Raadsvoorstel Gemeente IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer 523681 Datum : 30 januari 2018 Programma 5 Jeugd, Wmo, Werk en Inkomen Blad : 1 van 7 Commissie Samenleving Portefeuillehouder: dhr. drs. A.M. de Regt Informatie bij M.J. van Zon E-mail/tel.nr. Evaluatiedatum m.v.zon@ijsselstein.nl/1673 Onderwerp MFA Touwlaan Samenvatting De gemeenteraad heeft op 9 november jl. besloten over de nieuwbouw van de scholen aan de Touwlaan, de zogeheten multifunctionele accommodatie (MFA)Touwlaan. Dit besluit ging uit van een gebouw waarin de huidige Nicolaasschool en de Fatimaschool worden gehuisvest en ruimte voor kinderopvang. Het openbaar onderwijs maakt geen deel uit van de nieuwbouw aangezien het bestuur van het openbaar onderwijs een voorgenomen besluit had genomen om de Touwladder en de Trekvogel fysiek te laten fuseren op de locatie van de Trekvogel. Om snelheid te houden in het bouwtraject is gekozen om niet de definitieve uitkomsten van dit fusietraject af te wachten maar behoudens deze uitkomsten een besluit te nemen. Inmiddels is duidelijk dat een fysieke fusie van de Trekvogel en de Touwladder niet haalbaar is gebleken. De scholen gaan wel een administratieve fusie aan waarbij het onderwijs op twee locaties blijft. Voorgesteld wordt om de Touwladder als nevenvestiging van de nieuwe fusieschool alsnog onder te brengen in de MFA Touwlaan. Dit is het meest in lijn met het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) waar gemeente en schoolbesturen zich al eerder aan hebben gecommitteerd. Het zorgt in lijn met het IHP voor de gewenste bundeling van gevarieerd onderwijsaanbod in één gebouw in de wijk Centrum en op het behouden van voldoende en gespreid openbaar onderwijs in IJsselstein. Tevens komt hiermee de huidige locatie van de Touwladder vrij voor herontwikkeling. In dit raadsvoorstel wordt gevraagd om in te stemmen met de herijking van kaders en uitgangspunten van de MFA Touwlaan. De belangrijkste verandering is de uitbreiding van de MFA Touwlaan met 850 m2 voor de Touwladder als nevenvestiging van de nieuwe fusieschool. Voor deze uitbreiding wordt gevraagd om aanvullend een krediet beschikbaar te stellen ad. 2.235.000 Inleiding De gemeenteraad heeft op 9 november jl. besloten over de nieuwbouw van scholen aan de Touwlaan. Er is een krediet beschikbaar gesteld voor de realisatie van de zogeheten multifunctionele accommodatie (MFA) Touwlaan. Het raadsvoorstel ging uit van een gebouw waarin de huidige Nicolaasschool en de Fatimaschool worden gehuisvest en ruimte voor kinderopvang. Deze besluitvorming was behoudens de definitieve uitkomsten van de fusietrajecten van de openbare scholen de Touwladder en de Trekvogel en de rooms-katholieke scholen de Fatimaschool en de Nicolaasschool. Het bestuur van het openbaar onderwijs had een voorgenomen besluit genomen om de Touwladder en de Trekvogel fysiek te laten fuseren op de locatie van de Trekvogel. Het continueren van deze
Raadsvoorstel Blad: 2 van 7 twee scholen als zelfstandige scholen is geen optie. Beide scholen zitten al meerdere jaren onder de opheffingsnorm en zouden bij continuering van de huidige situatie van overheidswege worden opgeheven. Door een fusie ontstaat er weer een toekomstbestendige situatie. Dit is ook de overweging bij de fusie tussen de Nicolaasschool en de Fatimaschool, gelet op het toekomstperspectief van de Nicolaasschool. Deze school zit ook onder de opheffingsnorm. Om deze reden heeft het schoolbestuur Trinamiek een voorgenomen besluit genomen om de Nicolaasschool en de Fatimaschool te fuseren en te