Prestatie-indicatoren openbare gezondheidszorg Opzet plenaire bijeenkomst dhr.dr.johan de Koning
Agenda 13.30 13.50 uur Achtergrond bij prestatie-indicatoren (Johan de Koning) 13.50 14.00 uur Uitleg werkwijze 14.00-14.15 uur Vaststellen uitgangspunten 14.15-14.35 uur Ronde 1: selectie relevante indicatoren 14.35-14.45 uur Pauze 14.45-16.30 uur Ronde 2: selectie indicatoren a.d.h.v. discussie (plenair) 16.30-16.45 uur Discussie en beoordeling gehele set indicatoren (plenair) 16.45-16.55 uur Vervolg en afsluiting (Monique Westerlaken)
Waarom indicatoren? Documenteren van kwaliteit van zorg Vergelijken van prestaties - in de tijd - tussen aanbieders (bijv. ziekenhuizen) Kwaliteitsdomeinen - Effectiviteit - Doelmatigheid - Toegankelijkheid - Patiëntgerichtheid - Veiligheid - Tijdigheid Ondersteunen kwaliteitsverbetering in gezondheidszorg Voor verantwoording, transparantie, regulering, accreditering.
Indicatoren gedefinieerd a measurable element of practice performance for which there is evidence or consensus that it can be used to assess quality,, and hence change of the quality of care provided (Lawrence, 1997) provide a quantitative basis for clinicians, providers, organisations and planners aiming to achieve improvement in care and the processes by which patient care is provided. (ISQua, Melbourne 1999)
Intern versus Extern Interne motieven - monitoren en verbeteren van zorgprocessen en uitkomsten - onderzoek naar knelpunten in geleverde zorg - onderzoek naar strategieën voor kwaliteitsverbetering - focus: meten om te verbeteren, niet meten voor externe vergelijking Externe motieven - voor externe verantwoording naar belanghebbenden (bijv. patiëntenorganisaties, verzekeraars, IGZ, overheid).
Donabedian trilogie - % intensive care -afdelingen met een intensivist - beschikbaarheid en regelmatige update van richtlijnen. Structuur organisatie - HSMR! - % heroperaties na total hip -operatie - % DM-patiënten met een voetamputatie Processen Uitkomsten Opname Behandeling Ontslag - Death - Disease - Discomfort - Disability - Dissatisfaction - % CVA-patiënten dat binnen 24 uur een CT-scan krijgt - % patiënten behandeld volgens behandelprotocol
Structuur Indicator Voordelen - Eenvoudig te ontwikkelen. - Vaak beschikbaar in bestaande administratieve systemen. - Eén indicator verwijst mogelijk naar meerdere uitkomsten. Nadelen - In de meeste gevallen niet actionable. - Beperkte variatie. - Relatie tussen structuurkenmerken en specifieke uitkomsten vaak niet bekend. Proces indicator Uitkomst Indicator - Maakt zorg daar waar het geleverd wordt inzichtelijk. - Snel beschikbaar, geschikte voor specifieke verbeteracties op korte termijn. - Analyse op individueel niveau (bij veel voorkomende processen). - Minder gevoelig voor case-mix. - Meer totaal beeld. - Betekenisvol voor externe partijen (bijv. HSMR). - Vertegenwoordigen doelen van de gezondheidszorg. - Samenvattende informatie effectiviteit van zorg op geaggregeerd niveau. - Minder betekenisvol voor externe partijen. - Fragmentarisch beeld. - Wijst niet direct knelpunt / oorzaak aan. - Minder snel beschikbaarheid minder geschikt voor directe verbeteracties. - Grotere aantallen noodzakelijk. - Gevoelig voor verstoorden variabelen (risicocorrectie).
Kwaliteitseisen Specificatie doel Relevantie van de indicator (bijv. impact, hoge kosten) Relatie tot kwaliteit Gebaseerd op wetenschappelijke bewijs / expert consensus Betrokkenheid belanghebbende partijen Specificatie teller, noemer, in- en exclusie criteria Wetenschappelijke kwaliteit (bijv. betrouwbaarheid, validiteit) Interpreteerbaarheid van resultaten / action ability Haalbaarheid, gebruikersgemak, kosten.
Werkwijze vanmiddag Vaststellen uitgangspunten (15 min.) - (Sub)thema s - Activiteiten - Type indicatoren - Kwaliteitsdomeinen Ronde 1: beoordeling relevantie indicatoren (30 min.) Presentatie resultaten (10 min.) Ronde 2: selectie van indicatoren a.d.h.v. discussie (1 uur 45 min.) - Deskundigenvaliditeit - Beleidsrelevantie - Betrouwbaarheid Plenaire discussie en beoordeling van de gehele set indicatoren (15 min.)
Doel Inzicht krijgen in de kwaliteit van de indicatorset Gebruikers betrekken bij ontwikkeling van de indicatorset Vaststellen waarover overeenstemming bestaat Vaststellen waarover verschil van mening bestaat Helder krijgen wat de problemen zijn bij de indicatoren Te komen tot een conceptset van indicatoren die verder ontwikkeld en uitgetest kan worden
Resultaten inventarisatie (tot nu) 55 indicatoren JGZ gegroepeerd naar onderwerpen / thema s Onderwerp / thema Indicatoren Bereik (1-8) 8 Efficiëntie (9-16) 8 Overgewicht (17-19) 3 Interventie alg. (Rx, huisbez., verwijz.) (20-25, 33-36, 43-46) 11 Mishandeling / psychosociaal (26-32) 7 Screening (37-41) 5 Overdracht gegevens (42) 1 Inzet op school (43-46) 4 Vaccinatiegraad (48-55) 8
Eindresultaat 55 indicatoren JGZ gegroepeerd naar onderwerpen / thema s Onderwerp / thema Indicatoren Bereik (1-8) 8 2 Efficiëntie (9-16) 8 2 Overgewicht (17-19) 3 1 Interventie alg. (Rx, huisbez., verwijz.) (20-25, 33-36, 43-46) 11 3 Mishandeling / psychosociaal (26-32) 7 3 Screening (37-41) 5 2 Overdracht gegevens (42) 1 0/1 Inzet op school (43-46) 4 1 Vaccinatiegraad (48-55) 8 2
VASTSTELLEN UITGANGSPUNTEN..!
