Voor welke toekomst leiden we op? Opleidersmiddag NVGP 5 februari 2015
|
|
- Vincent van der Wal
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Voor welke toekomst leiden we op? Opleidersmiddag NVGP 5 februari 2015 Schematherapie in de groep: een uitdaging voor supervisoren! Els Loeb, klinisch psycholoog/psychotherapeut/teamleider schemagerichte therapie cluster Centrum voor Psychotherapie, Pro Persona en opleider NVGP, supervisor VGCT/register Schematherapie/ NvP. Doe je jasje even uit. Ik wil jullie uitnodigen met me mee te dansen. Doe me maar na, of ga lekker je eigen gang, moedig elkaar aan. Happy van Farrell Wiliams: Zo, dit is groepsschematherapie. Ik zal jullie stapsgewijs meenemen na deze ervaring wat dit te maken heeft met groepsschematherapie en het geven van supervisie aan supervisanten die groepsschematherapie geven. Ten eerste: hoe voel je je nu, is dat nog hetzelfde als voor het dansen of voel je je nu anders? En wat dacht je toen we begonnen, bijvoorbeeld he, lekker even in beweging komen of oh nee, toch, ik ga hier niet een beetje staan dansen of waar slaat dit op, daar kom ik niet voor of het ziet er niet uit, wat ik aan het doen ben of goh, dat moet ik eens vaker doen. Deze gedachten zeggen iets over de modus waarin je bent. Onthoud: modus. Ik kom er op terug. Jullie zijn uit je stoel gekomen, uit je comfortzone van zitten en praten. Dit is wat een groepsschematherapeut doet. In beweging komen en een attitude hebben waarin je, meer dan bij andere psychotherapeutische stromingen, jezelf toont. De therapeut, of therapeuten in het geval van groepen, gedragen zich als een ouder, ouders. Limited reparenting is een ander belangrijk begrip in schematherapie. Onthoud: limited reparenting. Ik kom er op terug. Denk ook aan het aangemoedigd worden tijdens het dansen. Er wordt niet alleen maar gepraat, er worden ook oefeningen gedaan, zogenaamde experiëntiële technieken, zoals de meerstoelentechniek, waarvoor je je stoel moet verlaten en je vrij door de ruimte begeeft. Psychodramatherapeuten zijn dat gewend, gesprekstherapeuten niet of veel minder. Ik ben van oorsprong muziektherapeut en ik merk in mijn werk met co-therapeuten en in de supervisies die ik geef dat dat een voordeel is in de uitoefening van Schematherapie. Dat aspect vraagt andere vaardigheden, die geleerd moeten worden. Onthoud: experiëntiële technieken. Ik kom er op terug. Ik heb nu drie basisbegrippen genoemd die in het superviseren van groepsschematherapie belangrijk zijn, de modi, limited reparenting en experiëntiële techniek. Het vierde begrip is de basisbehoefte. Basisbehoeften zijn de behoeften die voldoende bevredigd moeten worden om je goed te kunnen ontwikkelen tot een gezonde volwassene. Dus wil je een groepsschematherapie superviseren dan is het goed dat je iets weet over deze vier basisbegrippen, de basisbehoeften, limited reparenting, modi en experiëntiële technieken. Ik kom hier later nog op terug. Even iets over de geschiedenis en ontwikkeling van groepsschematherapie. Schematherapie is als individuele therapie voor mensen met een Borderline persoonlijkheidsstoornis ontwikkeld. Zoals dat
2 met de meeste methodieken gaat, als deze succesvol blijken te zijn, wordt het toepassingsgebied uitgebreid. Zo wordt Schematherapie toegepast in de groep én werken we inmiddels met cluster B en cluster C persoonlijkheidsproblematiek en met hardnekkige as-i problematiek. Ook in de forensische behandelingen wordt schematherapie toegepast. Het model is in ontwikkeling en wordt op al deze gebieden onderzocht op effectiviteit. In Nederland hebben Michiel van Vreeswijk en Jennie Broersen als eerste een protocol gemaakt voor groepsschematherapie waarin zij met name de cognitieve technieken van de Schematherapie hebben opgenomen. Deze groepsschematherapie wordt regelmatig gebruikt als een eerste stap, een vorm van psycho-educatiegroep, waarin bewustwording en inzicht verwerven op de voorgrond staat. In dit protocol wordt gewerkt met de cognitieve technieken zoals we die kennen van de cognitieve (gedrags)therapie. Schematherapie is ontwikkeld als een integratieve therapie, waarin elementen zijn opgenomen die ontleend zijn aan de cognitieve gedragstherapie, hechting, Gestalt, objectrelaties en constructivistische en psychoanlaystische scholen. Dit citeer ik van de eerste bladzijde uit het boek Schemagericht therapie, handboek voor therapeuten van Jeffrey Young en anderen dat in 2005 in Nederlandse vertaling is verschenen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie technieken: cognitieve technieken, experiëntiële technieken en