Oordeel over concept Banenruil (meting 2) Rapportage April 2015

Transcriptie

1 Oordeel over concept Banenruil (meting 2) Rapportage April 2015

2 Opzet» Multiscope heeft in opdracht van Banenruil.nl een online onderzoek uitgevoerd onder werknemers en werkgevers (leidinggevende). Dit onderzoek is voor een deel een herhaling van het onderzoek dat in april van 2014 is uitgevoerd. Daarnaast zijn ook nieuwe elementen toegevoegd.» Er is onder andere inzicht verkregen in woon-werk reisgedrag, de impact op het privéleven, bekendheid met en oordeel over het concept Banenruil.» Veldwerkperiode: 31 maart 7 april 2015.» Doelgroep werknemers: n= 514 Nederlanders (MBO+) werkzaam in loondienst Doelgroep werkgevers: n=224 direct leidinggevenden» In deze rapportage hebben we waar relevant een uitsplitsing gemaakt op geslacht en reisafstand (werknemers) en bedrijfsgrootte (werkgevers).

3 Gezien door werknemers

4 Zes van de tien werknemers reizen meer dan 10 km naar hun werk» Ook in 2015 wordt door werkend Nederland behoorlijk wat afgereisd qua woonwerkverkeer: 60% woont op meer dan 10 km afstand van het werk. Mannen wonen vaker verder van hun werk: onder hen reist zelfs 53% 10 km of meer.» 36% van de werkende mannen legt zelfs meer dan 30 km af (enkele reis).» In de rest van deze rapportage spreken we soms over forensen (versus niet-forensen). We bedoelen hiermee de werknemers die meer dan 10 km van hun werk wonen (vs. 10 km of minder). Hoeveel uren per week werkt u? n=514 (n=239 man, n=275 vrouw) Wat is de reisafstand tot uw werk? n=514 (n=239 man, n=275 vrouw) Minder dan 24 uur 16% 38% Geen, ik werk vanuit huis 13% 10% % 26% Tot 10 km 34% 48% % 36% km km 17% 15% 12% 11% Man Vrouw 40 (of meer) 10% 37% Meer dan 30 km 24% 17% 0% 20% 40% 0% 20% 40% 60%

5 Vier van de tien werknemers reizen 5 uren per week (of meer)» Gemiddeld is 32% van de werknemers minimaal 5 uren per week kwijt aan reizen; dit geldt voor 40% van de mannelijke werknemers; voor vrouwen geldt dat voor 25%.» 10% is zelfs 10 uren of meer onderweg. Er is net als in 2014 een opvallend verschil tussen mannen en vrouwen: bij de mannen is de reistijd duidelijk hoger.» Maar liefst 14% van de mannen is minimaal 10 uren per week aan het reizen ten opzichte van 6% van de vrouwen. Hoeveel tijd bent u per week kwijt aan woon-werkverkeer? n=458 (n=209 man, n=249 vrouw) Minder dan 2 uur 33% 39% 36% 2-5 uur 27% 35% 32% 5-10 uur uur 9% 4% 6% 26% 19% 23% Man Vrouw Totaal Meer dan 15 uur 5% 2% 3% 0% 20% 40% 60%

6 Een op de vier werknemers heeft liever minder woon-werk reistijd» Voor bijna driekwart (68%) van de werknemers is de woon-werk reistijd acceptabel; toch had een kwart (24%) liever minder reistijd gehad.» Dit beeld is voor mannen en vrouwen gelijk. Stel dat men toch van baan gaat wisselen, dan is de reisafstand woon-werkverkeer waarschijnlijk gelijk aan die van de huidig functie. In hoeverre vindt u uw woon-werk reistijd acceptabel? n=458 (n=209 man, n=249 vrouw) Stel dat u in de nabije toekomst van baan wisselt. Denkt u dat de reisafstand woon-werkverkeer langer of korter zal zijn dan uw huidige reisafstand? n=458 (n=209 man, n=249 vrouw) Ik vind mijn reistijd te kort 0% 1% 0% Kortere afstand 21% 17% Ik vind mijn reistijd prima 66% 69% 68% 19% Ik vind mijn reistijd acceptabel, maar had liever minder reistijd gehad 23% 25% 24% Dezelfde afstand (ongeveer) 49% 54% 52% Man Vrouw Totaal Ik vind mijn reistijd eigenlijk wat te lang, dat zou best wat korter mogen 7% 4% 6% 30% Ik vind mijn reistijd veel te lang, ik zou er heel wat voor over hebben om minder reistijd hebben 4% 1% 3% Langere afstand 29% 30% 0% 20% 40% 60% 80% 0% 20% 40% 60%

