HET AANWIJZEN VAN HET KONINGIN JULIANAPLEIN ALS LANGZAAM VERKEER- EN OV- GEORIËNTEERD GEBIED MET PARKEEREIS NUL

Transcriptie

1 RIS HET AANWIJZEN VAN HET KONINGIN JULIANAPLEIN ALS LANGZAAM VERKEER- EN OV- GEORIËNTEERD GEBIED MET PARKEEREIS NUL Het College van Burgemeester en Wethouders van Den Haag, overwegende dat: - de vastgestelde Nota Parkeernormen Den Haag de mogelijkheid biedt om gebieden aan te wijzen waarbinnen bouwplannen kunnen worden getoetst aan gebied-specifieke parkeernormen; - dat in 2015 in het Herziene projectdocument Den Haag Centraal (RIS288051) en het programma van Eisen bij de commissiebrief Koningin Julianaplein: een levendig plein, welkom in Den Haag (RIS ) voor de nieuwbouw op het Koningin Julianaplein is aangegeven dat besloten is om af te zien van de gebruikelijke parkeernorm en geen ondergrondse parkeervoorziening voor auto s aan te leggen, omdat bestaande parkeergarages in de omgeving voldoende alternatieven bieden ; - dat vergelijkbare afspraken zijn gemaakt voor het Energiekwartier in Regentesse Zuid en CS-Oost (RIS296217); - het aanwijzen van het Koningin Julianaplein als gebied met parkeereis nul ook ten gunste is van het gebruik van het openbaar vervoer en het langzaam verkeer en ook goede kansen biedt voor een betere inrichting en gebruik van de openbare ruimte; - het Koningin Julianaplein als onderdeel van het stationsgebied Den Haag Centraal zeer goed ontsloten wordt door openbaar vervoer en op loop- en fietsafstand is gelegen van de binnenstad; - geen parkeervergunningen worden uitgegeven aan bewoners en werknemers in het betrokken gebied en daar duidelijk over te communiceren bij verhuur en verkoop van de woningen en panden in het gebied; - voor bezoekers van de nieuw te bouwen woningen zijn alternatieven in de vorm van het gebruik van parkeerplaatsen in openbare parkeergarages in de directe omgeving; - separaat een voorstel volgt betreffende de benodigde besluitvorming waarmee parkeervergunningen aan adressen voor dit gebied kunnen worden uitgesloten; besluit: I. het Koningin Julianaplein zoals weergegeven op bijlage 1 aan te wijzen als uitzonderlijk gebied als bedoeld in de nota Parkeernormen Den Haag (RIS a) en als gebied voor het realiseren van langzaam verkeer en OV georiënteerd wonen en werken; II. t.a.v. bouwplannen op het Koningin Julianaplein binnen het in bijlage 1 opgenomen gebied, een parkeereis van nul autoparkeerplaatsen te stellen, in afwijking van de parkeernormen; III. voor nieuw te ontwikkelen en in aanbouw zijnde woningen en andere functies in het aangewezen gebied geen parkeervergunningen uit te geven; Gemeente Den Haag Postbus T Spui DJ Den Haag Den Haag

2 IV. dat dit besluit in werking treedt met ingang van de dag na de datum van uitgifte van het Gemeenteblad waarin het wordt geplaatst. Den Haag, 10 oktober 2017 Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de locoburgemeester, Annet Bertram Saskia Bruines 2/7