gedragstechnieken. In het model van Vreeswijk en Broersen wordt vooral gewerkt met cognitieve technieken. Helga Aalders en Janie van Dijk hebben een model ontwikkeld, dat te lezen is in hun boek Schemagerichte therapie in de praktijk (2012), waarin zij twee sessies van een uur achter elkaar doen met een korte pauze van een kwartier er tussen. Het eerste uur is een meer gestructureerd uur, er wordt gewerkt met een agenda, waarin psycho-educatie en oefeningen, de drie technieken zoals net benoemd, worden gebruikt. Het tweede uur kan als ongestructureerd benoemd worden, er is geen agenda, cliënten brengen in wat hen bezighoudt en reageren op elkaar. In dit uur wordt vanuit het gedachtegoed van de psychodynamische groepstherapie en de groepsdynamica gewerkt. Hierin is ruimte voor de limited reparenting, dat ik als centraal begrip genoemd heb, voor empathische confrontatie en limit setting. Ook kunnen in dit uur botsende schema s tussen cliënten onderling en tussen cliënten en therapeuten worden besproken. Naast deze twee vormen is in Nederland ook de klinische schematherapie ontwikkeld op de Viersprong. Dit is terug te vinden in het handboek klinische schematherapie (2009), dat onder redactie van Eelco Muste, Anoek Weertman en Anne-Marie Claassen is uitgebracht. In dit boek wordt beschreven hoe de hele setting, het klinisch leef- en behandelmilieu en het hele multidisciplinaire behandelteam schematherapie inzetten. Deze drie vormen zijn ook terug te vinden in het Nederlandse Handboek Schematherapie, theorie, praktijk en onderzoek (2008) onder redactie van Michiel van Vreeswijk, Jenny Broersen en Marjon Nadort. Op dit moment is de groepsschematherapie zoals die ontwikkeld is door Joan Farrrell en Ida Shaw leidend. Zij boeken goede onderzoeksresultaten, wat maakt dat deze manier van werken nu ook in
3 Nederland ingevoerd wordt. Zij zijn regelmatig in Nederland om trainingen te geven. Er vindt op dit moment een onderzoek plaats waar verschillende landen aan deelnemen. Nederland is daar één van. In dit model worden groepstherapeutische en groepsdynamische interventies gecombineerd met de technieken zoals we die kennen uit de individuele schematherapie. Je ziet dat zij in hun werken steeds meer aandacht gekregen hebben voor de groepsdynamica. Dit is nu uitgewerkt in twee boeken, Group Schema Therapy for Borderline Personality disorder (2012) en The Schema Therapy Clinician s Guide (2014). Beide boeken bevatten protocollen die je meer of minder flexibel kan toepassen. Farrell en Shaw zeggen, op één van de DVD s die zij uitgebracht hebben, dat ze geen procesgroep doen, maar dat de groep en de groepsdynamica de schematherapie faciliteert. Ik weet nog niet of ik het daar mee eens ben. In het leerboek Groepstherapie van Tom Berk staat: Een groepstherapie kan men psychodynamisch noemen als de subjectieve belevingswereld van de groepsleden, hun gevoelens, emoties en affecten en hun interpersoonlijke relaties een centrale plaats innemen in de therapie en als men bovendien rekening houdt met het onbewuste en met de levensgeschiedenis en ontwikkeling van groepsleden. Of er opdrachten worden gegeven, oefeningen worden gedaan of speciale technieken worden gebruikt is van ondergeschikt belang. (Berk, 2005, blz. 42) Dit is volgens mij wat zij in hun werk doen. Farrell en Shaw maken bij uitstek gebruik van de therapeutische of genezende factoren van de groep volgens Yalom (voortkomend uit het voorleggen van 60 vragen in categorieën verdeeld in volgorde van belang). 1. Leren van elkaar: de ander als voorbeeld, groepsgenoten en therapeut. 2. Catharsis: expressie van emoties, zich uiten wel of niet in relatie tot de ander. 3. Cohesie: tot een groep behoren, er bij horen, geaccepteerd worden. 4. Zelfinzicht: ontdekken en aanvaarden. 5. Leren van elkaar: feedback, gespiegeld worden, oefenen, leren van vaardigheden. 6. Existentiële factoren: leren wat bij het leven hoort. 7. Universaliteit: niet de enige zijn met 8. Het wekken van hoop: anderen met dezelfde problemen, anderen verbeteren, zien dat er oplossingen zijn. 9. Altruïsme: anderen helpen. 10. Het herbeleven van de vroegere gezinssituatie: herhalen van patronen en corrigerende ervaring. 11. Begeleiding: advies krijgen. 12. Identificatie nabootsing van de ander. Dit doen Farrell en Shaw op een manier zoals wij geleerd hebben dit te doen bij groepen waarin het angstniveau snel hoog is, namelijk door te structureren, te valideren, te individualiseren en transparant te zijn. Wat ik bedoel wordt het snelst duidelijk als ik een stukje van hun werk laat zien. Fragment DVD. DVD1 VTS_03_01 Eerste 3:24 min.
