SAMENVATTING RAADSVOORSTEL CASENUMMER BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 13G200264 505704 / 505704 ONDERWERP R. Heukels SB OA Vaststellen verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vgrp ) 2013-2017. AGENDANUMMER BELEIDSPROGRAMMA/FACETAGENDA Facetagenda: Duurzaamheid REDEN VAN AANBIEDING In de Wet Milieubeheer is voor iedere gemeente de verplichting opgenomen om een actueel Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) te hebben. Sinds kort moet in het GRP ook de zorg voor hemelwater en grondwater worden vastgelegd. Daarom wordt gesproken van het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vgrp). Het huidige GRP heeft een looptijd t/m 2013 zodat actualisering noodzakelijk is. Hiertoe is het vgrp 2013-2017 opgesteld. SAMENVATTING VAN HET RAADSVOORSTEL EN HET VERVOLGTRAJECT Kaderstellend voor het vgrp 2013-2017 zijn de door het college (voorlopig) vastgestelde uitgangspunten, de gemeentelijke bezuinigingsopgave en de bestuurlijke afspraken die zijn gemaakt in het kader van de regionale invulling van het Bestuursaccoord Water (Waterwinst, TAAK 2.0). Uitgangspunt van het Bestuursaccoord Water is dat de huidige autonome stijging van de rioolheffing wordt beperkt ( 25% minder meerkosten in 2020). Op basis van de uitgangspunten is een viertal scenario s uitgewerkt. Scenario oud GRP (voortzetting van het beleid en maatregelenpakket zoals vastgelegd in het huidige GRP 2009-2013), basis plus plus, basis plus en basis. Bij scenario basis wordt uitsluitend voldaan aan de minimale wettelijke gemeentelijke verplichtingen zoals een goed beheer en onderhoud van het rioolstelsel en de grondwaterzorgplicht. Bij alle scenario s is gerekend met de gemeentelijke bezuinigingsopgave en met bevriezing van de rioolheffing gedurende twee jaar (2013 en 2014). Bij ieder scenario is vervolgens de benodigde hoogte van de rioolheffing bepaald. Geadviseerd wordt te kiezen voor scenario basis plus. Bij dit scenario wordt voldaan aan de gemeentelijke bezuinigingsopgave. Tevens blijft de stijging van de rioolheffing na 2015 beperkt, waarbij ook wordt voldaan aan de bestuurlijke afspraken zoals die zijn vastgelegd in Waterwinst TAAK 2.0. Duurzame maatregelen zoals afkoppelen en beekherstel kunnen worden uitgevoerd en door het toepassen van innovatieve technieken kan het rioolstelsel adequaat worden beheerd en onderhouden tegen aanvaardbare kosten. Teneinde schade door wateroverlast zoveel mogelijk te beperken wordt tevens geïnvesteerd in tijdelijke waterberging en aanpassingen van de openbare ruimte (klimaatadaptatie). Tenslotte wordt voldaan aan de gemeentelijke zorgplicht voor het oplossen van structurele grondwateroverlast e.e.a. conform de benoemde maatregelen in het grondwaterplan.
PLAATSGEVONDEN COMMUNICATIE, DE RESULTATEN DAARVAN EN HET COMMUNICATIEPLAN VOOR HET VERVOLGTRAJECT Conform de gemeentelijke inspraakverordening heeft het vgrp 2013-2017 gedurende zes weken ter inzage gelegen. Er zijn geen inspraakreacties ingediend. Het concept is tevens voor commentaar toegezonden aan het waterschap Regge en Dinkel, de provincie Overijssel en Rijkswaterstaat. Er is een reactie ingediend door het waterschap Regge en Dinkel (bijlage 5). Deze heeft betrekking op een enkele tekstuele wijziging/aanvulling van het bijlagenrapport. Het bijlagenrapport is hierop aangepast. VOORSTEL AAN DE RAAD Aan de raad wordt voorgesteld: 1. Het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017 vast te stellen en daarbij te kiezen voor scenario basis plus waarbij de rioolheffing ( 187,20) gedurende twee jaar (2013 en 2014) wordt bevroren; 2. Een gebruikers/eigenarenheffing in te stellen en de belastingverordening hierop aan te passen als uitvoeringsbesluit van het dekkingsplan 2013-2016 Koersvast in krappe tijden ; 3. Het college van B&W te delegeren om kredieten voor rioleringsprojecten beschikbaar te stellen voor de planperiode 2013-2017. OPSOMMING VAN BIJLAGEN 1. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017, hoofdrapport, versie 10, d.d. 4/12/12; 2. Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017, bijlagenrapport, versie 11, d.d. 8/4/13; 3. Gemeentelijk Grondwaterplan, d.d. 10/10/12; 4. Wateroverlastlandschapskaart met aandachtsgebieden (tek. 4/4); 5. Reactie waterschap Regge en Dinkel d.d. 3/4/13.