3 Toelichting Met dit collegebesluit wordt het Koningin Julianaplein in Den Haag aangewezen als gebied voor het mogelijk maken van OV en langzaam verkeer georiënteerde ontwikkeling of in het Engels Transit Oriented Development (TOD) en als gebied waarvoor af wordt gezien van het opleggen van een parkeereis bij bouw en verbouw van vastgoed. In geval van bouw of verbouw wordt een parkeereis op nul autoparkeerplaatsen gesteld. In het collegebesluit wordt wel geregeld dat aan de bewoners/gebruikers van de betreffende bouwobjecten geen parkeervergunning op straat zal worden verstrekt, ook niet voor hun bezoekers. Ontwikkelaars moeten als tegenprestatie zorgen voor goede fietsenstallingen bij het vastgoed (wonen èn werken). In 2015 is in het Herziene projectdocument Den Haag Centraal (RIS288051) aangegeven dat besloten is om af te zien van de gebruikelijke parkeernorm en geen ondergrondse parkeervoorziening voor auto s aan te leggen, omdat bestaande parkeergarages in de omgeving voldoende alternatieven bieden. Ook in het programma van Eisen dat bijgevoegd was bij de commissiebrief Koningin Julianaplein: een levendig plein, welkom in Den Haag (RIS ) staat: Voor de bebouwing op het Koningin Julianaplein wordt afgezien van het opleggen van het realiseren van parkeervoorzieningen op eigen terrein. Er wordt geen parkeereis gehanteerd voor het programma. Deelnemer/inschrijver is vrij om zelf te voorzien in parkeren door het huren/kopen van stalings-/parkeerplaatsen elders. Dit PvE is bovendien naar kandidaat projectontwikkelaars gestuurd in het kader van de tender voor de bovenbouw. De ontwikkelcombinatie Koningin Julianaplein (OCKJ), bestaande uit Amvest en Synchroon, heeft de tender gewonnen en is momenteel bezig met de voorbereidingen voor deze nieuwbouw. Het doel van het aanwijzen als gebied met als parkeereis nul is het mogelijk maken van vastgoedontwikkeling waarmee het gebruik van het openbaar vervoer en van de meest elementaire vormen van verplaatsen zoals lopen en fietsen worden ondersteund, gestimuleerd en hoogwaardige inrichting van de openbare ruimte mogelijk maakt. Deze vorm van ontwikkelen van vastgoed wordt OV en langzaam verkeer georiënteerde ontwikkeling of in het Engels Transit Oriented Development (TOD) genoemd. TOD impliceert hoge gebiedskwaliteit en integrale planning en ontwerp van grondgebruik, bebouwing en mobiliteit. Om gebieden door middel van TOD te transformeren naar hoogwaardige stedelijke milieus die qua mobiliteit vooral gericht zijn op openbaar vervoer en langzaam verkeer, is deregulering van het parkeerbeleid een belangrijke randvoorwaarde. Een dergelijk leefmilieu is aantrekkelijk omdat er enerzijds voldoende ruimte wordt geboden aan het OV en het langzaam verkeer, en anderzijds de ruimte voor gemotoriseerd verkeer en het parkeren van auto s beperkt. TOD biedt meer ruimte aan vastgoedontwikkelaars om te bouwen voor bewoners en gebruikers die voor hun mobiliteit vooral geïnteresseerd zijn in OV, fietsen en lopen. Daarnaast kan mede hierdoor een kwaliteitsverbetering in de openbare ruimte plaatsvinden. Hieronder volgt eerst de juridische basis die deze aanwijzing mogelijk maakt en vervolgens wordt het plan verder toegelicht. 3/7