4 Even een hele korte impressie van de sfeer, de intentie en hun attitude. Terug naar waarvoor we bij elkaar zijn, het superviseren van groepstherapie en in dit geval van groepsschematherapie. Met welk schematherapiemodel er ook gewerkt wordt, het is aan te raden om een aantal basisbegrippen te kennen. Basisbegrip 1: de basisbehoeften Schematherapie is een ontwikkelingsmodel. Mensen kunnen de geschiedenis niet herschrijven, maar zij kunnen in het nu anders dan dat zijn van uit hun kindertijd geleerd hebben, leren omgaan met hun behoeften. Zij kunnen beter voor zichzelf leren zorgen. Dit zijn de vijf basisbehoeften: 1. veilige hechting, of veiligheid en verbondenheid; 2. autonomie, identiteit, competentie; 3. realistische grenzen; 4. zelfexpressie; 5. spontaniteit en spel. De schema s zijn ingedeeld naar tekorten in deze basisbehoeften. Zo kan het schema Wantrouwen bijvoorbeeld voortkomen uit de relatie met een onvoorspelbare moeder en een vader die afwezig was. Basisbegrip 2: limited reparenting De therapeut stelt zich op als een ouder en geeft de cliënt de zorg die hij nodig heeft om zijn eigen behoeften en wensen te leren kennen en daar zorg voor te leren dragen. Het is een ontwikkelingsmodel, dat betekent dat het ook belangrijk is om het groepsdynamische ontwikkelingsmodel goed te kennen. De cliënten moeten immers de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. De therapeuten dragen zorg voor en stellen eisen passend bij wat de cliënt kan. De therapeuten bevorderen de autonomie. Dit vraagt om kennis van de ontwikkelingsfasen van de groep, zoals die van Levine. Bij limited reparenting hoort ook het stellen van grenzen. Limit setting is een techniek, deze techniek wordt in schematherapie per stap uitgewerkt. Basisbegrip 3: de modi Tegenwoordig wordt meer met de modi dan met de schema s gewerkt. Een modus is een toestand waarin je verkeerd. Er zijn vier basismodi: - de beschermer, zich uitend in inadequate coping, zoals zichzelf snijden, of terugtrekken; - de ondermijnende oudermodus, geïnternaliseerde boodschappen die maken dat wensen en behoeften niet vervuld worden; - de kindmodus, waarvan de wensen en behoeften te weinig gekend en erkend worden; - en de gezonde volwassene met adequate coping en zorgdragend voor de kindmodus. Basisbegrip 4: de drie technieken - Cognitieve technieken zoals in de cognitieve gedragstherapie gebruikt worden.
5 - Experiëntiële technieken, psychodramatechnieken, zoals een meerstoelentechniek en imaginatie met rescripting. - Gedragstechnieken: zoals het opdoen van nieuwe ervaringen door nieuw gedrag uit te voeren. Groepsschematherapeuten moeten zowel de groepsdynamica en principes van groepspsychotherapie leren toepassen in combinatie met de basisprincipes van de schematherapie, limited reparenting, basisbehoeften, de modi, de technieken, waarin de attitude is als een ouder te zorgen en eisen te stellen passend bij de leeftijd van het kind en de cliënten te helpen zich te ontwikkelen tot autonome voor zichzelf zorgdragende gezonde volwassenen. Dus, help je supervisant uit de stoel, doe (experiëntiële technieken), ervaar (modi), moedig aan (limited reparenting) en help de cliënt zijn weg te vinden (basisbehoeften). Een hele uitdaging! Ik wens jullie veel plezier in het superviseren van groepsschematherapie.
Schemagerichte cognitieve gedragstherapie; de groepspsychotherapievariant
Schemagerichte cognitieve gedragstherapie; de groepspsychotherapievariant 3 3.1 Schemagerichte cognitieve gedragstherapie in groepsverband De schemagerichte cognitieve gedragstherapie in groepsverband
Nadere informatieImaginaire rescripting in groepsschematherapie voor BPS. Guido Sijbers en Rosi Reubsaet
Imaginaire rescripting in groepsschematherapie voor BPS Guido Sijbers en Rosi Reubsaet Programma Introductie Theorie Rollenspel (presenteren en zelf oefenen) Afronding en evaluatie 2 Korte inleiding (groeps)schematherapie
Nadere informatieSchematherapie bij persoonlijkheidsstoornissen en verslaving. Tineke van der Linden GGz Breburg
Schematherapie bij persoonlijkheidsstoornissen en verslaving Tineke van der Linden GGz Breburg Tineke van der Linden Gz-psycholoog in opleiding tot specialist Schematherapeut Cognitief gedragstherapeut
Nadere informatieWorkshop: Groepsschematherapie: tegengif bieden aan verslaving. Werken met modi: praten, voelen, doen.
Workshop: Groepsschematherapie: tegengif bieden aan verslaving. Werken met modi: praten, voelen, doen. FPC de Oostvaarderskliniek & Victas Philip Jonkers, Psychotherapeut OVK Thecla van Meer - Doll, GZ-psycholoog
Nadere informatieSchematherapie in groepen
11 Schematherapie in groepen.1 Inleiding schematherapie in de groep 12.2 Groepsdynamica in schemagroepstherapie 1.2.1 Startfase: sessie 1 1.2.2 Werkfase: sessie 4 15 14.2. Afrondende fase: sessie 16 18
Nadere informatieERVAREN DOE JE MET HET LICHAAM
ERVAREN DOE JE MET HET LICHAAM DAN ONTVOUWT ZICH BETEKENIS Schematherapie Pessotherapie EMDR 3 manieren om het verleden toegankelijk te maken Doel: realistisch perspectief op de werkelijkheid Lichamelijke
Nadere informatieBeoordeel de twee vas-schalen. Indien niet van toepassing omcirkel: A. In hoeverre waren bovenstaande methoden en technieken op z n plaats?
