De Digitale Sleutel. Strategisch Beleidsplan Deel 1

Transcriptie

1 In het onderwijs speelt informatie- en communicatietechnologie een steeds belangrijker rol. Om die reden willen de scholen die deel uitmaken van De Digitale Sleutel blijven investeren in ICT. Uitgangspunt is dat ICT een integraal onderdeel vormt van het onderwijs en wordt ingezet als middel om de onderwijskwaliteit te verhogen. De Digitale Sleutel Strategisch Beleidsplan Deel 1 december 2006

2 Inhoud 1. Inleiding Samenvatting Missie en Visie Missie Visie ICT- geletterdheid is een basisvaardigheid ICT is een element van een krachtige leeromgeving* Scholen en leraren zijn de spil van de integratie van ICT in het onderwijs Inhoud en vorm van de kwaliteit van ICT in de komende jaren Lange termijndoelen; onderwijs Ontwikkeling en gebruik ELO* Gamebased learning Gebruik van interactieve schoolborden Glasapplicatieprojecten Digitaal portfolio* Lange termijndoelen; technische infrastructuur Glasvezel Scholen buiten het glasvezelnet Beheer en onderhoud schoolnetwerken Randvoorwaarden om de lange termijndoelen te kunnen realiseren Monitoring De competenties van de ICT-coördinator De ICT-coördinator gefaciliteerd in tijd Samen deskundiger Project Voorbeeldscholen Deskundigheidsbevordering Ontwikkeling en gebruik van CMS als communicatieplatform Financiële consequenties Operationeel plan Rollen en taken binnen het samenwerkingsverband DDS Financiële paragraaf Deel 2 - Bijlagen Deel 3 Plan van Aanpak Dit Strategisch Beleidsplan is tot stand gekomen in nauw overleg met het Directeurenplatform van DDS. Wij zijn Jan Los, Kees Westhuis, Rob Zuiderwijk, Frank Peze, Peter Bosman en Henk Lardée zeer erkentelijk voor hun enthousiaste en deskundige bijdragen.. De projectleiding van DDS Pagina 2 van 19

3 1. Inleiding Stichting De Digitale Sleutel ontleent haar verantwoordelijkheid aan de doelstelling die is beschreven in de statuten van de oprichtingsakte. Hierin vermeldt Artikel 2: 1) De stichting heeft ten doel ondermeer: a) Het bevorderen van en ondersteuning bij ontwikkelingen van ICT in het primair en voortgezet onderwijs in Leiden en omstreken; b) Het initiëren en medeontwikkelen van ICT- samenwerkingsverbanden tussen educatieve en culturele en maatschappelijke instellingen in Leiden en de regio; 2) Zij tracht dit doel te bereiken door: a) Het verstrekken van adviezen op de hierboven onder artikel 2 lid 1 genoemde terreinen; b) Het initiëren en medeontwikkelen van bovengenoemde ICT- samenwerkingsverbanden; c) Het verwerven van financiën in de vorm van extra subsidies en sponsorgelden bij overheidsinstellingen en bedrijfsleven ten behoeve van ICT- projecten; d) Het oprichten en in stand houden van een 'ICT- uitvoeringsorgaan' van de stichting onder de voormalige naam Digitaal Leids Servicepunt; tegenwoordig onder de naam: DDS-P; 3) De stichting beoogt niet het maken van winst. In dit document wordt het strategisch beleid van de Stichting De Digitale Sleutel op hoofdlijnen beschreven voor de komende vier jaren. Dit document is het resultaat van overleg met en discussie binnen het Directeurenplatform DDS en het Stichtingsbestuur. In het strategisch beleidsplan zijn de volgende elementen van belang: Visie - 'ICT in het onderwijs' en welke rol het samenwerkingsverband DDS daar in speelt; Missie: de kapstok waaraan voornemens en activiteiten van DDS- scholen gehangen kunnen worden; Lange termijndoelen; doelen op een termijn van tenminste vier jaar; Operationaliseren van lange termijndoelen in kleinere stappen - "hapklare brokken" - in een planning (de echte actie die moet plaatsvinden); Uitvoeringsplan: wie doet wat, waarom en wanneer. De scholen bepalen zelf, onder verantwoordelijkheid van hun bestuur, vorm en inhoud van het ICT- beleid op de eigen school. Door deelname aan het samenwerkingsverband verplichten scholen en besturen zich om ook aan gezamenlijke belangen te werken voor wat betreft het nastreven van de doelstellingen van dit plan. 1.1 Doelen van het Strategisch Beleidsplan (SBP) Het SBP geeft de hoofdlijnen aan van het DDS-bestuursbeleid en de strategische keuzes daarbinnen voor de komende vier jaren. Het gaat om een beschrijving op stichtingsniveau. In het SBP wordt aangegeven waar De Digitale Sleutel zich in de komende jaren op wil richten, waar DDS naar toe werken. Niet alléén, maar samen met de schoolbesturen en de scholen. Naast de organisatiestructuur (zie hoofdstuk 7) worden in dit SBP ook de gewenste ontwikkelingen en strategische keuzes ten aanzien van de beleidsterreinen beschreven die door de Stichting Kennisnet / ICT op School in de nota Vier in Balans Plus worden gehanteerd: Visie Kennis Programmatuur Hardware Pagina 3 van 19

