AAN BURGEMEESTER & WETHOUDERS Kenmerk: 187135 Sector: Grondgebied Team : Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu Ontworpen door: S. Dekker Onderwerp: Voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Westvoorne Besluit: 1. In te stemmen met het voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Westvoorne. 2. In te stemmen met het concept MER en de beantwoording van de zienswijze op de notitie Reikwijdte en Detailniveau. 3. In te stemmen met de concept beleidsregel Meerwaardegesprek. 4. In te stemmen met de concept beleidsregel Kwalitatief toetsingskader voor het glastuinbouwgebied Tinte. 5. De stukken vrij te geven voor het wettelijk vooroverleg en een inspraakprocedure te starten. 6. Kennis te nemen van het voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Brielle. Portefeuillehouder: M. Roza-de Pijper Vertrouwelijk: Nee Datum College Raadscommissie 18-09-2018 Ja OR/GO Nee Raad Nee 1
1. Aanleiding Eind 2016 is gestart met de opstelling van een algehele herziening van de diverse geldende bestemmingsplannen voor het buitengebied van onze gemeente. Het plan stellen we samen met de gemeente Brielle op, ieder voor haar eigen grondgebied. Op basis van een ontheffing Crisis- en Herstelwet mogen we voor bepaalde vormvereisten afwijken van de huidige wettelijke regelingen, vooruitlopend op de komst van de Omgevingswet in 2021. We gebruiken deze wettelijke status als experiment om het plan al zo veel als mogelijk op te stellen in de geest van de nieuwe wet. Op 6 maart 2018 heeft uw college ingestemd met het starten van een informeel participatietraject op basis van de zogenaamde 95% versie van het voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Westvoorne (174831). Inmiddels is het voorontwerp van het omgevingsplan afgerond. Het plan is nu in principe gereed om formeel in procedure te worden gebracht. 2. Argumenten Het omgevingsplan is volgens de insteek van de Omgevingswet opgesteld. Dit betekent allereerst dat we uitgaan van een digitaal plan. U kunt het omgevingsplan raadplegen via de website http://westvoorne.acc.crotec-omgevingsplan.nl (tijdelijk webadres t.b.v. interne afstemming). Een analoge weergave van het plan op papier is in principe mogelijk. Het pak papier bestaat dan echter uit vele honderden pagina s. Ook is het plan niet goed raadpleegbaar zoals beoogd. Vanuit praktisch oogpunt is het daarom niet wenselijk nog met papieren planversies te werken. We volgen daarom het uitgangspunt van de Omgevingswet. Waar nodig investeren we in het geven van toelichting over de nieuwe werkwijze en lichten we in de communicatie de systematiek extra toe. In maart en april 2018 zijn diverse bijeenkomsten georganiseerd waarbij een toelichting op het plan is gegeven aan inwoners, ondernemers en andere belanghebbenden. Ook zijn de bij de opstelling van het plan betrokken partijen (ministerie, klankbordgroep e.a.) bijgepraat en is binnen onze ambtelijke organisaties nog uitgebreid gesproken over de systematiek en de uitwerking. Het gaat te ver om op alle wijzigingen ten opzichte van de concept versie in te gaan in dit voorstel. Op enkele van de belangrijkste aanpassingen gaan we in de toelichting bij dit voorstel in. Uiteraard is ook het voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Brielle afgerond. Inhoudelijk is dit plan nagenoeg gelijk aan ons plan. Onderscheid in de regels is gebaseerd op bestaand maatwerk voor locaties of voor specifiek Brielse beleidsmatige uitgangspunten. U kunt het voorontwerp voor Brielle bekijken via de website http://brielle.acc.crotec-omgevingsplan.nl (ook een tijdelijk adres). Milieueffectrapportage (MER) Op voorhand kan niet worden uitgesloten dat het plan impact heeft op beschermde natuurwaarden of ruimte biedt voor ontwikkelingen die een drempelwaarde overschrijden. Daarom is opstelling van een MER noodzakelijk. Daarbij wordt benadrukt dat het in het omgevingsplan niet direct gaat om het bieden van nieuwe mogelijkheden voor gebruik of bouwen. Ook het overnemen van bestaande, maar nog niet volledig benutte, bouw- of gebruiksmogelijkheden moet worden getoetst. Het concept van de MER is als bijlage bij de toelichting van het omgevingsplan gevoegd. Het concept MER wordt dus gelijktijdig met het voorontwerp omgevingsplan ook ter inzage gelegd. Als start van het proces van