NPI VERWIJZERSBIJEENKOMST 30 oktober 2014
WELKOM Door: dr. Mariëlle Hendriksen (hoofd behandelzaken) Martine Daniëls (GZ-psycholoog)
Programma 18.00-18.15 Binnenkomst 18.15-19.00 Welkom en algemene informatie NPI 19.00-19.15 Affect Fobie Therapie (AFT) 19.15-19.30 Mentalisation Based Treatment (MBT) 19.30-19.45 Pauze 19.45-20.00 Schematherapie (SFT) 20.00-20.15 Psychodynamische psychotherapie (PD) 20.15-20.45 Ontwikkelingen zorgaanbod/onderzoek binnen het NPI 20.45-21.00 Rondvraag en afsluiting met borrel
Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Stichting Arkin GGZ
Video http://vimeo.com/97511596
Wie zijn we?
Definitie persoonlijkheidsstoornis DSM-V omschrijving Afwijkend patroon van innerlijke ervaring en gedrag, manifesterend in ( 2): Cognities (over zichzelf, anderen en omstandigheden) Emotionaliteit (intensiteit, gepastheid, instabiliteit) Interpersoonlijk functioneren Impulsbeheersing Patroon is altijd: Inflexibel en aanhoudend Bestaand vanaf vroege adolescentie Klinisch significante lijdensdruk en/of beperking in functioneren op meerdere levensgebieden Niet te verklaren op andere (fysiologische) wijze
Doelgroep Hoofddiagnose As-II Comorbide problematiek Hulpvraag naar curatie Second opinion
Overview behandelaanbod I Vaardigheidstrainingen Sociaal psychiatrische begeleiding Add on: EMDR, farmacotherapie, systeemtherapie
Overview behandelaanbod II Kort- en langdurende psychotherapieën (individueel en groep) Deeltijdbehandelingen 1-5 dagen
Vier psychodynamische methodieken Affect Fobie Therapie (AFT) Mentalisation Based Treatment (MBT) Schematherapie (SFT) Psychodynamische groepspsychotherapie (PD) Continuüm steun-inzicht
Continuüm steunend - inzichtgevend
Verwijsprocedure Telefonisch spreekuur verwijzers Dagelijks 13.00-14.00 uur Telefonisch spreekuur cliënten Woensdag 12.00-13.00 uur Altijd huisartsenbrief Screening en intakeprocedure Wachttijden Telefoonnummer: 020 590 4700
Veelgestelde vragen bij aanmelding NPI Comorbide As-I: wat te doen? Comorbide As-IV: wat te doen? Ambivalente motivatie voor verandering extern of intern Lichte mate van persoonlijkheidsproblematiek: wat te doen? Bij twijfel bellen tijdens dagelijks telefonisch spreekuur voor verwijzers
AFFECT FOBIE THERAPIE (AFT) Individuele behandeling Parttime programma Door: Jentine ten Broeke (psychotherapeut) 15
Affect Fobie Therapie AFT Intensive short-term dynamic psychotherapy (ISTDP) Leigh MC Cullough & coll. (Harvard Medical School, Beth Israel Medical Center) Psychodynamische basis, gedragstherapeutische techniek
De Malan driehoek I
De Malan driehoeken Het universeel principe van psychodynamische psychotherapie: Gevoelens roepen angst op die vervolgens afgeweerd moeten worden.
