312 Provinciale Utrechtse Welstandscommissie (PUWC) 1929-1992 Archiefburo Voorzee Juni 2008; versie oktober 2016
Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Geschiedenis... 3 2. Verantwoording van de inventarisatie... 5 2.1. Het archief... 5 2.2. Het archiefblok 1929-1992... 5 2.3. Selectie op vernietiging van het archiefblok 1929-1992...5 2.4. Aanwijzingen voor de gebruiker...6 Inventaris...7 1. Organisatie...7 1.1. Organisatie en reorganisatie...7 1.2. Gemeenschappelijke regeling...7 1.3. Jaarverslagen...7 2. Bestuur en commissies...8 2.1. Samenstelling...8 2.2. Vergaderingen...8 2.3. Commissies...10 3. Financien...10 3.1. Financieel beheer...10 3.2. Begrotingen...10 3.3. Jaarrekeningen... 11 4. Personeel...11 5. Huisvesting... 11 6. Publiciteit en voorlichting... 11 7. Welstandszorg...12 Pag. 2 van 12
Inleiding Inleiding 1. Geschiedenis De Provinciale Utrechtse Welstandscommissie (PUWC) is opgericht op 29 november 1929 door de afdeling Utrecht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De commissie heeft als doel 'instandhouding en bevordering van de schoonheid van stad en land binnen de Provincie Utrecht'. Van 1930 tot 1954 wordt gesproken van een Commissie en een Plenaire Commissie. Volgens het Reglement voor de PUWC, vastgesteld 25 februari 1954, bestaat de Welstandscommissie uit 20 leden, samengesteld uit: - 5 burgemeesters of wethouders van een gemeente in de provincie Utrecht; - 7 bouwkundig-architecten; - tenminste 2 bouwkundig-architecten die expert zijn op het gebied van de historische bouwkunst en het restaureren; - tenminste 2 landschapsarchitecten; - hoofdingenieur-directeur van de Volkshuisvesting en Bouwnijverheid in de provincie Utrecht of diens gemachtigde; - de directeur van de Provinciale Planologische Dienst in de Provincie Utrecht of diens gemachtigde. De laatste twee leden zijn ambtshalve lid. De overige leden worden benoemd door het bestuur van de Afdeling Utrecht van de VNG. De Commissie dient een aanbeveling in voor de benoeming van deze leden, met uitzondering van de burgemeesters en/of wethouders. De Welstandscommissie kent de volgende taken: - Het bevorderen van de opneming in de bouwverordening van de gemeenten in de provincie Utrecht van bepalingen betreffende een goede bebouwing. - Het geven van voorlichting en advies aan openbare en bijzondere lichamen en personen over alle zaken die met het doel van de Commissie in verband staan. - Meer in het bijzonder het, op hun uitnodiging, geven van advies aan colleges van burgemeesters en wethouders van de gemeenten in de provincie Utrecht inzake: a. de toepassing van verordeningbepalingen, die het uiterlijk van gebouwen uit een oogpunt van welstand betreffen; b. de toepassing van andere verordeningbepalingen, die betrekking hebben op de instandhouding of bevordering van de schoonheid van stad en land; c. de beoordeling van de uiterlijke vormgeving van plannen van openbare en andere bouwwerken, zowel op zichzelf als in verband met de omgeving; d. de restauratie van monumenten; e. ontginningen, aanleg en verbetering van wegen, waterwegen en begraafplaatsen en beplantingen, voor zover hierbij het esthetisch aanzien van het landschap betrokken is; f. het aanwenden van alle andere wettige middelen die tot het bevorderen van het doel van de Commissie kunnen strekken. Uit de Welstandscommissie worden 3 werkcommissies gevormd: - een bouwplannencommissie - een monumentencommissie - een landschapscommissie De leden van de Welstandscommissie hebben allen zitting in een of meerdere werkcommissies. De werkcommissies zijn ten aanzien van hun werkzaamheden verantwoording verschuldigd aan de Commissie. In 1938 heeft er een eerste reorganisatie plaatsgevonden. Behalve in de notulen uit die periode zijn er in het archief hierover geen stukken aangetroffen. Pag. 3 van 12