7 Nieuwe carrière stap en verveling redenen om baan te wisselen» De belangrijkste reden om van baan te wisselen is vanwege een nieuwe stap in de carrière. Dit geldt voor 23% van de werknemers.» Eén op de vijf (19%) was destijds uitgekeken op de huidige functie.» Voor 17% geldt dat men toe was naar nieuwe positieve energie in de functie. Toen u de laatste keer van baan wisselde, wat waren destijds voor u de belangrijkste redenen om dat te doen? n=514 (n=239 man, n=275 vrouw) Kortere reisafstand woon-werkverkeer Ik was uitgekeken op mijn huidige werkomgeving Een nieuwe baan gaf weer nieuwe positieve energie (aan mijn functie) Ik had geen (goede) klik of verstandhouding met mijn leidinggevende Ik had geen (goede) klik of verstandhouding met mijn collega(s) Mijn partner is ergens anders gaan werken en dus ben ik mee verhuisd Ik had een relatie (gekregen) met mijn directe collega en dat ging niet goed samen op de werkvloer Vanwege een nieuwe stap in mijn carrière (doorgroeien) Dit is niet van toepassing (ik ben niet van baan veranderd) 4% 3% 3% 0% 5% 3% 0% 1% 0% 10% 9% 10% 10% 9% 9% 20% 18% 19% 16% 19% 17% 18% 23% 28% 37% 40% 39% Man Vrouw Totaal 0% 20% 40% 60%

8 We blijven ondanks reisafstand energiek en goed gehumeurd» Voor 68% geldt dat het heen en weer reizen naar zijn of haar werk niet zorgt voor een lager energie niveau op het werk zelf.» Desondanks vindt 30% de reistijd nutteloze uren en milieubelastend (33%).» Daarnaast zegt 65% geen last te hebben van stress (door bijvoorbeeld files of vertragingen in het OV). In hoeverre bent u het eens met de volgende uitspraken: n=458 Als ik minder reistijd naar mijn werk zou hebben, zou ik met meer energie naar mijn werk gaan 37% 18% 25% 15% 6% Het heen en weer reizen naar mijn werk zorgt ervoor dat ik weinig extra energie in mijn werk kan steken 45% 22% 21% 11% 1% Ik heb het gevoel dat mijn reistijd van woonwerkverkeer nutteloze uren zijn, die ik veel beter zou kunnen besteden 28% 19% 23% 19% 11% Mijn woon-werkverkeer is belastend voor het milieu 31% 14% 23% 23% 10% Het woon-werkverkeer bezorgt mij stress (b,v, door files of vertragingen in het OV) 47% 18% 16% 16% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% helemaal oneens enigszins oneens neutraal enigszins eens helemaal eens

9 Ook na de crisis geen nieuwe baan» 76% gelooft niet dat een met een kortere reisafstand iemand minder vaak ziek is (als gevolg van bijvoorbeeld vermoeidheid).» Vervolgens denkt 67% niet direct op zoek te gaan naar een nieuwe baan als de crisis voorbij is. In hoeverre bent u het eens met de volgende uitspraken: n=458 Ik word vaak chagrijnig van mijn woonwerkverkeer (b,v, door files, OV verstoringen, of slecht weer) 48% 19% 17% 14% 2% Een kortere reisafstand naar mijn werk zorgt er voor dat ik productiever ben op mijn werk 36% 17% 25% 16% 6% Met een kortere reisafstand naar mijn werk ben ik minder vaak ziek (als gevolg van bijvoorbeeld vermoeidheid) 58% 18% 16% 7% 1% Als de crisis voorbij is ga ik zeker op zoek naar een nieuwe baan 55% 13% 21% 8% 4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% helemaal oneens enigszins oneens neutraal enigszins eens helemaal eens

10 Eén op de vijf Nederlanders staat open voor andere baan, dichterbij huis» Nog steeds staat een behoorlijk deel van de werkenden open voor een baan met minder reistijd; 21% zegt dat men zeker/waarschijnlijk zou willen ruilen met een andere (vergelijkbare) baan.» Dit percentage is ten opzichte van 2014 lichtelijk gedaald (van 27% naar 21%).» Het verschil tussen mannen en vrouwen blijft nihil. Als er een baan voor u zou zijn (vergelijkbaar) dichter bij huis, in hoeverre zou u dan willen switchen van baan / een andere baan willen? n=514 (n=239 man, n=275 vrouw) Man 8% 15% 31% 24% 22% Vrouw 8% 11% 29% 25% 27% Totaal 8% 13% 30% 25% 25% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeker Waarschijnlijk Misschien Waarschijnlijk niet Zeker niet

11 Een baan dicht(er) bij huis graag, maar niet ten koste van alles» Meer dan de helft (52%) heeft weinig tot niks over voor een baan dichter(bij) huis.» De bereidheid voor het volgen van een cursus is aanwezig bij 29%.» Dit is in lijn met het onderzoek van 2014 (percentage lag toen op 35%).» Ook wil 15% er wel veel tijd in stoppen om te zoeken.» En 12% is zelfs bereid om salaris in te leveren. Net als in de 2014 (13%). Wat zou het u waard zijn om een baan te hebben dicht(er) bij huis? Basis = iedereen die zeker / waarschijnlijk / misschien wel andere baan zou willen met minder reistijd, n=231 Ik zou er 5% salaris voor in willen leveren 6% 15% 12% Ik zou bereid zijn er bemiddelingskosten voor te betalen 2% 7% 6% Ik ben bereid er veel tijd in te stoppen (in het zoeken naar een nieuwe / andere baan) Ik zou bereid zijn cursussen te volgen 5% 15% 20% 23% 32% 29% Niet forens Forens Ik zou bereid zijn me om te laten scholen 12% 21% 18% Totaal Geen van deze 0% 52% 64% Iets anders, namelijk: 2% 2% 2% 0% 20% 40% 60% 80%

