Wat is wijsheid? Lessen uit de totstandkoming van IenM en ELenI IML 23 13 december 2012 1
Thema s Veranderaanpak Interventies Succesfactoren Risico s Vergelijking met bedrijfsleven Opmerkelijke observaties TIPS VOOR DE TOEKOMST 2
Veranderaanpak Ontwerpen of ontwikkelen, bestudeerd via 16 dilemma s Dilemma ELenI IenM Wat heeft het opgeleverd? 3
Veranderkundig dilemma 1 2 3 4 5 Doelgericht Probleemgericht xx x x Economisch-technisch Sociaal politiek haalbaar xx x x Denken vanuit schaarste Werken vanuit mogelijkheden xx x x Concreet invoeringsplan Globaal toekomstbeeld xx x x Van bovenaf gestuurd Oog voor inbreng van onderaf xx xx Leiding geïnformeerd Leiding direct betrokken xx x x Precieze spelregels Stap voor stap bekijken x x xx Eenmalig lineair proces Ruimte voor bijsturing xx xx Strakke tijdsplanning Spelen met tijd en ritme x x xx Uniforme doorvoering Gedifferentieerde invoering xx xx Project- en stuurgroep Vanuit bestaande organisatie x x x x Overtuigen en doorzetten Overleg en communicatie x x xx Beperkt samenspel top Subtiel samenspel top xx xx Verzameling individuen Gezamenlijk werken als team xx x x Binnen eigen kring Openheid naar anderen x x x x Gesloten naar omgeving Openheid naar omgeving xx xx 4
Veranderaanpak Ontwerpen of ontwikkelen, bestudeerd via 16 dilemma s Congruentie in veranderaanpak ELenI Links Ontwerpaanpak IenM Rechts Ontwikkelaanpak Wat heeft het opgeleverd? 5
Structuur Wijzigen Structuur structuur Managementcarrousel Extern mobiliteitsbeleid Formuleren gedragsregels Kweekvijver jong talent Feiten presenteren Organisatie geplakt(?) Topsectoren Snelheid Minder DG s Spelers wisselen Urgentiebesef verhogen Externe adviseur Op strepen staan Strakke kaders Macht Interventies Conflict benutten Verschillen erkennen Bisschoppenconferentie- Prikkelende humor Belemmeringen bespreken Bemiddelaar Niet actief Interactie Actie & emotie Team ontwikkelen Management mobiliseren Organiseren ontmoetingen Elkaar leren kennen Management conferenties Externe netwerken Verschillen waarderen Medezeggenschap betrekken Medezeggenschap betrekken Management conferenties Leerkringen Leiderschap ontwikkelen IML uitnodigen als reflectie Gouden driehoek, ook bij EZ gebruikt Directeurentoko s Verhalen vertellen Toekomst verbeelden Vakkennis waarderen Nieuwe taal introduceren Symbolen gebruiken Veelzijdig communiceren Kernwaarden articuleren Topsectoren Twitter SG & top Betekenisvol Leren 6
Conclusies interventies Meer interventies bij IenM Meer verschillende soorten interventies bij IenM, vooral betekenisvol en interactief Bij beiden positiespel, meer samenspel bij IenM Conflicten beter bespreekbaar bij IenM Leren bij beide matig ingezet 7
Succesfactoren in bedrijfsleven Leidende visie Business model beeld van resultaat Overkoepelend verhaal Krachten bundelen Verschillen waarderen Tempo op integratie systemen Tempo op sleutelposities Tijd & aandacht voor samenwerking & cultuur Voorbeeldfunctie topmanagement Tijd in voorbereidende fase 8
Bezieling voor het overkoepelende deel Snelheid Succesfactoren Prima relatie minister en SG Strakke planning, snelle benoemingen, snelle ontmanteling, heldere doelstelling, verkennende gesprekken vooraf, pragmatisme, management carrousel Verhaal Zachte veranderaanpak, IenM breed denken, vroeg betrekken buitenwereld, voorbeeldrol management mbt samenwerken Chemie In BR, tussen minister en SG, teambuilding Topsectoren, gericht op beleidsintegratie of politiek succes 9
Geen resultaat criteria Verschillen gekoesterd Risico s Eerst structuur, dan strategie Teveel verschillen (en ook benadrukt) In besturingsfilosofie, beleid, cultuur Te grote omvang/druk/bezuiniging Te weinig inzicht in (frictie)kosten Opportunisme Teveel aandacht voor structuur en proces Kennislek Twee bloedgroepen Minister & SG praten niet met elkaar 10
Tips voor de toekomst Draaiboek Doel en visie Samenwerking in de top Meervoudige veranderaanpak 11