Epidemiologie en incidentie van het melanoom

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Epidemiologie en incidentie van het melanoom"

Transcriptie

1 Epidemiologie en incidentie van het melanoom Loes Hollestein Epidemioloog, afdeling Dermatologie Erasmus Universitair Medisch Centrum (Erasmus MC) & Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL)

2 Geen conflict of interest

3 Inhoud Risicofactoren Incidentie Prevalentie Ziektelast Overleving Sterfte Man/vrouw verschillen Kans op tweede tumoren Lentigo maligna Melanoom bij kinderen

4 Huidkanker BCC PCC Melanoom > +/- 70% > 0% metastaseert > 62 jaar > +/- 20% > 2% metastaseert > 75 jaar > +/- 10% > 20% metastaseert > 52 jaar

5 Risicofactoren Chronische zonblootstelling Gandini,Eur J Cancer, 2005

6 Risicofactoren Zonverbranding Gandini,Eur J Cancer, 2005

7 Risicofactoren Aantal nevi Gandini,Eur J Cancer, 2005

8 Risicofactoren Aantal atypische nevi Gandini,Eur J Cancer, 2005

9 Risicofactoren Aantal atypische nevi Gandini,Eur J Cancer, 2005

10 Databases DMTR

11 Nederlandse Kankerregistratie Eindhoven

12

13 Alle kankers Melanoom PCC BCC Huid, overig Andere Tumoren

14 De Vries, NTvG, 2013

15 Nieuwe patiënten per jaar Nederland (2015) Per huisarts BCC ~ per jaar PCC per jaar Melanoom per jaar Let op! Patiënten met een tweede, derde, vierde etc. huidkanker niet meegerekend

16 2010 J. Verkouteren, Handboek dermato-oncologie, In press

17 Incidentie Aantal nieuwe patiënten

18 Incidentie Aantal nieuwe patiënten per 100,000 persoonsjaren

19 Incidentie Aantal nieuwe patiënten per 100,000 persoonsjaren, leeftijds gestandariseerd naar de Europese standaard populatie

20 Melanoom incidentie wereld Estimated age-standardized rates (World) of incident cases, both sexes, melanoma of skin, worldwide in 2012 NL:19 / py AU:35 / py All rights reserved. The designations employed and the presentation of the material in this publication do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the World Health Organization / International Agency for Research on Cancer concerning the legal status of any country, territory, city or area or of its authorities, or concerning the delimitation of its frontiers or boundaries. Dotted and dashed lines on maps represent approximate borderlines for which there may not yet be full agreement. Data source: GLOBOCAN 2012 Graph production: Cancer Today ( World Health Organization International Agency for Research on Cancer 2016

21 Melanoom incidentie per lichaamsdeel 11% 16% 21% 25% 16% 46% 39% 16% Overig:3% Overig:5% Hollestein, Ann Oncol, 2012

22 Verdeling Nevi 6 / 7 jarigen Autier et al.

23 Breslow dikte Breslow dikte 0 <1 mm 1 2 mm 2 4 mm >4 mm

24 Age-standaridised incidence rate (x100,000) Incidentie naar Breslowdikte 14,0 13,0 12,0 11,0 10,0 Toename dunne melanomen +6% (95%CI: 5%-7%) 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 +7% (95%CI: 6%-8%) M: tumorsize <= 1 mm M: 1 < tumorsize <= 2 mm M: 2 < tumorsize <= 4 mm M: tumorsize > 4 mm F: tumorsize <= 1 mm F: 1< tumorsize <= 2 mm F: 2 < tumorsize <= 4 mm F: tumorsize > 4 mm Toename dikke melanomen +5% (95%CI: 4%-6%) +7% (95%CI: 5%-8%) 0, Year of diagnosis Hollestein, Ann Oncol, 2012

25 Incidentie dunne melanomen Mannen Vrouwen In situ: +13% per jaar Zoutendijk, NTvG, 2017

26 10-jaars Prevalentie Aantal patiënten die nog in leven zijn en de afgelopen 10 jaar de diagnose melanoom hebben gehad

27 Ziektelast voor melanoom patiënten Psychologische stress Problemen met: Zorgverzekering (5%) Levensverzekering (35%) Hypotheek (15%) Holterhues, JAMA Dermatology, 2011

28 Meer follow-up bezoeken dan de richtlijn Meer Richtlijn Minder Onbekend Holterhues, JEADV, 2011

29 Ziektelast van melanoom populatie niveau

30 Gemiddeld verlies van levensjaren (Average Years of Life Lost) Brustugun et al. BJC 2014;111:

31 Ziektelast van melanoom populatie niveau

32 Overleving naar disability weight Diagnosis of cancer Terminal + medication Global Burden of disease collaborators, Lancet 2015 In press

33 Ziektelast van kanker in Nederland (2013) RANK CANCER DALY Lung CRC Breast Pancreatic Prostate Stomach Esophageal Brain Leukemia Kidney Non-Hodgkin lymphoma Ovarian Bladder Melanoma multiple myeloma Liver Mesothelioma Lip/oral cavity Uterine Galbladder Cervical Pharynx Larynx Hodgkin Lymphoma Thyroid NMSC Nasopharynx Testicular Global Burden of disease collaborators, Lancet 2015