RAADSVOORSTEL REGISTRATIENR. BEHANDELEND AMBTENAAR SECTOR PORT. HOUDER 13G200264 R. Heukels SB OA ONDERWERP Vaststellen verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vgrp) 2013-2017. AANLEIDING EN DOEL In de Wet Milieubeheer is voor iedere gemeente de verplichting opgenomen om een actueel Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) te hebben. Sinds kort moet in het GRP ook de zorg voor hemelwater en grondwater worden vastgelegd. Daarom wordt gesproken van het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vgrp). Het huidige GRP heeft een looptijd t/m 2013 zodat actualisering noodzakelijk is. Hiertoe is het vgrp 2013-2017 opgesteld. OVERWEGINGEN Op 28 augustus 2012 heeft het college de uitgangspunten voor het vgrp 2013-2017 voorlopig vastgesteld. Over deze uitgangspunten is de commissie Fysiek op 16 oktober 2012 geconsulteerd. Op basis van de uitgangspunten is een viertal scenario s uitgewerkt. Scenario oud GRP (voortzetting van het huidige beleid en maatregelenpakket zoals vastgelegd in het huidige GRP 2009-2013), basis plus plus, basis plus en basis. Bij scenario basis wordt uitsluitend voldaan aan de minimale wettelijke gemeentelijke verplichtingen zoals een goed beheer en onderhoud van het rioolstelsel en de grondwaterzorgplicht. Bij alle scenario s is gerekend met de gemeentelijke bezuinigingsopgave en met bevriezing van de rioolheffing gedurende twee jaar (2013 en 2014). Bij ieder scenario is vervolgens de benodigde hoogte van de rioolheffing bepaald. De uitgangspunten. Hieronder staan de uitgangspunten genoemd zoals die (voorlopig) zijn vastgesteld door het college en de wijze waarop deze zijn verwerkt in de verschillende scenario s en het vgrp 2013-2017. Verschillende uitgangspunten hebben een directe relatie met de duurzaamheidsagenda zoals afkoppelen, beekherstel, waterberging in de openbare ruimte en stuwgebieden. 1. Een goed en doelmatig beheer en onderhoud van het rioolstelsel. In Hengelo ligt ruim 600 kilometer riolering met een vervangingswaarde van ruim 460.000.000,--. Als gemeente zijn we verantwoordelijk voor een goed beheer en onderhoud van deze kostbare ondergrondse infrastructuur. In het vgrp 2013-2017 is hiervoor een vervangings--, inspectie- en reinigingsplan opgesteld. Hierbij moet worden opgemerkt dat in het kader van de bezuinigingen de frequentie van rioolinspecties voor jongere riolen is verlaagd. 2. Het voorkomen van kapitaalsvernietiging. Voorkomen dient te worden dat kapitaalsvernietiging ontstaat door een slecht functionerende riolering of risico s op instorting van delen van de riolering met alle gevolgen van dien. 3. Het voorkomen van schade door wateroverlast. Vanwege de klimaatverandering zal het risico op schade door wateroverlast toenemen. Dit moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Het opvangen van hemelwater bij hevige neerslag door grotere rioolbuizen en bergingskelders is zeer kostbaar. In het vigerende GRP is hiervoor een bedrag gereserveerd van circa 25.000.000,--. (scenario oud GRP ). Er kunnen echter ook oplossingen in de openbare ruimte worden gezocht, zoals bijvoorbeeld het inrichten van tijdelijke waterberging in bestaande groenvoorzieningen, het verlagen van betonbanden of het aanpassen van verkeersdrempels. In de scenario s basis plus plus en basis plus is met deze oplossingen rekening gehouden. Bij uitgangspunt 11 waterberging in de openbare ruimte wordt e.e.a. nader toegelicht. 4. Rioolverzwaringen Westtangent, Mozartlaan en Deurningerstraat uitvoeren conform planning. De rioolverzwaring in de Westtangent is van zeer groot belang voor de afvalwater- en