4 Het SBP is in de komende jaren het referentiekader voor de voorbereiding, de ontwikkeling, de uitvoering en de evaluatie van het beleid binnen de Stichting. Bestuursbesluiten, operationele plannen en resultaten zullen steeds getoetst worden aan het SBP. Slechts bij uitzondering kan er op grond van argumenten afgeweken worden van de geformuleerde hoofdlijnen in dit strategisch beleidsplan. 1.2 Samenhang tussen SBP en operationele plannen Het SBP geeft de richting van het beleid voor de komende jaren aan. De concrete invulling en uitwerking van het strategisch beleid gebeurt door middel van de operationele plannen of beleidsplannen t.a.v. specifieke deelterreinen, die op schools- of bovenschools niveau ontwikkeld worden. Het SBP is daarmee de basis en het vertrekpunt voor beleidsvorming en -uitwerking. In het schoolplan van elke school wordt een hoofdstuk aan ICT gewijd. Het SBP bestaat uit drie delen: 1 beschrijft de kaders van beleid voor de komende jaren die worden onderschreven door de deelnemende schoolbesturen; 2 geeft de mogelijke uitwerking van diverse aspecten zoals beschreven in deel 1; 3 het plan van aanpak met een beschrijving van de voorgenomen projecten voor de komende jaren. 1.3 Looptijd en evaluatie van het SBP Het SBP heeft een looptijd van 4 jaren. Indien nodig zal het op onderdelen tijdens deze looptijd bijgesteld worden. Dit gebeurt op basis van evaluatie van het lopende beleid en op basis van interne en externe ontwikkelingen. In de teksten worden enkele begrippen voorzien van een *. In bijlage 1 worden deze begrippen nader geduid. Pagina 4 van 19

5 2. Samenvatting Met dit document beschrijft Stichting De Digitale Sleutel de kaders van het beleid van het ICTsamenwerkingsverband (swv) voor de periode 2007 t/m De inhoud is tot stand gekomen in nauw overleg met het Directeurenplatform en kan daardoor steunen op draagvlak in het werkveld. De functie van dit strategisch beleidsplan: - sturingsinstrument bij de activiteiten van de stichting DDS - referentiekader bij het formuleren van meerjarenbeleid van de scholen; - maakt het subsidiegevers mogelijk onderwijsvernieuwende projecten gericht te ondersteunen. Missie en Visie, hoofdstuk 3: Het swv is onderdeel van de basisinfrastructuur. Het swv ondersteunt scholen bij ICT-beleid en de uitvoering daarvan. De hoofdlijnen van het beleid staan vermeld in hoofdstuk 4. De kerndoelen van dit beleid zijn samenwerking en vraagbundeling bij de volgende aspecten: - ontwikkelingen op het gebied van de Elektronische Leeromgeving; - ervaringen opdoen met gamebased learning; - gebruik van interactieve schoolborden; - voortzetting van de projecten Glasapplicaties ; - verkenningen naar en gebruik van digitaal portfolio; - optimale benutting van het glasvezelnetwerk; - coördinatie t.a.v. beheer en onderhoud van schoolnetwerken. De voorwaarden om deze doelen te bereiken worden beschreven in hoofdstuk 5: - op basis van realistische gegevens; monitoring van kwaliteit; - deskundige medewerkers; competenties van ICT-coördinatoren zijn in kaart gebracht; (bij-) scholing wordt in gezamenlijkheid geregeld; - facilitering van de ICT-coördinator in tijd; - aangaan van samenwerkingsarrangementen volgens het model van Samen Deskundiger; - nieuwe toepassingen onder begeleiding verkennen in het project Voorbeeldscholen; - adequate communicatie door inzet van een Content Management System; - dat de financiële consequenties bekend zijn en hieraan wordt voldaan. In hoofdstuk 6 worden de diverse activiteiten in kaart gebracht met vermelding van betrokkenen. Meer in detail worden de activiteiten in projectplannen beschreven in deel 3 - Uitwerkingsnotitie - van dit SPB. Er wordt onderscheid gemaakt in onderwijsinhoudelijke en operationele projecten. Hoofdstuk 7 beschrijft de rollen en taken binnen het swv. Het stichtingsbestuur is verantwoordelijk voor het SBP en mandateert de uitvoerende taken aan het projectbureau van DDS. De schoolbesturen die zich hebben aangesloten bij DDS committeren zich aan de verantwoordelijkheden die voortvloeien uit dit SBP. Schooldirecties vertalen beleidskaders van het swv naar schooldoelen en vormen de schakel tussen het werkveld, het schoolbestuur en het DDS-projectbureau. De gemeente Leiden faciliteert projecten middels subsidies. In hoofdstuk 8, de financiële paragraaf, worden voorlopig alleen aanbevelingen namens het directieplatform vermeld. De financiële onderbouwing van dit SBP is een verantwoordelijkheid van het stichtingsbestuur en de schoolbesturen. De kosten van de Stichting DDS als organisatie staan vermeld in bijlage 8 Meerjarenbegroting De voorgenomen projecten in de komende jaren met daaraan gekoppeld de hoogte van de gewenste gemeentelijke subsidie staan vermeld in deel 3 het Plan van Aanpak. Pagina 5 van 19