huisvesten in de nieuwbouw. Bij de besluitvorming in november door de raad is aangegeven dat de kaders waarvan is uitgegaan behoudens de instemming zijn van de MR-en van de betrokken scholen met de beoogde fusies en behoudens definitieve besluitvorming over de fusies door de schoolbesturen. De gemeente heeft naar Robijn aangegeven dat het mogelijk was om weer aan te haken bij de nieuwbouw indien de besluitvorming over het fusietraject van hun scholen anders zou verlopen dan verwacht. Het alternatief was om in november geen besluit te nemen over de nieuwbouw en de definitieve uitkomst van de fusietrajecten van de scholen af te wachten. Dit zou echter leiden tot onwenselijke vertraging voor de nieuwbouw. Mede in overleg met de schoolbesturen is hier niet voor gekozen en is prioriteit gegeven aan het behouden van snelheid in het proces. Door het besluit in november was het mogelijk om diverse voorbereidingsprocessen op te starten waardoor er vaart is gemaakt met het nieuwbouwproces. Uitkomst besluitvorming over fusietrajecten. Het fusietraject van de Fatima- en de Nicolaasschool loopt nog. Het voornemen tot fusie is ter advies voorgelegd aan de MR-en van beide scholen. De uitkomst van dit traject heeft voor de nieuwbouw echter geen gevolgen. Aangezien het bestuur heeft aangegeven dat beide scholen, al of niet gefuseerd, mee gaan naar de nieuwbouw. Eind december 2017 is bekend geworden dat de MR-en van de Trekvogel en de Touwladder beide hebben ingestemd met een administratieve fusie. De gefuseerde school blijft onderwijs aanbieden op twee locaties. Het schoolbestuur en de gemeente hadden de voorkeur voor een fysieke fusie op de locatie van de Trekvogel. Dit voornemen is ook in eerste instantie als advies aan de MR-en voorgelegd. Echter, één van de MR-en heeft hierover negatief geadviseerd waardoor alleen de optie van een administratieve fusie over bleef. Niets doen was geen optie gelet op het risico van verlies van beide scholen die al jaren onder de opheffingsnorm zitten. In de nieuwe fusie situatie van de Trekvogel en de Touwladder blijft er sprake van twee locaties. Het schoolbestuur levert wel een zogeheten BRIN nummer in. Formeel gezien is er sprake van opheffing van één van beide scholen waarbij de andere locatie wordt aangemerkt als nevenvestiging. Door de administratieve fusie is het voortbestaan van de nieuwe fusieschool verzekerd. Hiermee is er weer een toekomstbestendige situatie. De nieuwe fusieschool zit met ongeveer 280 leerlingen ruimschoots boven de opheffingsnorm van 172 leerlingen. De voorkeur van het schoolbestuur en de gemeente ging aanvankelijk uit naar een fysieke fusie. Dit is ook als advies door het bestuur aan beide MR-en voorgelegd. Echter bij beide MR-en bestond hiertegen grote weerstand, met name bij de MR van de Trekvogel. De MR van de Trekvogel had sterke signalen dat vele ouders de school zouden verlaten bij een fysieke fusie. Ouders waren al in enige omvang bezig met oriëntatiegesprekken bij andere scholen. Dit heeft de MR van de Trekvogel doen besluiten de instemming te onthouden. Er was geen vertrouwen dat er na fusie nog voldoende leerlingen op de fusieschool zouden blijven. Aangezien de MR van de Trekvogel reeds negatief had geadviseerd heeft de MR van de Touwladder zich van advies onthouden omdat dit niet meer relevant was aangezien beide MR-en moeten instemmen met een fusie. De medezeggenschapsraden van