Schaal voor therapietrouw en competentie van de therapeut (NL) (Afgeleid van de Therapy Adherence and Competence Scale voor Schema Focused Therapie voor de Borderline Persoonlijkheidsstoornis) Jeffrey
Nadere informatieTherapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis.
Therapy Adherence Scale (Therapie-trouw schaal) voor Schematherapie bij de Borderline Persoonlijkheidsstoornis. Beoordelaar: Datum: Naam beoordeelde therapeut: Naam/nummer beoordeeld fragment: Indien niet
Nadere informatieAccreditatiereglement Cursussen Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2015
Accreditatiereglement Cursussen Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2015 Inleiding In dit reglement worden de voorwaarden voor de accreditatie van cursussen Schematherapie beschreven. Behalve het
Nadere informatieSchematherapie in groepen voor borderline persoonlijkheidsstoornissen
Artikel Issue Issue / Series / Title PsychoPraktijk Issue / Series / Volume Nr 5 Issue / Date 2010 Issue / Pages / First Page Issue / Pages / Last Page Schematherapie in groepen voor borderline persoonlijkheidsstoornissen
Nadere informatieST-supervisorencursus Dag 2
ST-supervisorencursus Dag 2 Copyright Rijkeboer & van Vreeswijk Hélène Bögels Programma dag 2: Mythes/misverstanden Gebruik van video s en rollenspel in de supervisie. Leersupervisie. Motivering bij weerstand
Nadere informatieINLEIDING 1 DOCENTEN EN CURSISTEN 1 VOORWAARDEN AAN DOCENTEN EN GROEPSGROOTTE 1 VOORWAARDEN AAN DEELNEMENDE CURSISTEN 2
Accreditatiereglement Cursussen Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2015 Inhoudsopgave INLEIDING 1 DOCENTEN EN CURSISTEN 1 VOORWAARDEN AAN DOCENTEN EN GROEPSGROOTTE 1 VOORWAARDEN AAN DEELNEMENDE
Nadere informatieWat kunt u verwachten? Vanaf 1990; ontwikkeling Schema Therapie. Halsteren. Behandelmodel /2012
Wat kunt u verwachten? Cluster C podium De Do s en Don ts bij Cluster C Schematherapie door de jaren heen. Trimbos: Utrecht, 21 januari 2016 door Eelco Muste Terugblik ontwikkeling programma s en ontwikkelingen
Nadere informatie4-7-2015. Wat kunt u verwachten? Vanaf 1990; ontwikkeling Schema Therapie. Halsteren. 2003: De bijbel van Schema Therapie.
Wat kunt u verwachten? Modi in Groepen Ontwikkeling en toepassing van schema therapie in deeltijd en klinische setting. Breukelen, 10 juni 2015 door Eelco Muste Jeffrey Young en schema s Relatie schema
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 13 Inleiding 15
Inhoud Voorwoord 13 Inleiding 15 1 Een eerste oriëntatie 21 1 Algemene situering 21 2 Psychodynamische psychotherapie 29 3 De invloed van de setting 35 4 Steunende en ontdekkende groepstherapie 36 5 Daar
Nadere informatieDe Methode in de Groep: hoe doe je dat?
De Methode in de Groep: hoe doe je dat? Workshop NVGP 5 juni 2019 Door Helga Aalders, Ingrid Krijnen en Niels Tinga Methode in Groep? Doelen workshop Begrijpen belang van bevorderen cohesie, ongeacht de
Nadere informatieTrauma en behandeling in groepsschematherapie
Trauma en behandeling in groepsschematherapie Pleidooi voor een samenhangende behandeling, individueel én in de groep. Door Els Loeb, klinisch psycholoog, psychotherapeut, cognitief gedragstherapeut en
Nadere informatieTheoretische beschouwing
5 Theoretische beschouwing.1 Schematherapie voor persoonlijkheidsproblematiek 6. Overeenkomsten en verschillen tussen schematherapie en cognitieve gedragstherapie voor As II 8 Bohn Stafleu van Loghum,
Nadere informatieInhoud. I Deel 1. II Deel 2. Anne-Marie Claassen en Silvia Pol. Silvia Pol en Anne-Marie Claassen. Anne-Marie Claassen
XI I Deel 1 1 Introductie van de Schematherapie en de Gezonde Volwassene............... 3 Anne-Marie Claassen en Silvia Pol 1.1 Schematherapie, een integratief model...............................................
Nadere informatieSchemagericht spelen Schemagerichte behandeling binnen dramatherapie voor cliënten van 18-30 jaar met een cluster B persoonlijkheidsstoornis.