6 3. Missie en Visie Missie en Visie vormen de kapstok waaraan voornemens en acties van DDS worden gehangen. 3.1 Missie De missie van Stichting De Digitale Sleutel geeft de ambitie en de richting aan waarmee wij in de komende jaren de scholen zullen ondersteunen: ICT vormt een integraal onderdeel van het onderwijs; ICT wordt ingezet als ondersteunend middel voor innovatie van het onderwijs; ICT-geletterdheid van leerkrachten en leerlingen voorzien in eindtermen en ontwikkelingsdoelen (zie bijlage 4); Optimaal gebruik maken van de mogelijkheden van het glasvezelnetwerk; Scholen werken samen aan de ontwikkelingen op het gebied van ICT; delen van kennis en ervaring; In stand houden en uitbreiden van de basisinfrastructuur; Realiseren van een centraal voorzieningenpakket en vraagbundeling. Toelichting bij missie: Integratie van ICT in het onderwijs gaat verder dan het leren bedienen van de computer voor het oefenen van basisvaardigheden of het verzamelen van informatie. Integratie van ICT vereist visie op mogelijkheden binnen het onderwijs en beleid ten aanzien van wenselijkheden. Bij geïntegreerd gebruik van ICT wordt behalve de computer ook gebruik gemaakt van andere technologische ontwikkelingen: digitale schoolborden, foto- en filmcamera, enz. In de behoeften aan programmatuur zijn onder de leraren grofweg twee groepen te onderscheiden. Enerzijds is er een groep leraren die ICT zoveel mogelijk wenst in te zetten voor het oefenen van leerstof en de registratie van vorderingen. ICT wordt dan gebruikt ter vervanging van een bestaande werkwijze. Anderzijds zijn er leraren die behoefte hebben aan programmatuur waarmee het leerproces van de leerlingen integraal wordt ondersteund. Zij wensen programmatuur waarin niet alleen aandacht is voor het oefenen en toetsen van leerstof, maar ook andere aspecten van het leerproces worden ondersteund zoals planning, instructie, communicatie en informatievaardigheden. Dit soort programmatuur wordt dikwijls aangeduid met de verzamelnaam elektronische leeromgeving (ELO*). Een dergelijke omgeving gaat uit van een andere visie op leren en onderwijzen dan ten grondslag ligt aan de educatieve programmatuur waarmee de oefenstof uit het traditionele leerboek wordt geoefend. Bovenstaande missie wordt bereikt door het realiseren van een doelgerichte samenwerking tussen zowel non-profit (scholen PO t/m HO, gemeente, bibliotheek, musea) als profit-organisaties bij bestaande en nog op te starten ICT ontwikkelingen met als uitgangspunt: Het bevorderen van onderwijsvernieuwing op het raakvlak van ICT en onderwijs; Het versterken van de organisaties en ontwikkelingen op het raakvlak van ICT en onderwijs; Het invullen van noodzakelijke randvoorwaarden om te komen tot succesvol ICT-gebruik in het onderwijs. Tot de basisinfrastructuur worden die voorzieningen gerekend die het gebruik en nieuwe ontwikkelingen van ICT in de onderwijspraktijk mogelijk maken. Naast technische voorzieningen als het schoolnetwerk en de (externe) verbindingen valt ook het SWV als organisatie onder de basisinfrastructuur. Pagina 6 van 19