4 Mogelijkheid tot afwijken van regels Bestemmingsplannen en bestaande beleid In de regels van het ontwerp-bestemmingsplan Den Haag Centraal e.o. dat gelijktijdig voor het college is geagendeerd, is in artikel 19 Algemene gebruiksregels onder b de volgende standaardbepaling opgenomen: Indien de ligging, de omvang of de bestemming van een gebouw daartoe aanleiding geeft, moet ingeval geen sprake is van een uitbreiding van een bestaande woning zoals omschreven in de d.d. 3 maart 2016 vastgestelde wijzigingen/aanvullingen op de nota parkeernormen Den Haag volgens de parkeernormen en kaart zoals opgenomen in bijlage 4 en 5 van de regels ten behoeve van het parkeren of stallen van personenauto's, fietsen en bromfietsen alsook voor het laden of lossen van goederen, ruimte zijn aangebracht in, op of onder dat gebouw, dan wel op of onder het onbebouwde terrein dat bij dat gebouw behoort. In datzelfde artikel is een nieuw lid c opgenomen waarmee deze bepaling niet van toepassing wordt verklaard voor de ontwikkeling aan het Koningin Julianaplein: het gestelde onder b is niet van toepassing op de gronden met de bestemming Gemengd-4, aangezien deze gronden zijn aangewezen als 'uitzonderlijk gebied' als bedoeld in paragraaf van de Nota Parkeernormen. In de nota Parkeernormen Den Haag (RIS a) is in paragraaf het volgende opgenomen onder het kopje Door het college aangewezen gebieden : Het college kan in uitzonderlijke gebieden en situaties afwijken van de geldende normen op basis van de bereikbaarheid en/of de ruimtelijke situatie. De aanwijzing van zo een uitzonderlijk gebied wordt in een afzonderlijk collegebesluit vastgelegd. Een substantieel verschil in autobezit (bij woningen) en/of autogebruik (bij kantoren, bedrijven en voorzieningen) kunnen belangrijke argumenten zijn voor een dergelijk besluit. Ook kan daarbij gedacht worden aan gebieden die extreem goed bereikbaar zijn door de directe nabijheid van knooppunten van hoogwaardig OV en/of beduidend minder goed bereikbaar met de auto. Het college streeft bij deze uitzonderlijke gebieden naar een gebiedspecifieke normatiek ter bepaling van de parkeerbehoefte. Indien daartoe geen toereikende empirische basis voorhanden blijkt te zijn, zal de modal split richtinggevend zijn. Met bijgaand collegebesluit wordt invulling gegeven aan de in de bestemmingsplannen en de nota Parkeernormen Den Haag geboden mogelijkheden om af te wijken van het vigerende beleid. Fietsparkeren Bij bouwontwikkelingen in dit gebied dient wel aan de parkeerbehoefte van de fietser te worden voldaan. Hiervoor wordt verwezen naar het betreffende bestemmingsplan. Voor woningen is een fietsparkeereis vastgelegd in het bouwbesluit. Voor kantoren, bedrijven en voorzieningen wordt verwezen naar de in het bestemmingsplan opgenomen fietsparkeernormen. In de in maart 2017 vastgestelde Beleidsregels Fietsparkeernormen Den Haag (RIS294386) is een toepassingskader opgenomen behorende bij de fietsparkeernormen. Risico s Het aanwijzen van het Koningin Julianaplein als gebied voor het realiseren van langzaam verkeer en OV georiënteerd met parkeereis nul brengt een aantal risico s met zich mee: - De eerste bewoners worden door de ontwikkelaars en gemeente volledig op de hoogte gesteld van de geldende mobiliteitsvoorwaarden. Voor tweede en volgende bewoners van de woningen zou dit niet het geval kunnen zijn, omdat de ontwikkelaars dan uit beeld zijn. Het risico is aanwezig dat die bewoners toch om een parkeervergunning gaan vragen bij het college. Het college kan hen dan wijzen op het besluit waarmee is vastgelegd dat bewoners, bezoekers en bedrijven niet in aanmerking kunnen komen voor een parkeervergunning. 4/7