opstelling van het MER is een notitie Reikwijdte en Detailniveau opgesteld. De notitie heeft ter inzage gelegen en een ieder kon een zienswijze op de notitie geven. Als bijlage bij dit voorstel vindt u de beantwoording van de zienswijze die wij ontvingen. De reactie is bij het opstellen van het MER meegenomen en zag vooral op de wijze van planuitwerking. Beleidsregels Een van de punten die we in de systematiek van het omgevingsplan hebben verwerkt is de mogelijkheid om in de regels van het plan te verwijzen naar een beleidsregel. Hiermee kunnen de regels dynamischer worden ingestoken, een beleidsregel kan eenvoudiger tussentijds worden aangepast mocht daartoe aanleiding zijn. Gelet op het innovatieve karakter van ons plan kunnen we hiermee dus goed bijsturen wanneer praktijkervaringen dat wenselijk maken. 2
Voorgesteld wordt de concepten van de beleidsregel Dialoog met de omgeving en Kwalitatief toetsingskader voor het glastuinbouwgebied bij het voorontwerp van het omgevingsplan ter inzage te leggen. De beleidsregels worden ook als bijlage bij de toelichting van het plan gevoegd. 3. Aanpak/uitvoering Voorgesteld wordt om in te stemmen met het voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Westvoorne, het concept MER en de beantwoording van de zienswijze op de notitie Reikwijdte en Detailniveau behorend bij het MER. Verder wordt voorgesteld in te stemmen met de concept beleidsregel Dialoog met de omgeving en de concept beleidsregel Kwalitatief toetsingskader voor het glastuinbouwgebied Tinte. Voorgesteld wordt de stukken vrij te geven voor het wettelijk vooroverleg en een inspraakprocedure te starten. Tot slot wordt voorgesteld kennis te nemen van het voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Brielle. 4. Communicatie/Burgerparticipatie/Servicepunt Het omgevingsplan wordt geagendeerd voor een technische, inhoudelijke toelichting in een gezamenlijke bijeenkomst voor raadsleden, fractieassistenten etc. van Brielle en Westvoorne op 26 september 2018. Vervolgens wordt het onderwerp geagendeerd voor de raadscommissie Grondgebied van 1 oktober 2018. Hierna wordt het traject van inspraak en wettelijk vooroverleg gestart. De bekendmaking van dit traject vindt plaats op de gebruikelijke wijzen, via o.a. de publicatie op onze website en op de gemeentepagina in het Weekblad Westvoorne. De ingediende inspraakreacties zullen daar waar nodig verwerkt worden in het ontwerp-omgevingsplan. Na het verwerken van de inspraakreacties zal het ontwerp-omgevingsplan (na besluitvorming) ter inzage worden gelegd. Een ieder heeft dan nogmaals de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. In het apart bijgevoegde communicatieplan kunt u het beoogde communicatietraject vinden. Uiteraard informeren we ook het ministerie over de voortgang en blijven we op bijeenkomsten en tijdens overleggen in relatie tot de Omgevingswet uitdragen waar we mee bezig zijn. Ondanks de vele pilots Omgevingswet die momenteel lopen zijn we met onze algehele herziening voor het hele buitengebied nog steeds een interessant plan, zeker ook door de samenwerking met Brielle. 5. Duurzaamheid Het omgevingsplan vormt na vaststelling het actueel, toekomstgericht planologisch kader voor ons buitengebied. De insteek van het plan is daarbij afgestemd op de komst van de Omgevingswet. Dit betekent onder andere dat onder voorwaarden ruimte wordt geboden voor initiatieven die passen binnen de vastgestelde beleidskaders voor onze gemeente. Hiermee kan dus ook medewerking worden verleend aan duurzaamheidsinitiatieven die passen binnen ons beleid. 6. Kosten, baten en dekking Het voorontwerp is opgesteld binnen het budget voor de actualisatie van ruimtelijke plannen. 7. Risicomanagement en weerstandvermogen Met de aan ons verstrekte ontheffing op basis van de Crisis- en Herstelwet hebben we de mogelijkheid om op bepaalde punten af te wijken van het wettelijk kader voor ruimtelijke plannen zoals vastgelegd in de Wet ruimtelijke ordening. Het voorontwerp voldoet aan de wettelijke criteria. Indien nodig is hierover ook afstemming gezocht met het Ministerie. Gelet op de relatief lange looptijd van de voorbereiding is het wenselijk nu de stap naar een formeel voorontwerp te maken. Hiermee geven we blijk van een serieuze opvatting van de aan ons verstrekte ontheffing. Ook vinden op het vlak van de Omgevingswet nog steeds nieuwe ontwikkelingen plaats. Door een stap te maken naar een voorontwerp creëren we een ijkmoment voor onszelf, op basis waarvan we straks naar de dan geldende inzichten kunnen werken aan het ontwerpplan. Hiermee wordt het risico dat we steeds met nieuwe ontwikkelingen worden geconfronteerd, waar we vervolgens ook weer iets mee moeten doen, beperkt. Zo behouden we de regie over onze eigen planvorming. 3