7 Bij het opstellen van dit beleidsplan wordt uitgegaan van het feit dat scholen binnenkort zijn aangesloten op de Leidse breedband-glasvezelinfrastructuur. De scholen buiten de gemeente Leiden die deel uitmaken van DDS worden hierop echter (nog) niet aangesloten. Vanaf het begin van 2007 moeten deze scholen ook over een kwalitatief goede breedbandverbinding kunnen beschikken, om te kunnen blijven participeren in de onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen die ons voor ogen staan. 3.2 Visie De scholen die zijn aangesloten bij De Digitale Sleutel kiezen voor een actieve rol op het terrein van ICT. In het onderwijs speelt informatie- en communicatietechnologie een steeds belangrijker rol. Om die reden willen de scholen die deel uitmaken van De Digitale Sleutel blijven investeren in ICT. Uitgangspunt is dat ICT een integraal onderdeel vormt van het onderwijs en wordt ingezet als middel om de onderwijskwaliteit te verhogen Het ICT-beleid past in het ruimer kader van onderwijsvernieuwing ICT biedt mogelijkheden voor vernieuwingen m.b.t. instructie in het onderwijs. Nieuwe didactische concepten al dan niet door ICT ondersteund hebben een substantiële invloed op de leerorganisatie. Die leerorganisatie zal op termijn tot resultaat hebben dat scholen evolueren naar multimediale scholen, en mogelijk doorontwikkelen tot open leercentra. ICT moet gezien worden als een middel dat ondersteunend werkt bij aspecten als adaptief onderwijs, coöperatief leren*, zorgverbreding, participatie, internationalisering en levenslang leren. Daarom wordt ICT in de toekomst doelbewust in deze vernieuwingen geïntegreerd, waarmee de ontwikkeling van de elektronische leeromgeving een feit wordt ICT- geletterdheid is een basisvaardigheid Omgaan met ICT als technologie en met haar informatie- en communicatiemogelijkheden, is een vaardigheid die alle jongeren bij het verlaten van de basisschool moeten bezitten. Ook volwassenen moeten die vaardigheid kunnen verwerven. Het streefdoel blijft de integratie van ICT in alle vakken en in alle onderwijsniveaus. Dit doel wordt het best bereikt door kinderen vanaf de kleuterjaren ICT als een middel te laten gebruiken. ICT-geletterdheid wordt geen apart vak maar ontwikkelt zich in geïntegreerde toepassingen in het onderwijsproces van alledag ICT is een element van een krachtige leeromgeving* De educatieve meerwaarde van ICT kan ten volle vruchten afwerpen wanneer ze gecombineerd wordt met andere leermiddelen. Een klas zonder leraar is uiteraard geen doel. Leraren moeten in staat zijn om jongeren op zó n manier te begeleiden dat zij voor zichzelf referentiekaders ontwikkelen waarmee ze informatie kunnen sorteren en tot gebruiksklare kennis verwerken. Jongeren moeten kritisch met de computer leren omgaan. De eigen belevingswereld van het kind als uitgangspunt en de interpersoonlijke communicatie en samenwerking in face to face relaties blijven essentieel in het leerproces Scholen en leraren zijn de spil van de integratie van ICT in het onderwijs De integratie van ICT begint bij de scholen en de leraren. Het is belangrijk vooral startende ICTgebruikers op weg te helpen en enthousiaste leraren extra te ondersteunen. De leraar wordt begeleider en staat midden in de klas in plaats van vooraan. Op middellange termijn zullen de scholen er organisatorisch en architecturaal anders uitzien. De introductie van ICT heeft een belangrijke invloed op de hele onderwijsstructuur. Medewerking en inzet van scholen en leraren om de vernieuwing te realiseren is dan ook noodzakelijk. Pagina 7 van 19

8 Alle scholen houden zich actief bezig met integratie van ICT in de onderwijsomgeving. Expert van buiten Leeromgeving Bronnenbanken Leernetwerk Inhoud Docent/coach leerling Web communities medeleerlingen Ons streefbeeld is de lerende school die ICT een prominente plaats geeft en dit weet te integreren in het onderwijsconcept. Iedere school is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop zij de integratie realiseert. In onze visie ontwikkelen de scholen in toenemende mate het vermogen om handelingsverlegenheid op te heffen door: Een heldere visie en concrete doelen te formuleren, gericht op innovatie; Toereikende eigen vaardigheden van medewerkers en leerlingen. De school / de leraar pakt vraagstukken rond ICT zelf aan. Heeft een school behoefte aan ondersteuning, dan kan zij gebruik maken van de bovenschoolse voorzieningen van het SWV. De Digitale Sleutel ondersteunt de scholen om ICT een prominente plek te geven in de school en te integreren in het onderwijsconcept. Zowel de hardware als de softwarevoorzieningen op de scholen zijn op niveau. ICT als methodisch onderwijsondersteunend hulpmiddel is in het onderwijs geïntegreerd. ICT-coördinatoren worden in tijd gefaciliteerd. Leerkrachten zijn voldoende geschoold. De Digitale Sleutel houdt overzicht bij van ontwikkelingen op alle scholen en brengt hiervan verslag uit aan het betreffende schoolbestuur. Pagina 8 van 19

9 4. Inhoud en vorm van de kwaliteit van ICT in de komende jaren In dit hoofdstuk worden de lange termijndoelen beschreven. In enkele bijlagen wordt uitgebreider informatie per deeldoel gegeven. 4.1 Lange termijndoelen; onderwijs Ontwikkeling en gebruik ELO* Een elektronische leeromgeving, ook wel digitale leeromgeving genoemd, is een platform dat gebruikers in staat stelt om via Internet lesmateriaal aan te bieden, te communiceren en het leerproces te organiseren. De ontwikkeling van ELO vormt een centraal thema binnen de scholen van het SWV. DDS ondersteunt bij verkenning en implementatie van ELO in het dagelijkse onderwijs van alle leerlingen. Zie verder bijlage Gamebased learning Games prikkelen de fantasie, wekken de nieuwsgierigheid en zijn uitdagend. Ze hebben een positief effect op de interesse, motivatie en aandacht tijdens het leerproces. Daarnaast kunnen games het samenwerken stimuleren. Games vormen daarmee een zeer motiverend onderwijsmiddel mits verantwoord toegepast en afgestemd op het gehele onderwijsprogramma. Games kunnen in het eigen tempo van de leerling worden doorlopen en bieden een veilige omgeving om te experimenteren. Het klinkt allemaal zeer aantrekkelijk, maar dit betekent niet dat alles in de vorm van een computerspel moet worden aangeboden. Een aansprekend voorbeeld van een game voor groep 7 en 8 is MonsterMedia dat is ontwikkeld door Stichting Kunst en Cultuur Zuid-Holland ( DDS ondersteunt scholen bij verkenning naar de wenselijkheid, mogelijkheden en toepassingen van de daarvoor geëigende games Gebruik van interactieve schoolborden Een interactief schoolbord is een groot touchscreen dat gevoelig is voor aanrakingen en in verbinding staat met een beamer en een computer. Het grote verschil met een traditioneel krijtbord is de mogelijkheid om alles wat op een computerscherm te zien is geprojecteerd wordt op het interactieve schoolbord. In lessen kan eenvoudig gebruik gemaakt worden van websites, software, filmpjes, muziekfragmenten, interactieve teksten, presentaties enz. Daarbij is het mogelijk om instructies die op het bord gemaakt zijn op te slaan en later weer op te roepen. Scholen zullen in toenemende mate gebruik gaan maken van deze interactieve borden. DDS verzorgt vraagbundeling tbv aankoop en bevordert uitwisseling van en coördinatie bij samenwerking en ontwikkeling van toepassingen in samenwerkingsgroepen Glasapplicatieprojecten Nieuwe vormen van onderwijs komen voort uit samenwerking tussen scholen en culturele, maatschappelijke en zorginstellingen. In Virtual Classroom* projecten zoals bij Expert op afstand experimenteren scholen met het nieuwe leren. De reeks projecten die sinds begin 2005 zijn gestart onder het motto: Samen Snel op Glas worden voortgezet. Zie bijlage 6: hoofdstukken 4, 5 en 6 van het Projectplan Glasapplicatie Leids Onderwijs. Pagina 9 van 19