Schemagericht spelen Schemagerichte behandeling binnen dramatherapie voor cliënten van 18-30 jaar met een cluster B persoonlijkheidsstoornis. Smallegoor, F. & Vojtechovsky, J. M. H. (2014) Zorgprogramma
Nadere informatieSchematherapie bij dubbeldiagnose
Schematherapie bij dubbeldiagnose (verslaving & persoonlijkheidsproblematiek) Handvaten voor diagnostiek en psychotherapie Lieve De Backer & Liesbet Cornelis Afdeling 3 Broeders Alexianen Boechout Agenda
Nadere informatieEvidence based behandeling van borderline patiënten: mentalisation
Evidence based behandeling van borderline patiënten: mentalisation based therapy (MBT), transference focused therapy, schema gerichte therapie en dialectische gedragstherapie op één podium Marjon Nadort
Nadere informatieSchematherapie (ST) voor jongeren
Schematherapie (ST) voor jongeren 1 2 Voor wie is ST? Schematherapie (ST) is ontwikkeld voor het behandelen van complexe problematiek, die vergroeid is met de persoonlijkheid van de jongere. Jongeren met
Nadere informatieIPT in een ambulante groep, een evidence based behandeling voor depressie
D i t i s m i j n g r o e p In deze rubriek wil de redactie collegae aan het woord laten die aan de hand van een format hun groep beschrijven. Wilt u ook anderen laten delen in de doelgroep waarmee u werkt
Nadere informatieCentrum voor Psychotherapie
Centrum voor Psychotherapie Je zit al een langere tijd niet goed in je vel. Op steeds dezelfde punten in je leven loop je vast. Je hebt al geprobeerd te veranderen. Waarschijnlijk heb je ook al behandelingen
Nadere informatieEMDR en schematherapie Meer dan de som der delen
EMDR en schematherapie Meer dan de som der delen Annemieke Driessen en Hellen Hornsveld EMDR congres 18 april 2015 Model AD 15 minuten Zoekstr HH 10 Schema s KO AD 10 EMDR en IR HH 10 Casus / video AD
Nadere informatieAccreditatiereglement schematherapie 2018
Accreditatiereglement schematherapie 2018 vastgesteld door het bestuur van de Vereniging voor Schematherapie op 30 augustus 2018 A. Inleiding In dit reglement worden de voorwaarden beschreven voor de accreditatie
Nadere informatieRegistratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016
Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016 Inleiding Dit Registratiereglement is een nieuw Reglement en gaat in op 1 mei 2016. Tot
Nadere informatieSchemagerichte cognitieve therapie bij borderline-persoonlijkheidsstoornis
Schemagerichte cognitieve therapie bij borderline-persoonlijkheidsstoornis Hannie van Genderen Arnoud Arntz UITGEVERIJ NIEUWEZIJDS Uitgegeven door: Uitgeverij Nieuwezijds, Amsterdam Zetwerk: Holland Graphics,
Nadere informatieMentaliseren en schematherapie in een groep
Mentaliseren en schematherapie in een groep Een vergelijkende beschrijving van twee handboeken voor evidence-based behandelingsmethodes van borderline persoonlijkheidsstoornis. 52 Recent zijn er twee boeken
Nadere informatieCentrum voor Psychotherapie Nijmegen
Centrum voor Psychotherapie Nijmegen Algemene cliënteninformatie Je zit al een langere tijd niet goed in je vel. Op steeds dezelfde punten in je leven loop je vast. Je hebt al geprobeerd te veranderen.
Nadere informatieWie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg
Wie doet wat hij deed, krijgt wat hij kreeg Voor wie? Waarom? Wat? Hoe? Voor Omdat leiding Ervaringsgerichte Door middel van leidinggevenden, geven, adviseren en coaching en werkvormen waarbij het adviseurs
Nadere informatieSchematherapie voor Cluster C. Anoek Weertman a.weertman@gmail.com
Schematherapie voor Cluster C Anoek Weertman a.weertman@gmail.com Kernpunten (SFT) cluster C 1. Contact leren maken met gevoelens en behoeften middels experiëntiële technieken; 2. Gedragsverandering noodzakelijk
Nadere informatieSchemagerichte groepstherapie Scelta Nijmegen
Schemagerichte groepstherapie Scelta Nijmegen Informatie voor cliënten Inleiding Schemagerichte therapie is ontworpen voor cliënten met diverse, al lange tijd bestaande emotionele problemen, waarbij ervan
Nadere informatieKosten De kosten voor de registratie voor een periode van 5 jaar bedragen 175,- voor NVP leden en 250,- voor niet NVP leden.
Aanvraagformulier Register Supervisoren Psychotherapie Procedure De aanmeldingsprocedure verloopt in vier stappen: 1. U stuurt het ingevulde aanvraagformulier met alle bijbehorende bijlagen en bewijsstukken
Nadere informatieTer Inzage. Najaar 06. INHOUDSOPGAVE P1 Ter Inzage P2/3/4/5 Programma 2 - Klinisch programma met schematherapie
Verwijzersnieuwsbrief van de Praktijk voor Persoonlijkheidsstoornissen INHOUDSOPGAVE P1 Ter Inzage P2/3/4/5 Programma 2 - Klinisch programma met schematherapie P2 Schemagerichte therapie P4 PPS Programma
Nadere informatieAccreditatiereglement schematherapie 2018, aanpassing 2019
Accreditatiereglement schematherapie 2018, aanpassing 2019 vastgesteld door het bestuur van de Vereniging voor Schematherapie op 30 augustus 2018, aanpassing 2019 vastgesteld op 20 juni 2019 A. Inleiding
Nadere informatieVoorjaarsworkshop VGCt. Modi en schema's in groepen
Voorjaarsworkshop VGCt Modi en schema's in groepen Eelco Muste Nynke Tuin Zwolle, 12 april 2013 Wat komt aan bod? Introductie naar aanleiding van casus Korte uitleg over schematherapie Oefenen in de groep
Nadere informatieNo part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.