34 Holterhues, BJD, 2013

35 Sterfte

36

37 Sterfte Melanoom Wereld Estimated age-standardized rates (World) of deaths, both sexes, melanoma of skin, worldwide in 2012 NL: 2,8 / py BE/DE: 1,4 / py AU: 4 / py All rights reserved. The designations employed and the presentation of the material in this publication do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the World Health Organization / International Agency for Research on Cancer concerning the legal status of any country, territory, city or area or of its authorities, or concerning the delimitation of its frontiers or boundaries. Dotted and dashed lines on maps represent approximate borderlines for which there may not yet be full agreement. Data source: GLOBOCAN 2012 Graph production: Cancer Today ( World Health Organization International Agency for Research on Cancer 2016

38 Incidentie en sterfte melanoom Hollestein L M et al. Ann Oncol 2012;23:

39 Vergrijzing Verhoogd bewustzijn algemene populatie Verhoogd bewustzijn artsen Surveillance Pathologische bevestiging Meer chirurgische behandelingen

40 Overdiagnose uitleg Welch et al. JNCI 2010;102: 9:

41 Incidentie en sterfte melanoom Hollestein L M et al. Ann Oncol 2012;23:

42 Melanoom-specifieke overleving Enninga et al Cancer Medicine

43 Sterfte Sterfte naar stadium van de primaire tumor Stadium I <1 mm Stadium I/II >1 mm Stadium III Stadium IV Claeson et al Acta Derm Venereol Enninga et al Cancer Medicine

44 Relatieve overleving Hollestein L M et al. Ann Oncol 2012;23:

45 Melanoom-specifieke overleving Enninga et al Cancer Medicine

46 Overleven met een melanoom: prognose op verschillende momenten na diagnose Van der Leest et al, 2014, NTvG

47 Overlevingsvoordeel vrouwen ~ 30% bij melanoom Joosse et al. JID 2012, JCO 2012 & 2013

48 Systematic review: Risk of multiple skin cancer after melanoma Melanoma SCC BCC Pooled proportions (%) Melanoma SCC BCC 3.8% ( ) 2.8%( ) 1.0%( ) Van der Leest, JEADV, 2014

49 Risico maten Percentage is niet nuttig: Tijdsperiode? Is het meer of minder in vergelijking met de rest van de bevolking? Geen rekening gehouden met overlijden aan andere oorzaken.

50 Cumulatieve incidentie curve Risico op een tweede melanoom, rekeninghoudend met overlijden aan andere oorzaken Eerst: in situ melanoma Eerst: malignant melanoma Van der Leest, BJD, 2013

51 Standardized Incidence Ratio (SIR) Risico op een tweede melanoom in vergelijking met de Nederlandse bevolking Van der Leest, BJD, 2013

52 Standardized Incidence Ratio (SIR) Van der Leest, BJD, 2013

53 SCC & BCC compared to general population Van der Leest, JEADV 2017

54 Absolute Excess Risk (AER) Het absolute risico op een tweede melanoom Van der Leest, JEADV 2017

55 Lentigo Maligna

56 Lentigo Maligna Melanoom

57

58

59 Lentigo Maligna Melanoom na Lentigo Maligna

60 Melanoom bij kinderen

61 KWF Preventie

62

63 Samenvatting Risicofactoren: zonverbranding/aantal (atypische) nevi/ genetisch /lichte pigmentatie Incidentie: Prevalentie: Ziektelast: Overleving: Sterfte: nieuwe patienten per jaar patienten met melanoom de afgelopen 10 jaar 20 verloren levensjaren en 25 jaar leven met melanoom relatieve overleving is hoog voor een vroeg stadium 800 per jaar in Nederland Man/vrouw verschillen: Kans op tweede tumoren: Lentigo maligna: Melanoom bij kinderen 30% overlevings voordeel vrouwen 20 jaar licht verhoogde kans 8% toename per jaar, 14% toename LMM <12 jaar heel zeldzaam

64 Acknowledgements Erasmus MC Dermatology, o.a. Tamar Nijsten Cynthia Holterhues Robert van der Leest Judith Zoutendijk Karin Greveling Celine Eggen Erasmus MC Public Health, o.a. Esther de Vries Lifang Liu Netherlands Cancer Registry, o.a. Marieke Louwman Liza van Steenbergen

UV-stralingsrisico s en klimaat:

UV-stralingsrisico s en klimaat: UV-stralingsrisico s en klimaat: tijd voor een zonkrachtactieplan! Dr Harry Slaper Centrum Veiligheid RIVM Slaper UV-straling Hittestresscongres juni 2018 Zonkracht is maat voor hoeveelheid (schadelijke)

Nadere informatie

Bronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie

Bronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie Bronchuscarcinoom 2002 Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie Bronchuscarcinoom 2002 (n=112) Kleincellig versus Niet-kleincellig kleincellig 18% niet-kleincellig

Nadere informatie

Waldenström s Macroglobulinemia familie en secundaire maligniteiten

Waldenström s Macroglobulinemia familie en secundaire maligniteiten familie en secundaire maligniteiten Patient Session October 9, 2016 Amsterdam, The Netherlands Robert A. Kyle, MD Mayo Clinic Rochester, MN, USA Scottsdale, Arizona Rochester, Minnesota Jacksonville, Florida

Nadere informatie

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?

Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)

Nadere informatie

Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing

Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing NA Kukutsch dermatoloog LUMC WIN-O symposium melanoom 03-11-2011 Overzicht Inleiding Risicofactoren genetische factoren omgevingsfactoren Vroegtijdige

Nadere informatie

belangrijke cijfers over darmkanker

belangrijke cijfers over darmkanker belangrijke cijfers over darmkanker Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van darmkanker, gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie darmkanker in Nederland Deze

Nadere informatie

Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van in de regio Gelderse Vallei

Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van in de regio Gelderse Vallei Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van 22-21 in de regio Gelderse Vallei FM Friedeman¹, WP Arnold² 1 keuze - coassistent dermatologie

Nadere informatie

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship

Nadere informatie

Kankerincidentie in Vlaanderen en de Kempen

Kankerincidentie in Vlaanderen en de Kempen Kankerincidentie in Vlaanderen en de Kempen Oncologie Kempen, 2013 5/10/2013 Liesbet Van Eycken Overzicht Kankerincidentie in de Kempen, Vlaanderen, België Absolute aantallen, leeftijdsspecifieke incidentie,

Nadere informatie

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum

Nadere informatie

belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten

belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten belangrijke cijfers over hematologische kankersoorten Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van hematologische kankersoorten gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie

Nadere informatie

2 e Post EAUN Meeting. Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL

2 e Post EAUN Meeting. Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL 2 e Post EAUN Meeting Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL Active Surveillance prostaatkanker Prognose kanker incidentie en dood in 40 Europese landen 2008

Nadere informatie

Kanker: klinisch beeld,

Kanker: klinisch beeld, Kanker: klinisch beeld, epidemiologie, biologie en pathofysiologie Prof. Patrick Schöffski, M.D., M.P.H. Dienst Algemene Medische Oncologie Universitair Ziekenhuis Gasthuisberg Leuvens Kanker Instituut

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rhee, Jasper Immanuel van der Title: Clinical characteristics and management of

Nadere informatie

Nationaal AYA Jong & Kanker Platform

Nationaal AYA Jong & Kanker Platform Nationaal AYA Jong & Kanker Platform www.aya4net.nl Epidemiologie? Epidemiologie is de medische wetenschap die de frequentie van ziekte bestudeerd. AYA kankerpatiënten: een unieke groep?! Bevinden zich

Nadere informatie

Geïndividualiseerde behandeling van oudere patiënten met borstkanker. Dr. N.A. de Glas

Geïndividualiseerde behandeling van oudere patiënten met borstkanker. Dr. N.A. de Glas Young Investigator Award 2018 Geïndividualiseerde behandeling van oudere patiënten met borstkanker Dr. N.A. de Glas AIOS Interne geneeskunde & Postdoc geriatrische oncologie LUMC Geen (potentiële) belangenverstengeling

Nadere informatie

VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE

VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE VARIATIE IN KANKERZORG: EEN ZORG? SABINE SIESLING OUTCOMES RESEARCH AND PERSONALIZED CANCER CARE aantal per 100.000 (ESR) MAATSCHAPPELIJKE UITDAGING KANKERINCIDENTIE 550 500 450 400 350 300 250 200 150

Nadere informatie

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen

Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd

Nadere informatie

De nieuwste ontwikkelingen. Annemarie Becker, longarts Amsterdam UMC

De nieuwste ontwikkelingen. Annemarie Becker, longarts Amsterdam UMC De nieuwste ontwikkelingen Annemarie Becker, longarts Amsterdam UMC Voorbeeld voettekst juli 2018 Kleincellig longcarcinoom Meestal ver stadium bij diagnose geen genezing Standaard: carboplatin en etoposide

Nadere informatie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald

Nadere informatie

Ad 1: voor de VTV is gekozen omdat dit de meest toonaangevende en recente voorspelling op dit moment is. Daar waar demografische ontwikkelingen in de

Ad 1: voor de VTV is gekozen omdat dit de meest toonaangevende en recente voorspelling op dit moment is. Daar waar demografische ontwikkelingen in de 1 2 Ad 1: voor de VTV is gekozen omdat dit de meest toonaangevende en recente voorspelling op dit moment is. Daar waar demografische ontwikkelingen in de KAM regio afwijken zal dit kwalitatief worden benoemd.