regenwaterafvoer van Hengelo Zuid. Mede gezien de klimaatontwikkeling zal in dit deel van Hengelo wateroverlast ontstaan wanneer deze rioolverzwaring niet wordt uitgevoerd. De rioolbuizen bovenstrooms (Hegemansweg, Langelermaatweg, Lansinkesweg en Oelerweg) zijn in het recente verleden al verzwaard. De rioolverzwaring in de Westtangent is het ontbrekende stuk naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie van het waterschap Regge en Dinkel. De rioolverzwaringen in de Mozartlaan en Deurningerstraat zijn nodig om extra berging in het rioolstelsel te realiseren, e.e.a. in relatie tot de aanleg van de stuwgebieden. In alle scenario s is rekening gehouden met deze rioolverzwaringen. 5. Stuwgebieden uitvoeren conform planning. De stuwgebieden zijn van groot belang voor het voorkomen van wateroverlast en voor het terugdringen van de rioolwateroverstorten op de Hengelose beken. Dit laatste aspect betekent een aanzienlijke kwaliteitsverbetering van het oppervlaktewater. Met de aanleg van stuwgebieden kan tegen relatief lage kosten zeer veel extra bergingscapaciteit in de bestaande riolering worden gerealiseerd. De voorbereidingen zijn reeds in volle gang en in 2012 zijn twee stuwgebieden ingericht. De overige vijftien stuwgebieden worden naar verwachting in 2013 en 2014 ingericht. In alle scenario s in rekening gehouden met de aanleg van de stuwgebieden. 6. Nakomen financiële verplichtingen aan Welbions. Met woningcoörporatie Welbions zijn in de samenwerkingsovereenkomsten voor Veldwijk Zuid en Berflo Es Zuid afspraken gemaakt over gemeentelijke bijdragen voor afkoppelen van hemelwater en rioolvervangingen in deze gebieden. Het betreft een bijdrage van circa 2.9 miljoen uit de voorziening riolering. In alle scenario s is rekening gehouden met deze verplichting. 7. Rioolvervangingen op basis van inspecties en toepassen van nieuwe technieken. Bij de voorbereiding van het vigerende GRP was onvoldoende inzicht in de kwaliteit van de riolering. Om toch een vervangingsplan te kunnen maken is uitgegaan van een technische levensduur van de riolering van 60 jaar. Tevens zijn er, ad random, in een 1000-tal rioolputten putvideoinspecties uitgevoerd. Het resultaat is het vigerende vervangingsplan (2009-2013) waarbij in een periode van 10 jaar voor een bedrag van 25.000.000,-- aan rioolvervanging is voorzien. In scenario oud GRP is met deze vervangingen rekening gehouden. De afgelopen jaren is m.b.v. camerainspecties de kwaliteit van circa 85% van de gemengde riolering in beeld gebracht. Dat betekent dat veel beter kan worden bepaald wanneer rioolstrengen vervangen dienen te worden op basis van de daadwerkelijke technische staat. Als alternatief voor het vervangen van rioolbuizen kan worden overwogen om zoveel mogelijk deelreparaties toe te passen of om het riool te relinen. Bij deze laatste techniek wordt een kunststof kous van binnenuit in het riool gebracht. Het riool verkrijgt hierdoor zijn oorspronkelijke sterkte en kan weer jaren mee. Op een aantal plekken in Hengelo is deze techniek met succes reeds toegepast. Bedacht moet hierbij worden dat de huis- en kolkaansluitingen vaak wel moeten worden vervangen waardoor het wegdek toch moet worden opgebroken. Per rioolvervangingsprojekt moet worden bekeken of relinen zinvol is (maatwerk). In scenario basis plus plus is rekening gehouden met daadwerkelijke vervangingen op basis van de camerainspecties en niet met nieuwe renovatietechnieken zoals relinen en deelreparaties. De vervangingskosten bedragen circa 21.000.000,-- in een periode van tien jaar. In de scenario s basis en basis plus is wel rekening gehouden met relinen en deelreparaties. De vervangings/renovatiekosten bedragen circa 16.500.000,-- in een periode van tien jaar. 8. Het gemeentelijk waterplan en grondwaterplan maken integraal onderdeel uit van het vgrp. Het gemeentelijk waterplan is in 2006 door de raad vastgesteld. Speerpunten zijn: beekherstel, afkoppelen van hemelwater en oplossen structurele grondwateroverlast. In het vigerende GRP 2009-2013 zijn geen beekherstelprojekten opgenomen. Beekherstel werd geacht bekostigd te worden uit GREX gelden (grondexploitatie) en bijdragen