10 4.1.5 Digitaal portfolio* Alle scholen werken met een zorgdossier (zoals Esis-toetsen en -handelingsplannen) voor alle leerlingen. In de komende jaren wordt dit digitaal portfolio voor alle leerlingen uitgebreid o.a. met de persoonlijke vaardigheden en resultaten (zoals eigen werkstukken). Binnen DDS zullen de scholen kaders vaststellen voor omvang en inhoud van het digitaal portfolio. Uitgangspunt hierbij is om gegevens over de persoonlijke ontwikkeling van elk kind op efficiënte wijze te registreren. Naast voordelen voor intern gebruik zal het digitaal portfolio als overdrachtsdossier ook een inhoudrijker overdracht opleveren bij verandering van school (bao-bao/so en bao-vo/vso). 4.2 Lange termijndoelen; technische infrastructuur Glasvezel De scholen/besturen in de gemeente Leiden die een overeenkomst hebben met SLIB maken voor de externe verbindingen gebruik van het glasvezelnet van SLIB. DDS-p coördineert, overlegt en organiseert in de rol van OSP namens deze scholen/besturen met/over de volgende instanties/zaken: De dienst O&B van de actieve laag (glasvezelnetwerk apparatuur en diensten); Wensen van scholen t.a.v. O&B schoolnetwerk en O&B glasvezelnetwerk: aanleg van VLAN's en WAN's.; centrale firewall; contentfiltering. De Internet Service Provider: afsluiten van contracten met nieuwe ISP (Surfnet); begeleiding bij migratie; beheer van IP nummerplan van aangesloten locaties; domeinregistratie en evt. migraties van domeinen. Centralisatie van mogelijk toekomstige diensten: centraal applicatiebeheer; beeldenbank; ; webhosting; telefonie; gebouwbeveiliging. Meldpunt voor storingen in de verbinding Scholen buiten het glasvezelnet DDS-p coördineert, overlegt en organiseert namens deze scholen met/over de volgende zaken: Wensen van scholen t.a.v. O&B schoolnetwerk Vertegenwoordiger in overleg met ISP: verlenging van contract of afsluiten van contracten met nieuwe ISP; begeleiding bij migratie. Coördinator bij domeinregistratie en evt. migraties van domeinen. Meldpunt voor storingen in de verbinding Beheer en onderhoud schoolnetwerken DDS-p voert namens de scholen overleg met de dienst van O&B. DDS sluit, in overleg met de dienst O&B, overeenkomsten af bij de APS IT-diensten t.b.v. de benodigde licenties voor applicaties van Microsoft en/of andere partijen. DDS-p controleert, na evaluatie met de scholen, de geleverde diensten van O&B. Pagina 10 van 19