Raadsvoorstel Blad: 3 van 7 scholen hebben wettelijk instemmingsrecht bij fusie van scholen. De gemeente of een schoolbestuur kan een fusie niet afdwingen voor zover dit al wenselijk zou zijn. Het schoolbestuur van het openbaar onderwijs heeft inmiddels laten weten dat het hun voorkeur heeft dat de vestiging Touwladder alsnog meegaat in de MFA Touwlaan. Wat willen we bereiken? In zijn algemeenheid willen we met de MFA Touwlaan aan kinderen en professionals een eigentijds en duurzaam schoolgebouw bieden, gezonder, energiezuinig en geschikt voor eigentijds onderwijs. We willen hiermee bijdragen aan een gezonde leefstijl en talentontwikkeling van kinderen in IJsselstein. In het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) is opgenomen om in de wijk centrum nieuwbouw voor onderwijs te plegen. Deze nieuwbouw is noodzakelijk om te komen tot kwalitatief goede gebouwen die afgestemd zijn op de veranderde onderwijsbehoefte in dit gebied en IJsselstein. Met het maken van het gebiedsperspectief Touwlaan-Lagebiezen zijn alle ontwikkelingen in dit gebied bekeken en is in samenhang met de omgeving en de nabij gelegen voorzieningen onderzocht wat de mogelijkheden zijn voor nieuwbouw in combinatie met andere functies in dit gebied. Met inbreng van betrokken partijen en omwonenden zijn bij het maken van het gebiedsperspectief scenario s opgesteld, waarna in overleg met de schoolbesturen de voorkeur is uitgesproken voor nieuwbouw van één gebouw voor de scholen op de locatie van de Fatimaschool. Dit uitgangspunt is overgenomen in het IHP dat de basis is geweest voor het raadsbesluit in november jl. over de scholenbouw in de wijk Centrum. Nu duidelijk is dat de Touwladder als aparte locatie blijft bestaan is het alsnog meegaan van Touwladder in de nieuwbouw de meest voor de hand liggende optie. Dit is het meest in lijn met het IHP en afspraken waar gemeente en schoolbesturen zich al eerder aan hebben gecommitteerd. Het zorgt in lijn met het IHP voor de gewenste bundeling van gevarieerd onderwijsaanbod in één gebouw in de wijk Centrum en op het behouden van voldoende en gespreid openbaar onderwijs in IJsselstein. Voortgaan op de huidige locatie van de Touwladder is minder toekomstbestendig en heeft risico s voor de nieuwe fusieschool van het openbaar onderwijs. De kans op versnelde krimp van de locatie Touwladder als gevolg van de nabijgelegen nieuwe MFA is dan groot. Hierdoor kan zelfs het leerlingaantal van de fusieschool weer problematisch worden. Ook zou het betekenen dat kinderen in de wijk Centrum in een kwalitatief minder gebouw gehuisvest blijven. Door het meegaan van de Touwladder in de nieuwbouw komt de huidige locatie van de Touwladder vrij en kan deze herontwikkeld worden. Herijking kaders. Het alsnog mee gaan van Touwladder in de MFA Touwlaan betekent de volgende wijzigingen ten opzichte van de reeds eerder vastgestelde kaders. a) De MFA Touwlaan biedt naast huisvesting aan de fusieschool Fatima-Nicolaas van Trinamiek ook huisvesting aan de nevenvesting De Touwladder van de fusieschool Touwladder- Trekvogel van de stichting voor openbaar onderwijs Robijn. b) Het uitgangspunt is een bruto vloeroppervlak (bvo) van de MFA voor het onderwijs van in totaal 2875 m2 (in plaats van 2025 m2). Hiervan is 2025 m2 voor de Fatima-Nicolaasschool (Trinamiek) en 850 m2 voor nevenvestiging de Touwladder (Robijn). Deze oppervlakte is gebaseerd op de verordening voorzieningen huisvesting onderwijs 2017, leerlingprognoses 2016 en op het rapport leerlingenstromen basisonderwijs 2017. Voor nadere toelichting zie bijlage 1 en 2. c) Voor het speelterrein/schoolplein voor het onderwijs is aanvullend op de 600 m2 voor Fatima- Nicolaas school 400m2 voor beschikbaar voor de nevenvestiging Touwladder.
