en 8. gesprekken met de directie en de intern begeleiders over de kwaliteit van de indicatoren. een gesprek met leraren en ouders. een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bevoegd gezag na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, onderwijsaanbod, onderwijstijd, didactisch handelen, zorg en begeleiding, kwaliteitszorg en de voorwaarden voor kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2009 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. pagina 8 van 15

9 2 Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2009 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Daarnaast heeft de inspectie enkele controles uitgevoerd op bepaalde standaard gecontroleerde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van acht jaar. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 5 pagina 9 van 15

10 Kwaliteitsaspect 2 Leerstofaanbod 2.1 * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2 * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4 * De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Kwaliteitsaspect 3 Tijd 3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Kwaliteitsaspect 5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6 Afstemming 6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7 Begeleiding 7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. pagina 10 van 15

11 Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Kwaliteitsaspect 10 Voorwaarden voor kwaliteitszorg 10.1 De schoolleiding stuurt de schoolontwikkeling inclusief de kwaliteitszorg aan De schoolontwikkeling is verbonden met de visie op onderwijs, zoals geformuleerd in het schoolplan De schoolleiding zorgt voor een professionele schoolcultuur Bij de zorg voor kwaliteit zijn bestuur, directie, team en andere belanghebbenden betrokken. Naleving wet- en regelgeving NT1a De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). NT1b In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen (art. 13 WPO) NT2a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO) NT2b In het schoolplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 12 WPO). NT3a De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). NT3b In het zorgplan is informatie opgenomen over een of meer standaard gecontroleerde onderdelen (art. 19, lid 2, WPO). NT4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). NT4b Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). ja nee 2.2 Beschouwing Algemeen beeld In dit onderzoek naar de kwaliteitsverbetering op R.K. Dalton basisschool Panta Rhei stond de vraag centraal of de kwaliteit van het onderwijs weer op een aanvaardbaar niveau is gebracht. De inspectie van het onderwijs komt tot de conclusie dat de inspanningen van de school tot een positief resultaat hebben geleid. Het traject van geïntensiveerd toezicht wordt beëindigd, omdat de kwalificatie 'zeer zwakke school' niet langer van toepassing is. Zowel de eindopbrengsten als de tussentijdse opbrengsten zijn van een voldoende niveau en alle beoordeelde onderdelen van het onderwijsleerproces zijn eveneens van een voldoende niveau. Tijdens het onderzoek is gebleken dat de school het laatste jaar flink heeft geïnvesteerd in een aantal essentiële onderdelen van het onderwijs. Er is sprake geweest van een gezamenlijk leerproces van het team en de directie. Dit wordt ondersteund door een gezamenlijke visie op de ontwikkeling van de school en gerichte activiteiten met betrekking tot de evaluatie, planmatige verbetering en borging op schoolniveau. Ook de ouders hebben in het gesprek met de inspectie aangegeven vertrouwen te hebben in de kwaliteit van de school. pagina 11 van 15