11 5. Randvoorwaarden om de lange termijndoelen te kunnen realiseren 5.1 Monitoring Binnen dit SBP onderscheiden we verschillende vormen van monitoring: Het ICT gehalte van de scholen wordt in beeld gebracht; Leerlingengegevens en stromen worden geregistreerd als sturingsinstrument voor beleid. Voor alle vormen van monitoring zullen de mogelijkheden van ICT optimaal gebruikt gaan worden, waarbij uitwisselbaarheid van gegevens een voorwaarde zal zijn. 5.2 De competenties van de ICT-coördinator De ICT-coördinator is de spin in het web van activiteiten. Hij / zij ondersteunt de schoolleiding bij het opstellen en uitvoeren van beleids- en actieplannen. Het gaat hierbij om het analyseren van de bestaande situatie, plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van het veranderingstraject dat leerkrachten moet brengen tot structureel gebruik van ICT in hun dagelijkse onderwijspraktijk. Bij de uitvoering van de plannen zal de ICT-coördinator vaardig moeten zijn in het bedenken van activiteiten die het veranderingsproces werkelijk in gang zetten. Hierbij zijn naast kennis van ICT vooral visie op onderwijs, management- en coachingvaardigheden van belang. De ICT-coördinator beschikt over de volgende competenties: Computervaardigheden op het niveau van DRO; Beperkt technisch inzicht / beperkte kennis van computernetwerken; Sterk in communicatieve vaardigheden; Kennis en vaardigheden op het gebied van veranderingsmanagement; Ondersteuning bieden aan de schoolleiding t.a.v. ICT-Projectmanagement; Op de hoogte zijn van ICTO ontwikkelingen. In bijlage 6 zijn de verschillende aspecten van de rol van de ICT-coördinator verder uitgewerkt. 5.3 De ICT-coördinator gefaciliteerd in tijd De rol van de ICT-coördinator is niet alleen te realiseren binnen de schooltaken van het taakbeleid. Vanuit het SWV wordt het dan ook noodzakelijk geacht dat de ICT-coördinatoren in tijd worden gefaciliteerd en daarvoor onderstaande norm als minimum te hanteren: schoolgrootte < 200 leerlingen leerlingen > 400 leerlingen minimaal ambulant 1 1/10 fte per week 2/10 fte per week 3/10 fte Het SWV DDS zal met ingang van het schooljaar de netwerkbijeenkomsten zoveel mogelijk op de donderdagmiddagen organiseren. Van de deelnemende scholen wordt verwacht dat hiermee rekening wordt gehouden door de ICT-coördinatoren voor die momenten vrij te stellen van lestaken. 5.4 Samen deskundiger Het initiatief van samenwerking in Expertgroepen dat is voortgekomen uit de ICONS scholing (2004) wordt voortgezet. Onder het motto Samen deskundiger heeft stichting ICT op School een model ontwikkeld waarmee scholen in samenwerkingsverbanden gestructureerd kunnen werken aan hun ICT- ontwikkeling (zie 1 aangevuld met de schooltaakuren uit het taakbeleid Pagina 11 van 19

12 bijlage 7). In DDS verband zullen scholen volgens dit model in de komende jaren begeleid gaan worden, waarbij samenwerking met SWV-en in de regio niet wordt uitgesloten. 5.5 Project Voorbeeldscholen De voorbeeldscholen van het SURFnet/Kennisnetproject testen als eerste de nieuwste breedbandtoepassingen in hun eigen lespraktijk. Ze krijgen ondersteuning op technisch vlak en in de vorm van training en workshops. DDS brengt dit onder aandacht van scholen en coördineert en ondersteunt daar waar wenselijk en / of noodzakelijk. 5.6 Deskundigheidsbevordering Op alle scholen beschikt ten minste één medewerker over de in 5.2 vermelde competenties. In het verleden is hiervoor het scholingstraject ICONS ontworpen. Scholen die niet de beschikking hebben over medewerkers met een dergelijk competentieprofiel, werken in hun nascholingsbeleid deze lacunes weg. Als vervolg op het ICONS traject worden door Hogeschool InHolland en DDS vanaf het voorjaar van 2007 thematische nascholingsbijeenkomsten georganiseerd. Scholingsbehoeften van de medewerkers van de scholen worden inzichtelijk gemaakt aan de hand van de 0-meting (4 in balans plus), de voorgenomen activiteiten in het kader van Samen deskundiger, het project Voorbeeldscholen en/of de deelname aan glasvezelprojecten. Zoveel mogelijk zullen scholingsvragen gebundeld worden uitgezet bij de diverse externe scholingsinstellingen zoals de Hogescholen in de regio. 5.7 Ontwikkeling en gebruik van DCP als communicatieplatform Een Digitaal Communicatie Platform (DCP) is een web-applicatie die het mogelijk maakt dat mensen eenvoudig, zonder veel technische kennis documenten en gegevens op internet kunnen publiceren. Alle DDS-gebruikersgroepen (expertgroepen) zullen gebruik maken van DCP. Het DCP bestaat tenminste uit de volgende onderdelen: Een (afgeschermde) administratiemodule, waar gegevens kunnen worden ingevoerd, verwijderd of aangepast; Een database of een andere vorm van opslag van de gegevens; Een presentatiemodule, waar de ingevoerde gegevens door bezoekers kunnen worden bekeken. 5.8 Financiële consequenties Het realiseren van de voornemens uit dit SBP zal sterk afhangen van menselijke inspanning, professioneel enthousiasme, deskundigheid en financiële middelen. Het onderwijs stelt professionele eisen aan een bedrijfszekere ICT. De rijksoverheid heeft dat jaren geleden al ingezien en stelde aanvullende budgetten beschikbaar. Ook de gemeente Leiden heeft middels projectsubsidies en investering o.a. in het glasvezelnet een onmisbare bijdrage geleverd aan de ontwikkelingen op onze scholen. Om de doelen van dit SBP te realiseren zijn de scholen en is DDS in de komende jaren blijvend afhankelijk van dergelijke financiële middelen. Pagina 12 van 19

