MPA Master of Public Administration Nederlandse School voor Openbaar Bestuur
Voorwoord De NSOB wil opleiden voor een hoogwaardig openbaar bestuur. Met geavanceerde en uitdagende opleidingen voor het topsegment van het management in openbaar bestuur en publieke sector. Getalenteerde managers zijn immers onontbeerlijk om die hoogwaardigheid te bereiken. Getalenteerde managers, die ambitieus zijn, zowel als het gaat om de kwaliteit van het openbaar bestuur als om hun eigen competentie-ontwikkeling. De Master of Public Administration wordt sinds 1989 door de NSOB verzorgd. Vanaf de start is de MPA een voor Nederland unieke opleiding met een geavanceerd didactisch concept, met een excellent docentenkorps van topwetenschappers en vooraanstaande professionals uit de praktijk van openbaar bestuur en publieke sector. De opleiding zoekt de grenzen van weten en kunnen op en daagt de deelnemers uit hetzelfde te doen. De MPA biedt cognitieve verdieping, theoretische en professionele reflectie, oefening in professionele en persoonlijke competenties, toepassing van kennis en inzichten in complexe advies- en onderzoeksopdrachten. De MPA is post-ervaringsonderwijs van zeer hoog niveau, met inspirerende werkvormen in een directe verbinding met de complexe praktijk van openbaar bestuur en publieke sector. Prof. dr. P. H. A. Frissen decaan MPA
Master of Public Administration De opleiding Master of Public Administration (MPA) is een tweejarige deeltijdopleiding voor hogere ambtenaren en medewerkers van andere organisaties die intensief met de publieke sector te maken hebben. De deelnemers bezetten leidinggevende functies of gaan dat in de toekomst doen. Uitgangspunt van de opleiding is dat overheidsorganisaties bijzondere organisaties zijn, met bijzondere doelstellingen, gebonden aan bijzondere normen, en zich daardoor wezenlijk onderscheiden van marktorganisaties. De publieke sector kent een hoge variëteit aan taken en ontwikkelingen. De opleiding besteedt uitgebreid aandacht aan deze variëteit. De MPA stelt deelnemers ( fellows ) in staat binnen hun organisatie effectiever op te treden bij het oplossen van complexe vraagstukken op het gebied van beleid en management. Deelnemers ontwikkelen zich van specialist tot generalist, leren conceptueel te denken en kunnen zich mede hierdoor snel inwerken in nieuwe onderwerpen. Zij ontwikkelen zich tot procesdeskundige, leren bestuurlijke processen beter te doorgronden en kunnen hierin beter functioneren. Daarnaast maken de fellows zich een variëteit aan vaardigheden eigen en leren die in verschillende contexten in te zetten.
De opleiding nader beschouwd De opleiding bestaat uit twee fasen in het eerste jaar, een buitenlands verblijf tussen het eerste en tweede jaar, en twee fasen in het tweede jaar. Door de gehele opleiding heen vinden vaardigheidstrainingen plaats. Voorafgaand aan de opleiding vindt een assessment plaats. De formele afsluiting van de opleiding vindt plaats op Graduation Day. De unfreezingfase Deze eerste fase van de opleiding, die van september tot en met december duurt, heeft tot doel de fellows los te maken van gangbare denkwijzen en ontvankelijk te maken voor nieuwe inzichten. De fellows zijn ingedeeld in vijf of zes syndicaten, die in groepsverband de opdrachten voorbereiden. De docenten, vooraanstaande hoogleraren, verzorgen modules in Beleid, besturen, besluiten en leren, Innoveren en veranderen, Informatiseren en Crisismanagement. De atelierfase De tweede fase van de opleiding vindt plaats van januari tot en met juni. De fellows werken in vier of vijf zelflerende teams. Ieder team werkt aan een onderwerp (casus) waarover de teamleden geen inhoudelijke expertise hebben. Niet alleen het eindproduct staat centraal, het groepsproces is minstens zo belangrijk. Tijdens het werken aan de atelieropdracht wordt ieder team begeleid door één of twee kerndocenten. Externe coaches begeleiden het groepsproces. Ter ondersteuning van de opdrachten wordt op de vrijdagen een aantal cognitieve modulen aangeboden. Dit zijn modulen in Bestuur, Recht, Economie, Internationisering, Publiek Management en Politiek. De atelierfase wordt in juni afgesloten met presentaties van de atelierteams. Het buitenland verblijf Tussen het eerste en het tweede jaar verblijven de fellows acht weken in het buitenland. Zij formuleren vooraf een onderzoeksopdracht, die dikwijls nauw gerelateerd is aan problematiek die de fellows in hun eigen werksituatie aantreffen. In het buitenland worden de fellows ontvangen op een gerenom-
