Activeren van leerlingen

Transcriptie

1 Activeren van leerlingen Wat motiveert leerlingen? Hoe krijg ik ze in beweging? Zijn leerlingen hierin verschillend? Kan ik handiger omgaan met leerstof om hen te stimuleren? Wiens verantwoordelijkheid is dat eigenlijk? Met dank aan: Dr. Frans Prins, Educatie UU Stephan Ramaekers, PhD Collegereeks thema Didactiek 23 november 2015 Activeren en motiveren 1

2 opdrachten Self theories Verwacht nut feedback zelfsturing doelgerichtheid Authentieke taken Uitdagende problemen doelgericht Persoonlijke betrokkenheid metacognitie relevantie Expectency value Intrinsiek of extrinsiek activerend motivatie werkobservatie Self-determination theory competentie simulatie Self-fulfilment eigenaarschap Interest theory Self-esteem Externe locus 1.Een actieve leerling Metacognitie Zelfregulerend leren Sturing en eigenaarschap 2.Motivatie Dit college Intrinsieke en extrinsieke motivatie Self-theories / goal orientation Self-determination theory (SDT) Interesse Expectancy-value theory 3. Een activerende leeromgeving Probleemoplossen Beïnvloeden van motivatie Beoordeling/toetsing en motivatie 2

3 Actief Relatie geboortevolgorde en intelligentie: Noorse 18- en 19- jarige rekruten Tweede kind scoort gem. 2,3 punt lager op intelligentietest dan 1e. tenzij oudste (binnen een jaar) is overleden óf enigst kind is (Petter Kristensen en Tor Bjerkedal, Science, 2007 ) Actief Dese zin bevat drie fauten. 3

4 Wat zijn kenmerken van een actieve / geactiveerde leerling? metacognitie en zelfregulatie (zie Dinsmore, 2008) Metacognitie (e.g. Flavell, 1979) Cognitieve focus Thinking about thinking Knowledge about cognition / self-regulatory mechanisms Zelfregulatie (e.g. Bandura, 1986) Focus op gedrag en emotie motivation emerged as an additional regulatory area Zelfregulerend leren (e.g. Zimmerman & Schunk, 2001) Brede focus Self-regulation in academic settings Addresses the interaction of cognitive, motivational, and contextual factors 8 4

5 Zelfregulerend leren Zimmerman & Campillo (2003) 14 oktober 2008 Onderwijspsychologie college

6 Self-regulatory ownership (Hadwin et al., 2005) Docentgestuurde regulatie Vroeg in de taak Docent demonstreert en reguleert Student/leerling kijkt voornamelijk toe, volgt Co-regulatie Docent begeleidt en geeft prompts Student/leerling bevraagt de docent en geeft prompts aan docent om zaken uit te leggen Leerlinggestuurde regulatie SRL Student/leerling heeft controle en reflecteert op zelfregulerende processen en producten 13 Motivation: an internal state that arouses, directs and maintains behaviour Wat motiveerde jou in je opleiding en waardoor? Wanneer was je juist niet gemotiveerd? 6

7 Belang motivatie voor zelfregulatie De gemotiveerde leerling heeft meer aandacht voor het leerproces en leeruitkomsten gaat voor taken waar ze meer progressie op kan boeken boekt meer progressie oefent vaker en langer zelf zoekt vaker hulp ervaart groter plezier als ze de gelegenheid krijgt om te leren 15 Intrinsieke vs extrinsieke motivatie Intrinsiek: Activiteit zelf is belonend Interne locus van causaliteit Extrinsiek: Externe factoren zijn belonend Externe locus van causaliteit 16 7

8 Vier perspectieven op motivatie Behaviouristisch Humanistisch Cognitief Sociaal-cultureel Bron voor motivatie Extrinsiek Intrinsiek Intrinsiek Intrinsiek Belangrijke invloeden Reïnforcement, beloning, incentives en straf Behoefte aan eigen waardering, selffulfilment en selfdetermination Opvattingen, attributies voor succes en falen, verwachtingen Geëngageerde deelname aan communities; behoud van identiteit bij deelname aan groepsactiviteiten Belangrijke theoretici Skinner Maslow, Deci Weiner, Graham Lave, Wenger Self-theories / goal orientation Mastery versus performance (doelen) Task-involved versus ego-involved (lerende) Approach versus avoidance (focus) 18 8

9 Mastery versus performance 19 Mastery versus performance 20 9

10 Vragenlijst goal orientation 1 Ik houd van pittige studieopdrachten Het is belangrijk voor me om hogere cijfers te halen dan mijn medestudenten Ik houd vol, ook al baal ik van een studieopdracht Studiesucces bereik je door er moeite voor te doen Je vastbijten in een pittige opdracht is belonend Ik doe nog meer mijn best als iets mislukt Aan wisselende omstandigheden pas ik me makkelijk aan Ik zou spieken om een goed cijfer te halen Ik werk hard, ook al vind ik een vak niks Ik ben vastbesloten mijn doelen te bereiken Een vak beheersen is belangrijk voor me Ik werk hard om mezelf te verbeteren Ik vind het fijn als anderen denken dat ik veel weet = niet van toepassing,, 5 = wel van toepassing 21 vervolg 14 Ik baal er de hele dag van als ik een grote fout heb gemaakt Ik voel me kwaad als ik niet net zo goed als anderen presteer Ik houd van pittige opdrachten ook al ben ik er niet goed in Ik voel me het best als ik hard moet werken om iets te bereiken Iedereen kan een succesvolle student worden Leren kun je het beste aan de hand van cijfers beoordelen Mijn cijfers geven niet altijd aan hoeveel ik geleerd heb Fouten maken hoort bij leren Ik word liever lui dan stom gevonden Het is belangrijk voor me het altijd beter te doen dan anderen Ik geef te makkelijk op bij een moeilijke opdracht