Nadere informatie

Chemotherapie en stolling

Chemotherapie en stolling Chemotherapie en stolling Therapie, preventie en risicofactoren Karen Geboes UZ Gent 4 december 2015 Avastin en longembolen: hoe behandelen en Avastin al dan niet verder? Chemotherapie en stolling: Therapie,

Nadere informatie

Hoofd-Halstumoren 12

Hoofd-Halstumoren 12 Boukje van Dijk, Otto Visser, Katja Aben en Sabine Siesling namens de Nederlandse Kankerregistratie. Vereniging van Integrale Kankercentra. www.ikcnet.nl Hoofd-halstumoren: ontwikkelingen in Nederland

Nadere informatie

PROFILES infrastructuur voor (online) data verzameling. Lonneke van de Poll-Franse

PROFILES infrastructuur voor (online) data verzameling. Lonneke van de Poll-Franse PROFILES infrastructuur voor (online) data verzameling Lonneke van de Poll-Franse Eindhoven Cancer Registry (ECR) Onderdeel van de Nederlandse Kankerregistratie* Gebied van 2,4 miljoen inwoners 10 ziekenhuizen

Nadere informatie

Chronische vermoeidheid en werkhervatting bij oncologische aandoeningen

Chronische vermoeidheid en werkhervatting bij oncologische aandoeningen Chronische vermoeidheid en werkhervatting bij oncologische aandoeningen Peter van Muijen, Saskia Duijts, Karin Bonefaas-Groenewoud, Han Anema, Allard van der Beek Ruwe incidentie landelijk (per 100.000

Nadere informatie

Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom:

Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom: Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom: Resultaten na 3 jaar ervaring in AZ Damiaan Dienst Urologie P. Mattelaer D. Ponette J. Darras prostaatkanker

Nadere informatie

Gezondheidsindicatoren 2004-2005 Vlaams Gewest. Kanker en andere nieuwvormingen

Gezondheidsindicatoren 2004-2005 Vlaams Gewest. Kanker en andere nieuwvormingen Vlaams Gewest Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers/ziekten/cijfers-over-kanker/ - december 2008 Door: Cloots Heidi, De Kind Herwin, Kongs Anne, Smets Hilde Afdeling Informatie & Ondersteuning

Nadere informatie

De VIKC en de kankerregistratie

De VIKC en de kankerregistratie woensdag 21 januari 2009 De VIKC en de kankerregistratie O. Visser, IKA De integrale kankercentra zijn Regionale kennis- en kwaliteitscentra Netwerkorganisaties En hebben als participanten: alle algemene

Nadere informatie

hoofd-hals kanker in Nederland

hoofd-hals kanker in Nederland hoofd-hals kanker in Nederland introductie Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van hoofd-halskanker gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie Deze informatiefolder

Nadere informatie

belangrijke cijfers over blaaskanker

belangrijke cijfers over blaaskanker belangrijke cijfers over blaaskanker Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van blaaskanker, gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie blaaskanker in Nederland Deze

Nadere informatie

OVERDIAGNOSE IN HET BVO BORSTKANKER. Dr. Eliane Kellen

OVERDIAGNOSE IN HET BVO BORSTKANKER. Dr. Eliane Kellen OVERDIAGNOSE IN HET BVO BORSTKANKER Dr. Eliane Kellen Wat is een bevolkingsonderzoek? Wat is overdiagnose? Hoe kwantificeren? Vlaamse situatie Wat is een bevolkingsonderzoek? Wat is overdiagnose? Hoe kwantificeren?

Nadere informatie

Borstkanker behandeling bij ouderen: One size fits all? Nienke de Glas AIOS Interne geneeskunde & Postdoc geriatrische oncologie

Borstkanker behandeling bij ouderen: One size fits all? Nienke de Glas AIOS Interne geneeskunde & Postdoc geriatrische oncologie Borstkanker behandeling bij ouderen: One size fits all? Nienke de Glas AIOS Interne geneeskunde & Postdoc geriatrische oncologie Borstkanker bij ouderen ~ 40% van pa?ënten is 65+ bij diagnose 2 IKNL: www.cijfersoverkanker.nl

Nadere informatie

Titels. Uitgangsvragen. Aanbevelingen

Titels. Uitgangsvragen. Aanbevelingen Titels Korte titel (max 40 tekens) Huidtumoren na hodgkinlymfoom Volledige titel (max 100 tekens) BETER-richtlijn Tweede tumoren na hodgkinlymfoom module maligne huidtumoren Uitgangsvragen Hoe hoog is

Nadere informatie

Sectie Infectieziekten

Sectie Infectieziekten Sectie Infectieziekten 1 December 2015 U kunt helpen de HIV / AIDS epidemie te beëindigen You can help to end the HIV / AIDS epidemic Sectie Infectieziekten Weet uw HIV status Know your HIV status by 2020

Nadere informatie

Fractuur & Osteoporosepolikliniek

Fractuur & Osteoporosepolikliniek Fractuur & Osteoporosepolikliniek `Delfts model` Peter van den Berg Verpleegkundig Specialist Fractuur & Osteoporosepolikliniek Reinier de Graafgasthuis 1 FFC / Orthopedie bijeenkomst 5 november Afspraken

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 136 Melanoom van de huid is kanker die uitgaat van de pigmentcellen in de huid. Melanoom bij twee of meer eerstegraads verwanten of drie tweedegraads verwanten noemen we erfelijk. Als deze vorm van kanker

Nadere informatie

En dan.? De rol van de huisarts. Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG

En dan.? De rol van de huisarts. Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG En dan.? De rol van de huisarts Marjolein Berger, afdeling huisartsgeneeskunde UMCG Kanker in Nederland tot 2020 Trends en prognoses KWF Kankerbestrijding Kanker in Nederland tot 2040 De bevolking zal

Nadere informatie

Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg?

Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg? Betere kwaliteit = betere uitkomst van zorg? Symposium (Over)leven na Kanker Tilburg, 8 maart 2013 Dr. V. Lemmens Hoofd Sector Onderzoek, Integraal Kankercentrum Zuid Eindhoven Kwaliteit Kwaliteit: definitie?

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit. KNAG Onderwijsdag / Almere / 7 Nov 2014

Duurzame mobiliteit. KNAG Onderwijsdag / Almere / 7 Nov 2014 Duurzame mobiliteit KNAG Onderwijsdag / Almere / 7 Nov 2014 Dr. ir. W.G.Z. Tan (Wendy) Assistant Professor Infrastructure and Transportation Planning w.g.z.tan@rug.nl @wendytangz http://www.rug.nl/staff/w.g.z.tan/

Nadere informatie

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom

Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Ontwikkelingen bij de chirurgie van het slokdarm- en maagcarcinoom Mark I. van Berge Henegouwen Chirurg, slokdarm en maagchirurgie Amsterdam UMC, locatie AMC GIOCA GE oncologisch congres, AMC 18 jan 2019

Nadere informatie

a a a a a a a a a a a a a a a a a a

a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a huidkanker: zorg om de zorg prof. dr. t.e.c. nijsten a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a

Nadere informatie

BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk. Dokter de kanker is nu weg wat nu verder?

BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk. Dokter de kanker is nu weg wat nu verder? BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk Dokter de kanker is nu weg wat nu verder? Disclosure belangen spreker Jan Wind (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland

Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland VLOR 7 juni 2017 Ive Marx Waar we voor staan Tewerkstellingsgraad bij kortgeschoolden en mensen

Nadere informatie

Ouderen en kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen Valery Lemmens

Ouderen en kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen Valery Lemmens Ouderen en kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving Maryska Janssen-Heijnen Valery Lemmens Levensverwachting in jaren Nederlandse bevolking 2007 Leeftijd Mannen Vrouwen

Nadere informatie

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom Jaap Leeman dermatoloog Disclosure Geen sponsering of betaald onderzoek Mohschirurgie en basaalcelcarcinoom Mohschirurgie: Excisietechniek met maximale radicaliteit

Nadere informatie

DANKWOORD. Dankwoord

DANKWOORD. Dankwoord DANKWOORD Dankwoord Zoals met zoveel zaken in het leven geldt ook voor wetenschap dat het niet alleen leuker maar ook beter is als je samenwerkt. Tijdens het schrijven van dit proefschrift heb ik het geluk

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

17/04/2013. 1. Epidemiologische studies. Children should not be treated as miniature men and women Abraham Jacobi

17/04/2013. 1. Epidemiologische studies. Children should not be treated as miniature men and women Abraham Jacobi Aanpak en interpretatie van een epidemiologische studie Aanpak en interpretatie van een epidemiologische studie Katia Verhamme, MD, PhD Epidemioloog OLV Ziekenhuis-Aalst Erasmus MC Rotterdam 20 april 2013

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA. Stand van zaken & toekomstvisie tot aan Eveline M A Bleiker

PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA. Stand van zaken & toekomstvisie tot aan Eveline M A Bleiker KWF werkgemeenschap, Utrecht, 3 oktober 2018 PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA Stand van zaken & toekomstvisie tot aan 2025 Eveline M A Bleiker PSYCHOLOGIE VAN DE KLINISCHE GENETICA in het bijzonder de

Nadere informatie

To screen or not to screen:

To screen or not to screen: 75 + : To screen or not to screen: that s the question Flora E van Leeuwen Netherlands Cancer Institute Introductie screening: altijd een afweging VOORDELEN Lagere sterfte Gewonnen levensjaren Betere kwaliteit

Nadere informatie

H Melanoom

H Melanoom H.40073.0318 Melanoom Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat u een melanoom heeft. Uw arts heeft met u de behandelmogelijkheden besproken. Gedurende de behandeling krijgt u veel informatie. Deze folder

Nadere informatie

Update on Dutch Longevity and Longevity in Het Nieuwe Pensioenstel

Update on Dutch Longevity and Longevity in Het Nieuwe Pensioenstel Update on Dutch Longevity and Longevity in Het Nieuwe Pensioenstel André de Vries VP, Business Development, Global Financial Solutions, EMEA De Actuarisdag 2017 - Zeist - September 26, 2017 Reinsurance

Nadere informatie

Thoraxchirurgie. In Tergooiziekenhuizen

Thoraxchirurgie. In Tergooiziekenhuizen Thoraxchirurgie In Tergooiziekenhuizen Waarvoor? Trauma Benigne afwijkingen Maligne afwijkingen Thorax trauma Benigne afwijkingen Pneumothorax Goedaardige tumoren Infekties Maligne afwijkingen Longcarcinoom