van derden zoals het waterschap Regge en Dinkel, de provincie Overijssel en het Rijk. Voor de afvoer van afgekoppeld hemelwater en overtollig grondwater is een blauwe aderstructuur ontworpen. Deze blauwe aderstructuur wordt gerealiseerd in combinatie met rioolvervanging of -verzwaring. De blauwe ader is bedoeld voor afvoer van afgekoppeld hemelwater en overtollig grondwater naar de beken. Een groot deel van deze structuur is reeds gerealiseerd of wordt binnenkort aangelegd in combinatie met de rioleringswerkzaamheden aan de Westtangent en de Mozartlaan. In het vigerende GRP is gerekend met een bedrag van 4.000.000,-- voor de aanleg van deze blauwe ader (scenario oud GRP ). In de scenario s basis plus plus en basis plus wordt voorgesteld om hiervan 1.800.000,-- in te zetten voor realisering van een deel van deze blauwe aderstructuur in de vorm van beken en beekherstel. (zie ook uitgangspunt 9) Tevens wordt een deel van de gelden aangewend voor maatregelen die voortkomen uit het grondwaterplan zoals onderhoud en aanleg van
drainage en diverse onderzoeken. Hierover het volgende: In de gemeente Hengelo zijn diverse locatie s bekend waar grondwateroverlast voorkomt. Dit zijn de zogenaamde grondwateraandachtsgebieden. In de planperiode 2013-2017 wordt voorgesteld deze grondwateraandachtsgebieden (18 st.) nader te onderzoeken en worden zo nodig gebiedsgerichte drainageplannen opgesteld om overlast tegen te gaan. De strategie hierbij is dat alleen drainages worden aangelegd als meegelift kan worden met andere werkzaamheden zoals rioolvervangingen en verzwaringen. De bestaande drainages en IT riolen dienen goed beheerd en onderhouden te worden. Hiertoe wordt een beheer- en onderhoudsplan opgesteld. Ook het gemeentelijk grondwatermeetnet (102 peilbuizen) dient goed onderhouden en beheerd te worden. Tevens dienen eens per jaar de grondwatergegevens te worden uitgelezen en gerapporteerd. De eenmalige kosten die voortkomen uit het grondwaterplan zijn geraamd op 847.000,--. Dit zijn o.a. kosten voor nadere onderzoeken in de grondwateraandachtsgebieden, het opstellen van gebiedsgerichte drainageplannen en de uitvoering van drainagesystemen, maar ook het weer op peil brengen van bestaande drainages. De jaarlijkse kosten worden geraamd op 62.000,--. Dit zijn kosten voor het beheer en onderhoud van drainage en het grondwatermeetnet. De jaarlijkse tijdsbesteding voor uitvoering van de grondwatermaatregelen worden geraamd op 0,1 fte. Deze kan binnen de bestaande personele capaciteit worden opgevangen. In scenario basis plus plus is gerekend met gedeeltelijke uitvoering van het Grondwaterplan ( 200.000,--). Hierbij moet name worden gedacht aan beheer en onderhoud van de bestaande drainage en beperkte aanleg van nieuwe drainage in combinatie met rioolvervanging. In de scenario s basis en basis plus worden alle genoemde maatregelen in het Grondwaterplan uitgevoerd, d.w.z. nadere onderzoeken in grondwateraandachtsgebieden, het opstellen van gebiedsgerichte drainageplannen, het uitvoeren van drainageplannen en een goed beheer en onderhoud van de drainage en IT riolen. 9. Beekherstelprojecten voortzetten. Zoals genoemd onder het vorige uitgangspunt zijn in het vigerende GRP geen beekherstelprojecten opgenomen. Voorgesteld wordt om in het nieuwe vgrp voor 1.800.000,-- te reserveren voor de volgende beekherstelprojecten: - Realiseren Veldbeek. In Hengelo Zuid wordt een nieuwe beek gerealiseerd die begint bij de Koppelleiding en die via het Watertorenpark en het Brouwerijterrein uitstroomt in de Berflobeek t.p.v. de Europatunnel. De aanleg wordt deels gedekt middels GREX gelden (grondexploitatie) en bijdragen van het waterschap en de Provincie. Voorgesteld wordt om het ontbrekende deel te dekken middels de voorziening riolering. - Herstel deel Berflobeek. In 2010 is een deel van de Berflobeek tussen de Breemarsweg en de Rudolfstraat opnieuw ingericht. Wij zijn voornemens om het resterende deel in 2013/2014 in te gaan richten in combinatie met een groene bufferzône in Berfo Es Zuid. - Herinrichting Koppelleiding. Het waterschap Regge en Dinkel gaat in het kader van de Europese Kaderrichtlijn Water de Omloopleiding (tussen de Twekkelerweg en Wilderinkshoek) natuurvriendelijk inrichten. Nu bestaat de mogelijkheid om tevens groen, wandelroutes en speelplekken langs de beek te realiseren. In de scenario s basis plus plus en basis plus is met deze beekherstelprojecten rekening gehouden. 