8. Toelichting Het vrijgeven van een voorontwerp omgevingsplan, inclusief de besluitvorming over een concept MER en concept beleidsregels, is een bevoegdheid van uw college. In deze toelichting gaan we nog kort in op enkele belangrijke wijzigingen die zijn doorgevoerd in de systematiek van het plan. Deze wijzigingen zijn met name doorgevoerd naar aanleiding van reacties op het concept van het plan zoals we dat in maart en april 2018 hebben gepresenteerd. Bestaande rechten en de systematiek van bouwvlakken Op de wijze waarop het afschaffen van de bouwvlakken in het plan is doorgevoerd zijn veel reacties binnen gekomen. In de planopzet wordt niet meer gewerkt met een hard begrensd bouwvlak waarbinnen een bepaalde activiteit wel mag worden uitgeoefend en daarbuiten niet. In plaats hiervan is in de regels aangegeven waar mag worden gebouwd. De systematiek zoals die in het concept plan stond gaf bij veel mensen onduidelijkheden. Het ging daarbij vooral om de vraag welke gronden nu bij een bestaande functie gebruikt mochten worden ( Hoe groot mag mijn tuin zijn? ). Ook werd gedacht dat elke beperking aan het ruimtegebruik was vervallen, omdat alle functies in principe binnen een gebied zijn toegestaan ( Alles mag dus overal, niks is meer tegen te houden ). Een andere insteek qua reacties zag met name op bedrijven, waar een vast aangeduid bouwvlak ook voordelen met zich mee brengt. Denk bijvoorbeeld aan een duidelijk kader voor de bedrijfsfinanciering, gebaseerd op een bouwvlak met een toegestaan oppervlak gebouwen. Om de onduidelijkheden weg te nemen hebben we in de digitale structuur van het plan het nodige aangepast. Op het kaartbeeld zijn bouwvlakken nog steeds afwezig. Aan dit uitgangspunt willen we ook niet tornen, omdat dit immers een van de specifieke aspecten uit de Omgevingswet is (afstappen van harde grenzen en toe naar een kwalitatieve benadering). In de digitale ondergrond van het plan hebben we echter de bestaande bouwvlakken ingetekend. Wanneer een icoontje wordt aangeklikt en de informatie over het toegestane gebruik en bouwen wordt opgevraagd, kan ook het bouwvlak worden bekeken. De regels zijn zodanig geformuleerd dat binnen dat vlak de bestaande functie altijd is toegestaan. Wil iemand buiten het vlakje een functie uitbreiden, bijvoorbeeld voor de aanleg van een tuin of voor uitbreiding van zijn bedrijfsactiviteiten, dan moeten we als gemeente daar een afweging over maken. Hiermee wordt voorkomen dat we als gemeente niet meer kunnen sturen op het ruimtegebruik. We borgen ook dat bestaande planologische rechten gerespecteerd zijn, en voorkomen dat mensen zonder enige vorm van toetsing nieuwe functies aan percelen geven. Daarnaast is ook voorkomen dat de mogelijkheden om vergunningvrij gebouwen te plaatsen veel ruimer worden, met alle mogelijke negatieve consequenties van dien (bijvoorbeeld de bouw van bijgebouwen op grote afstand van woningen). Dialoog met de omgeving(meerwaardegesprek) Een van de nieuwe elementen die de Omgevingswet introduceert is de mogelijkheid om een zogenaamde dialoog met de omgeving verplicht te gaan stellen. Voordat een plan voor een nieuw initiatief bij de gemeente in behandeling wordt genomen, moet een initiatiefnemer het gesprek aangaan met zijn omgeving over de invulling van zijn plannen. Ook vanuit onze gemeenteraad is dit een van de punten geweest waarmee men de kwaliteit van planvorming ziet verbeteren. Hoe een meerwaardegesprek moet worden gevoerd is niet bepaald. Elke gemeente kan hier zelf invulling aan geven. In het concept van het omgevingsplan hadden we enkele (procesmatige) regels opgenomen over het voeren van de dialoog. Hier hebben we veel vragen over gekregen, met name over het verduidelijken van de opzet van het gesprek en informatie over wat er in de dialoog aan bod moet komen. Dit hebben we uitgewerkt in de beleidsregel Dialoog met de omgeving. In de beleidsregel gaan we uitgebreider in op de opzet van de dialoog. Hiermee geven we meer duidelijkheid over het doel van het gesprek en de rol die het in de besluitvorming inneemt. 4