1. Geschiedenis Een volgende reorganisatie vond plaats in 1967. Op initiatief van de Afdeling Utrecht van de VNG wordt in het kader hiervan een Reorganisatiecommissie ingesteld. In 1969 krijgt de reorganisatie zijn beslag en wordt er gesproken over de Commissie Welstand Nieuwe Stijl. Tegelijkertijd komt er een gemeenschappelijke regeling. Deze regeling verstaat onder - de deelnemende gemeenten: de gemeenten in de provincie Utrecht, waarvan de raden deze regeling hebben getroffen of nadien hebben besloten toe te treden; - het lichaam: het openbaar lichaam, genaamd: Provinciale Utrechtse Welstandscommissie (PUWC), gevestigd te Utrecht. De PUWC heeft tot doel de samenwerking tussen de deelnemende gemeenten inzake de instandhouding en bevordering van het bouwkunstige schoon, het landschaps- en stedenschoon. Dit gebeurt door het uitbrengen van advies omtrent alle zaken die met het omschreven doel in verband staan. Op 2 mei 1969 wordt het voorlopig algemeen bestuur geïnstalleerd en op 29 oktober is de eerste vergadering van het definitieve algemeen bestuur. Aan deze eerste gemeenschappelijke regeling nemen de volgende gemeenten deel: - Amerongen - De Bilt - Breukelen - Bunnik - Cothen - Doorn - Harmelen - Jutphaas - Kamerik - Kockengen - Langbroek - Leersum - Leusden - Lopik - Maarn - Maarssen - Maartensdijk - Montfoort - Mijdrecht - Polsbroek - Renswoude - Rhenen - Stoutenburg - Veenendaal - Vreeswijk - Willeskop - Wilnis - Woudenberg - Wijk bij Duurstede - Zegeveld - Zeist Ingevolge de gemeenschappelijke regeling bestaat het algemeen bestuur voortaan uit door de gemeenteraden van de aangesloten gemeenten afgevaardigde burgemeesters of wethouders. De architectleden zijn niet langer lid van het algemeen bestuur. Pag. 4 van 12
2. Verantwoording van de inventarisatie Het dagelijks bestuur bestaat met inbegrip van de voorzitter uit vijf leden, door het algemeen bestuur uit haar midden te benoemen. Voor het uitbrengen van advies omtrent de instandhouding en bevordering van het bouwkundige schoon, het landschapsschoon en stedenschoon, stelt het algemeen bestuur subcommissies voor de districten in. Deze districten zijn als volgt verdeeld: - district I voor het gebied Noord-West Utrecht - district II voor het gebied Zuid-West Utrecht - district III voor het gebied Noord-Oost Utrecht - district IV voor het gebied Zuid-Oost Utrecht In 1977 komt er een herindeling van de districten en komt er ook een vijfde subcommissie bij, te weten district V dat bestaat uit de gemeente Nieuwegein. In de beginjaren wordt voor de huisvesting gebruik gemaakt van diverse huurlocaties. In 1982 worden plannen ontwikkeld om te komen tot huisvesting in eigendom. In Bunnik wordt grond aangekocht aan de Dorpstraat en er wordt een kantoor gebouwd. In januari 1992 wordt het nieuwe pand aan de Dorpstraat 1b in Bunnik in gebruik genomen. De stukken rondom de bouw en ingebruikneming van het kantoor in Bunnik vindt men in het volgende archiefblok. In de loop van de jaren is er bij de PUWC het nodige veranderd. De adviesaanvragen zijn veel breder en meer op hoofdlijnen, en ook wordt er steeds meer vooraf om advies gevraagd en men houdt zich ook bezig met planbegeleiding. Het advieswerk wordt meer open(baar) en inzichtelijk door het ontwikkelen van toetsingscriteria. Vanwege deze ontwikkelingen wordt in 1992 de organisatievorm aangepast en komt er een nieuwe gemeenschappelijke regeling onder de naam 'PUWC, Adviescommissie voor Ruimtelijke Kwaliteit'. 