10. Afkoppelbijdrage temporiseren. Afkoppelen van hemelwater van de gemengde riolering is een heel duurzame oplossing om wateroverlast te verminderen en de vuiluitworp op de beken te beperken. Om afkoppelen van hemelwater van de gemengde riolering te stimuleren is in het huidige GRP een afkoppelbijdrage opgenomen van 5,-- per vierkante meter afgekoppeld verhard oppervlak. Er is rekening gehouden met het afkoppelen van 60 ha. verhard oppervlak in vijf jaar. In scenario oud GRP is daarom een bedrag van 3.000.000,-- voor afkoppelen gereserveerd. Afkoppelen gebeurt vrijwel altijd in combinatie met herstructurering (Hart van Zuid, Berflo Es en Veldwijk). Vanwege de huidige economische recessie zijn de herstructureringsprojecten fors naar beneden bijgesteld en kan het budget voor afkoppelbijdragen worden verlaagd. In scenario basis plus plus is gerekend met een maximale bijdrage van 1.000.000,-- gedurende tien jaar. In scenario basis plus is gerekend met een bijdrage van 500.000,-- gedurende tien jaar. 11. Waterberging in de openbare ruimte realiseren. Door de klimaatontwikkeling wordt de kans op wateroverlast groter. Om deze wateroverlast te beperken zijn in het vigerende GRP maatregelen opgenomen die voorzien in extra verzwaringen van de
riolering. Dit betekent grotere buisdiameters die de extra hoeveelheid hemelwater kunnen afvoeren zonder wateroverlast te veroorzaken bij een bui die eens in de tien jaar voorkomt. De kosten zijn geraamd op circa 25.000.000,-- (scenario oud GRP ). Gezien de hoge kosten van deze maatregelen en gezien de beperkte ruimte in de ondergrond (vanwege de vele kabels en leidingen) is het verstandig om de mogelijkheden te onderzoeken van tijdelijke bovengrondse waterberging in de openbare ruimte. Hierbij is belangrijk om inzicht te krijgen wat er gebeurt met het regenwater dat niet meer in de riolering past. Dit zal bovengronds afstromen naar laaggelegen delen. Onderzocht is waar het regenwater heen stroomt en waar de risicogebieden liggen. Het resultaat van dit onderzoek is een wateroverlastlandschapskaart (WOLK). Conform het vigerende GRP wordt uitgegaan van de situatie die ontstaat bij een bui die eens in de tien jaar voorkomt. Tijdens de planperiode van het nieuwe vgrp wordt nader onderzocht hoe de door de klimaatverandering toenemende risico s gecompenseerd kunnen worden (klimaatadaptatie). Allereerst wordt gekeken naar eenvoudige bovengrondse maatregelen, zoals verplaatsen van verkeersdrempels, verwijderen van betonbanden of het inrichten van een groenstrook voor tijdelijke waterberging. In scenario basis plus is rekening gehouden met 4.000.000,-- aan klimaatmaatregelen in de openbare ruimte. Als eenvoudige maatregelen onvoldoende effect sorteren kan een combinatie met ondergrondse maatregelen zoals extra waterberging in de vorm van kelders of grotere riolen worden overwogen. In scenario basis plus plus is hiervoor een bedrag van 10.000.000,-- gereserveerd. 