Nadere informatie

Personalized breast cancer screening? Frederieke van Duijnhoven, chirurg

Personalized breast cancer screening? Frederieke van Duijnhoven, chirurg Personalized breast cancer screening? Frederieke van Duijnhoven, chirurg NBCA 2013 16000 borstkanker patienten waarvan 2300 DCIS waarvan 45% gevonden in BOB 58% hiervan 50-75 jaar Overleving na borstkanker

Nadere informatie

Waardegedreven zorg, uitkomsten en verder

Waardegedreven zorg, uitkomsten en verder Waardegedreven zorg, uitkomsten en verder Jan A Hazelzet, MD PhD CMIO and Professor Health Care Quality & Outcome j.a.hazelzet@erasmusmc.nl @janhazelzet 7-12-2017 NYT JUNE 15, 2017 2 Effect Winst Schade

Nadere informatie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)

Nadere informatie

ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN

ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN NEDERLANDSE VERENIGING voor ONCOLOGIE ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN De Oncologiedagen worden georganiseerd door: NVvO, NKI-AVL en ERASMUS MC 1. Larynx- en hypofarynxafwijkingen 09-05-1970 2. Hormonen en

Nadere informatie

Melanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling

Melanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling Melanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling Wolter J. Mooi VU medisch centrum Amsterdam Melanoomclassificatie Superficieel spreidend melanoom Nodulair melanoom Acrolentigineus melanoom Lentigo

Nadere informatie

Vaccineren tegen Diarree; Wel of Niet? (of een beetje ) Patricia Bruijning-Verhagen

Vaccineren tegen Diarree; Wel of Niet? (of een beetje ) Patricia Bruijning-Verhagen Vaccineren tegen Diarree; Wel of Niet? (of een beetje ) Patricia Bruijning-Verhagen Patient SEH, 10 uur s avonds Joanna, 20 maanden oud Verpleegkundige belt: bedreigd kind Bij binnenkomst: Lethargisch

Nadere informatie

Trends in kankerincidentie en sterfte door kanker in Nederland: goed en slecht nieuws

Trends in kankerincidentie en sterfte door kanker in Nederland: goed en slecht nieuws chemotherapy in breast cancer and colon cancer is unfavourable. Determination of better prognostic factors may reduce the number of patients who unnecessarily undergo this treatment. New anticancer drugs

Nadere informatie

Landelijk Diabetes Congres Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde

Landelijk Diabetes Congres Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde Landelijk Diabetes Congres 2016 Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

Gegevensbronnen? Specialist. Patholoog-anatoom MUTUALITEITEN. Vlaams KR-netwerk NKR. Kortrijk, 11 september 2004, symposium kankerregistratie

Gegevensbronnen? Specialist. Patholoog-anatoom MUTUALITEITEN. Vlaams KR-netwerk NKR. Kortrijk, 11 september 2004, symposium kankerregistratie Gegevensbronnen? Specialist Patholoog-anatoom MUTUALITEITEN AKR LIKAR Vlaams KR-netwerk NKR Definitie Kankerincidentie Aantal nieuw ontdekte kankers Binnen een bepaalde tijdsperiode (bv. 1 jaar) Voor een

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. Tweede primaire tumoren en excessieve sterfte na retinoblastoom

Nederlandse samenvatting. Tweede primaire tumoren en excessieve sterfte na retinoblastoom Nederlandse samenvatting Tweede primaire tumoren en excessieve sterfte na retinoblastoom Retinoblastoom is een kwaadaardige oogtumor die ontstaat in het netvlies. Deze vorm van oogkanker is zeer zeldzaam

Nadere informatie

Oncologische geneesmiddelen langs de lat. Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017

Oncologische geneesmiddelen langs de lat. Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017 Oncologische geneesmiddelen langs de lat Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017 a.dingemans@mumc.nl Nieuwe middelen Dingemans 15 maart 2016 2 Disclosures I attended advisory boards

Nadere informatie

Wat is een melanoom. Wat zijn pigmentcellen. Wie krijgt een melanoom

Wat is een melanoom. Wat zijn pigmentcellen. Wie krijgt een melanoom Melanoom Wat is een melanoom In de huid bevinden zich talrijke pigmentcellen (melanocyten). Wanneer deze pigmentcellen ongeremd gaan groeien en daardoor een agressief groeiende tumor ontstaat, spreekt

Nadere informatie

Ouderen met kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen

Ouderen met kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving. Maryska Janssen-Heijnen Ouderen met kanker: epidemiologie en factoren van invloed op behandeling en overleving Maryska Janssen-Heijnen Levensverwachting in jaren Nederlandse bevolking 2007 Leeftijd Mannen Vrouwen 60 21 24 70

Nadere informatie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Prof. Dr. Lieven Annemans Ghent University, Brussels University Lieven.annemans@ugent.be Lieven.annemans@vub.ac.be VIGeZ April 2013 1 Growth 7% Eén van de