Vaststellen uitgangspunten (1) (Sub)thema s / onderwerpen: - bereik - efficiëntie - overgewicht - interventie alg. (onderzoek,huisbezoek,verwijzing) - mishandeling / psychosociaal - screening - overdracht gegevens - inzet op school - vaccinatiegraad Activiteiten: - opkomst stimuleren - efficiënt werken - interventie - doorverwijzen - signaleren - zorgcoördinatie/overdracht info - inzet op school - vaccineren
Vaststellen uitgangspunten (1) (Sub)thema s / onderwerpen: - bereik - efficiëntie - overgewicht - interventie alg. (onderzoek,huisbezoek,verwijzing) - mishandeling / psychosociaal - screening - overdracht gegevens - inzet op school - vaccinatiegraad Activiteiten: - opkomst stimuleren - efficiënt werken - interventie - doorverwijzen - signaleren - zorgcoördinatie/overdracht info - inzet op school - vaccineren
Vaststellen uitgangspunten (2) Type indicatoren: - structuur - proces - uitkomst - input Kwaliteitsdomeinen: - effectiviteit - veiligheid - toegankelijkheid - tijdigheid - doelmatigheid - doelgroepgerichtheid
Vaststellen uitgangspunten (2) Type indicatoren: - structuur - proces - uitkomst - input Kwaliteitsdomeinen: - effectiviteit - veiligheid - toegankelijkheid - tijdigheid - doelmatigheid - doelgroepgerichtheid
Ronde 1: beoordeling relevantie indicatoren De relevantie is hoog als: de indicator verwijst naar een zorgproces waar véél kinderen mee te maken kunnen hebben, én bij verbetering van dit zorgproces voor véél kinderen véél gezondheidswinst in termen van kwaliteit van leven en sterfte bereikt kan worden en/of de doelmatigheid van de zorg flink verbeterd kan worden. m.a.w. er is dus een kloof tussen gezondheidswinst die gehaald zou kunnen worden en die momenteel gehaald wordt
SCOREN VAN DE INDICATOREN..!
Scoringsmethode Berekening scores: Berekenen van mediane score en de spreiding van de scores (=mate van consensus) Voorbeeld Indicator 3 (% kinderen tussen 13-14jr bereikt in peiljaar): Nr Indicator niet relevant zeer relevant 3 % kinderen bereikt (13-14 jr) in peiljaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 frequentieverdeling (N=14) 0 0 2 1 2 4 1 3 1 Mediaan = 6,0 Spreiding = consensus (IPRAS-methode)
Conclusie scores Mediaan Spreiding 1-3 4-6 7-9 Groot onzeker onzeker onzeker Klein Niet relevant Matig relevant (zeer) Relevant Als het panel van oordeels is dat de indicator niet relevant is: géén discussie meer vanmiddag..!
Ronde 2: beoordeling - Inleiding indicator + 1 min. - Discussie indicator o.b.v. de volgende criteria: - Deskundigenvaliditeit - Bruikbaarheid (lokaal gezondheidsbeleid) - Betrouwbaarheid - Na discussie volgt stemming (d.m.v. handopsteking) - Strakke tijdsplanning: 4 minuten per indicator...!
Ronde 2: beoordelingscriteria - Deskundigenvaliditeit De deskundigenvaliditeit van de indicator is hoog als naar het oordeel van experts (waaronder u) de indruk bestaat dat de indicatorscore een goede afspiegeling zal geven van de geboden kwaliteit van zorg binnen het betreffende kwaliteitsdomein. In dat geval is in de wetenschappelijke literatuur een duidelijke relatie aangetoond tussen kwaliteit van zorg en de indicatorscore, of, als naar die relatie geen onderzoek is gedaan, een dergelijke relatie wel plausibel is. Kortom, experts hebben de indruk dat de indicator meet wat deze beoogt te meten. Zorgverleners of instellingen met een gunstigere score verlenen dus zorg van hogere kwaliteit.
Ronde 2: beoordelingscriteria - Bruikbaar voor lokaal gezondheidsbeleid De bruikbaarheid van de indicator is hoog als het de gemeenten de mogelijkheid biedt om te sturen in het gezondheidsbeleid. De gemeente kan op basis van de indicator-metingen zicht krijgen in het functioneren van GGD en en zorgorganisaties en knelpunten in de uitvoering van OGZ-taken.
Ronde 2: beoordelingscriteria - Betrouwbaarheid / reproduceerbaarheid De betrouwbaarheid is hoog als de gegevens die benodigd zijn voor het construeren van de indicator, door verschillende personen door de tijd heen op vergelijkbare wijze worden verzameld. Bovendien worden er daarbij weinig fouten gemaakt. De test-hertest betrouwbaarheid en inter-waarnemer betrouwbaarheid is dan hoog. De reproduceerbaarheid wordt bevorderd als er uniforme, heldere, precieze en ondubbelzinnige specificaties voor het construeren van de indicator en het verzamelen van de benodigde gegevens zijn opgesteld.
RONDE 2..!
Agenda (vervolg) 16.45-16.55 uur Vervolg van het project (Monique Westerlaken) 16.55-17.00 uur Afsluiting