12. Instellen van een eigenarenheffing. De rioolheffing kan worden geheven van eigenaren en/of gebruikers. Op dit moment worden alleen gebruikers aangeslagen voor de rioolheffing. Bij leegstaande panden, die wel hemelwater afvoeren, wordt zodoende rioolheffing misgelopen terwijl de voorzieningen wel aanwezig zijn. Instellen van een eigenarenheffing gaat extra inkomsten genereren. In Hengelo staan gemiddeld per jaar zo n 1800 panden leeg. Door de invoering van de rioolheffing zijn percelen die geen aansluiting hebben op het vuilwaterriool maar wel hemelwater afvoeren op een gemeentelijke voorziening in principe belastingplichtig geworden. Te denken valt aan garageboxen, trafohuisjes en loodsen. Als hemelwater van de daken afstroomt naar een gemeentelijke voorziening (bijvoorbeeld de kolk in de straat) is er sprake van een aansluiting. Hengelo kent zo n 3000 garage s en bergingen en zo n 284 trafohuisjes. In Hengelo zijn deze nog onbelast. In het vgrp is uitgegaan van een gecombineerde gebruikers/eigenarenheffing in plaats van de huidige gebruikersheffing. In het voorliggende concept vgrp is gerekend met een eigenarenheffing van 20,-- per object. In het vgrp is uitgegaan van een ingroeimodel waarbij de eigenarenheffing geleidelijk stijgt naar 50,-- per object. Na vaststelling van het vgrp 2013-2017 dient de belastingverordening hierop te worden aangepast. In de scenario s basis, basis plus en basis plus plus is gerekend met de invoering van de gebruikers/eigenarenheffing. 13. Zoveel mogelijk conformeren aan het Bestuursaccoord Water (25% minder meerkosten in 2020). In het kader van de regionale invulling van het Bestuursaccoord Water (Waterwinst, TAAK 2.0) zijn bestuurlijke afspraken gemaakt. Uitgangspunt van het Bestuursaccoord Water is dat de huidige autonome stijging van de rioolheffing wordt beperkt. (25% minder meerkosten in 2020). In nauwe samenwerking met het waterschap Regge en Dinkel en de overige 14 Twentse gemeenten streven we naar een verdere optimalisatie van de afvalwaterketen. Hiertoe is op 9 mei 2012 de samenwerkingsovereenkomst Waterwinst TAAK 2.0 ondertekend. In zogenaamde werkplaatsen wordt onderzocht op welke wijze d.m.v. samenwerking kostenbesparingen in de waterketen kunnen worden gerealiseerd. Te denken valt bijvoorbeeld aan gezamenlijk onderhoud van rioolgemalen of gemeenschappelijke grondwatermetingen en dataopslag. Een goed voorbeeld is het opzetten van het gemeentelijk waterloket. De gemeente is aanspreekpunt voor alle vragen, meldingen en klachten over water, ook als het waterschap de melding of klacht moet afhandelen. De gemeente heeft de, per 1-1-2013 verplichte, waterloketfunktie. Door de waterloketfunktie gezamenlijk in de vorm van een werkplaats op te zetten is per deelnemende gemeente een besparing gerealiseerd van zo n 10.000,--.
In het recente verleden zijn ook al veel gemeenschappelijke projecten uitgevoerd. Te denken valt aan de realisering van het Kristalbad en de aanleg van waterretentie in het Genseler en het Woolde. Op dit moment vindt er een onderzoek plaats naar prioritering van winstkansen. Hierbij wordt bepaald welke mogelijkheden voor samenwerking en kostenbesparingen er zijn en welke als eerste moeten worden opgepakt om waterwinst te realiseren in Twente. Daarbij gaat het niet alleen om de omvang van de mogelijke winst, maar ook om aspecten als haalbaarheid, snelheid en benodigde investeringen. Hieronder worden de vier scenario s nog eens beknopt weergegeven. Scenario oud GRP. Afkoppelbijdrage: 3.000.000,-- ; Aanleg blauwe aderstructuur: 4.000.000,-- ; Klimaatmaatregelen: 25.000.000,--; Rioolvervanging: 25.000.000,--. Scenario basis plus plus. Afkoppelbijdrage: 1.000.000,-- ; Beekherstel: 1.800.000,--.; Maatregelen Grondwaterplan: 200.000,--; Klimaatmaatregelen: 10.000.000,-- ; Rioolvervanging: 21.000.000,--. Scenario basis plus. Afkoppelbijdrage: 500.000,-- ; Beekherstel: 1.800.000,--; Maatregelen Grondwaterplan: 847.000,00; Klimaatmaatregelen: 4.000.000,-- ; Rioolvervanging/renovatie: 16.500.000,--. Scenario basis. Afkoppelbijdrage: 0,--; Beekherstel: 0,--; Maatregelen grondwaterplan: 847.000,-- Klimaatmaatregelen: 0,--; Rioolvervanging/renovatie: 16.500.000,-- In de onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de heffing weergegeven per scenario.