De Malan driehoek II
Doelgroep Volwassen: 21 tot en met 55 jaar Ouders met kinderen Diagnose op As-II: Met name matige cluster B en ernstige cluster C Over het algemeen een diagnose op As-I Psychosociale problematiek Herhaaldelijk vastlopen (crises) op verschillende levensgebieden 20
Klachten of symptomen Angstklachten Spanningsklachten Somberheid Minderwaardigheidsgevoelens Fobische of dwangmatige klachten Eet-, slaap-, seksuele problemen Relationele problemen 21
Contra-indicatie Ernstige hersenbeschadiging Verstandelijke handicap Ernstige verslavingsproblematiek Actuele strafrechterlijke procedure Actuele psychose Manifeste suïcidaliteit Ernstig acting-out gedrag 22
Ambulant aanbod 25 tot 40 zittingen Wekelijks contact Indicatiegebied: Enkele gebieden die redelijk intact zijn
Intensieve psychotherapeutische deeltijdbehandeling Inzichtgevende therapie Met veel steunende en structurerende momenten Intensief Multi methodisch Groepsdynamisch Systeem therapeutisch 24
Behandelfasen Startfase: Maximaal 3 maanden Een dagdeel waarin twee groepen gedaan worden Intensief: 7 tot 9 maanden 3 dagen in de week Invulling 8 tot 16 uur Vervolgfase: Ongeveer een jaar Een dagdeel waarin twee groepen gedaan worden 25
Intensieve fase Maandag, dinsdag en woensdag of woensdag, donderdag en vrijdag Van 09.00-17.00 uur 2 x 2 groepen van ongeveer 9 cliënten Open groepen Gemengde groepen qua sekse en leeftijd Duur: 7 tot 9 maanden Alle cliënten volgen naast de therapie (vrijwilligers)werk of een activiteit van 8 tot 16 uur per week, wat gedaan moet worden in contact met andere mensen 26
MENTALISATION BASED TREATMENT (MBT) 5-daagse ambulant intensief ambulant adolescenten (18-23 jaar) Door: Maartje Köster (klinisch psycholoog / psychotherapeut)
MBT basis Evidence-based behandeling voor borderline persoonlijkheidsproblematiek Psychodynamisch perspectief op ontwikkeling (Bateman en Fonagy) Gehechtheidsstijl en relaties Versterken mentaliserend vermogen in gehechtheidsrelaties
Mentaliseren Mentaliseren houdt in dat mensen het doen en laten van zichzelf en anderen waarnemen en begrijpen in termen van gevoelens, gedachten, bedoelingen en verlangens.
Waarom is kunnen mentaliseren belangrijk? Coherent stabiel zelfbeeld Coherent beeld van anderen Interacties zijn begrijpelijk Gevoel van invloed hebben 30
Karakteristiek Niet wetende houding Eenvoudig Hier en nu, jij en ik Gericht op affect en niet op gedrag Procesgericht Transparantie van de therapeut Groep Betrouwbaarheid van programma
Algemene doelen Committeren aan de behandeling ( mee blijven doen ) Verminderen van psychiatrische symptomen, zoals depressie en angst Verminderen van (zelf)destructief gedrag en suïcidepogingen Verbeteren van sociaal en interpersoonlijk functioneren Adequaat gebruik maken van hulpverlening Sociaal maatschappelijke (re-)integratie 32
Inclusiecriteria MBT Borderline persoonlijkheidsstoornis en/of BPO Acting out, automutilatie, suïcidaliteit Ernstig behandeling ondermijnend gedrag, maatschappelijk disfunctioneren (sociaal isolement, werk- en relatiestoornissen) Gedragsstoornissen (agressie en middelenmisbruik) Comorbiditeit zoals depressie, angststoornissen, trauma, eetstoornissen en verslaving Vaak eerdere behandelingen met onvoldoende resultaat of afgebroken 33
Exclusiecriteria MBT Schizofrenie Chronische psychotische verschijnselen Psychopathie (PCL score 30) IQ < 80 Organisch-cerebrale defecten die het nadenken over zelf en anderen zwaar ondermijnen Een ernstige primaire As-I aandoening (bijv. ernstige verslaving die behandeling behoeft, manie, ernstig ondergewicht) Ontoereikende beheersing van de Nederlandse taal 34
MBT-doseringsonderzoek MBT 5-daagse MBT Ambulant Intensief Voor wie werkt welke dosering? Instroom/randomisatie gedurende 1 jaar, loopt 3 jaar na laatste instroom Laatste randomisatie in juni 14
SCHEMATHERAPIE (SFT) Door: Marit Kool (GZ-psycholoog)
Emotionele basisbehoeften Veilige hechting Autonomie, competentie en identiteitsgevoel Vrijheid emoties/behoeften te uiten Spontaniteit en spel Realistische grenzen en zelfbeheersing
Wat is een schema? Disfunctioneel patroon Herinneringen, emoties, gedachten en lichamelijke sensaties Betrekking op zichzelf en de relatie met anderen Ontstaan in kindertijd/adolescentie en daarna verstevigd
Modi Geactiveerde schema s gemoedstoestand = modus Kanten van de cliënt
GEZONDE VOLWASSENE COPINGMODI= BESCHERMERS OUDERMODI KINDMODI
GEZONDE VOLWASSENE COPINGMODI= BESCHERMERS OUDERMODI KINDMODI
Hoe doe je dat? Therapeutische relatie - Limited reparenting Cognitieve technieken Gedragstechnieken Experiëntiële technieken - Meerstoelentechniek - Imaginatie oefeningen
PSYCHODYNAMISCHE PSYCHOTHERAPIE (PD) Door: Ton Meijers (klinisch psycholoog en psychotherapeut)
Module Psychodynamische Psychotherapie (PD) Uitleg module Evidence based Demonstratie deeltechnieken d.m.v. audio/video of rollenspel
Psychodynamische Groepspsychotherapie Werkzame elementen in therapeutische groepen Hoop krijgen Universaliteit Uitwisselen en delen Altruïsme Herbeleven gezinssituatie Socialiserende mogelijkheden Modelling Groepscohesie Existentiële factoren
Psychodynamische Groepspsychotherapie Specifiek voor psychotherapiegroepen Containen agressieve tendensen Doorwerken op meer niveaus Gedragsrepertoire ruimer zichtbaar Hoog realiteitsgehalte Experimenteerruimte Begrenzing regressie Wederzijds motiveren Catharsis Verdunde overdracht
Evidence based Fuhriman en Burlingame (1994) op basis van 700 studies Groepspsychotherapie blijkt een significante verbetering te laten zien bij de meeste diagnosegroepen ten opzichte van controlegroepen en is vergelijkbaar of zelfs superieur aan andere behandelmodaliteiten.