2. Verantwoording van de inventarisatie 2.1. Het archief De inventarisatie betrof het archief van de Provinciale Utrechtse Welstandscommissie (PUWC) over de periode 1929 t/m 2003. Het had oorspronkelijk een omvang van circa 5 strekkende meters planklengte (m1) en was geborgen in archiefdozen voorzien van een summiere inhoudsopgave. Het archief is bewerkt door Archiefburo Voorzee in opdracht van de PUWC. Bij de inventarisatie is in de bewaarserie een cesuur gelegd per 1 januari 1993, omdat er dan een nieuwe gemeenschappelijke regeling wordt aangegaan. De stukken uit de periode 1993-2003 zijn in een volgend archiefblok gezet en blijven vooralsnog buiten de overdracht naar de archiefdienst. 2.2. Het archiefblok 1929-1992 Voor de ordening en inventarisatie is het archief tijdelijk overgebracht naar een archiefdepot in Oisterwijk. Begonnen werd met het selecteren van de jaarverslagen. Deze zijn vanaf 1930 tot en met 1992 aanwezig, alleen 1962 en 1972 ontbreken. Daarna zijn de vergaderingen aangepakt. Er zijn 3 notulenboeken aangetroffen, waarin onder andere de eerste vergadering van de PUWC in 1929 is opgenomen. Tot eind zestiger jaren werd gebruik gemaakt van notulenboeken. Vanaf 1968 zijn er losbladige verslagen welke gehecht zijn in zuurvrije dossiermappen. Zowel de verzameling vergaderingen alsook los gevormde notulen zijn in de inventaris opgenomen. Na de series werden de onderwerpdossiers aangepakt. Tenslotte zijn alle vergader- en onderwerpmappen in een logisch ordeningschema gezet. 2.3. Selectie op vernietiging van het archiefblok 1929-1992 Pag. 5 van 12
2.4. Aanwijzingen voor de gebruiker Bij de selectie op vernietiging is rekening gehouden met de wettelijke bewaartermijnen en met cultuurhistorische waarden. Als wettelijke grondslag geldt de 'Lijst van voor vernietiging in aanmerking komende stukken in gemeentearchieven 1983' (gepubliceerd Staatscourant 20 december 1983, nr. 247). Waar mogelijk, zijn vernietigbare stukken op map- of categorieniveau verantwoord, met verwijzing naar de vindplaats in de vernietigingsdoos of - dozen. In de algemene categorie 'opschoningstukken' zitten dubbelen, afschriften, concepten, kladstukken, geleidebrieven, rappels, bevestigingen, eenvoudige inlichtingen en opgaven, algemeen drukwerk van derden en andere stukken die uit de bewaarmappen gemist kunnen worden, zonder dat het verband wordt verbroken. Alle stukken die niet voor bewaring in aanmerking komen, zijn direct vernietigbaar. Oorspronkelijk had het archief een omvang van 5 m¹. Daarvan is circa 2,5 m¹ aan bewaararchief overgebleven. Circa 0,7 m¹ aan bewaarstukken is overgeheveld naar het archiefblok 1993-2003. Het vernietigbare bestand heeft een omvang van 2,2 m¹. Alle voor blijvende bewaring geordende archiefbescheiden zijn herpakt in zuurvrije archiefmappen of omslagen, ontdaan van nietjes en plastic en in archiefdozen geplaatst. De inventarisnummers