Voorkeurscenario. In het vgrp is uitgegaan van scenario basis plus. Bij dit scenario wordt voldaan aan de gemeentelijke bezuinigingsopgave. Tevens blijft de stijging van de rioolheffing na 2015 beperkt, waarbij ook wordt voldaan aan de bestuurlijke afspraken zoals die zijn vastgelegd in Waterwinst TAAK 2.0. Duurzame maatregelen zoals afkoppelen en beekherstel kunnen worden uitgevoerd en door het toepassen van innovatieve technieken kan het rioolstelsel adequaat worden beheerd en onderhouden tegen aanvaardbare kosten. Teneinde schade door wateroverlast zoveel mogelijk te beperken wordt tevens geïnvesteerd in tijdelijke waterberging en aanpassingen van de openbare ruimte (klimaatadaptatie). Tenslotte wordt voldaan aan de gemeentelijke zorgplicht voor het oplossen van structurele grondwateroverlast eea conform de benoemde maatregelen in het grondwaterplan. FINANCIËLE EN PERSONELE ASPECTEN Financiële paragraaf GRP 2013-2017 Exploitatie riolering Uitgaande van scenario basis plus kan de exploitatie van de rioleringen als volgt worden beschreven. Baten & Lasten De exploitatielasten met betrekking tot rioleringen worden ten laste gebracht van de ontvangen inkomsten uit rioolheffingen. Tot deze exploitatielasten horen onder anderen -kapitaallasten wegens investeringen in rioleringen; -kosten voor onderzoek -en overige kosten zoals onderhoud: werkzaamheden en maatregelen die tot doel hebben verkorting van de levensduur van de riolering tegen te gaan; Naast deze lasten moet voor rioolvervanging worden gespaard. Deze spaarbedragen die in de loop van de tijd worden verzameld worden gestort in een voorziening voor vervanging van rioleringen. De uitgaven voor rioolvervanging worden rechtstreeks uit de voorziening betaald.
Deze methode kan als volgt worden verklaard. Riolering in een nieuw woningbouwplan of bedrijventerrein wordt aangelegd in het kader van een grondexploitatie waarvan de kosten worden gedekt uit de opbrengst uit grondverkopen. Als de riolering in exploitatie komt, is de riolering volledig betaald en de leningen zijn afgelost. In de exploitatie zijn derhalve geen afschrijvingsbedragen opgenomen. Op termijn moet de riolering wel vervangen worden. Om deze vervanging te kunnen betalen, moet gedurende de exploitatie van de riolering voor deze vervanging gespaard worden. Vervangingsinvesteringen en de voorziening rioolvervanging De voorziening Rioolvervanging wordt geacht te zijn gevormd om rioolvervanging te dekken en dient ertoe om als egalisatievoorziening te dienen om fluctuaties in de vervangingsinvesteringen op te vangen en zo het tarief van de rioolheffing door de jaren heen te egaliseren. In het kader van het GRP dient te worden beoordeeld of de voorziening Rioolvervanging voldoende is om de geraamde vervangingsinvesteringen te dekken. Uitbreidings- en milieuinvesteringen De uitbreidings- en milieuinvesteringen worden geactiveerd en afgeschreven in 50 jaar. In het GRP wordt rekening gehouden met de volgende milieu investeringen: -Grondwatermaatregen Waterplan -Afkoppelingmaatregelen -Rioolaanpassingen -Maatregelen om te voldoen aan afvoer van extra grote buien ivm klimaatverandering Overzicht exploitatie riolering en verloop voorziening en boekwaarde rioleringen Het verloop van de exploitatie wordt als volgt berekend: 2013 2014 2015 2016 2017 Totaal lasten afschrijvingen 198.856 220.033 236.285 282.833 305.821 rente 1.740.717 1.862.769 1.900.856 2.335.870 2.414.244 storting in voorziening 1.707.515 1.517.183 1.807.685 1.595.183 1.755.204 bezuinigingen 1.240.000 1.290.000 1.290.000 1.290.000 1.290.000 overige lasten 2.660.590 2.674.540 2.712.178 2.743.699 2.784.784 Totaal lasten 7.547.678 7.564.526 7.947.004 8.247.584 8.550.054 Verloop Voorziening Riolering van 2013 t/m 2017 2013 2014 2015 2016 2017 saldo 1-1 21.103.476 16.743.142 14.491.304 12.149.735 11.224.663 onttrekkingen 6.067.849 3.769.021 4.149.254 2.520.254 1.878.254 stortingen 1.707.515 1.517.183 1.807.685 1.595.183 1.755.204 saldo 31-12 16.743.142 14.491.304 12.149.735 11.224.663 11.101.613