12 Het Nieuwe Werken is voor veel functies onmogelijk» Meer dan één op de vijf (21%) zegt al flexibel te zijn in de werkplek; 16% geeft aan dat dit toch echt niet ideaal is, en voor nog eens 43% is het echt geen werkbare mogelijkheid. Nog steeds niet.» Dit beeld is gelijk aan het beeld dat in 2014 was te zien. Ook toen werd HNW door één op de vijf toegepast, maar bleek het voor 47% geen werkbare mogelijkheid. Om minder reistijd te hebben, is Het Nieuwe Werken een veelgehoorde oplossing. Het Nieuwe Werken betekent meer flexibiliteit in werkplek: vaker thuiswerken, of werken vanuit een andere locatie dan het kantoor. In hoeverre zou u in uw functie gebruik kunnen maken van HNW? N=458 Ik doe dit al 21% Dit is voor mij een reëel alternatief 8% Dit zou tot op zeker hoogte in mijn functie wel kunnen, maar is niet echt ideaal 16% Dit is in mijn functie niet echt een werkbare mogelijkheid 12% Dit is in mijn functie gewoonweg onmogelijk 43% 0% 10% 20% 30% 40% 50%

13 Het principe van banenruil is nog steeds vrij onbekend» 3% kent het concept van banenruil, nog eens 16% heeft er wel eens van gehoord.» Er is een verschil tussen mannen en vrouwen; 22% kennen het principe of hebben er van gehoord ten opzichte van 14% van de vrouwen.» Geen van de respondenten heeft zich ingeschreven bij Banenruil.nl. Heeft u wel eens gehoord van het principe van banenruil, zoals bijvoorbeeld Banenruil.nl? N=514 Ja, ik ken het 0% 3% 5% Ja, wel eens van gehoord 14% 17% 16% Man Vrouw Totaal Nee, nooit van gehoord 78% 82% 86% 0% 20% 40% 60% 80% 100%

14 De eerste indruk van Banenruil.nl is goed» Bijna de helft vindt Banenruil.nl een redelijk tot zeer aantrekkelijk concept (46%).» Vrouwen zijn net als vorig jaar nog iets enthousiaster over het idee dan mannen (51% voor vrouwen en 39% voor mannen).» Toelichtingen positief: goed voor het milieu, andere omgeving en collega s kan productie verhogend werken, leuk idee maar hangt van details af of het werkbaar is, veranderen van werkplek is positief (veel mensen zitten vast gebakken op hun werkplek).» Toelichtingen negatief: alleen toepasbaar voor generieke functies, arbeidsvoorwaarden moeten overeenkomen, de leidinggevende moet het ook toestaan, kwaliteit van de ruilers moet ook hetzelfde zijn, werkomgeving speelt toch ook een belangrijke rol. Wat is uw eerste indruk van Banenruil.nl? N=514 Man 4% 35% 29% 31% Vrouw 11% 40% 26% 24% Totaal 8% 38% 27% 27% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer aantrekkelijk Redelijk aantrekkelijk Niet zo aantrekkelijk Helemaal niet aantrekkelijk

15 De eerste indruk van DIY principe Banenruil.nl is goed» Meer dan de helft vindt het idee dat je zelf initiatief kunt nemen en controle hebt over je banenruil zoektocht een redelijk tot zeer aantrekkelijk idee (54%).» Vrouwen zijn enthousiaster over dit idee dan mannen (59% versus 48%).» Toelichtingen positief: anonimiteit wordt gewaarborgd, alles in eigen hand regelen, zelf kunnen bekijken en beoordelen van mogelijkheden, proefruil/proefperiode verlaagd drempel, zelf initiatief nemen.» Toelichtingen negatief: onzekerheid over toekomst (nieuwe omgeving, nieuwe collega s, nieuwe cultuur), leidinggevende weet nergens van en moet uiteindelijk toch goedkeuring geven, je weet niet of de baan gaat bevallen (mis match).» Veel werkenden vinden het moeilijk om Banenruil.nl te vergelijken met andere zelfbemiddelingsplaftormen. Men kan het niet goed plaatsen of vergelijken. Wat vindt u van het idee dat u zelf het initiatief kunt nemen en de controle heeft om iemand te vinden met een vergelijkbare baan om mee te ruilen? n=514 Man 9% 39% 29% 23% Vrouw 14% 45% 24% 17% Totaal 12% 42% 27% 20% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer aantrekkelijk Redelijk aantrekkelijk Niet zo aantrekkelijk Helemaal niet aantrekkelijk

