Elk bekken heeft een mens Als bekkenfysiotherapeut heb je nodig Mieneke Spijkerman Bekkenfysiotherapeut Psychosomatisch fysiotherapeut te Valburg Kennis van en rondom het bekken Vaardigheden Competenties Enthousiasme noodzaak valkuil Kennis van de mens, communicatie De cliënt met bagage Eigen geschiedenis Manier van verwerken Manier van reageren Cliënt komt gekleurd binnen met een bepaalde verwachting Miscommunicatie stercommunicatie Voorbeeld cliënt Doel van de presentatie Duidelijkheid geven in het belang van de manier van benaderen en van welke processen men zich bewust moet zijn om effectief de hulpvraag boven tafel te krijgen. Juist bij bekkenklachten inzicht krijgen in de mens met bagage,waardoor er verschillende tijdstrajecten en behandelplannen uitkomen. Het eerste contact De eerste indruk wordt de eerste paar minuten gevormd en kan moeizaam worden bijgesteld. Kleding (Kanzler & Gorsulowsky, 2002) Handdruk en oogcontact Houding en uitstraling De behandelkamer (Koster & Westerhof, 2005) 1
Belangrijk om te weten Welke emoties zijn er en welke invloed kunnen ze uitoefenen? Cognitie en coping. Hoe gaat iemand met haar/zijn lichaam om en welke bagage heeft zij/hij al bij zich? Waar let je op bij de anamnese en wat zijn belangrijke vragen om te stellen? Emoties Welke invloed hebben emoties Boos: lichte irritatie naar woede Bedroefd: van lichte teleurstelling tot hartverscheurend verdriet Bang: van licht bezorgd tot chronische angst en paniek Blij: van een opgewekt gevoel naar extase, euforie Affectie: van sympathie tot dieprakende liefde Ze kleuren de informatieverwerking. (Burken, 2002) Een verkeerde opvatting van informatie, het niet begrijpen of niet onthouden. (Burken, 2002) Het verminderen van het probleemoplossend vermogen en het creatieve denken. (Isen e.a.,1987) Welke invloed hebben emoties Verminderd immuunfunctioneren en verminderd coördinatief bewegen. (Bartrop, 1977) Emoties met een hoge activatie veroorzaken fysiologische verschijnselen die ongunstig zijn voor het herstel. (Burken, 2002) Emoties beïnvloeden de totale persoon. (Oatley & Johnson-Laird,1996 Emoties uiten Ze kunnen heel heftig zijn Ze kunnen heel moeilijk zijn om te uiten (Traue & Pennebaker, 1993) Gevoelens omzetten in taal kost tijd Woorden kunnen gevoelens tegenhouden (Gerritse, 2002) * Conditioneren kan zonder tussenkomst van de hersenschors, dus niet kunnen verwoorden waar de angst vandaan komt. 2
Emoties Belangrijk om te weten Steen kriebels blij Welke emoties zijn er en welke invloed kunnen ze uitoefenen? opgewonden Buik en bekkengebied verdriet angst Cognitie en coping. Hoe gaat iemand met haar/zijn lichaam om en welke bagage heeft zij / hij al bij zich? vlinders zenuwachtig Waar let je op bij de anamnese en wat zijn belangrijke vragen om te stellen? boos Opgeblazen gevoel teleurstelling Emotie en cognitie Cognitie heeft alles te maken met interpreteren, beoordelen, vergelijken met wat iemand al eerder heeft meegemaakt. (Derks & Hollander, 1996) Dit is een heel belangrijk gegeven zowel voor de bekkenfysiotherapeut / hulpverlener als ook de cliënt. Beiden hebben hun eigen interpretatie en oordeel. Niets is zo moeilijk als je eigen bril afzetten en te kijken door de bril van de ander. Bij gedrag hoort de diepliggende behoefte van de mens ergens bij te horen. (Baumeister, 1995) Coping Stresshantering Welke weg sla je in bij moeilijkheden of leuke dingen? Hoe heeft iemand geleerd met haar / zijn lichaam om te gaan? Welke coping strategieën Probleemgeörienteerd gedragsmatig Probleemgeörienteerd cognitief Emotiegeörienteerd gedragsmatig Emotiegeörienteerd cognitief Als de aard van het probleem niet past bij de copingstrategie dan wordt het probleem vergroot. Wijsheden Heb de moed om te veranderen wat je kunt veranderen. Heb de kracht om te dragen wat je niet kunt veranderen. Heb het inzicht, de wijsheid om het verschil te zien. (variatie op een gebed van de theoloog Reinhold Niebuhr) 3
Anamnese Anamnese Een open sfeer, empathie Respect voor elkaars wereldmodel Wederzijds vertrouwen Bereidheid om naar elkaar te luisteren, te kijken en te voelen Let op overtuigingen Vertelt iemand geassocieerd of gedissocieerd Samenvatting op inhoud en gevoelsreflectie (Derks & Hollander, 1996) Een positief doel. Hulpvraag Een duidelijke context met wie, waar en wanneer. Ligt het doel binnen de mogelijkheden van de cliënt. Is het te toetsen, wanneer is het gehaald? Zijn er nadelen als het doel bereikt is? (Derks & Hollander, 1996) Wat zijn belangrijke vragen? Wat heeft u nodig om het probleem aan te pakken? Wat houdt u tegen om het aan te pakken? Achterliggende gedachten. Zijn er zaken die u heel erg bezighouden? Samenvatting en conclusie Lichamelijke kennis is belangrijk maar de benadering van de mens is minstens zo belangrijk. Een goede bekkenfysiotherapeut is in beiden geschoold. Welke emoties spelen er en welke strategieën worden gehanteerd. Pas daarna kun je inzicht geven en samen een behandelplan opstellen met positieve haalbare doelen. Samenvatting en conclusie Emoties en communicatie zijn beiden zeer boeiend maar ook moeilijk te vangen in wetenschappelijk onderzoek omdat elk individu therapeut of cliënt uniek is met zijn eigen manier van reageren en verwerken. Communicatie is moeilijk, maar iedereen kan er in geschoold of bijgeschoold worden. Juist als bekkenfysiotherapeut moet je in staat zijn tot het creëren van een open sfeer en een goede communicatie. 4
5