12 Toelichting Opbrengsten De inspectie beoordeelt de eindopbrengsten als voldoende. De resultaten aan het einde van de basisschool zijn de laatste twee jaar (2011 en 2010) van voldoende niveau. In 2009 was dat niet het geval. Gedurende de schoolperiode zijn de leerresultaten eveneens van een voldoende niveau. Dit oordeel is gebaseerd op een analyse van de resultaten op de laatst afgenomen toetsen voor technisch lezen in de groepen 3 en 4, begrijpend lezen in groep 6 en rekenen-wiskunde in de groepen 4 en 6. Van deze toetsuitslagen is alleen het resultaat voor rekenen-wiskunde in groep 6 onvoldoende. De school kent in de groepen 3 tot en met 8 meer leerlingen dan het landelijk gemiddelde die langer dan acht jaar onderwijs krijgen op de school. De inspectie beoordeelt indicator 1.3 om die reden als onvoldoende. Ook tijdens het vorige schoolbezoek is dit geconstateerd. Momenteel heeft de school leerlingen die op een eigen leerlijn functioneren omdat het eindniveau maximaal groep 7 is. De school kan aantonen dat deze leerlingen resultaten behalen die passen bij de capaciteiten. De inspectie geeft geen waardering van de sociale competenties van de leerlingen. De school heeft recent een signaleringsinstrument in gebruik genomen, maar er zijn nog onvoldoende gegevens beschikbaar waar de inspectie een oordeel op kan baseren. Leerstofaanbod en onderwijstijd Het leerstofaanbod voldoet aan de kerndoelen en het wordt aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van groep 8. Daarnaast heeft de school sinds het vorige bezoek het onderwijsaanbod op twee punten verbeterd. Er is momenteel sprake van een beredeneerd aanbod in de groepen 1 en 2 dat aansluit op de tussendoelen voor beginnende geletterdheid en gecijferdheid. Daarmee sluiten de leerinhouden in de verschillende groepen in voldoende mate op elkaar aan. Ook de leerinhoud voor leerlingen met een taalachterstand is verbeterd. Woordenschatonderwijs is in alle groepen een structureel onderdeel van het onderwijsaanbod. De onderwijstijd wordt in voldoende mate efficiënt benut. Didactisch handelen en afstemming Ten opzichte van het vorige schoolbezoek zijn alle als onvoldoende onderdelen van het didactisch handelen dusdanig verbeterd dat ze nu als voldoende beoordeeld zijn. Het team heeft veel geïnvesteerd in de kwaliteit van de uitleg en het klassenmanagement. Deze investeringen zijn zichtbaar in alle groepen. In de groepen is sprake van een voldoende pedagogisch klimaat, ondersteund door afspraken die door de hele school heen gelden. De ouders die gesproken hebben met de inspectie herkennen dit beeld. Er is sprake van een gestructureerde werksfeer waarbij leerlingen actief zijn betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Ook de uitleg van de leraren kent een duidelijke structuur en is ondersteunend voor leerlingen. Er zijn schoolbrede afspraken over het werken met het instructiemodel en het klassenmanagement en deze worden ook uitgevoerd. De leraren stemmen daarbij hun onderwijs in voldoende mate af op verschillen tussen leerlingen. Dit geldt zowel voor de instructie, de leerstof als de onderwijstijd. Binnen de school is hierin een duidelijk herkenbare structuur geconstateerd waarbij de indeling van leerlingen in instructiegroepen leidend is. Zorg en begeleiding Ook binnen de zorg en begeleiding is veel progressie geboekt, ondanks het feit dat de intern begeleider niet volledig beschikbaar is geweest in de afgelopen periode. pagina 12 van 15

13 De school hanteert een samenhangend systeem van instrumenten en procedures om de ontwikkeling en de prestaties van de leerlingen te volgen. Dit betreft zowel de cognitieve als de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Er worden in voldoende mate analyses gemaakt naar aanleiding van signaleringstoetsen. De uitkomsten van de analyses worden herkenbaar gebruikt als start van de handelingsplanning. De uitvoering van de zorg sluit aan op de geconstateerde problematiek, wordt consequent bijgehouden en aan het einde geëvalueerd. De uitkomsten daarvan worden benut om het vervolg te plannen. Kwaliteitszorg Ten slotte is ook op het gebied van de kwaliteitszorg grote vooruitgang geboekt ten opzichte van het vorige onderzoek. Daarbij valt op dat alle teamleden intensief betrokken zijn bij het proces van schoolverbetering. Dit wordt ondersteund door concrete verbeterplannen en regelmatige werkmiddagen om verbeteringen te evalueren en bij te stellen. De school heeft voldoende zicht op de onderwijsbehoeften van de leerlingenpopulatie en verbindt hieraan consequenties voor het onderwijsaanbod en de schooleigen doelen. Deze doelen worden sinds kort stelselmatig geëvalueerd op drie niveaus: leerling-, groeps- en schoolniveau. Er vinden daarnaast periodieke evaluaties van het onderwijsleerproces plaats waarvan de uitkomsten worden verwerkt in verbeterpunten. De verbeteractiviteiten vinden aantoonbaar plaats en leiden tot een inzichtelijk systeem van borgingsdocumenten waarin de verworvenheden worden vastgelegd. Er is een planning gemaakt om alle verworvenheden periodiek te evalueren binnen het team. Daarnaast wordt door middel van klassenbezoeken getoetst of de afspraken ook in de praktijk zichtbaar blijven. Ook de verantwoording aan ouders is van voldoende niveau. De school benut een aantal kanalen om de ouders te voorzien van informatie over de kwaliteit van het onderwijs. pagina 13 van 15

14

15 3 Toezichtarrangement Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan de r.k.b.s. Panta Rhei het basisarrangement toe. De kwaliteit van het onderwijs is weer voldoende. Dit betekent dat de school niet langer onder intensief toezicht valt. Naleving De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. pagina 15 van 15