16 Uitspraken over Banenruil.nl» Beschrijving op volgende slide In hoeverre bent u het eens met deze uitspraken? n=514 Als ik mijn leidinggevende vertel over het idee van ruilen van baan, ben ik bang voor negatieve consequenties 12% 12% 38% 25% 14% Ik ben bereid om 5% op mijn netto maandsalaris in te leveren wanneer ik hiervoor per maand 20 uur meer vrije tijd voor terug krijg 25% 12% 29% 23% 12% Ik vind het een prettig idee dat een HR-bemiddelaar als eerste contact met mijn werkgever opneemt over het voorstel dat ik graag wil ruilen van baan 23% 18% 37% 19% 5% Graag neem ik eerst zelf contact op met mijn leidinggevende om hem/haar te vertellen dat ik wil gaan ruilen van baan 9% 6% 28% 30% 27% Een nieuwe baan vinden door te bekijken wat de mogelijkheid is om te ruilen vind ik aantrekkelijker dan een nieuwe baan zoeken door mij in te schrijven op een traditionele vacature site 14% 13% 39% 27% 9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% helemaal oneens enigszins oneens neutraal enigszins eens helemaal eens

17 Medewerkers bang voor negatieve consequenties over delen van idee van Banenruil.nl met leidinggevende» 39% van de medewerkers is bang voor negatieve consequenties, als hij of zij de leidinggevende vertelt over het idee van banenruilen.» Twee op de vijf medewerkers (40%) vindt het onprettig idee dat een HRbemiddelaar als eerste contact met zijn of haar werkgever opneemt over het voorstel om van baan te ruilen.» 57% wil dan ook zelf contact opnemen met de leidinggevende.» Desondanks is 35% bereid om 5% op het netto maandsalaris in te leveren wanneer men hiervoor per maand 20 uur meer vrije tijd voor terug krijgt.» Tevens is 35% van mening dat het (enigszins) aantrekkelijk is om eerst te bekijken of je kunt ruilen van baan ten opzichten van een nieuwe baan vinden door je in te schrijven op een traditionele vacature site.

18 Uitspraken over Banenruil.nl (vervolg)» Beschrijving op volgende slide In hoeverre bent u het eens met deze uitspraken? n=514 Ik zie Banenruil,nl als weer een 12 in een dozijn arbeidsbemiddelaar 10% 21% 44% 18% 8% Mijn functie is zo specialistisch, dat het onmogelijk is om met mij te ruilen 21% 15% 29% 17% 18% Het principe van Do It Yourself vind ik veel te veel gedoe, laat een professional dat maar regelen 13% 21% 42% 20% 5% Een tijdelijk banenruil voor een paar dagen of weken lijkt mij erg aantrekkelijk 27% 15% 25% 26% 7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% helemaal oneens enigszins oneens neutraal enigszins eens helemaal eens

19 Een tijdelijke banenruil voor een paar dagen is erg aantrekkelijk» 43% van de medewerkers ziet het wel zitten om een tijdelijke banenruil voor een paar dagen of weken toe te passen.» Een kwart (26%) ziet Banenruil.nl niet als weer een 12 in een dozijn arbeidsbemiddelaar.» Voor meer dan één op de drie (35%) is zijn of haar functie zo specialistisch, dat het onmogelijk is om mee te ruilen. Vervolgens denkt juist 36% dat hun functie daar wel voor geschikt is.» Voor een kwart (25%) is het principe van Do It Yourself te veel gedoe. Zij zien het liever geregeld worden door een professional.

20 De helft staat in principe nog steeds open voor ruilen van baan» Indien iemand met een vergelijkbare baan maar dichterbij huis zou willen ruilen, zou 2% daar zeker en 13% waarschijnlijk wel op in gaan. Nog eens 34% misschien. Dit beeld komt overeen met de antwoorden van 2014.» Vorig jaar waren vrouwen iets positiever zijn (ondanks het feit dat zij veel minder vaak veel reistijd hebben). Nu is dat beeld vrijwel gelijk.» In totaal denkt meer dan de helft (53%) niet te ruilen met een vergelijkbare baan die dichterbij huis is. Als er een (vergelijkbare) baan voor u zou zijn, dichter bij huis, zou u dan met iemand willen ruilen van baan? N=458 Man 1% 14% 36% 22% 27% Vrouw 3% 12% 32% 23% 30% Totaal 2% 13% 34% 23% 28% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeker Waarschijnlijk Misschien Waarschijnlijk niet Zeker niet

21 Meer dan één zou er al positief over zijn bij een kwartier besparing per dag» De reistijdbesparing hoeft niet eens zo heel groot te zijn, om het idee van een banenruil aantrekkelijk te maken.» Een derde zegt een kwartier besparing per dag al genoeg te vinden om het idee aantrekkelijk te maken.» Nog eens 25% legt de lat bij een half uur. In vergelijking met 2014 ligt de tijdswinst dus nog steeds tussen de 15 minuten tot 30 minuten.» Net als vorig jaar is de helft van mening dat Het Nieuwe Werken in het algemeen meer oplevert (in vermindering woon-werkverkeer in Nederland) dan het concept banenruil. Hoeveel reistijd zou u - per werkdag - minimaal moeten besparen (ten opzichte van uw huidige reistijd) om een banenruil eventueel aantrekkelijk te maken? n=224 iedereen die zeker / waarschijnlijk / misschien van baan zou ruilen een kwartier 38% een half uur 25% drie kwartier 11% een uur 17% anderhalf uur 4% meer dan anderhalf uur 5% 0% 10% 20% 30% 40%

