Rivieren en Kanalen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres DigilessenPO 20 december 2012 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Inleiding Kennis maken met rivieren en kanalen Het verschil tussen een rivier en een kanaal. Namen van rivieren en kanalen in Nederland Rivieren Ontstaan van het rivierlandschap De kringloop van het water De rivier overstroomt Kribben Kanalen Het kanaallandschap Kanalen in de atlas Afsluiting Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Inleiding In Nederland kom je veel water tegen. Rivieren en kanalen horen bij ons landschap. Ze worden veel gebruikt als waterweg. Maar kunnen, als ze overstromen, ook vervelend en zelfs gevaarlijk zijn. Wat ga je doen? Rivier de IJssel Via filmpjes en teksten krijg je informatie. Hierbij horen vragen. Ook zijn er opdrachten in een opdrachtenboekje en werk je met de atlas. Zo weet je na afloop meer over rivieren en kanalen in Nederland. Hieronder kan je het werkboekje openen. Vraag aan de meester of juf of zij deze willen printen. Werkboekje rivieren en kanalen. kn.nu/ww.1f058d6 (doc, maken.wikiwijs.nl) Pagina 2

4 Kennis maken met rivieren en kanalen Het verschil tussen een rivier en een kanaal. Rivieren en kanalen zijn beide waterwegen. Toch zijn er wel een aantal verschillen. Als je naar deze twee foto's kijkt kun je dat al zien. rivier en kanaal In de volgende zinnen staan links de kenmerken van rivieren. Zet het kenmerk bij de goede foto a. Zijn meestal recht. b. Hebben meestal veel bochten. Ook hier zet je de zin bij de goed foto: a. Zijn in de natuur ontstaan b. Zijn door mensen gegraven Namen van rivieren en kanalen in Nederland Pagina 3

5 Nederland ligt dicht aan zee. Er stromen een aantal rivieren door ons land de zee in. Op deze pagina gaan we de namen van een aantal grote rivieren en kanalen oefenen. Grote rivieren en kanalen Open de power point presentatie "Rivieren en kanalen". Hiermee kun je dat namen oefenen door steeds met je muis te klikken. Power Point Rivieren en kanalen. kn.nu/ww (pps, maken.wikiwijs.nl) Maak nu opdracht 1 in je werkboekje. Als je deze nog niet hebt, vraag dan aan je meester of juf of deze geprint kan worden. Werkboek rivieren en kanalen kn.nu/ww.b5db316 (doc, maken.wikiwijs.nl) Pagina 4

6 Rivieren Ontstaan van het rivierlandschap Hoe het rivieren gebied is ontstaan kun je zien in het volgende filmpje Klik hier om naar het filmpje te kijken. Hieronder staan vijf zinnen over rivieren. Welke zin is NIET goed? a. Dijken beschermen de bewoners dicht bij de rivier tegen overstromingen. b. Rivieren zorgen voor kleigrond in de omgeving. c. 's Zomers staat het water in de rivier laag. d. Door het stromen van de rivier worden de binnenbochten steeds groter. e. De grond bij de rivier is vruchtbaar. De kringloop van het water Al dat water komt ergens vandaan. Bekijk eerst maar eens het filmpje over de waterkringloop. Klik hier om naar het filmpje te kijken Je weet nu hoe de kringloop van het water verloopt. Maak het verhaal hier maar kloppend: Pagina 5

7 a. Damp koelt af en vormt wolken. b. De zon verwarmt het water tot waterdamp. c. De wolken laten regen en sneeuw vallen. d. Via rivieren stroomt het water naar zee. De rivier overstroomt Het water in een rivier kan erg hoog komen te staan. Dat kun je in de volgende filmpjes zien: Klik hier voor het eerste fimpje En hier voor het tweede filmpje We proberen overstromingen te voorkomen. Pagina 6

8 Hoe zorgen we dat de kans steeds kleiner wordt dat de rivier overstroomt? a. Gaten in de zomerdijken maken zodat de rivier meer ruimte krijgt. b. Nog hogere dijken aanleggen. Kribben Als een rivier kaarsrecht zou zijn dan zou hij in het midden het hardste stromen. Maar in een rivier komen altijd bochten voor. Dat zie je op de afbeeldingen hieronder Kribben Tekening A is een rivier met twee bochten. In het midden is een rode lijn getekend. Dat noem je een stroomdraad. Deze geeft aan waar de rivier het hardste stroomt. Tekening B is dezelfde rivier maar nu hebben mensen er kribben in gebouwd. Zo wordt gezorgd dat de stroming meer in het midden van de rivier blijft. Je ziet dit ook goed op de foto hieronder. Kribben in de rivier Werkboekje rivieren en kanalen kn.nu/ww.9b0dce6 (doc, maken.wikiwijs.nl) Pagina 7