Nadere informatie

Facts & Figures Dementie

Facts & Figures Dementie Facts & Figures Dementie Inleiding Door de demografische ontwikkelingen neemt het aantal mensen met dementie de komende decennia sterk toe. Mensen worden steeds ouder en er komen meer ouderen. Omdat dementie

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike

Nadere informatie

GEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN

GEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN GEZONDE NIEREN VOOR IEDEREEN Publiekslezing door Prof.dr. Ron T. Gansevoort Hoogleraar Interne Geneeskunde, UMC Groningen in het bijzonder preventie van chronische nierschade. Martinikerk Groningen, 14

Nadere informatie

Cijfers over dementie

Cijfers over dementie Cijfers over dementie Inleiding Door de demografische ontwikkelingen neemt het aantal mensen met dementie de komende decennia sterk toe. Mensen worden steeds ouder en er komen meer ouderen. Omdat dementie

Nadere informatie

Chronisch zieken en werk

Chronisch zieken en werk Chronisch zieken en werk Prof. Ute Bültmann Sociale Geneeskunde, Arbeid & Gezondheid Universiteit Groningen, Universitair Medisch Centrum Groningen 41. Nascholingsdag Stichting Nascholing Bedrijfs- en

Nadere informatie

VUmc Basispresentatie

VUmc Basispresentatie Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)

Nadere informatie

Preventie: Van triomf der geneeskunde tot maatschappelijk bedrog Primaire preventie

Preventie: Van triomf der geneeskunde tot maatschappelijk bedrog Primaire preventie Preventie: Van triomf der geneeskunde tot maatschappelijk bedrog Primaire preventie Luc Bonneux Verpleeghuisarts en epidemioloog (ex-academicus) De adviesindustrie Maak de mensen bang Ouders legden hun

Nadere informatie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström 1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström Dr. S.A.M. van de Schans, S. Oerlemans, MSc. en prof. dr. J.W.W. Coebergh Inleiding Epidemiologie is de wetenschap die eenvoudig gezegd

Nadere informatie

Hfdst 3: Goedaardig pigmentletsels en maligne melanoom

Hfdst 3: Goedaardig pigmentletsels en maligne melanoom Hfdst 3: Goedaardig pigmentletsels en maligne melanoom 1. Goedaardige pigmentletsels 1.1.Lentigo simplex Melanocytaire proliferatie Egaal gepigmenteerd en scherp begrensd Symmetrisch < 6mm Zowel op huid

Nadere informatie

Het PSA dilemma: wel of niet bepalen?

Het PSA dilemma: wel of niet bepalen? Het PSA dilemma: wel of niet bepalen? Bin Kroon Uroloog Rijnstate 1 Achtergrond prostaatkanker Jaarlijks 9000 nieuwe gevallen Jaarlijks 3000 doden Gevorderde ziekte niet te cureren PSA: vroegdetectie Screenen

Nadere informatie

GEZONDE LEVENSVERWACHTING NAAR OPLEIDING EN STIJGENDE PENSIOENLEEFTIJD

GEZONDE LEVENSVERWACHTING NAAR OPLEIDING EN STIJGENDE PENSIOENLEEFTIJD GEZONDE LEVENSVERWACHTING NAAR OPLEIDING EN STIJGENDE PENSIOENLEEFTIJD Wilma Nusselder, Jose Rubio Valverde, Johan Mackenbach Netspar theme conference, 27 november 2018, Rotterdam Deze presentatie: 1.

Nadere informatie

Erfelijke tumoren. P. Devilee Leids Universitair Medisch Centrum

Erfelijke tumoren. P. Devilee Leids Universitair Medisch Centrum Erfelijke tumoren P. Devilee Leids Universitair Medisch Centrum Waarom erfelijke tumoren herkennen? Erfelijke tumoren zijn anders Pathologie Klinisch beloop Respons op therapie Preventie bij gezonde gendragers

Nadere informatie

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker If searching for a ebook by Stichting tegen Kanker Melanomen en huidkanker: Brochure van de Stichting

Nadere informatie

Hoe kan wetenschappelijk onderzoek versneld worden met de diagnosethesaurus? Jan Verschuuren. Symposium DHD 24 september 2015

Hoe kan wetenschappelijk onderzoek versneld worden met de diagnosethesaurus? Jan Verschuuren. Symposium DHD 24 september 2015 Hoe kan wetenschappelijk onderzoek versneld worden met de diagnosethesaurus? Jan Verschuuren Symposium DHD 24 september 2015 Spierziekten ALS Polyneuropathie Myasthenia Myopathie Spierziekten ALS Polyneuropathie

Nadere informatie

Inleiding Wat is een melanoom? Hoe vaak komt het voor? Hoe ontstaat een melanoom?

Inleiding Wat is een melanoom? Hoe vaak komt het voor? Hoe ontstaat een melanoom? MELANOOM 1179 Inleiding De dermatoloog heeft bij u een melanoom geconstateerd. Deze folder geeft u informatie over een melanoom en de behandelmogelijkheden. Daarnaast krijgt u meer informatie over zelfonderzoek

Nadere informatie

Risico-indicatoren voor angst en depressie: hoe nu verder?