13 6. Operationeel plan In dit hoofdstuk worden de doelstellingen uit de vorige hoofdstukken schematisch weergegeven. Tevens is aangegeven in welke periode de uitvoering plaatsvindt. Er is in veel gevallen sprake van ontwikkelingsprocessen waardoor de uitvoering zich over een aantal jaren uitstrekt. ELO t.a.v. Onderwijsdoelen Uitvoering Verantwoordelijk verkenning DDS-p DDS-b X introductie en inventarisatie scholen / DDS-p scholen-schoolbesturen / DDS-b ondersteuning bij uitvoering Gamebased learning DDS-p en mogelijk andere instanties DDS-b X X X X verkenning scholen / DDS-p scholen / DDS-b X ontwikkelen, uitwisselen en toepassen van mogelijkheden scholen / DDS-p scholen-schoolbesturen / DDS-b Interactieve schoolborden verkenning DDS-p DDS-b X ontwikkelen, uitwisselen en toepassen van mogelijkheden Contentontwikkeling voortzetting van activiteiten uit het projectplan Glasapplicatieprojecten Leids Onderwijs Digitaal portfolio verdere ontwikkeling en gebruik scholen / DDS-p scholen / Leidse partners / DDS-p scholen / partners / DDS-p scholen-schoolbesturen / DDS-b scholen-schoolbesturen / partners / DDS-b scholen-schoolbesturen / partners / DDS-b X X X X X X X X X X X X X X X X X X Pagina 13 van 19

14 Technische infrastructuur Uitvoering Verantwoordelijk Glasvezel / breedbandnetwerk inrichting basisfunctionaliteit Internetacces DDS-p / Surfnet / Paradigit DDS-b en partners X helpdesk DDS-p DDS-b X X X X X uitbreiding functionaliteit centralisatie van mogelijk toekomstige diensten externe partners / DDS-p externe partners / DDS-p schoolbesturen / externe partners / DDS-b schoolbesturen / externe partners / DDS-b X X X X X X X X Scholen buiten het glasvezelnet coördinatie tbv eventuele wijziging ISP DDS-p DDS-b X Beheer en onderhoud schoolnetwerken coördinatie bij veranderingen in fysieke infrastructuur DDS-p DDS-b X X X X X Pagina 14 van 19

15 Randvoorwaarden Uitvoering Verantwoordelijk Monitoring ICT- schoolprofielen; 4 in balans teamtest scholen schoolbestuur X leerlingengegevens / -stromen schoolbestuur/gemeente schoolbestuur X X X ICT-coördinator competenties; ontwikkelen / actualiseren Samen Deskundiger / Expertgroepen ICT-coördinatoren van alle scholen Project Voorbeeldscholen Deskundigheidsbevordering scholing voortvloeiend uit activiteiten i.h.k.v. Samen Deskundiger CMS scholen / DDS-p / Hogeschool scholen / DDS-p / regionale samenwerkingsverbanden scholen / Surfnet- Kennismet / DDS-p scholen / externe scholingspartners schoolbestuur / DDS-b schoolbesturen / DDS-b schoolbesturen / DDS-b verkenning DDS-p DDS-b X eerste fase ontwikkeling vervolg ontwikkeling scholen / externe partners / DDS-p scholen / externe partners / DDS-p X X X X X X X X X X X X schoolbesturen X X X X X schoolbesturen / externe partners / DDS-b schoolbesturen / externe partners / DDS-b X X X X Overige Uitvoering Verantwoordelijk licentiebeheer bij APS IT-diensten DDS-p DDS-b X X X X X evaluatie onderwijsinhoudelijke projecten scholen / DDS-p schoolbesturen / DDS-b X X X X X evaluatie strategisch beleidsplan Directieplatform / DDS-p DDS-b X Pagina 15 van 19

16 7. Rollen en taken binnen het samenwerkingsverband DDS Organigram DDS DDS - Stichting De Stichting is opgericht op 3 maart 2003 door de drie grote schoolbesturen in de gemeente Leiden, te weten het Openbaar Onderwijs, de Protestants Christelijke Schoolvereniging Leiden en de Stichting Katholiek Onderwijs Leiden. De scholen voor primair onderwijs die tot deze besturen horen plus de scholen: Vrije School Mareland en Korte Vlietschool, zijn aangesloten bij de Stichting. Als dienstverlener t.b.v. het glasvezelnet voor het Leidse onderwijs behartigt de Stichting tevens de belangen van: De Thermiek, het Stedelijk Gymnasium, het Da Vinci College en het Bonaventuracollege. DDS - Bestuur Het Bestuur van het SWV bestaat uit ten minste drie personen. Het Bestuur delegeert uitvoerende taken aan het DDS- projectbureau. Het Bestuur is verantwoordelijk voor de opstelling van het Strategisch Beleidsplan en ziet toe op de uitvoering. DDS - Projectbureau De medewerkers van het projectbureau geven uitvoering aan het strategisch beleidsplan en leggen hierover periodiek verantwoording af aan het Stichtingsbestuur en andere belanghebbenden. Activiteiten bestaan uit: Doen van verkenningen t.b.v. onderwijsinhoudelijke projecten; Ondersteunen van scholen bij oriëntatie en uitvoering van projecten; Ondersteunen en coördineren bij contentontwikkeling (o.a. glasapplicatieprojecten); Organiseren van informatiebijeenkomsten voor ICT-coördinatoren en andere doelgroepen; Informeren van directies, ICT-coördinatoren en schoolteams middels de website van DDS, mailuitwisseling en bijeenkomsten; Ondersteuning bij uitvoeren van gestelde ICT doelen in het school(jaar)plan; Scholen informeren en adviseren over de mogelijkheden van breedbandtoepassingen; Verkenningen naar nieuwe breedbandtoepassingen zoals VOIP, beveiliging schoolgebouwen enz.; Communicatie en coördinatie tussen externe partijen en gebruikers van de schoolnetwerken bijv. de aanleg van VLAN's, aanschaf hardware(bundels); Licentiebeheer voor scholen bij APS IT-diensten; Pagina 16 van 19