voor de omschrijvingen verwijzen naar de vindplaatsen in de dozen. Schimmelvorming is nergens aangetroffen, wel vertonen enkele archiefstukken bruine vlekken. Oisterwijk, mei 2008 Marita van Hoof Archiefburo Voorzee 2.4. Aanwijzingen voor de gebruiker Bij het aanvragen van stukken moeten worden opgegeven: - de naam en het beheersnummer van het archief tussen ronde haken - de of het inventarisnummer(s) van de stukken. Bijvoorbeeld: - Provinciale Utrechtse Welstandscommissie, 1929-1992 (312) - 5, 6, 17-19. Pag. 6 van 12
Inventaris Inventaris 1. Organisatie 1.1. Organisatie en reorganisatie 1 Stukken over de organisatie en het functioneren van de Provinciale Utrechtse Welstandscommissie, 1954-1968. 2-4 Brievenboeken van ingekomen en uitgaande post,1966-1972. 3 delen 2 1966 3 1967 4 1968-1972 5 Stukken over de organisatie en het functioneren van de gemeenschappelijke regeling Provinciale Utrechtse Welstandscommissie nieuwe stijl, 1969-1992. 1.2. Gemeenschappelijke regeling N.B. Zie voor stukken over de in 1992 vastgestelde gemeenschappelijke regeling, genaamd Provinciale Utrechtse Welstandscommissie, Adviescommissie voor de ruimtelijke kwaliteit (PUWC), in het archiefblok vanaf 1993. 6 Stukken over de reorganisatie van de Provinciale Utrechtse Welstandscommissie en de totstandkoming van de gemeenschappelijke regeling Welstandstoezicht en Welstandscommissie nieuwe stijl, 1963-1969. 7 Stukken over het overleg met de architectleden over de totstandkoming van de gemeenschappelijke regeling, 1969. 8 Stukken over uittredingen van de aangesloten gemeenten uit de gemeenschappelijke regeling als gevolg van gemeentelijke herindelingen, 1970-1974. 9 Stukken over de wijzing van 1978 op de gemeenschappelijke regeling Welstandstoezicht, 1974-1980. 1.3. Jaarverslagen 10-15 Jaarverslagen over 1930 t/m 1971 en 1973 t/m 1992,1931-1993. 6 omslagen 10 1930 t/m 1937 Pag. 7 van 12
2. Bestuur en commissies 11 1938 t/m 1953 12 1954 t/m 1961 13 1963 t/m 1968 14 1969 t/m 1971 en 1973 t/m 1979 15 1980 t/m 1992 2. Bestuur en commissies 2.1. Samenstelling 16 Overzichten en goedkeuringen door de VNG, afdeling Utrecht van de benoeming van leden en plaatsvervangend leden in het algemeen bestuur, 1956-1982. 17-19 Stukken over de benoeming van leden en plaatsvervangend leden in het algemeen bestuur door de aangesloten gemeenten,1969-1992. 3 omslagen 17 Aangesloten gemeenten A t/m J 18 Aangesloten gemeenten K t/m R 19 Aangesloten gemeenten S t/m Z 20 Stukken over de benoeming van leden en plaatsvervangend leden in het dagelijks bestuur, 1971-1982. 21 Stukken over de benoemingen en herbenoemingen van (plaatsvervangend) voorzitters en (plaatsvervangend) leden van de subcommissies, vanaf 1992 rayoncommissies, 1969-1992. 2.2. Vergaderingen 22 Notulen van de vergaderingen van de plenaire commissie, 1929-1969. N.B. notulenboek, met hiaten 1 deel 23-40 Agenda en notulen van het algemeen bestuur,1968-1992. Met bijlagen. 18 omslagen 23 1968 24 1969 oktober-1971 febr 25 1971 aug.-1973 april 26 1973 mei-1974 juni 27 1974 oktober-1975 juni 28 1976 Pag. 8 van 12
2.2. Vergaderingen 29 1977 30 1978-1979 31 1980 32 1981 33 1982 34 1983-1984 35 1985-1987 36 1988 37 1989 38 1990 39 1991 40 1992 41 Getekende notulen van het algemeen bestuur, 1969-1992. 42-54 Agenda en notulen van het dagelijks bestuur,1965-1992. Met bijlagen. 12 omslagen en 1 deel 42 1965 februari-1967 maart N.B.: Notulenboek 43 1968-1969 februari 44 1969 mei-1971 45 1972-1974 46 1975-1976 juni 47 1976 september-1977 48 1978-1981 49 1982-1987 50 1988 51 1989 52 1990 53 1991 54 1992 55-56 Getekende notulen van het dagelijks bestuur,1969-1992. 2 omslagen Pag. 9 van 12