Glastuinbouwbeleid Zoals eerder toegelicht is het glastuinbouwbeleid een van de onderwerpen waar Westvoorne en Brielle van elkaar verschillen. Met name voor het glastuinbouwgebied Tinte hebben wij in een apart bestemmingsplan een uitgebreid scala aan mogelijkheden opgenomen voor ontwikkeling van het gebied, gebonden aan voorwaarden en criteria. Het omzetten van het huidig planologisch kader naar de nieuwe systematiek in het omgevingsplan is niet eenvoudig. Dit uitgaande van het standpunt dat de bestaande rechten en plichten gerespecteerd worden. Voor het glastuinbouwgebied hebben we hierom een specifieke systematiek uitgewerkt. In de basis is voor het glastuinbouwgebied dezelfde opzet van toepassing als voor het overig plangebied. De bestaande functies zijn met icoontjes aangeduid, waaraan de bouw- en gebruiksmogelijkheden zijn gekoppeld zoals die nu ook bij recht zijn toegestaan. De mogelijkheden voor bijv. uitbreiding van het toegestane oppervlak kassen of het verplaatsen of nieuw vestigen van bedrijfslocaties hebben we via een wijzigingsbevoegdheid mogelijk gemaakt, net als in het huidige plan. De voorwaarden waaraan moet worden voldaan voordat de wijzigingsbevoegdheid kan worden toegepast, hebben we in een beleidsregel gezet. Deze voorwaarden zijn immers te zien als de kwalitatieve toetsingscriteria voor een bouwplan. Hiermee hebben we voor het glastuinbouwgebied de systematiek in lijn gebracht met die voor de zeekleipolders en zanderijen. Hoe breed hebben we het omgevingsplan ingevuld Met de Omgevingswet wordt een groot aantal onderwerpen toegevoegd aan de lijst van thema s die in het ruimtelijk plan aan bod moeten komen. Omdat we vooruitlopen op de Omgevingswet is het voor ons nog niet verplicht om alle onderwerpen in ons plan op te nemen. Sommige thema s kunnen we nu nog niet in het plan opnemen, bijvoorbeeld omdat de juridische mogelijkheid pas ontstaat wanneer de Omgevingswet daadwerkelijk wetskracht heeft. Voor andere onderwerpen moeten we eerst beleid maken, of onze ambities vormgeven, voordat we het in het omgevingsplan kunnen verwerken. Tot slot zijn er onderwerpen die we wel in het plan op willen nemen, maar die nog de nodige tijd vragen voor nadere uitwerking of afstemming. We hebben er voor gekozen om het voorontwerp nu in ieder geval voor de planologische basis af te ronden. Allereerst moet dit plan immers de diverse huidige bestemmingsplannen voor het buitengebied vervangen. Deze planologische basis hebben we voor een aantal punten al verder uitgewerkt naar de nieuwe werkwijze, zoals het opnemen van het meerwaardegesprek of het werken met beleidsregels. Andere punten verwerken we in het ontwerp van het plan. Voor de duidelijkheid hebben we in de toelichting van het plan een overzicht gemaakt van thema s en onderwerpen die op enig moment wel in het omgevingsplan moeten, maar die we nu nog even parkeren voor een latere fase. Hiermee maken we voor een ieder inzichtelijk wat we na de vaststelling van het plan nog moeten gaan doen. Lopende verzoeken om bestemmingswijziging Mede naar aanleiding van het concept omgevingsplan is door diverse eigenaren van percelen in het buitengebied de wens geuit om te kijken of een aanpassing of wijziging van de bestemming in het omgevingsplan kan worden meegenomen. Soms is alleen een verzoek ingediend en moet uw college nog een definitieve afweging maken over een voorstel. In andere gevallen wordt door de initiatiefnemer nog gewerkt aan een nadere onderbouwing of moeten afspraken in een overeenkomst worden vastgelegd. Dergelijke verzoeken om aanpassing zijn nog niet verwerkt in het voorontwerp. Wel wordt bij de toelichting van het plan een lijst gevoegd waarop staat aangegeven voor welke locaties een bestemmingswijziging mogelijk in het ontwerp nog wordt doorgevoerd. Ter informatie is deze lijst nog afzonderlijk bij dit collegevoorstel gevoegd. 9. Samenvatting Voorgesteld wordt om het voorontwerp omgevingsplan Buitengebied Westvoorne, inclusief diverse bijbehorende stukken, vrij te geven voor het starten van een inspraakprocedure en het starten van het wettelijke vooroverleg. 5