9 Maak opdracht 2 in je werkboekje en geef daarna antwoord op de volgende vraag: Mensen bouwen vaak kribben in rivieren. Dat doen ze omdat : a. De rivier dan diep genoeg blijft voor de scheepvaart. b. De vissers dichter bij het diepere stuk van de rivier kunnen komen. Pagina 8

10 Kanalen Het kanaallandschap In de buurt van kanalen zie je een heel ander landschap. Bekijk eerst maar het volgende filmpje: Klik hier om het filmpje te bekijken. Hier staan vier zinnen over het kanaal landschap. Welke hoort er NIET bij? a. Over het kanaal zijn veel bruggen gebouwd b. Aan twee kanten van het kanaal loopt meestal een weg c. Naast het hoofdkanaal zie je veel zijkanalen. d. De dorpen zijn vaak lang en recht. Kanalen in de atlas In Nederland zijn een hoop kanalen gegraven. Ze verbinden vaak rivieren met elkaar. Ook zijn ze veel gegraven bij grote steden. Veel vracht wordt vervoerd over deze waterwegen. Hiervoor gebruikt men vaak binnenvaartschepen. Een voorbeeld hiervan zie je in het volgende filmpje Klik hier om het filmpje te bekijken Pagina 9

11 Maak nu opdracht 3 in je werkboekje Werkboekje rivieren en kanalen kn.nu/ww.4e5883f (doc, maken.wikiwijs.nl) Pagina 10

12 Afsluiting Je bent nu aan het einde gekomen van de les over rivieren en kanalen. Je kan het document met de antwoorden openen en zo jouw werk nakijken. Daarna mag je de voorkant nog inkleuren en je werk inleveren bij je juf of meester. Klaar!!! Antwoorden bij het opdrachtenboekje kn.nu/ww.99e699b (doc, maken.wikiwijs.nl) Pagina 11

13 Antwoorden In de volgende zinnen staan links de kenmerken van rivieren. Zet het kenmerk bij de goede foto 1. a 2. b Ook hier zet je de zin bij de goed foto: 1. a 2. b Hieronder staan vijf zinnen over rivieren. Welke zin is NIET goed? 1. Dijken beschermen de bewoners dicht bij de rivier tegen overstromingen. 2. Rivieren zorgen voor kleigrond in de omgeving. 3. 's Zomers staat het water in de rivier laag. 4. Door het stromen van de rivier worden de binnenbochten steeds groter. 5. De grond bij de rivier is vruchtbaar. Je weet nu hoe de kringloop van het water verloopt. Maak het verhaal hier maar kloppend: 1. b 2. a 3. c 4. d We proberen overstromingen te voorkomen. Hoe zorgen we dat de kans steeds kleiner wordt dat de rivier overstroomt? 1. Gaten in de zomerdijken maken zodat de rivier meer ruimte krijgt. 2. Nog hogere dijken aanleggen. Mensen bouwen vaak kribben in rivieren. Dat doen ze omdat : 1. De rivier dan diep genoeg blijft voor de scheepvaart. 2. De vissers dichter bij het diepere stuk van de rivier kunnen komen. Hier staan vier zinnen over het kanaal landschap. Welke hoort er NIET bij? 1. Over het kanaal zijn veel bruggen gebouwd 2. Aan twee kanten van het kanaal loopt meestal een weg 3. Naast het hoofdkanaal zie je veel zijkanalen. 4. De dorpen zijn vaak lang en recht. Pagina 12

14 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur DigilessenPO Laatst gewijzigd 20 december 2012 om 10:47 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau PO groep 3; Primair onderwijs; PO groep 4; PO groep 1; PO groep 8; PO groep 7; PO groep 6; PO groep 5; PO groep 2; Leerinhoud en Wereldoriëntatie; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Trefwoorden kanaal, landschap, rivier, waterkringloop Pagina 13