Evidence based Tilitski (1990) 349 cliënten betrokken in 9 studies, vergelijkt individuele en groepsbehandelingen Beide modaliteiten bleken significante verbetering op te leveren vergeleken met controlegroepen Bij adolescenten bleek groepstherapie zelfs effectiever dan individuele therapie, bij kinderen was het omgekeerde het geval
Groepsfasen (Levine) Parallelle fase (autoriteitscrisis) Opnemingsfase (intimiteitscrisis) Wederkerigheidsfase (separatiecrisis) Afscheids-, rouwfase Forming storming norming performing adjourning (Tuckman)
ONTWIKKELINGEN ZORGAANBOD & ONDERZOEK Door dr. Rien Van (psychiater)
Landelijke ontwikkelingen Bestuurlijk akkoord 1 e lijn: huisarts en POH-GGZ Basis GGZ Specialistische GGZ Dominante positie zorgverzekeraars Selectieve zorginkoop Wie komt in zorg, hoe lang? Transparantie Modules en afbakening Effectiviteit: vergroten validiteit ROM Zorgzwaarte meting Effectmaten gericht op persoonlijkheidsproblematiek
Beleid jeugd: aanpassing aan transitie 12 + geïntegreerd met jongvolwassenen aanbod Gericht op behandelresistente internaliserende aandoeningen Depressie, angst, trauma als voorloper persoonlijkheidspathologie Portfolio MBT-Adolescents MBT-Parents PDT lang KPSP Groepen Inloopspreekuur voor cliënten met kinderen
Vakinhoudelijke ontwikkelingen I DSM-V: Criteria idem Naar As-I Vertaling Histrionisch, dwangmatig, vermijdend Alternatief model Psychodynamische diagnostiek Beoordeling zelf en interpersoonlijk functioneren Dimensioneel Toevoeging trekken Negatieve affectiviteit, afstandelijkheid, Antagonisme, impulsiviteit, psychoticisme
Vakinhoudelijke ontwikkelingen II Diagnostiek Stagering en profilering Dimensioneel denken Behandeling Meerdere behandelingen, even effectief (op groepsniveau) Personalised Medicine Flexibel in duur en intensiteit Wat is effectief bij wie en waarom? Focus meer op Comorbiditeit Verbetering psychosociaal functioneren
Hoe speelt het NPI daar op in? Diagnose-gericht i.p.v. modelgericht indiceren Nadruk op competentie behandelaar i.p.v. behandelvorm Flexibel t.a.v. intensivering en add on modules Participeren in landelijke ontwikkelingen ROM Ontwikkeling Cluster C (samen met Kenniscentrum voor Persoonlijkheidsstoornissen) Consultatiefunctie t.b.v. specialistische GGZ: Second opinion Intervisie/supervisie aanbod
Wetenschappelijk onderzoek Continuering MBT-lijn MBT dosering MBT vs. CAU Blended behandelen Dosering en effectiviteit bij cliënt met comorbide As-I symptomen
Blended behandelen Reden: Complexe therapeutische relatie en motivering Focus op op beleving/ relationeel functioneren Doel Verhogen zelf redzaamheid en eigen kracht Kosteneffectief Cliëntvriendelijk (afstand, op eigen tijd behandelen) Inhoud Impulsiviteit, Psycho-educatie SFT, AFT Implementatiestudie gericht op Uitvoerbaarheid, cliënttevredenheid, effectiviteit Toekomst Blended intake
Rondvraag
Bedankt voor uw aandacht! www.npispecialist.nl