22 Werknemers missen vrijheid, creativiteit en vernieuwing» De top drie van persoonlijke drijfveren die werknemers in hun huidige functie missen bestaat uit: creativiteit (23%), vrijheid (21%) en vernieuwing (20%).» Werknemers zijn weinig creatief met het verzinnen van een baan voor een dag. Een kleine hoeveelheid noemt functies als acteur, muzikant, piloot, minister president of dieren verzorgen.» Veel werknemers geven aan tevreden te zijn met hun huidige functie, of kiezen een baan die weinig spannend is.» Andere zaken die worden genoemd zijn: verbreding in functie, meer contact collega s en iets voor je zelf. Welke persoonlijk drijfveren mist u in uw huidige functie die u wel denkt te vinden in deze baan voor één dag? n=514 Vrijheid Creativiteit Vernieuwing Competitie/winnen Doelgerichtheid Hang naar orde en structuur Betrouwbaarheid Veiligheid en geborgenheid Anders, namelijk: 2% 6% 6% 11% 11% 21% 20% 23% 46% 0% 20% 40% 60%

23 Conclusies» We wisselen van baan vanwege een nieuwe carrière stap (die we dus niet kunnen maken bij de huidige werkgever) en/of vanwege verveling; we zijn uitgekeken op onze huidige functie. Als de crisis voorbij is gaan we echter niet massaal een andere baan zoeken.» Het is duidelijk dat er veel winst valt te behalen in vermindering van reistijd. We reizen nog steeds veel, en velen zouden die tijd veel beter kunnen gebruiken. Desondanks blijven we over het algemeen energiek en goed gehumeurd.» Het concept van Banenruil is nog vrij onbekend: Driekwart vindt dat een concept als banenruil kan bijdragen aan minder woon-werkverkeer in Nederland. We willen wel een nieuwe baan dichtbij huis, maar niet ten koste van alles.» Er worden zeker voordelen gezien ten opzichte van het traditionele nieuwe baan zoeken. De eerste indruk van DIY principe Banenruil.nl is goed. Obstakels zijn ook duidelijk: twee personen hebben nooit precies dezelfde baan. En sommige medewerkers bang voor negatieve consequenties over delen van idee van Banenruil.nl met leidinggevende.» Een tijdelijke banenruil voor een paar dagen is erg aantrekkelijk. Medwerkers geven aan bepaalde drijfveren te missen: vrijheid, creativiteit en vernieuwing. Een keer in de keuken van een ander kunnen kijken maakt nieuwsgierig.

24 Gezien door werkgevers

25 De ondervraagde werkgevers:» Meer dan twee of de vijf (42%) van de leidinggevenden in de steekproef (n=224) sturen direct meer dan 10 werknemers aan.» De bedrijfsgrootte varieert van klein (33%, tot 100 werknemers) tot heel groot (meer dan 1000, 67%)» In de rest van de rapportage wordt soms een splitsing gemaakt in n=74 kleine (tot 100 werknemers) en n=150 grote (meer dan 100 werknemers) bedrijven. Aan hoeveel mensen geeft u direct leiding? n=212 Hoeveel medewerkers telt uw organisatie? n= personen 31% Tot 10 0% % 6-10 personen 26% % % Meer dan 10 personen 42% Meer dan % 0% 10% 20% 30% 40% 50% 0% 10% 20% 30% 40% 50%

26 Grote bedrijven hebben meer forenzend in het team» Grote bedrijven hebben in vergelijking met kleine bedrijven in verhouding meer forenzen in hun team. Het gemiddelde woon-werkverkeer lijkt onder werknemers van grote bedrijven dus hoger te zijn.» Bij grote bedrijven bestaat in een kwart van de gevallen het team zelfs uit 75% forenzen.» Deze verhoudingen zijn ten opzichte van de steekproef in 2014 vergelijkbaar. Hoeveel medewerkers binnen uw afdeling of team forenzen? n=242 (klein n=74, groot n=150) 0-10% 5% 19% 11-25% 8% 24% 26-50% 20% 35% Klein Groot 51-75% 22% 29% Meer dan 75% 15% 23% 0% 20% 40%

27 Nieuwe carrière stap en verveling ook voor leidinggevende reden om baan te wisselen» Ook voor leidinggevenden geldt dat een nieuwe carrière stap (39%) een belangrijke reden is geweest om van baan te wisselen.» De reden wordt gevolgd met de keuze om om weer nieuwe energie aan de functie te geven (25%).» Ook was 19% gewoon uitgekeken op zijn of haar huidige functie. Toen u de laatste keer van baan wisselde, wat waren destijds voor u de belangrijkste redenen om dat te doen? n=224 Kortere reisafstand woon-werkverkeer Ik was uitgekeken op mijn huidige werkomgeving Een nieuwe baan gaf weer nieuwe positieve energie (aan mijn functie) Ik had geen (goede) klik of verstandhouding met mijn leidinggevende Ik had geen (goede) klik of verstandhouding met mijn collega(s) Mijn partner is ergens anders gaan werken en dus ben ik mee verhuisd Ik had een relatie (gekregen) met mijn directe collega en dat ging niet goed samen op de werkvloer Vanwege een nieuwe stap in mijn carrière (doorgroeien) 0% 2% 1% 9% 12% 19% 25% 39% Dit is niet van toepassing (ik ben niet van baan veranderd) 22% 0% 20% 40% 60%