Bedankt voor het downloaden van dit artikel. De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding)
Nadere informatieEENDAAGSE GROEPSPSYCHOTHERAPEUTISCHE DAGBEHANDELING
1 2 EENDAAGSE GROEPSPSYCHOTHERAPEUTISCHE DAGBEHANDELING 3 INFORMATIE OVER PSYMENS PsyMens is een kleinschalige GGZ instelling met vestigingen in Utrecht, Nieuwegein, Woerden en Amersfoort. Wij bieden een
Nadere informatieHandboek schematherapie
Handboek schematherapie Handboek schematherapie Theorie, praktijk en onderzoek Onder redactie van Michiel van Vreeswijk Jenny Broersen Marjon Nadort Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu
Nadere informatieborderline persoonlijkheidsstoornis Dr. Josephine Giesen-Bloo Capaciteitsgroep Clinical Psychological Science Universiteit Maastricht
Schema therapie voor mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis Dr. Josephine Giesen-Bloo Capaciteitsgroep Clinical Psychological Science Universiteit Maastricht Opzet q De Borderline persoonlijkheidsstoornis
Nadere informatieEmotieregulatieproblemen bij jongeren. 13 februari 2018
Emotieregulatieproblemen bij jongeren 13 februari 2018 Inhoud presentatie 1. De doelgroep / uitleg borderline persoonlijkheidsstoornis 2. BPS bij jongeren/ feiten en cijfers 3. Ontstaan van BPS / insteek
Nadere informatiePost-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch
Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch werker Volwassenen en ouderen mensenkennis Van onze klinisch psycholoog heb ik een groep cliënten overgenomen, bij wie ik de instrumenten uit de opleiding
Nadere informatieSCHerp Deeltijd Voor wie? Hoe? Waar en wanneer?
SCHerp Deeltijd In SCHerp Deeltijd combineren we schematherapie (SCH) met cognitieve gedragstherapie (Exposure en ResponsPreventie). Zie de bijlage voor meer uitleg over schematherapie, exposure en responspreventie.
Nadere informatieRegistratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Januari 2015
Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Januari 2015 Inleiding In dit reglement worden de voorwaarden voor inschrijving in het Register Schematherapie als Schematherapeutisch
Nadere informatieGroepsschematherapie voor borderline persoonlijkheidsstoornis
Foto: Liesbeth Smit Groepsschematherapie voor borderline persoonlijkheidsstoornis Een verslag van de lezing van Arnoud Arntz op het NVGP-congres. In november 2014 sprak professor dr. Arnoud Arntz op het
Nadere informatieRegistratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Maart 2017
Registratiereglement Schematherapeutisch Werkers Register Schematherapie Maart 2017 Inleiding In dit reglement worden de voorwaarden voor inschrijving in het Register Schematherapie als Schematherapeutisch
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieWoord vooraf bij de tweede druk 1 1
Inhoud Woord vooraf bij de tweede druk 1 1 i context en begrippen 15 1 Inleiding 1 7 1.1 Geschiedenis 1 7 1.2 Toepassingen en doelgroepen 1 9 1.2.1 Eenvoudig of complex? 1 9 1.2.2 Diversiteit aan toepassingsgebieden
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis: schematherapie en dialectische gedragstherapie Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Cognitieve gedragstherapie:
Nadere informatieHet kind in de ouder Werken met schema s en modi bij ouders
Het kind in de ouder Werken met schema s en modi bij ouders Mieke Boots Marian Blokland 1. Ouderschematherapie Nog weinig rondom gepubliceerd of onderzocht een taal erbij vanuit de Transactionele Analyse
Nadere informatieSCHEMAGERICHTE THERAPIE IN DE PRAKTIJK
Schemagerichte therapie is een relatief nieuwe en snel groeiende vorm van psychotherapie. Een schemagerichte aanpak is vooral geschikt voor problemen die onvoldoende reageren op cognitieve gedragstherapie.
