De Haarlemse Methode WORKSHOP. DE HAARLEMSE METHODE --workshop--

Transcriptie

1 DE HAARLEMSE METHODE --workshop--

2 Programma 13:00 Start 13:15 Haarlemse Methode 14:00 Type proces 14:35 Pauze 14:45 Coachen en begeleiden 16:30 Afsluiting

3 DE HAARLEMSE METHODE

4 Haarlemse methode: een alternatieve route naar realisatie van beleidsdoelen Gemeentelijk Programma of Project Gemeente: Visie Beleid Doel Sturing top down One size fits all Gemeente aan zet Lage betrokkenheid Lage participatie Succes moeizaam Doel De wijk: Bewoners Ondernemers Sturing bottom up Specifiek voor wijk Wijk is aan zet Hoge betrokkenheid Hoge participatie Succes sneller & duurzamer

5 Haarlemse methode: definitie EEN STADSWIJK IN STAAT STELLEN INITIATIEF TE ONTPLOOIEN EN HELPEN MIDDELS EEN ORGANISCH PROCES EN ZELFORGANISATIE HET EIGEN DOEL TE BEREIKEN

6 Haarlemse methode: kenmerken We zien de wijk als een levend systeem Eigen cultuur Eigen behoeften Eigen vermogens Initiatieven volgen een organisch proces Hernieuwend proces Gedeeld beeld van doel Proces is niet lineair Hoge betrokkenheid Sturen middels commitment Initiatieven organiseren zichzelf Vaste of kerngroep Gezamenlijke afgebakende verantwoordelijkheid Zelf plannen en bewaken Zelf bijsturen en verbeteren Geen directe leiding

7 Haarlemse methode: wat levert het op? Bewoners, ondernemers en gemeente trekken samen de kar Betrokkenheid van wijkbewoners Ontsluiten van potentie en vermogen in de wijken Aansluiting op behoefte van bewoners Het doel beter raken Win-win: beleidsdoel en doel wijkbewoners bereiken

8 Haarlemse methode: de route doelgebied vertrekpunt

9 Haarlemse methode: de route Overzicht van de haltes Doelgebied Het Veld In Leer De Wijk Kennen Initiatief Of Niet? Begeleiden En Ondersteunen Op Weg Van Waar Tot Waar Wat Loop Er Al? Meer Weten.?

10 Haarlemse methode: de route DOELGEBIED doelgebied Van abstract beleidsdoel naar specifiek doel: te verbinden aan situatie bewoner en ondernemer Voorbeeld: van klimaatneutraal naar energiebesparing in woningen Behoeften verschillen: ruimte geven om doel in te vullen door een doelgebied te bepalen Voorbeeld: energiebesparing van spaarlamp tot isolatie Afbakenen doelgebied: gemeente met mensen uit het maatschappelijke veld

11 Haarlemse methode: de route HET VELD IN Vanuit gemeente stad en wijken fysiek bezoeken en uitnodigen Directe info ophalen bij bewoners en ondernemers Samen doelen vertalen en plannen maken Basis voor netwerk leggen Inzet en tijd: investering en separate taakstelling voor gemeente

12 Haarlemse methode: de route LEER DE WIJK KENNEN Informatiebronnen: Inwoners en ondernemers Instellingen en instanties Onderzoek Statistiek Demografie Informatie: Ligging van de wijk Wijkgebouwen en ontmoetingsplaatsen Architectuur en type woningen Sociaal cultureel profiel Activiteiten en initiatieven

13 Haarlemse methode: de route INITIATIEF OF NIET (1) Initiatief: kan zichtbaar of latent zijn; staat iemand op of niet? Als begeleider: zichtbaar gedrag observeren Belangrijk: welke vermogens zie je in de wijk REALISATIE VERMOGEN (productieve factoren) Kennis Besluitvaardigheid Doelgerichtheid Leiderschap Middelen Pro actief Initiatief SOCIAAL-CULTUREEL VERMOGEN (motiverende factoren) Verstandhouding (constructief) Respect Ambitie (mate en gerichtheid) Engagement Contact Commitment Diversiteit (omgang met) Optimisme

14 Haarlemse methode: de route INITIATIEF OF NIET (2) Check: valt het doel van het initiatief binnen het oorspronkelijke doelgebied? doelgebied JA OK Match doel initiatief met doelgebied? NEE Overleg met gemeente en belanghebbenden Doel initiatief

15 Observaties ++ Haarlemse methode: de route BEGELEIDEN EN ONDERSTEUNEN Vermogens van de wijk Zichtbaarheid initiatief Zelfstartend zijn of niet Type begeleiding Sociaal-cultureel sterk Sociaal-cultureel & realisatie sterk / Realisatie vermogen Sociaalcultureel vermogen Sociaal-cultureel & realisatie zwak Realisatie sterk +/-

16 Haarlemse methode: de route OP WEG ORGANISCH PROCES Continue en hernieuwend proces Gemeenschappelijke beelden en ambities Stappen of veranderingen niet lineair Deelnemers zijn in hoge mate betrokken Stappen maken o.b.v. commitment ZELF ORGANISATIE SLEUTELBEGRIPPEN Vaste of kerngroep Gezamenlijke afgebakende verantwoordelijkheid Zelf plannen en bewaken Zelf bijsturen en verbeteren Geen directe dagdagelijkse leiding