28 Kleine toename voor toepassing van HNW» Ten opzichte van 2014 is het verschil tussen kleine en grote bedrijven wat betreft HNW groter: 38% van de kleine bedrijven zegt geen gebruik te maken van flexibel werken buiten kantoor of thuis ten opzicht van 28% de van grote bedrijven.» In 2014 lagen deze percentage voor kleine en grote bedrijven nog op respectievelijk 40% en 37%.» Daarmee lijkt het toepassen van HNW lichtelijk toegenomen.» In 39% van de gevallen wordt het op zeer kleine schaal gedaan, en bij grote bedrijven zelfs in één op de vijf gevallen.» 61% van de leidinggevende is (redelijk) enthousiast over het concept HNW. In hoeverre wordt er binnen uw organisatie gebruik gemaakt van Het Nieuwe Werken? n=224 (klein n=74, groot n=150) Dit wordt niet of nauwelijks gedaan 28% 38% Dit wordt op zeer kleine schaal gedaan 39% 38% Klein Dit wordt redelijk veel gedaan 16% 21% Groot Dit wordt heel veel gedaan 7% 13% 0% 20% 40% 60%

29 Banenruil meer bekend bij werkgevers dan werknemers» We zagen eerder dat slechts 19% van de werknemers ooit heeft gehoord van Banenruil.nl (of het concept kent). Bij de werkgevers heeft 40% wel eens van het concept gehoord (of kent het concept).» Dat is ten opzichte van 2014 een redelijk stijging (was toen 27%).» Er is qua bedrijfsgrootte wel een groot verschil tussen grote en kleine bedrijven; het concept is bij grote bedrijven veel meer bekend (53% heeft er namelijk nog nooit van gehoord ten opzichte van 72% bij de kleine bedrijven). Heeft u wel eens gehoord van het principe van banenruil, zoals bijvoorbeeld Banenruil.nl? n=212 (klein n=74 groot n=150) Ja, ik sta ingeschreven 0% 2% Ja, ik ken het 11% 15% Klein Ja, wel eens van gehoord 18% 29% Groot Nee, nooit van gehoord 53% 72% 0% 20% 40% 60% 80%

30 Bijna de helft vindt Banenruil.nl een aantrekkelijk concept» Net als vorig jaar (2014) vindt 6% het idee zeer aantrekkelijk en nog eens 35% redelijk aantrekkelijk. De leidinggevenden binnen grote bedrijven zijn nog iets enthousiaster over het idee.» Daarmee is het overal enthousiasme ten opzichte van vorig jaar gedaald (42% nu ten opzichte 49% in 2014).» Toelichtingen positief: biedt kansen voor medewerkers, bij fluctuatie in werkaanbod (werkvoorraad) is het een interessante oplossing, dichterbij wonen geeft meer rust en vrijheid, is een nieuwe uitdaging.» Toelichtingen negatief: haalbaarheid sterk afhankelijk van sector/branche, idealistisch initiatief, mensen tegen elkaar uitwisselen is niet haalbaar, wordt erg complex bij functie waar veel ervaring wordt gevraagd. Wat is uw eerste indruk? N=224 Klein 4% 27% 43% 26% Groot 7% 39% 33% 20% Totaal 6% 35% 37% 22% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer aantrekkelijk Redelijk aantrekkelijk Niet zo aantrekkelijk Helemaal niet aantrekkelijk

31 Uitspraken over Banenruil.nl» Beschrijving op volgende slide In hoeverre bent u het eens met deze uitspraken? N=224 Het is aan de werkgever om er voor te zorgen dat een functie kan worden aangepast om het mogelijk te maken om te ruilen met een andere/nieuwe medewerker 17% 21% 33% 23% 7% Het is aan de medewerker zelf om er voor te zorgen dat hij/zij zich aanpast aan een functie om het mogelijk te maken om te ruilen met een andere/nieuwe medewerker 9% 14% 31% 33% 13% Ik vind het geen probleem wanneer mijn medewerker zonder mijn medeweten op zoek gaat naar een baan om te ruilen, Dit is privé 17% 32% 23% 17% 12% Ik heb liever dat mijn medewerker mij in een vroeg stadium betrekt bij het concept van ruilen van baan, dan dat ik hiervan pas op de hoogte wordt gesteld als een nieuwe baan is gevonden 4% 4% 17% 29% 47% k heb binnen mijn team/afdeling wel een medewerker in gedachte die ik graag zou willen ruilen voor een andere medewerker 22% 11% 29% 23% 15% Als je ruilt van baan (i,p,v, een?nieuwe? baan zoekt) is dat een concreet voorbeeld van Het Nieuwe Werken 9% 14% 36% 30% 12% Een medewerkers die van baan ruilt is voor het bedrijf beter dan een medewerker die veel thuiswerkt (Het Nieuwe Werken) 24% 22% 39% 12% 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% helemaal oneens enigszins oneens neutraal enigszins eens helemaal eens