5 - De druk op de openbare (betaald) parkeerplaats op straat in binnenstad en Bezuidenhout neemt sterk toe, doordat bezoekers in de openbare ruimte parkeren in en in de omgeving van het gebied, in plaats van in de openbare parkeergarages (CS-New Babylon heeft 960 parkeerplaatsen en Malieveld heeft 600 parkeerplaatsen). Bij Den Haag Centraal zijn nagenoeg geen parkeerplaatsen op de openbare straat. Er wordt gehandhaafd op foutparkeren in en om het autoluwe gebied. Toelichting gebied Koningin Julianaplein Station Den Haag Centraal is één van de drukste treinstations van Nederland met diverse Randstadrail-, tram- en buslijnen. Den Haag Centraal is het drukste knooppunt van openbaar vervoer van de regio waar alle modaliteiten samen komen, waar het autoverkeer omheen en onderdoor wordt geleid en het langzame verkeer van een uitgebreid eigen netwerk van voorzieningen gebruik kan maken. Het is een gebied waar in de afgelopen jaren grootschalige transformatie heeft plaatsgevonden als onderdeel van Den Haag Nieuw Centraal. Er zijn diverse gebouwen ontwikkeld rondom het station. Het gebied rondom station Den Haag Centraal wordt de komende jaren flink bovendien verder verdicht, hetgeen betekent dat er woningen en andere functies bij zullen komen. Aan de zijde van de Koekamp, op het stationsplein van Den Haag Centraal, wordt momenteel onder het Koningin Julianaplein de op-één-na grootste fietsenstalling van Nederland (met minimaal plekken) gerealiseerd. Aanvullend zijn er in de stationsomgeving diverse andere stallingen. Figuur 1: Koningin Julianaplein (blauw) en andere fietsenstallingen (groen) bij station Den Haag Centraal Bovenop de stalling onder het Koningin Julianaplein is een gebouw voorzien met ongeveer 350 appartementen, horeca en kleinschalige retail. De binnenstad is per fiets binnen 3 minuten en lopend binnen 10 minuten te bereiken. Het Koningin Julianaplein is daarmee het meest voor de hand liggende gebied in Den Haag voor TOD. Hier kan vol worden ingezet op het stimuleren van lopen, fietsen en gebruik van openbaar vervoer terwijl de auto een minder dominante rol kan spelen. Dit blijkt ook uit 5/7

6 de inrichting. Voor de Bezuidenhoutseweg wordt ingezet op downgrading (de maximum snelheid gaat daarbij van 50 km/uur naar 30 km/uur) en het Koningin Julianaplein is autoluw voetgangersgebied (alleen toegankelijk voor autoverkeer met pollerontheffing). De nieuwbouw van het Koningin Julianaplein krijgt boven- of ondergronds geen parkeervoorzieningen. Dit betekent dat het aan de toekomstige bewoners en horeca- en retailpersoneel is of zij een parkeerplaatsabonnement afnemen voor een openbare parkeergarage. Bewoners komen sowieso niet in aanmerking voor een parkeervergunning voor op straat. De ontwikkelaar van de nieuwbouw regelt dat bewoners gebruik kunnen maken van deelauto s, die worden ingezet vanuit de garage van New Babylon. Figuur 2: Artist impressions van de bovenbouw en (links) de entree van de fietsenstalling Koningin Julianaplein (rechts) Met de Haagse Nota Mobiliteit (RIS ) streeft de gemeente naar een aantrekkelijke ketenmobiliteit. Als de hele verplaatsingsketen op orde is, kiezen reizigers zo mogelijk sneller voor het openbaar vervoer of het langzaam verkeer. Bij de nieuwbouwontwikkeling op het Koningin Julianaplein zijn de randvoorwaarden volop aanwezig om op de mobiliteit te sturen ten gunste van alternatieve vormen van vervoer voor de auto. Wezenlijk daarin is het sturen op de beschikbaarheid van parkeerplaatsen bij nieuwe ontwikkelingen. Verdichting rondom Den Haag Centraal sluit prima aan bij de beleidsdoelstellingen vanuit verkeer om voetgangers-, fietsverkeer en openbaar vervoer te stimuleren. Een uitbreiding van functies als wonen en werken vindt idealiter plaats waar dat leidt tot meer voetgangers, fietsers en OV-gebruikers. Dit biedt goede kansen voor een openbare ruimte met hoge kwaliteit en is interessant voor de ontwikkelende partijen. Er zijn een aantal aanvullende uitgangspunten die ertoe bijdragen dat er een omgeving wordt gecreëerd waarin TOD succesvol zal zijn. Het streven moet er op gericht zijn dat: - in appartementencomplexen een collectieve fietsenstalling te realiseren (aanvullend op de eis uit het bouwbesluit om per woning een berging te realiseren) - die via één deur vanaf het maaiveld bereikbaar is; - die stalling zich bij voorkeur bevindt op de begane grond en anders zonder trap bereikbaar is; - rekening wordt gehouden met het stallen van bakfietsen, elektrische fietsen en scooters; - in een nabij gelegen garage een aantal parkeerplekken wordt gereserveerd voor het parkeren van deelauto s. 6/7

7 Bijlage: gebied Koningin Julianaplein 7/7