meerde universiteit, waar een docentencorps een introductie op de publieke sector van dat betreffende land verzorgt. Daarnaast presenteren de fellows hun onderzoeksvoorstellen en reflecteren daarop met de docenten. Tijdens de tweede tot en met zevende week voeren de fellows hun onderzoek uit. De laatste week keren zij terug op de gastuniversiteit waar zij hun resultaten presenteren aan de docenten. Ook starten zij met het schrijven van hun verslag. Het buitenlands verblijf vindt plaats in de maanden september en oktober van het tweede jaar van de opleiding. De reflectiefase De reflectiefase start na terugkomst uit het buitenland, in november en loopt tot en met februari. De fase is erop gericht dat de fellows meer oog krijgen voor de samenhang van ontwikkelingen in de publieke sector. In de reflectiefase staat de individuele fellow centraal. De fellows reflecteren onder leiding van hoogleraren en practitioners op hun persoonlijke en intellectuele ontwikkeling, hun positie in de eigen organisatie en politiek-ambtelijke verhoudingen. De deelnemers volgen drie modules, uit een aanbod van zes. Er wordt gewerkt in kleine groepen. De toepassingsfase De toepassingsfase is de laatste fase van de opleiding en vindt plaats van maart tot en met juni. In deze fase passen de fellows toe wat zij in de eerdere fasen geleerd hebben in een adviesopdracht. De NSOB vraagt de werkgevers van de fellows een complexe opdracht aan te leveren, waarbij als regel geldt dat fellows geen zitting mogen nemen in een groep met een opdracht van de eigen werkgever. Het advies dat de fellows uitbrengen is innovatief en biedt de opdrachtgever een duidelijk handelingsperspectief. De opleiding wordt afgesloten met openbare presentaties van de opdrachten. Een jury kiest het winnende eindrapport. Dit rapport verschijnt in de publicatiereeks van de NSOB. Begeleiding en trainingen Een traject van begeleiding, training en reflectie loopt als een rode draad door de opleiding. Dit gebeurt in de vorm van decaangesprekken, communicatietrainingen, trainingen op het gebied van conflicthantering en onderhandeling, coaching en simulatiespellen. Na iedere module vindt een evaluatie van de leerervaringen plaats.
Graduation Day Een succesvolle afronding van de opleiding leidt tot de titel Master of Public Administration. De formele afsluiting van de opleiding, de Graduation is een stijlvolle bijeenkomst waarbij werkgevers, familieleden van de fellows en docenten aanwezig zijn. Exclusiviteit De exclusiviteit van de MPA-opleiding komt tot uiting in de kwaliteit van de leiding die bestaat uit de decaan en vooraanstaande wetenschappers en adviseurs in de publieke sector. De docenten zijn voor het merendeel hoogleraren verbonden aan de participerende universiteiten. O.a. de volgende docenten werken aan de opleiding mee: prof. dr. R. J. in t Veld Decaan NSOB, rector Sioo prof. dr. J. J. Boonstra Universiteit van Amsterdam, rector Sioo prof. mr. dr. J. A. de Bruijn Technisch Universiteit Delft prof.dr. W. B. H. J. van de Donk Universiteit Tilburg prof. dr. P. H. A. Frissen Universiteit Tilburg, decaan MPA prof. dr. P. t Hart Universiteit Utrecht en Leiden, co-decaan MPA prof. dr. E. M. H. Hirsch Ballin Universiteit Tilburg, lid Raad van State prof. dr. U. Rosenthal Universiteit Leiden prof. dr. A. de Swaan Universiteit van Amsterdam prof. dr. C. Teulings Erasmus Universiteit Rotterdam, directeur Tinbergen Instituut Praktische informatie NSOB, voorjaar 2003 De MPA opleiding start ieder jaar in september. Een voorlichtingmiddag vindt jaarlijks plaats in het voorjaar. De datum voor de eerstvolgende bijeenkomst vindt u op www.nsob.nl. De inschrijving sluit ieder jaar op 1 juli. Het maximum aantal deelnemers is 25. De studiebelasting is 20 uur per week, deze uren zijn verdeeld over contacturen (op de vrijdag, incidenteel op zaterdag of donderdagavond) en zelfstudie. De bijeenkomsten vinden plaats in Den Haag. De deelnamekosten bedragen 38.250 (prijsniveau 2003) euro. Dit is inclusief literatuur en exclusief de kosten voor het buitenlands verblijf. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de projectmanager van de opleiding.
Bij de NSOB word je als wetenschapper uitgedaagd om te zien of jouw inzichten hout snijden bij mensen die dagelijks op leidinggevend niveau binnen de publieke sector actief zijn. De cursisten praten terug en meer dan dat. Dat is niet alleen spannend maar ook leerzaam voor een docent. Soms loop ik naar het station na een dag aan het Voorhout met het gevoel meer te hebben opgestoken van de cursisten dan zij van mij. Men leert ook veel van elkaar, en als docent moet je dat zien te faciliteren. prof. dr. P. t Hart co-decaan MPA
Nederlandse School voor Openbaar Bestuur Lange Voorhout 46 2514 EG Den Haag 070-30 24 910 www.nsob.nl info@nsob.nl