32 Medewerker moet zelf aanpassen om banenruil succesvol te maken» 46% van de leidinggevende is van mening dat het aan de medewerker zelf is om er voor te zorgen dat hij/zij zich aanpast aan een functie om het mogelijk te maken om te ruilen met een andere/nieuwe medewerker.» 30% is van mening dat de werkgever dit banenruilen mogelijk moet maken.» Daarnaast wil driekwart van de leidinggevende (76%) in een vroeg stadium betrokken worden bij het concept van ruilen van baan.» Twee op de vijf leidinggevende (42%) ziet ruilen van baan als een concreet voorbeeld van Het Nieuwe Werken.» Banenruilen vormt geen direct gevaar voor een medewerker zelf. Desondanks heeft 38% van de werkgevers wel iemand in gedachten binnen zijn of haar team/ afdeling die geruild zou kunnen worden voor een andere medewerker.

33 Uitspraken over Banenruil.nl (vervolg)» Beschrijving op volgende slide In hoeverre bent u het eens met deze uitspraken? N=224 Een banenruil kan positief bijdragen aan het mobiliteitsvraagstuk voor functies waar in de toekomst minder vraag naar is zoals financieel/admin. functies 5% 12% 34% 38% 13% Banenruil kan helpen bij het fit houden van mensen met functies die steeds minder gevraagd worden op de arbeidsmarkt (zoals financieel functies) door digitalisering 6% 13% 40% 34% 7% Banenruil kan helpen om de hoeveelheid beschikbare arbeidskapitaal (human capital) efficiënter in te zetten door minder verspilling aan reizen en een lager ziekte verzuim 4% 9% 37% 34% 16% Het ruilen van baan zou ook voor mijn eigen functie een interessante optie zijn 34% 17% 25% 19% 5% Ik ben bang dat alleen mijn beste medewerkers van baan willen ruilen 15% 21% 31% 25% 8% Het ruilen van baan is een manier om afscheid te nemen van personeel dat ondermaats presteert 23% 26% 28% 17% 5% Als mijn werknemer mij vertelt over het idee van ruilen van baan, dan neem ik dit wel op in zijn of haar arbeidsdossier 10% 15% 37% 28% 10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% helemaal oneens enigszins oneens neutraal enigszins eens helemaal eens

34 Banenruil kan oplossing zijn voor mobiliteitsvraagstuk en efficiënter inzetten human capital» 50% van de leidinggevende is van mening dat een banenruil positief kan bijdragen aan het mobiliteitsvraagstuk voor functies waar in de toekomst minder vraag naar is, zoals financieel/administratieve functies.» Daarnaast is 50% het (enigszins) eens met de stelling dat banenruil kan helpen om de hoeveelheid beschikbare arbeidskapitaal (human capital) efficiënter in te zetten door minder verspilling aan reizen en een lager ziekte verzuim.» Daarentegen denkt 52% van de leidinggevende dan het geen interessante optie is om zijn of haar eigen functie te ruilen met een andere baan.» De helft van de leidinggevende (49%) denkt niet dat het ruilen van baan een manier is om afscheid te nemen van personeel dat niet goed presteert.

35 Bereidheid om Banenruil binnen organisatie te introduceren is afgenomen» 9% zegt zeker, nog eens 34% zegt misschien banenruil wel te willen introduceren in zijn of haar eigen organisatie. Dat is een daling ten opzichte van Toen gaf meer dan de helft (57%) aan dit zeker/misschien wel te doen.» Wederom is bij grote bedrijven eerder bereidheid om banenruil te introduceren.» Driekwart van de leidinggevende (74%) is van mening dat in sommige gevallen een banenruil een alternatief is voor de traditionele arbeidsbemiddeling.» Ook hierbij is te zien dat bij grote bedrijven (78%) deze mening vaker wordt gedeeld dan bij kleine bedrijven (66%).» 80% van de leidinggevende zou banenruil eerder passief introduceren, dan actief. Met andere woorden: personeel neemt zelf initiatief en bij een goede match faciliteert de organisatie. Zou u banenruil willen introduceren in uw bedrijf? n=224 (klein n=74, groot n=150) Is banenruil volgens u een alternatief voor traditionele arbeidsbemiddeling? n=224 (klein n=74, groot n=150) Ja, zeker wel 4% 11% Ja zeker 8% 5% Misschien 26% 38% Klein Groot In sommige gevallen 66% 78% Klein Groot Nee, niet 51% 70% Nee, zeker niet 26% 17% 0% 20% 40% 60% 80% 0% 20% 40% 60% 80% 100%

36 Tevredenheid medewerkers is wederom belangrijkste motivatie voor banenruil» De leidinggevenden die banenruil zeker of misschien zouden willen introduceren doen dit met name om medewerkers tevreden te houden / maken of vanwege een hogere tevredenheid onder medewerkers (voor 50% speelt dit een grote rol).» In 2014 lag dit percentage op 74%.» In lijn met het onderzoek in 2014 staat goed werkgeverschap op nummer twee (38%).» Kostenbesparingen of het milieu spelen een kleinere rol in deze beslissing. Dat het wellicht van deze tijd is speelt een kleine tot helemaal geen enkele rol. Hieronder ziet u een aantal redenen om banenruil in te voeren in uw bedrijf. Kunt u aangeven in hoeverre deze redenen voor u een rol zouden spelen? n=224 Kostenbesparing 31% 39% 30% Milieu 27% 40% 34% Goed werkgeverschap 38% 42% 20% Hogere tevredenheid onder medewerkers 50% 32% 17% Het is van deze tijd 15% 38% 47% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Grote rol Kleine rol Geen rol