Raadsvoorstel Blad: 4 van 7 d) Beide schoolbesturen worden in principe juridisch eigenaar van hun deel van het gebouw en schoolterreinen, uitgezonderd het deel van het gebouw dat aan de kinderopvang wordt verhuurd. De reguliere wet- en regelgeving op het gebied van eigenaarschap, (mede) gebruik en verhuur conform de Wet op het primair onderwijs is van toepassing. e) Mede bouwheerschap door Robijn is mogelijk indien het schoolbestuur deze rol wil. f) Onderdeel van het nog op te stellen programma van eisen is een gezamenlijk gedeelde visie op de wijze van samenwerking binnen het gebouw. Ad. e. Bouwheerschap In de vigerende kaders is vastgelegd dat Trinamiek bouwheer wordt en dat de afspraken worden vastgelegd in een bouwheerovereenkomst. Er kan ook gekozen worden voor gezamenlijk bouwheerschap. Ad. f. Samenwerking en inhoudelijke invulling De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van de scholen en niet voor het onderwijs en de inhoudelijke invulling van het dienstenconcept van de MFA. Dit is een verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. Gemeente en schoolbesturen zijn wel samen verantwoordelijk voor een gevarieerd onderwijsaanbod voor verschillende doelgroepen in IJsselstein. Daarom stelt de gemeente als eis bij de nieuwbouw dat er bij de schoolbesturen sprake moet zijn van een gezamenlijk gedeelde visie op de wijze van samenwerken binnen het gebouw. In de situatie van een krimpend leerlingaantal waar ook IJsselstein zich in bevind is concurrentie tussen scholen niet de oplossing maar samenwerking. Samenwering die gericht is op het aan, in dit geval, beide scholen perspectief bieden en hiermee perspectief bieden voor ouders en kinderen op goed en gevarieerd onderwijs. De Touwladder bedient met zijn onderwijsconcept voor een deel een andere doelgroep dan de Fatima-Nicolaasschool. Het is van belang dat beiden kunnen blijven bestaan en perspectief hebben. Het gebouw moet deze samenwerking faciliteren en mogelijk maken. Dit stelt eisen aan de inrichting van het gebouw en de mate waarin het multifunctioneel is of kan zijn. Voorafgaand of deels parallel aan het opstellen van het programma van eisen (Pve) van het gebouw dient door de scholen een gezamenlijk gedeelde visie op samenwerking te worden opgesteld. Zodat dit kan dienen als input voor het Pve en het ontwerp. Deze visie kan uiteraard verder reiken dan een visie alleen op samenwerking en ook gaan over een visie op onderwijs. Waarom willen we dit? 1. Argumenten Het alsnog meegaan van de Touwladder in de nieuwbouw is het meest in lijn met het IHP en afspraken waar gemeente en schoolbesturen zich al eerder aan hebben gecommitteerd. Het zorgt in lijn met het IHP voor de gewenste bundeling van gevarieerd onderwijsaanbod in één gebouw in de wijk Centrum en op het behouden van voldoende en gespreid openbaar onderwijs in IJsselstein. Door het meegaan van de Touwladder in de nieuwbouw komt de huidige locatie van de Touwladder vrij voor herontwikkeling. 2. Alternatieven Het alternatief is dat de Touwladder niet mee gaat in de nieuwbouw en vooralsnog op de huidige locatie blijft zitten. In de toekomst zou dan mogelijk opnieuw het scenario in beeld kunnen komen van een fysieke fusie met de Trekvogel. Verwacht wordt dat door de komst van de nieuwbouw het blijven zitten op de huidige locatie een minder toekomstbestendige situatie voor de Touwladder oplevert. De kans op versnelde krimp van het leerlingaantal van de Touwladder als gevolg van de nabijgelegen nieuwbouw is groot. Hierdoor kan zelfs het leerlingaantal van de hele fusieschool problematisch worden. Met het risico op verlies van beide vestigingen. Ook blijven kinderen in de wijk Centrum in