Nadere informatieAmbulante Mentalisatie Bevorderende Therapie
Ambulante Mentalisatie Bevorderende Therapie Wubbo Scholte (w.scholte@degelderseroos.nl), klinisch psycholoog, is hoofd zorgprogramma Persoonlijkheidsstoornissen van de Gelderse Roos en lid van de wetenschapscommissie
Nadere informatieZorgpad Persoonlijkheidsproblematiek
Zorgpad Persoonlijkheidsproblematiek Iedereen heeft zo zijn eigenaardigheden. Echter, soms heeft iemand extreme persoonlijke eigenschappen en vertoont hij hinderlijk gedrag. Dit kan zo ernstig zijn dat
Nadere informatieKijkopdracht communicatie tussen jongere en therapeut
Kijkopdracht communicatie tussen jongere en therapeut Inleidende context: het onderstaande gesprek vindt plaats in een therapiesessie in het kader van Dialectische Gedragstherapie (DGT, zie bijlage voor
Nadere informatieHandboek klinische schematherapie
Handboek klinische schematherapie Handboek klinische schematherapie Eelco Muste Anoek Weertman Anne-Marie Claassen Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer
Nadere informatieInterpersoonlijke psychotherapie in een ambulante groep
Interpersoonlijke psychotherapie in een ambulante groep Interpersoonlijke psychotherapie in een ambulante groep Een behandelprotocol voor depressie Dina Snippe Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Bohn
Nadere informatieSchematherapie. Algemene concepten. Mieke Boots
Schematherapie Algemene concepten Mieke Boots 1. INLEIDING 1.1. Definitie Schematherapie is een integratieve therapievorm die elementen combineert uit verschillende therapeutische stromingen (leer-, cognitieve
Nadere informatieSchematherapie Definitie Doel 1. INLEIDING 21/12/17. Algemene concepten Mieke Boots
Schematherapie 1. INLEIDING Algemene concepten Mieke Boots 1.1. Definitie Schematherapie is een integratieve therapievorm die elementen combineert uit verschillende therapeutische stromingen (leer-, cognitieve
Nadere informatieGROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD
GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD ROESELARE THERAPIE EN ONDERZOEKSCENTRUM DE BOOM / OCMW
Nadere informatieMindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven
Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Volgorde Overbelasting Mindfulness Theorie Praktijk (aanpassingen) Onderzoeksresultaten
Nadere informatieGroepskracht 13! Limited reparenting binnen de klinische schematherapie.
Groepskracht 13! Limited reparenting binnen de klinische schematherapie. Anne-Marie Claassen is psychotherapeut op de afdeling klinische schematherapie, PTC De Viersprong en voorzitter van de Vereniging
Nadere informatieCOMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen
COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij
Nadere informatieGROEIEN IN GROEP. Aanbod groepstherapie: Koningin Astridlaan Kessel-Lo.
Aanbod groepstherapie: GROEIEN IN GROEP Koningin Astridlaan 14 3010 Kessel-Lo www.naiade-therapie.be E-mail: info@naiade-therapie.be GSM: 0473/111674 Wat is groepstherapie? Groepstherapie is een therapievorm
Nadere informatieHet kind in de ouder Werken met schema s en modi bij ouders
Het kind in de ouder Werken met schema s en modi bij ouders Mieke Boots Marian Bloklad Programma Wat is ouderschematherapie? Basishouding therapeut Casusconceptualisatie Interventies schema/modi ouders(
Nadere informatieHet kind in de ouder. Programma. 2. Definiëring ouderschematherapie (1) 1. Ouderschematherapie 9/04/18
Programma Het kind in de ouder Werken met schema s en modi bij ouders Mieke Boots Marian Bloklad Wat is ouderschematherapie? Basishouding therapeut Casusconceptualisatie Interventies schema/modi ouders(
Nadere informatieAlgemene folder - schemagerichte groepstherapie
In deze folder wordt uitgelegd wat schemagerichte therapie is en hoe er in groepstherapie mee wordt gewerkt. Het kan zijn dat u zich na het lezen van deze informatie afvraagt of deze therapie voor u de
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieFamilie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.
Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm
Nadere informatieSchematherapie in de groep
Schematherapie in de groep Astrid Dijkstra (a.dijkstra@ggnet.nl) is werkzaam als psychiater-psychotherapeut op de Praktijk voor Persoonlijkheidsstoornisen en op een afdeling voor patiënten met psychotische
Nadere informatieCentrum voor Psychotherapie
Centrum voor Psychotherapie Informatie voor cliënten Van overleven naar voluit leven 2 Je zit al een langere tijd niet goed in je vel. Op steeds dezelfde punten in je leven loop je vast. Je hebt al geprobeerd
Nadere informatieJe vak in schema s. Deel 1: Vaktherapie binnen een kader van schematherapie
Door Judith Blokland-Vos, Greta Günther en Connie van Mook J Je vak in schema s Deel 1: Vaktherapie binnen een kader van schematherapie Schematherapie is erg in opkomst, maar hoe werk je er concreet mee
Nadere informatieCentrum voor Psychotherapie
Centrum voor Psychotherapie Informatie voor cliënten Van overleven naar voluit leven 2 Je zit al een langere tijd niet goed in je vel. Op steeds dezelfde punten in je leven loop je vast. Je hebt al geprobeerd
Nadere informatieSchemagerichte therapie in een klinische setting
Schemagerichte therapie in een klinische setting Renate Hulshof, Silvia Pol en Miriam Wentink Schemagerichte psychotherapie is een evidence based psychotherapeutische methode om cliënten met ernstige persoonlijkheidsproblemen
Nadere informatieKlinische schematherapie bij adolescenten Een programmabeschrijving vanuit De Viersprong
Klinische schematherapie bij adolescenten Een programmabeschrijving vanuit De Viersprong Annelies Laurenssen Pierre Sebregts Dineke Feenstra Joost Hutsebaut Klinische schematherapie bij adolescenten Een
Nadere informatieEen oplossingsgerichte methodiek voor koppels die hun seksleven willen verbeteren
De seksuele handleiding Een oplossingsgerichte methodiek voor koppels die hun seksleven willen verbeteren Overzicht De handleiding in het kort Hoe verlopen seksuele relaties Wie kan de handleiding gebruiken
Nadere informatieZE KOMEN WEL, MAAR VERANDEREN NIET
ZE KOMEN WEL, MAAR VERANDEREN NIET SCHEMATHERAPIE (ST) EN DIALECTISCH GEDRAGSTHERAPIE (DGT) IN ACTIE BIJ PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN MET STERKE AFFECT FOBIE SECTIE PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN VGCT NAJAARSCONGRES,
Nadere informatieeuzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg
euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo osb in de onderbouw theoretische leerweg Op vijf bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd.