17 Ondersteuning en begeleiding bij nieuw- en verbouw van scholen t.b.v. de fysieke infrastructuur en aanleg van netwerken; Ondersteunen van scholen bij het verwerven van projectsubsidies; Contacten onderhouden met externe organisaties en partners. Schoolbesturen Met het onderschrijven van dit Strategisch Beleidsplan dragen schoolbesturen eindverantwoordelijkheid voor de in dit plan beschreven inhoudelijke ontwikkeling van de onder het Bestuur ressorterende scholen. Relatie met scholen De schooldirecties bepalen op schoolniveau het ICT- beleid in samenspraak met hun schoolteam. De directies zijn betrokken bij de beleidsvoorbereiding op bovenschools niveau. Zij vormen de schakel tussen het werkveld, het schoolbestuur en het DDS- projectbureau. Directieplatform Er is een directieplatform ingericht waarin zes directieleden uit het basisonderwijs zitting hebben. Drie maal per jaar komt het directieplatform bijeen. Het heeft de taak om het beleid van het lopende jaarplan te evalueren en ideeën aan te dragen voor nieuw beleid. Het directieplatform heeft een klankbordfunctie voor het DDS- projectbureau en het DDS- bestuur. De deelnemende directeuren zijn geen directe vertegenwoordigers van hun eigen directieoverleg. Gestreefd wordt naar een evenwichtige vertegenwoordiging uit de deelnemende scholen. Directieberaad en conferenties Alle directeuren komen jaarlijks bijeen tijdens een werkconferentie gericht op de beleidsontwikkeling op school- en samenwerkingsverbandniveau. In deze bijeenkomst wordt een schets gegeven van de ontwikkelingen die van belang zijn voor de komende periode. Gemeente Leiden De gemeente Leiden heeft de samenwerking op gebied van ICT in de afgelopen jaren inhoudelijk en financieel ondersteund. Voor het realiseren van de in dit SBP gestelde doelen is het noodzakelijk dat de gemeente Leiden de financiële ondersteuning voortzet in de vorm van projectsubsidies. Pagina 17 van 19

18 8. Financiële paragraaf In het directieplatform zijn de financiële consequenties van dit SBP besproken. Deze bespreking resulteert in de volgende aanbevelingen aan de verantwoordelijke schoolbesturen, het DDS bestuur en de gemeente Leiden. Aanbevelingen bij dit SBP in relatie tot financiële consequenties: Het directieplatform acht voortzetting van de activiteiten in de huidige omvang van het DDS-p noodzakelijk om de doelen van dit SBP te realiseren; De gemeente Leiden biedt blijvende financiële ondersteuning bij ICT- ontwikkelprojecten en aan DDS; Voor nieuwe ontwikkelingen op gebied van ICT wordt op alle scholen en/of bestuursbreed budget vrijgemaakt (in een herkenbaar begrotingsonderdeel) op basis van een meerjaren ontwikkelplan. Overeenkomst; kosten en looptijd Het tarief voor deelname aan het samenwerkingsverband DDS bedraagt 10 per leerling per jaar gedurende de looptijd van dit SBP. De verbintenis tussen Schoolbesturen en DDS wordt stilzwijgend per kalenderjaar voortgezet. Wederopzegging dient schriftelijk te geschieden, uiterlijk drie maanden voor het verstrijken van het lopende kalenderjaar. Pagina 18 van 19

19 Deel 2 - Bijlagen Bij dit SBP zijn de volgende bijlagen in een apart deel toegevoegd: Bijlage 1 Gebruikte afkortingen en begrippen Bijlage 2 Bestuur en medewerkers DDS Bijlage 3 Deelnemende besturen en scholen Bijlage 4 Wat is ELO? Bijlage 5 Eindtermen vaardigheden van schoolmedewerkers Bijlage 6 De rol van de ICT-coördinator Bijlage 7 Het projectplan Samen Deskundiger Bijlage 8 Meerjarenbegroting Bijlage 9 Hoofdstukken 4, 5 en 6 van het Projectplan Glasapplicaties Leids Onderwijs Deel 3 Plan van Aanpak In dit deel worden projecten beschreven waarmee concreet invulling gegeven kan worden aan dit SBP. Pagina 19 van 19