Risico-indicatoren voor angst en depressie: hoe nu verder? Risico-indicatoren voor angst en depressie: hoe nu verder? Filip Smit Trimbos-instituut, Centrum Preventie en Vroege Interventie Vrije Universiteit, Vakgroep Klinische Psychologie NKOP symposium 14 december

Nadere informatie

Kanker in Nederland tot 2020. Trends en prognoses. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding

Kanker in Nederland tot 2020. Trends en prognoses. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding Kanker in Nederland tot 22 Trends en prognoses Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding KWF Kankerbestrijding heeft als missie: kanker zo snel mogelijk terugdringen en onder controle brengen.

Nadere informatie

Dr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen

Dr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen , uroloog PSA: To Screen or Not to Screen Belangen verstrengelingen 1. wetenschappelijk onderzoek met: UMC Radboud & Erasmus Telomerix Spectrum pharmaceuticals AMS 2. www.deprostaatkliniek.nl PSA: To Screen

Nadere informatie

Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST

Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST Het kan helpen om de feiten te kennen; (na)controles en meer Disclosure Belangen Spreker Geen (potentiële) belangenverstengeling

Nadere informatie

PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog

PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog CIJFERS VLAANDEREN 2010 - MANNEN AANTAL STERFTE OVERLEVING 5 JAAR STERFTE > 80 JAAR PROSTAAT 5651 916 93% 54% LONG 3348 2937 14% 25,6%

Nadere informatie

Borstsparende therapie vs. mastectomie: Het effect op overleving

Borstsparende therapie vs. mastectomie: Het effect op overleving Borstsparende therapie vs. mastectomie: Het effect op overleving Observationeel onderzoek naar het effect van borstsparende therapie en mastectomie op algehele en borstkanker-specifieke overleving in een

Nadere informatie

Centraal zenuwstelsel betrokkenheid in cutaan T-cel lymfoom. MDO-praatje

Centraal zenuwstelsel betrokkenheid in cutaan T-cel lymfoom. MDO-praatje Centraal zenuwstelsel betrokkenheid in cutaan T-cel lymfoom MDO-praatje Casus Patient CutaanT-cel lymfoom, type mycosis fungoides met aanwijzingen voor lymfeklierbetrokkenheid (niet PA-bewezen). Buikproblemen

Nadere informatie

Depressie bij ouderen Trends over de tijd

Depressie bij ouderen Trends over de tijd DEPARTMENT OF PSYCHIATRY Disclosure belangen spreker Depressie bij ouderen Trends over de tijd Hans Jeuring Psychiater en onderzoeker, UMCG Afdeling Ouderenpsychiatrie (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Kanker in Nederland tot 2020. Trends en prognoses. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding

Kanker in Nederland tot 2020. Trends en prognoses. Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding Kanker in Nederland tot 2020 Trends en prognoses Signaleringscommissie Kanker van KWF Kankerbestrijding KWF Kankerbestrijding heeft als missie: kanker zo snel mogelijk terugdringen en onder controle brengen.

Nadere informatie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Annemie Rutten Medische Oncologie AZ St. Augustinus Maligne melanoma 10% van alle huidkankers, maar meest agressieve. Incidentie van maligne melanoma neemt

Nadere informatie

Minimaliseer het stralingsrisico voor uw buitenwerkers

Minimaliseer het stralingsrisico voor uw buitenwerkers Minimaliseer het stralingsrisico voor uw buitenwerkers Richtlijnen voor werkgevers Kunt u het buiten werken niet voorkomen? Neem advies over bescherming tegen de zon mee in trainingen over gezondheid en

Nadere informatie

Kanker en diabetes 19-11-2012. Introductie. Co-morbiditeit. Kanker en comorbiditeit. Kanker en diabetes

Kanker en diabetes 19-11-2012. Introductie. Co-morbiditeit. Kanker en comorbiditeit. Kanker en diabetes Kanker en diabetes Introductie Kanker en comorbiditeit Landelijk Overleg Oncologie Verpleegkundigen 8 november 2012 M. Zanders, arts-onderzoeker IKZ Kanker en diabetes Casuïstiek Dillemma s in de praktijk

Nadere informatie

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens

Overbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens Overbehandeling in radiotherapie Prof. Dr. Caroline Weltens 29-09-2018 veilig de lokale therapie verminderen zonder de uitkomst te compromiteren Juiste balans tussen benefit en neveneffecten Bij combinatie

Nadere informatie

lyondellbasell.com Huidkanker

lyondellbasell.com Huidkanker Huidkanker Hoeveel weet je hier van? Deze presentatie is bedoeld om je beter je leren begrijpen wat huidkanker is, welk effect het op je kan hebben en wat je kunt doen om het te voorkomen. De antwoorden

Nadere informatie

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker If you are searched for a ebook Melanomen en huidkanker: Brochure van de Stichting tegen Kanker

Nadere informatie