ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING

Transcriptie

1 ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING NATUURWETENSKAPPE GRAAD 8 JUNIE EKSAMEN 2015 PUNTE : 70 TYDSDUUR: 2 UUR INSTRUKSIES

2 1. Die vraestel beslaan 11 bladsye insluitend die voorblad. 2. Beantwoord AL die vrae. 3. Nommer al die antwoorde volgens die numeringstelsel wat in die vraestel gebruik is. 4. Gebruik die aangehegte Periodieke Tabel van Elemente om seker vrae te beantwoord. 5. Alle tekening moet in potlood gedoen word. Byskrifte moet in swart of blou ink gedoen word. 6. Skryf netjies en leesbaar. 2 NW Gr8 Junie 2015

3 VRAAG 1 Vier moontlike keuses is vir elke vraag gegee maar net EEN is korrek. Kies die korrekte antwoord deur SLEGS die korrekte letter; A, B, C of D langs die nommer van die vraag te skryf; bv C 1.1. Die produkte van fotosintese is A. Koolstofdioksied en water. B. glukose en suurstof. C. Koolstofdioksied en glukose. D. glukose en water. (2) 1.2. Watter een van die volgende terme beskryf n dier wat n ander dier eet in n voedselketting? A. Karnivore B. Omnivore C. Insektivore D. Herbivore (2) 1.3. In die kern van n atoom vind ons A. Elektrone en protone. B. Slegs protone. C. Protone en neutrone. D. Slegs neutrone. (2) 1.4. Watter van die volgende is n voorbeeld van n mengsel? A. Koolstofdioksied B. Lug C. Water D. Sand (2) 1.5. Watter een van die volgende is n voorbeeld van n skadelike mikro-organisme? A. Suurdeeg/ gis B. Fermentering van fungi C. Vrugte vlieg D. Bakterieë (2) 3 NW Gr8 Junie 2015

4 1.6. Die gas vereis deur lewende organismes vir selrespirasie is A. waterstof B. koolstofdioksied C. stikstof D. suurstof (2) 1.7 Die produkte wat gevorm word gedurende die elektroliese van water is A. H 2 O en O 2 B. H 2 en O 2 C. O 2 en CO 2 D. H en O (2) 1.8 Volgens die grafiek, watter EEN is korrek aangaande die temperatuur wat vloeistof in n gas verander? A.17 0 C B. 0 0 C C. Onder C D. Bo C (2) 1.9 Protone in n atoom is A. Negatief gelaaide deeltjies. B. Ongelaaide deeltjies. C. Positiewe gelaaide deeltjies. D. Neutrale deeltjies. (2) 4 NW Gr8 Junie 2015

5 1.10 In die Periodieke Tabel van Elemente, word nie-metale gewoonlik gevind aan die A. die regterkant. B. in die middel. C. die linkerkant. D. aan beide die regter- en linkerkant. (2) (20) VRAAG 2 Beantwoord die volgende vrae deur WAAR of ONWAAR te skryf n Virus is n voorbeeld van n mikro-organisme. (1) 2.2. Elektroliese is die ontbinding van n verbinding deur elektrisiteit te gebruik. (1) 2.3. Olie het n hoër digtheid as water en daarom dryf dit in water. (1) 2.4. Klorofil is die groen pigment in plante wat sonenergie absorbeer. (1) 2.5. Koolstof is n voorbeeld van n diatomiese molekuul. (1) (5) VRAAG 3 Die onderstaande diagram wys n ondersoek uitgevoer om te toets vir stysel in n groen blaar. 3.1 Skryf n hipotese vir die ondersoek. (1) 3.2 Waarom is dit belangrik om die blaar aan sonlig bloot te stel voor die toetsing vir stysel? (1) 3.3 Hoekom is die nodig om alkohol in die ondersoek te gebruik? (2) 3.4 Waarom het jy nodig om die blaar te kook voor die toetsing vir stysel? (2) 5 NW Gr8 Junie 2015

6 3.5 Tot watter gevolgtrekking kan gekom word in die ondersoek as die blaar na blou-swart verander na die toetsing met jodium oplossing? (2) VRAAG 4 (8) 4.1 Bestudeer die onderstaande diagram en beantwoord die vrae wat volg Wat stel die diagram voor? (1) Identifiseer n voedselketting vanaf die diagram met vyf organismes wat n vlieg insluit. (4) Wat is die funksie van die bome in die ekosisteem? (1) Wat dui die pyltjies in n voedselketting aan? (2) Wat sal gebeur as die spreeu in die ekosisteem uitsterf? (2) Noem enige TWEE natuurlike faktore wat die balans van die ekosisteem kan versteur. (2) 4.2 Gebruik die volgende inligting om die volgende vrae te beantwoord: Alge (90 000J); vis (9 000J); haaie (900J) voeg energie by tot n piramiede Teken n piramiede van energie deur die bogenoemde inligting te gebruik. (3) Wat dui die piramiede se energie aan? (1) Hoeveel trofiese vlakke word deur die piramiede voorgestel? (1) (17) 6 NW Gr8 Junie 2015