17 Haarlemse methode: de route VAN WAAR TOT WAAR Integratie met gemeente en instellingen Haarlemse Methode Opbouw tot capabele zelfstandige wijkorganisatie Concrete realisatie Wijkoverstijgende samenwerking

18

19

20 ORGANISCH PROCES Een continu proces of hernieuwend proces Gemeenschappelijke beelden of ambities (ipv. rationele doelen); Stappen of veranderingen zijn niet lineair, maar recursief (cyclisch) en zonodig terug te draaien Deelnemers zijn in hoge mate betrokken Stappen vinden plaats op basis van commitment van deelnemers (in plaats van macht en dwang).

21 Haarlemse methode: MODEL Beleid, doelen, middelen Ondersteunend proces versterkend Feedback beoordeling van de output remmend Input doel lering verbetering Wijk proces Zelforganisatie Begeleiding en Ondersteuning Verwerking actieplan afspraken Output resultaat opbrengst waarde Uitvoering competentie middelen actie

22 Haarlemse methode: OP WEG Bepalen van het doelgebied organische stap Input Verkennen van het werkveld Feedback Output Verwerking Uitvoering Leren kennen van de wijk Input Feedback Verwerking Initiatieven ontdekken Begeleiden en ondersteunen Feedback Input Outpu t Verwerking Uitvoering BEGELEIDING PROCES Op weg : zelforganisatie en voortgang Output Uitvoering BEGELEIDING SYSTEEM

23

24 PAUZE

25

26

27 Haarlemse methode: de route BEGELEIDEN EN ONDERSTEUNEN (2) Systeembegeleiding doelgebied Begeleider: Werkt buiten het systeem Faciliteert Netwerkt Is geen participant Procesbegeleiding vertrekpunt Begeleider: Werkt binnen het systeem Ondersteund actief Coach Kan participant zijn

28 Observaties / Realisatie vermogen Sociaalcultureel vermogen ++ Haarlemse methode: de route BEGELEIDEN EN ONDERSTEUNEN Vermogens van de wijk Zichtbaarheid initiatief Zelfstartend zijn of niet Sociaal-cultureel sterk: Goede motivatie Ondersteun in praktische zaken Lage vermogens: Er zijn drempels Brede ondersteuning nodig Hoge vermogens: Zelfstartend Weinig ondersteuning nodig Realisatie sterk: Veel daadkracht Ondersteun op samenwerking +/- Type begeleiding

29 Haarlemse methode: de route BEGELEIDEN EN ONDERSTEUNEN (3) Begeleiding: - Er is geen universele blauwdruk - Er zijn wel begeleiding stijlen - Wees flexibel in toepassen van stijlen Instrueren: Coachen: als vaardigheden ontbreken, geef dan instructie als mensen deels vaardig zijn, help ze zelf hun oplossingen te bedenken en van fouten te leren Overleggen: als mensen het prima zelfstandig redden, blijf via overleg in contact en kijk waar hulp nodig is

30 Haarlemse methode: de route BEGELEIDEN EN ONDERSTEUNEN (4) Er zijn drempels instrueren instrueren Veel daadkracht Brede Ondersteun op ondersteuning coachen samenwerking nodig / Realisatie vermogen Sociaalcultureel vermogen ++ Sociaal-cultureel instrueren sterk: Goede motivatie coachen Ondersteun in praktische zaken Lage vermogens: Hoge vermogens: Zelfstartend overleggen Weinig ondersteuning nodig Realisatie sterk: +/-

31 Stappen bij coachen en begeleiden Aanleiding of vraagstelling Leer- en ontwikkelingsgebied Thema Leer- en werkdoelen Voortgang en interventies Besluiten en afspraken Welke specifieke aanleidingen? Welke vraag staat centraal? Op welk gebied is ontwikkeling nodig? Kennis, middelen, communicatie, teambuilding? Om welke redenen kan men het (nog) niet zelf oplossen? De obstakels bepalen het thema. Laat de betrokkenen zelf o.b.v. het thema doelen en acties kiezen. Dat kunnen ook subdoelen zijn. Vraag betrokkenen om zelf voortgang te meten. Laat hen zelf signaleren of interventies nodig zijn. Check of besluiten worden genomen. Zijn er nieuwe werkafspraken? Stuurt men zelf bij?

32

33

34 Competenties bij coachen en begeleiden Check je gemoedstoestand; is die niet effectief, stuur dat dan eerst bij. Wees oprecht en authentiek geïnteresseerd; is dat niet het geval, begeleid dan niet. Houd je oordeel voor je, gebruik je vermogen om vragen te stellen die het leren bevorderen.

35 Competenties bij coachen en begeleiden Begeleiden van leerprocessen Gerichtheid op de werkcontext Resultaatgerichtheid Gerichtheid op zelfsturing in leren en werken Professioneel en methodisch werken

36 Competenties bij coachen en begeleiden Luisteren en observeren (Organisatie) sensitiviteit Integriteit Zelfreflectie Stijl flexibel

37 Mensen struikelen niet over bergen, alleen over molshopen - Confucius -