Verloop Boekwaarde van de te activeren investeringen 2013 2014 2015 2016 2017 Boekwaarde 1-1 22.200.071 30.541.802 32.766.739 33.473.487 41.367.802 Afschrijving 198.856 220.033 236.285 282.833 305.821 Bij uit kredieten en lopende verplichtingen 7.642.995 1.630.000 7.210.539 860.000 Bij investering afkoppelen 51.250 52.531 53.845 55.191 56.570 Bij investering beekherstel 410.000 315.188 430.756 441.525 339.422 Bij investering Grondwaterplan 20.500 21.013 21.538 22.076 22.628 Bij investering Drainage 5.843 5.989 6.138 6.292 6.449 Bij investering Klimaatmaatregelen 410.000 420.250 430.756 441.525 452.563 Totaal investeringen 8.540.587 2.444.970 943.033 8.177.148 1.737.633 Boekwaarde 31-12 30.541.802 32.766.739 33.473.487 41.367.802 42.799.614 Tariefstelling rioolheffingen De inkomsten bestaan uit de ontvangen rioolheffingen. Het tarief voor rioolheffingen in de gemeente Hengelo is momenteel 187,20 per heffingsplichtige, bij een waterverbruik tot 500 m3 per jaar. Bij het hier gepresenteerde verloop van de exploitatie kan het tarief per heffingsplichtige tot 2015 op 187,20 per jaar worden bevroren. Vanaf 2015 wordt er voor kleine objecten, zoals garageboxen en trafohuisjes ook een tarief ingesteld. Deze objecten (circa 3000) waren eerder vrijgesteld. In het kostendekkingsplan is uitgegaan van 20,--. Tevens wordt voorgesteld om vanaf 2015 een eigenarenheffing in te stellen van 20,-- voor kleinverbruik (tot 500 m³ waterverbruik). Dit maakt het mogelijk om ook leegstaande panden ( circa 1800) aan te slaan. De kleinverbruikersheffing zal in mindering worden gebracht met deze eigenarenheffing, zodat kleinverbruikers die tevens eigenaar zijn, netto hetzelfde blijven betalen als bij het handhaven van alleen een verbruikersheffing. Bij de huidige aannames is vanaf 2015 tariefstijging noodzakelijk. In 2015 t/m 2017 is dit 3,53% inclusief inflatiecorrectie van 2,5%. Na 2017 is dit 3,53% exclusief inflatiecorrectie. Bij de vaststelling van het nieuwe GRP na 2017 zal nader worden vastgesteld hoe het tariefverloop dan zal zijn. COMMUNICATIE EN INSPRAAK Conform de gemeentelijke inspraakverordening heeft het concept vgrp 2013-2017 gedurende zes weken ter inzage gelegen. Er zijn geen inspraakreacties binnengekomen. Het concept is tevens voor commentaar toegezonden aan het waterschap Regge en Dinkel, de provincie Overijssel en Rijkswaterstaat. Er is een reactie indediend door het waterschap Regge en Dinkel (bijlage 5). Deze heeft betrekking op een enkele tekstuele wijziging/aanvulling van het bijlagenrapport. Het bijlagenrapport is hierop aangepast. VERVOLGTRAJECT EN -PRODUCTEN In het vgrp 2013-2017 worden vele (riolerings-)projecten benoemd, waarvan een groot aantal in de periode tot 2017 zullen worden gerealiseerd. Hiervoor zullen afzonderlijk voorbereidings- en uitvoeringskredieten worden aangevraagd middels adviezen aan het college van B&W.
VOORSTEL AAN DE RAAD Aan de raad wordt voorgesteld: 1. Het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-2017 vast te stellen en daarbij te kiezen voor scenario basis plus waarbij de rioolheffing ( 187,20) gedurende twee jaar (2013 en 2014) wordt bevroren; 2. Een gebruikers/eigenarenheffing in te stellen en de belastingverordening hierop aan te passen als uitvoeringsbesluit van het dekkingsplan 2013-2016 Koersvast in krappe tijden ; 3. Het college van B&W te delegeren om kredieten voor rioleringsprojecten beschikbaar te stellen voor de planperiode 2013-2017. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HENGELO, De secretaris De burgemeester