11 Verdeling items Mastery orientation: 1, 3, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 16,17, 24 Performance orientation: 2, 13, 14, 15, 23 Filler items: 4, 5, 8, 18, 19, 20, 21, Doel orientatie 24 11

12 Self-determination theory (Ryan & Deci) Uitgangspunt: aangeboren nieuwsgierigheid, vitaliteit en zelf-motivatie Aangeboren psychologische behoeften zijn de basis voor zelf-motivatie Competence Relatedness Autonomy Intrinsiek extrinsiek continuüm oktober 2008 Onderwijspsychologie college

13 Voorbeeld 28 Interesse (Hidi & Ainley, 2008) Fase 1: Trigger situational interest Externally supported (group work, puzzles, computers) Fase 2: Maintain situational interest Typically but not exclusively externally supported (provide meaningful and personal involving activities) Fase 3: Emerging individual interest Beginnings of self-generation Fase 4: Well-developed individual interest Self-generated to a large degree 29 13

14 Expectancy-value theory (e.g. Eccles & Wigfield) Value components: Attainment value: Importance of the activity to the individual Interest value: Enjoyment obtained from doing an activity Utility value: Usefulness of the activity to the individual Cost: Perception of amount of effort needed for the activity and how that has an impact on other valued activities Expectancy beliefs: Expectancies for success It appears that, for real-world achievement tasks, individuals value the tasks at which they think they can succeed. 30 Hoe kan of moet een activerende leeromgeving er uit zien? 14

15 Authentieke taken Twee soorten problemen a. Well-defined problems: hebben tenminste één duidelijk oplossingspad, bv. wiskunde opgaves b. Ill-defined problems: als enkele of alle karakteristieken van het probleem vaag gedefinieerd zijn, of helemaal niet, bv. politieke problemen 35 15

16 Twee typen oplossingsstrategieën Algoritmen (strong method - altijd een oplossing) Heuristieken (weak method - vuistregels die vaak tot een oplossing leiden), bv. Doel-middel analyse Working forward Working backward Genereer en test Analogie 36 Inhoud Werkwijze Vorm Begeleiding Aantal nieuwe concepten en onderlinge relaties Complexiteit leerdoelen (beheersingsniveau) Abstract/Concreet Aantrekkelijkheid voor leerlingen Antwoord bekend of onbekend Kookboek of zelf aanpak bedenken Op te delen in deeltaken? Literatuur beschikbaar? Tijdsdruk/beschikbare tijd Duidelijk/kort of juist vaag beschreven Noodzakelijke/overbodige informatie Mate van zelfsturing 16

17 In zone van nabije ontwikkeling Krachtige leeromgevingen 17

18 Projecten Voorbeelden activerende leeromgevingen Probleemgestuurd, casusgestuurd, e.d. Ontdekkend of onderzoekend leren Samenwerkend leren Etc. Sturing in interactie (Vermunt, 1992) docentsturing strak gedeeld los Leerling sturing Veel eigen initiatief Matig initiatief Weinig initiatief Destructieve frictie Destructieve frictie Destructieve frictie Congruent Congruent Constructieve frictie Congruent Constructieve frictie Destructieve frictie 18

19 op welke manieren kun je als docent de motivatie van je leerlingen beïnvloeden? Performance vs. Mastery 43 19

20 Vergroten (kwaliteit van) motivatie Selecteren van interessante en betekenisvolle taken Prijzen/complimenteren Belonen van gewenst gedrag Geef leerlingen meer autonomie (optiekeuzen vs actiekeuzen) Kijk uit met competitie in de klas Creëer een omgeving waarbij fouten gezien worden als bijdrage in het leren Balans tussen willen en moeten Help leerlingen leertaken waarderen 44 Toetsing stuurt het leren 20

21 Toetsing stuurt het leren o.a. Thomas & Bain 1984; Ramsen 1992; Scouller & Prosser 1994; Scouller 1995, 1996, 1998; Scouller & Chapman 1999; Biggs 1999, 2011; Dochy 2003, 2011, 2014, etc. Voorbeelden: o Toetsvormen die leiden tot stress en die het herinneren van feiten benadrukken leiden tot een oppervlakkige studieaanpak (Ramsden, 1992). o Strategisch leergedrag gericht door verwachtingen over: type toets, perceptie van wat docent belangrijk vindt, en inschatting van benodigde tijd voor leerstof (Dochy, 2014) o Bij MC meer oppervlakkig leren; bij OV/essays meer diepgaand leren (gepercipieerd als het meten van hogere niveaus) Toetsing en motivatie Assessment literatuur: toetsing stuurt het leren Motivatie literatuur: Beloningen verminderen de motivatie 48 21

22 Deci, E. L., Koestner, R., & Ryan, R. M. (2001). Extrinsic rewards and intrinsic motivation in education: Reconsidered once again. Review of Educational Research, 71(1),

23 Review (de Kleijn, Prins, Lutz & Van Tartwijk, 2014) Zeer weinig negatieve relaties tussen toetsing en motivatie Onderscheid tussen gedragsmaten van motivatie en attitudematen Meer positieve relaties voor attitudematen dan voor gedragsmaten Geen negatieve relatie tussen summatieve toetsingen motivatie Peer assessment heeft voornamelijk positieve effecten op motivatie Een combinatie van positieve en negatieve feedback is even bevorderlijk voor de motivatie in vergelijking met alleen positieve feedback Hoe rijker de feedback, hoe motiverender Open taken zijn motiverender dan gesloten toetstaken 51 Tenslotte Wie is verantwoordelijk voor de motivatie van de leerling? 52 23

24 Veel succes! 24