7 VRAAG 5 Lees die volgende uittreksel en beantwoord die vrae wat volg Wat beteken die frase Mikro-organismes is kosmopolitaans in hierdie konteks. (1) 5.2. Hoekom word mense aangemoedig om hulle hande te was nadat hulle toilet toe was? (1) 5.3. Watter soort mikro-organismes word in hierdie paragraaf beskryf? (1) 5.4 Wie het n groot rol gespeel in die identifisering en ontwikkeling van geneesmiddels vir sekere siektes veroorsaak deur mikro-organismes (1) VRAAG Beantwoord die volgende vrae. n Graad 8 leerder neem n beker vol ys, plaas n termometer in die beker en teken die temperatuur veranderinge aan. Hy begin die beker te verhit en teken die temperatuur veranderinge elke 3 minute aan. Mikro-organismes word oral gevind, daarom word gesê dat hulle kosmopolitaans is. Sommige van die plekke wat hulle huisves sluit in toilet sitplekke, rekenaar klawerborde, stoele, tafels, OTMs, ens. Mikro-organismes is mikroskopies en kan maklik siektes soos Ebola, griep, TB, Cholera, ens. veroorsaak as hulle die liggaam besmet. (MST-Mpumalanga) Temperatuur ( 0 C) Tyd (min) Gebruik die inligting in die tabel om n lyn grafiek van temperatuur veranderinge teen tyd op te trek. Gebruik die grafiekpapier wat voorsien is om die grafiek te trek. (5) Wat sal die temperatuur lesing na 10 minute wees? (2) Hy plaas die bottel gevul met water in die vrieskas vir 9 ure en ontdek dat die bottel gebreek het. Verduidelik wat gelei het tot die breek van die bottel. (2) As die temperatuur van ys 0 0 C is, wat sal met dit gebeur as die temperatuur verhoog? (1) (4) Tot watter toestand van materie sal water verander as die temperatuur tot bo C verhoog. (1) (11) 7 NW Gr8 Junie 2015

8 VRAAG Wat is n atoom nommer? (1) 7.2. Ricky was besig met n ondersoek na die reaksie van magnesium met suurstof Die reaksie is verteenwoordig in die onderstaande verbinding Wat is die reaktante van die bogenoemde reaksie? (2) Wat is die naam van die produk wat in die reaksie gevorm is? (1) Wat is die naam van die diatomiese molekuul in die chemiese reaksie. (1) [5] GROOTTOTAAL 70 8 NW Gr8 Junie 2015

9 Aanhangsel A. Die Periodieke Tabel van Elemente 9 NW Gr8 Junie 2015

10 AANHANGSEL B Naam : 10 NW Gr8 Junie 2015

11 ALGEMENE ONDERWYS EN OPLEIDING NATUURWETENSKAPPE GRAAD 8 MEMORANDUM JUNIE EKSAMEN 2015 PUNTE TOEKENNING: 70

12 VRAAG B (2) 1.2 A (2) 1.3 C (2) 1.4 B (2) 1.5 D (2) 1.6 D (2) 1.7 B (2) 1.8 C (2) 1.9 C (2) 1.10 A (2) (20) VRAAG WAAR (1) 2.2 WAAR (1) 2.3 ONWAAR (1) 2.4 WAAR (1) 2.5 ONWAAR (1) (5) VRAAG Groen plante bevat stysel / Groen plante bevat nie stysel nie (1) 3.2 Om stysel te vorm. (1) 3.3. Om klorofil te verwyder / Om die blaar sag te maak (breekbaar) (2) 3.4 Om die selwande te breek /selmembraan. (2) 3.5 Dit beteken dat die blaar stysel bevat. (2) (8) Gr8 Memo NS Junie 2015 Bladsy 2

13 VRAAG Voedsel web. (1) Bome Vlieg Hottentotsgot Spreeu Slang/Valk (1) Om die verbruikers van voedsel te voorsien /hulle is produsente (1) Die pyltjies dui die afhanklikheid van die orgranismes op ander aan. (2) Die slang en die valk sal n te kort aan voedsel hê en moontlik sterf / Die populasie van hottentsgot en sprinkane sal vermeerder en hulle sal uiteindelik kompeteer vir voedsel.. (2) vloede, droogte, uiterste temperature, skielike verandering van temperature (enige twee) (2) Sien die aangehegte diagram (3 punte) (3) Dit wys dat die energie verminder (1) Drie (3). (1) (17) Gr8 Memo NS Junie 2015 Bladsy 3

14 VRAAG Hulle kan oral gevind word. (1) 5.2 Om die verspreiding van siektes en mikro-organismes te verhoed. (1) 5.3 Skadelike (1) 5.4 Louis Pasteur (1) (4) VRAAG (5) C ( maar gee krediet vir die waarde van 40 0 C tot 45 0 C ) (2) Water sit uit as dit vries en veroorsaak n uitwaartse druk op die bottel. (2) Smelt/ Verander in n vloeistof (1) Gas (1) (11) VRAAG Die getal protone in n atoom. (1) Mg en O / Magnesuim en Suurstof (2) Magnesiumoksied (1) Suurstof (1) (5) GROOTTOTAAL 70 Gr8 Memo NS Junie 2015 Bladsy 4