Nadere informatieRegistratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016
Registratiereglement voor aspirant, junior, senior en supervisor Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016 Inhoudsopgave INLEIDING 1 WIE KAN ZICH LATEN INSCHRIJVEN IN HET REGISTER? 1 REGISTRATIEREGLEMENT
Nadere informatieDoel van deze presentatie is
Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)
Nadere informatiePost-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen
mensenkennis Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker Kinderen en jeugdigen De docente geeft duidelijk en methodisch les, vertaalt vanuit eigen ervaring complexe theorie naar praktijk. Nu zet ik
Nadere informatieIn de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen
14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie
Nadere informatieWinning without losing!
Winning without losing! Self-care for the (Schema-)therapist Hélène Bögels & Hannie van Genderen Supervisor VSt en VGCt Hannie vraagt Hélène.. Juli 2103 Volkskrant Deense ondernemer en auteur werkte 80
Nadere informatieInternet hulpverlening Dementie de Baas Peter Paul Feith Stichting Geriant
Internet hulpverlening Dementie de Baas Peter Paul Feith Stichting Geriant Symposium Dementie & ICT 26-03-2012 Windesheim Samenwerking Stichting Geriant Alzheimer Nederland Trimbos-instituut Dementie de
Nadere informatieReflectie van de nestor
V o o r u g e l e z e n Reflectie van de nestor The Group Focal Conflict Theory Revisited Tom J.C. Berk lulu.com, 2011 Psychodynamische therapie in context Tom J.C. Berk lulu.com, 2011 60 In het eerste
Nadere informatieAssertiviteitstest: kom jij op voor jezelf?
1 Assertiviteitstest: kom jij op voor jezelf? Zet een kruisje bij het antwoord dat voor jou passend is - eerder juist indien je meestal op die manier handelt - eerder onjuist indien je slechts zelden op
Nadere informatieVerschillende manieren van registreren
Sessie 1 Vaak ben je je niet bewust van je schema s en/of op welk moment ze getriggerd worden. Je voelt een pijnlijke emotie en/of reageert op een manier die jij of je omgeving als niet-prettig ervaart.
Nadere informatieCOMMUNICEREN VANUIT JE KERN
COMMUNICEREN VANUIT JE KERN Wil je duurzaam doelen bereiken? Zorg dan voor verbonden medewerkers! Afgestemde medewerkers zijn een belangrijke aanjager voor het realiseren van samenwerking en innovatie
Nadere informatieschema therapie stap voor stap Remco van der Wijngaart Hannie van Genderen
schema therapie stap voor stap Remco van der Wijngaart Hannie van Genderen Schematherapie Inleiding Schematherapie is een integratieve vorm van psychotherapie ontwikkeld door Jeffrey Young. Schematherapie
Nadere informatieNIEUWSBRIEF JUNI 2010
NIEUWSBRIEF JUNI 2010 Het vormen van een coalitie Na een minimale nieuwsbrief in januari, presenteer ik hier met trots een zeer volle nieuwsbrief. Hij is zo gevuld dat ik mijn inleiding lekker kort zal
Nadere informatiedoor Michiel van Vreeswijk & Jenny Broersen
Groepsschematherapie In deze bijdrage gaan we in op groepsschematherapie. We besteden aan aandacht aan de vraag voor wie deze vorm van therapie geschikt is, wat het precies is, welke technieken er gebruikt
Nadere informatieCreatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus
Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders
Nadere informatieLuisteren: muziek (A2 nr. 3)
OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U
Nadere informatieDe Psychoanalytische Ruimte(n) Feestelijke Ontvangst. Olympiaplein 4
Symposium De Psychoanalytische Ruimte(n) en Feestelijke Ontvangst ter gelegenheid van de officiële opening van Olympiaplein 4 op zaterdag 6 juni 2015 De Psychoanalytische Ruimte(n) Psychoanalyse heeft
Nadere informatieIk besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:
Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:
Nadere informatieInterpersoonlijke psychotherapie
Interpersoonlijke psychotherapie in een groep een behandelprotocol voor depressie Dina Snippe, Opleider-supervisor IPT en groepspsychotherapie Cora Versteeg, supervisor IPT en groepspsychotherapeut i.o.
Nadere informatieTuut-tuut-tuut, opzij, ik ben hulpverlener en maak mij druk. Eric van der Meijden 16 september 2011
Tuut-tuut-tuut, opzij, ik ben hulpverlener en maak mij druk. Eric van der Meijden 16 september 2011 Opbouw workshop Inleiding Ervaren van stress Wat is druk/stress? Pesso therapie Ervaren van basisbehoeften
Nadere informatieGratis online Zelf-liefde test! www.lifestyling.me
Gratis online Zelf-liefde test! www.lifestyling.me De Zelf-liefde test bestaat uit een tiental vragen op een aantal belangrijke thema s in je leven: Zelfbeeld Relaties Werk Het leven Print de Zelf-liefde
Nadere informatie