Lessons learned - De geboortezorg als kraamkamer van vernieuwingen in de zorg Frans Annot directeur STBN 16 november 2019
Wie is STBN? Landelijke project-organisatie voor: Innovaties Geboortezorg (sinds 2001) Advisering integrale geboortezorg VSV s als opdrachtgever Samenwerking Zorginhoud Gezamenlijke organisatie Integrale financiering Facilitering (tot nu toe 30 bedrijven opgezet) Geboortecentra (bevalcentra): advies, facilitering en tijdelijke exploitatie Echocentra - idem Bedrijfsvoering Integrale Geboortezorg Organisaties STBN: zelfstandige stichting - zonder subsidie - ideëel én ondernemend
Doel van deze workshop Innovaties - substitutie van zorg Wat zijn de succesfactoren en valkuilen? Een voorbeeld uit de wijk Waar een wil is, is een weg. Of: de aanhouders hebben gewonnen! The devil is in the detail De aanpak: twee instrumenten c.q. invalshoeken Checklist LHV: de technische benadering Model van Knoster: de procesmatige benadering En: wat leren we van elkaars ervaringen? Wat zijn uw ervaringen? Wat leert dat ons? Wat nemen we mee? 3
Enkele voorbeelden in de geboortezorg Lachgas voor pijn tijdens baring ( tussen massage en ruggenprik ) Werkt! Maar even niet aan gedacht: vergoeding extra tijd verloskundige Eerstelijns geboortecentra in ziekenhuizen (zorg waar cliënt het wil) Voldoet aan wens. Maar flinke hobbel: (vermeende) dubbele financiering Echoscopie (prenatale screening) naar 1 e lijn (juiste zorg op juiste plek) Eerst veel weerstand. Succes door 1 e lijns tarief, kwaliteitsslag en samen-doen CTG in de wijk Gaan we toelichten 4
CTG in de wijk Een CTG bij minder leven en serotiniteit ( over tijd ) Belangrijke factor bij kindersterfte Uitkomst CTG in ziekenhuis: 92% geen bijzonderheden Visie: bij een aantal indicaties blijft regie bij verloskundige Plan: uitvoeren in verloskundige praktijken In 3 proefregio s, waaronder Amsterdam Met veel aandacht voor kwaliteit en praktische organisatie 2 jaar voorbereiding: a hell of a job Innovatie-tarief Afstemming ziekenhuizen: inhoud en financiën 5
CGT in de wijk Ervaringen uit Amsterdam Amstelland Enthousiaste start: 14 praktijken (50%) leasen een CTG-apparaat De Vereniging van Verloskundigen organiseert en borgt de kwaliteit Financiële afspraken met ziekenhuizen (schoning) Onderzoek opgezet voor evaluatie Resultaten zijn positief: 80% gezien en niet verwezen grove zeef conform plan Cliënten zeer tevreden: 9,04 Verloskundigen: enthousiast/onzeker/technische problemen/blij voor cliënt 6
CGT in de wijk ervaringen Maar: ook complicaties, tegenvallers en leerpunten Technische aanloopproblemen (wifi, gebruik, techniek) Motivatie deelnemers blijft aandacht vragen is de praktijk er wel op ingericht? 40% van de zorgverzekeraars contracteert (nog) niet Niet bij alle relevante indicaties een CTG Minder CTG s dan gepland routine opbouwen duurt langer Gedoe met streaming; CTG wordt overgedaan bij verwijzing 7
De aanhouder wint.. Voor het laatste (3 e ) jaar financieel verlieslijdend voor deelnemers daarna sluitend Voor deelnemende praktijken (apparaat/tijd), en Vereniging Verloskundigen (kwaliteit) Doelmatigheidswinst zorgverzekeraars nu al behaald: 42% - 77.500. En vooral: door aanhoudendheid wordt de eindstreep behaald de innovatie wordt reguliere zorg! Substitutie is gerealiseerd; doorbraak ten aanzien van andere mid-risk zorg 8
Wat leren we hiervan? Wat zijn interessante parallellen? Financiën zijn bepalend! Schoning passend tarief sluitende business case Onderschat niet wat het vergt qua anders-werken: transitie van de structuur van de 1 e lijn c.q. organisatie van de praktijk? Het vergt leiderschap, vasthoudendheid en samenwerking Kwaliteit is cruciaal Techniek moet ondersteunen, geen struikelblok zijn En het lukt niet zonder ondernemerschap en veel tijd 9
Wat zijn uw ervaringen en adviezen? Twee invalshoeken: Handreiking van Het Knoster Model voor verandering Korte toelichting, en dan aan de slag: Uw innovatie: wat is de analyse vanuit deze twee invalshoeken? Wat gaat goed, wat kan beter, en vooral: waarom? 10
De technische aanpak bron: handreiking FMS en LVH Drie aandachtspunten: 1. Kwaliteit, veiligheid en continuïteit van zorg 2. Organisatie en logistiek van zorg 3. Bekostiging van zorg Op de volgende slides volgt een lijst met vragen waaraan je kan denken als het gaat om het regelen van zorgverschuivingen. Het zijn checklists, niet elke vraag hoeft altijd beantwoord te worden, dit is afhankelijk van het type verschuiving. 11
Checklist 1: kwaliteit, veiligheid en continuïteit 1. Welke zorgactiviteit(en) word(t)(en) precies gesubstitueerd? 2. Borgen van de kwaliteit: hoe? 3. Duidelijke afspraken verantwoordelijkheidsverdeling 4. Welke kwaliteitseisen t.a.v. beroepsbeoefenaren? 5. Evaluatie, meten van kwaliteit en tevredenheid 6. Etc. 12
Checklist 2: organisatie van zorg 1. 7/24 beschikbaarheid cliënt-gegevens 2. E-health mogelijkheden benutten 3. Substitutie van diagnostiek: heldere afspraken 4. Aansprakelijkheid 5. Evaluatie van de substitutie organiseren 6. Etc. 13
Checklist 3: bekostiging van zorg 1. Zorg dat budget echt beschikbaar is! Hoe schuift het geld? 2. Welke zorgactiviteiten en patiëntenstromen registreren + meten? 3. Financiële effecten en risico s: welke en voor wie? 4. Welke tariefs-aanpassingen vraagt dat? Iedereen akkoord? 5. Kunnen diegenen van wie aantallen/tarieven omlaag gaan dit dragen? 6. Welke afspraken maken we over de kosten van de organisatie/ implementatie van de verschuiving en monitoring? 14
Substitueren = veranderen Knoster 15
Aan de slag! In groepjes van 4-5 uiteen Criterium: wie ken je niet? Neem voorbeeld van innovatie uit de eigen werkomgeving Wat is de analyse van het succes, wat kon beter? Schrijf je belangrijkste inzichten op flap 16
Terugkoppeling Highlighs 17
Tot slot Sterke punten: De intrinsieke motivatie; gevoel van urgentie Planmatige aanpak door organisatie met trek-kracht Leerpunten: Financiën: duidelijke afspraken hoe je dit met elkaar regelt zorg dat je tegenvallers kan opvangen Bedenk wat het vergt qua praktijk-(re)organisatie van de 1 e lijn 18
Wat zijn vanuit deze workshop onze gezamenlijke 3 beste tips? Dit zijn er alvast 3: Begin met een gedeelde visie en een degelijk plan Investeer in de mensen die het moeten doen: faciliteer motiveer ondersteun! Zorg aan de voorkant dat de financiën kloppen 19