2.3. Commissies 55 1969 april-1987 56 1988-1992 2.3. Commissies 57 Notulenboek van de vergaderingen van de Landschaps- & Monumentencommissie, alsmede van de Bouwplannencommissie, 1954-1965. 1 deel 58 Stukken over de Monumentencommissie, 1962-1992. 59 Instelling en samenstelling van de Beroepscommissie ex artikel 24 van de gemeenschappelijke regeling, 1972-1984. 60 Stukken over de totstandkoming van de subcommissie V (Nieuwegein), 1976-1978. 3. Financien 3.1. Financieel beheer 61 Stukken over het aangaan van een rekening-courantovereenkomst met een doorlopend krediet bij de BNG, 1992. 62-63 Tabellarische kasboeken,1950-1968. N.B.Afwijkend formaat 62 1950-1962 juni 63 1962 juli-1968 64 Rapport over de vergoeding van omzetbelasting ten aanzien van architecten, 1979. 2 delen 1 stuk 3.2. Begrotingen 65-68 Begrotingen over 1960, 1967, 1969 t/m 1992,1959-1991. Met wijzigingen. 4 omslagen 65 1960, 1967, 1969 t/m 1977 66 1977 t/m 1984 67 1985 t/m 1989 68 1990 t/m 1992 Pag. 10 van 12
3.3. Jaarrekeningen 3.3. Jaarrekeningen 69-71 Jaarrekeningen over 1954 t/m 1956, 1958, 1961 t/m 1992,1955-1993. 3 omslagen 69 1954 t/m 1956, 1958, 1961 t/m 1969 (april) 70 1969 (vanaf mei) t/m 1979 71 1980 t/m 1992 4. Personeel 72 Personeelsdossiers van (waarnemend) directeuren en (waarnemend) penningmeesters-secretarissen, 1959-1989. 73 Stukken over de instructie en werkwijze van de directeur, 1970-1971. 74 Stukken over de bezoldigingsregeling, met wijzigingen, 1970-1992. 5. Huisvesting N.B. Zie voor stukken over de nieuwbouw en ingebruikneming van het kantoorpand Dorpstraat 1b te Bunnik, in het volgende archiefblok. 75 Stukken over de huisvesting in opeenvolgende kantoorruimten, 1968-1992. 6. Publiciteit en voorlichting 76 Boekje met de geschiedenis van de Provinciale Utrechtse Welstandscommissie, uitgegeven ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan, 1954. 77 Stukken over het in bruikleen afstaan van fotomateriaal van monumenten in de gemeenten Breukelen, Houten, Jutphaas, Leusden, Loenen, Lopik, Vreeswijk, IJsselstein en Wijk bij Duurstede aan de Provinciale Planologische Dienst Utrecht, 1976. 78-79 Stukken over de Prijsvraag boerderijbouw Eemland: voorbereiding, uitschrijven en selectie,1979-1982. 2 omslagen 78 Voorbereiding, uitschrijven en selectie 79 Juryrapport, exposities en afhandeling en de inzendingen van de prijswinnaars Pag. 11 van 12
7. Welstandszorg N.B.: Inventarisnummer 79 bevat foto's. 7. Welstandszorg 80-83 Registers voor de registratie van ingekomen en verzonden adviezen,1958-1964. 80 10 oktober 1958 t/m 8 juni 1960 81 8 juni 1960 t/m 29 juni 1962 82 2 juli 1962 t/m 27 februari 1964 83 27 februari 1964 t/m 7 april 1964 84 Stukken over de Begeleidingscommissie beschermd dorpsgezicht, 1978-1979. 4 delen 85 Stukken over de oprichting van de Begeleidingscommissie binnenstad Wijk bij Duurstede, 1978-1980. 86 Streekplan Vechtgebied: inventarisatie van de monumenten, 1956. Bevat bladen met situatieschetsen en fotootjes N.B. In oktober 2016 aangetroffen bij het RHC Zuidoost Utrecht in de Topografisch- Historische Atlas Houten, Schalkwijk en Tull en 't Waal (353) Pag. 12 van 12