Raadsvoorstel Blad: 5 van 7 een kwalitatief minder gebouw gehuisvest. Indien de Touwladder niet mee gaat in de nieuwbouw komt de locatie ook voorlopig niet vrij voor herontwikkeling. 3. Kanttekeningen De ontwikkeling van leerlingenaantallen kunnen in de praktijk afwijken van de prognoses. Het gaat om een statistische benadering van de werkelijkheid. Wat gaat het kosten? In onderstaande tabel wordt aangegeven wat de kosten zijn van de uitbreiding van de MFA Touwlaan met de Touwladder. Tabel 1. Kosten uitbreiding MFA Touwlaan. Kosten uitbreiding MFA Touwlaan met 850 m2 Stichtingskosten 850 m2 ( 2.412 per m2) 2.050.000 Overige kosten 185.000 Totaal 2.235.000 De stichtingskosten zijn alle kosten die voor de stichting van de onroerende zaak (het bouwwerk) nodig zijn. Deze kosten zijn geraamd conform de systematiek van het IHP en de verordening voorzieningen huisvesting onderwijs zoals ook uitgangspunt was voor het raadsbesluit in november. De stichtingskosten zijn geraamd op basis van prijspeil 2016 met een geprognotiseerde jaarlijkse indexatie van indexatie van 2%. De kosten zijn gebaseerd op normbedragen. De werkelijke kosten kunnen hiervan afwijken afhankelijk van prijsontwikkelingen, marktomstandigheden en onvoorziene omstandigheden. In de stichtingskosten is rekening gehouden met dat het gebouw moet voldaan aan de normen voor energieneutraliteit die vanaf 2020 gaan gelden (BENG). Overige kosten zijn kosten die geen onderdeel zijn van de stichtingskosten voor het gebouw maar wel onderdeel van het project. Het gaat om kosten bouwrijp maken, infrastructuur, plankosten, advies kosten tijdelijke huisvesting. Gevraagd wordt om een aanvullend krediet beschikbaar te stellen van 2.235.000 voor de realisatie van de MFA Touwlaan. In het IHP is oorspronkelijk uitgegaan van een investering van 6.700.000 voor de MFA Touwlaan. Na het besluit van de raad in november over de MFA wordt in de begroting uitgegaan van een investering van 5.944.000. Met het voorgestelde aanvullende krediet komt de totale investering uit op 8.179.000. Het herontwikkelingsresultaat van het terrein van de Nicolaasschool is nog niet opgenomen in de begroting omdat de hoogte hiervan nog bepaald moet worden. Zodra dit duidelijk is wordt de raad hierover geïnformeerd en wordt dit opgenomen in de begroting. Voorgesteld wordt om de lasten van het aanvullend krediet te verwerken in de gemeentebegroting conform bijgevoegde begrotingswijziging. Hierbij worden de kapitaal lasten ten laste gebracht van het saldo van de begroting.
Raadsvoorstel Blad: 6 van 7 Wat gaan we daarvoor doen? We gaan 850 m2 aanvullend realiseren bij de nieuwbouw voor het onderwijs aan de Touwlaan voor de huisvesting van nevenvestiging Touwladder. Duurzaamheid Bij het programma van de MFA Touwlaan is het uitgangspunt een gezond en duurzaam gebouw. Er gaat gebouwd worden conform de normen van het Pve Frisse scholen klasse B. Bij de duurzaamheidscore is de ambitie GPR niveau 8. Dit is overeenkomstig de uitgangspunten zoals vastgelegd in het IHP en de ambities in het beleidsplan duurzaamheid. Verder gaat het gebouw voldoen aan de normen voor energieneutraliteit die vanaf 2020 gaan gelden, de eisen voor een bijna energieneutraal gebouw (BENG). Dit is in lijn met het eerdere raadsbesluit in november. Communicatie en participatie van het voortraject Over de herijking van de kaders van de MFA Touwlaan heeft overleg plaats gevonden met de betrokken schoolbesturen Communicatie besluit en eventueel vervolg participatietraject De schoolbesturen worden schriftelijk geïnformeerd. Het schoolbestuur(en) wordt bouwheer en zal bij de voorbereiding van de bouw samen met de gemeente communiceren en overleg plegen met de toekomstige mede gebruikers, de ouders en de leerlingen. Voorstel 1. In stemmen met de wijzigingen van de kaders van MFA Touwlaan. 2. Een aanvullend krediet beschikbaar stellen ad. 2.235.000 voor uitbreiding van MFA Touwlaan. 3. De lasten van dit krediet verwerken in de begroting conform bijgevoegde begrotingswijziging. Overzicht bijlagen: Bijlage 1: Herijking ruimte behoefte MFA Touwlaan Bijlage 2: Rapport leerlingenstromen 2017 Bijlage 3: Begrotingswijziging Bijlage 4: Brief van Robijn bevestiging deelname Touwladder
Raadsbesluit blad : 7 van 7 De raad van de gemeente IJsselstein; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 30 januari 2018, zaaknummer 523681. BESLUIT: Niet besloten conform voorstel van Burgemeester en Wethouders in de openbare vergadering van de raad van de gemeente IJsselstein, gehouden op 8 maart 2018