37 Banenruil is een kans om ergens anders wel succesvol aan de slag te gaan» 41% van de leidinggevende ziet banenruil als een mogelijke oplossing om een medewerker die niet helemaal goed functioneert de kans te bieden om ergens anders aan de slag te gaan.» Hoewel de helft van de leidinggevende (49%) eerder aangaf dat het ruilen van baan geen passende manier is om afscheid te nemen van personeel dat niet goed presteert, is het bieden van een kans toch een nuance die voor veel leidinggevende goed past bij goed werkgeverschap.» Bovendien denkt 39% dat het ruilen van baan een nieuwe ontwikkeling voor het bedrijf (of de afdeling) zelf teweeg kan brengen. Wat is voor u de winst als een van uw medewerkers ruilt met een ander? n=224 Lagere reiskosten Energiekere medewerker en minder arbeidsverzuim Een nieuwe frisse ontwikkeling voor het bedrijf (of de afdeling zelf) 35% 36% 39% Meer enthousiaste collega?s (het inspireert andere medewerkers) 30% Een manier om een medewerker die niet helemaal meer goed functioneert de kans te bieden om ergens anders aan de slag te 41% Anders, namelijk: 13% 0% 20% 40% 60%

38 Ruilen van baan mag niks kosten» De helft van de leidinggevende (50%) wil niet meebetalen aan een mogelijke banenruil.» Als men wel wil mee betalen, dan is dat over het algemeen een eenmalige fee van 7,5% van het bruto jaarsalaris, ondanks dat 39% een banenruil ziet als een nieuwe mogelijkheid voor de afdeling/het bedrijf.» 74% heeft vervolgens geen idee wat men concreet per maand kan besparen op de loonkosten van een medewerker (in het geval van een banenruil).» De schattingen van de personen die wel een idee hebben lopen uiteen van tientjes werk tot 1.500,-. (met als meest genoemd 100,-) Wat vindt u een passende vergoeding voor de arbeidsbemiddeling via Banenruil,nl? n=224 Eenmalige fee van 25% van het bruto jaarsalaris Eenmalige fee van 21% van het bruto jaarsalaris 1% 2% Eenmalige fee van 12% van het bruto jaarsalaris 7% Eenmalige fee van 7,5% van het bruto jaarsalaris 22% Geen enkele vergoeding 50% Anders, namelijk: 18% 0% 20% 40% 60%

39 Geen angst voor leegloop bij eerste banenruil» Meer dan de helft van de leidinggevende (52%) maakt zich geen zorgen over een mogelijke leegloop, zodra de eerste medewerker is geruild van baan.» De reacties zijn over het algemeen nuchter: mensen die willen vertrekken houd je toch niet tegen, medewerkers zouden sowieso toch gaan solliciteren, je moet mensen serieus nemen en aan je binden maar niet ten koste van alles, voor een leegloop ben ik niet zo bang.» De werkgevers die wel wat beren op de weg zien zeggen bijvoorbeeld: Het jobhoppen wordt dan steeds makkelijker. Hiermee vliegt de investering in opleiding, begeleiding e.d. de deur uit, zonder dat dit rendement heeft opgeleverd.» Maar ook: als de eerste ruil succesvol blijkt, dan kan dat een olievlekwerking veroorzaken. Bent u bang dat andere medewerkers ook het idee gaan opvatten om te ruilen van baan zodra de eerste medewerker dit heeft gedaan? Met andere woorden, leegloop? n=224 Ja, zeker wel 7% Misschien 41% Nee, niet 52% 0% 20% 40% 60%

40 Ook leidinggevende missen vrijheid, creativiteit en vernieuwing» Ook leidinggevende missen in hun huidige functie vrijheid (16%), creativiteit (16%) en vernieuwing (16%).» Andere (missende) zaken die spontaan worden genoemd zijn: uitdaging, fysiek werk en avontuur.» Ook leidinggevende zijn tevreden met hun huidige functie en als men voor een dag zou mogen ruilen dan zijn het over het algemeen geen exotische beroepen.» Men noemt banen als: boer, burgemeester, CEO, minister president of sporter. Welke persoonlijk drijfveren mist u in uw huidige functie die u wel denkt te vinden in deze baan voor één dag? n=224 Vrijheid Creativiteit Vernieuwing 16% 16% 16% Competitie/winnen 5% Doelgerichtheid 13% Hang naar orde en structuur 4% Betrouwbaarheid 7% Veiligheid en geborgenheid 4% Anders, namelijk: 49% 0% 20% 40% 60%

41 Ook bij de overstap naar nieuwe baan is carrière belangrijkste reden» Leidinggevenden kiezen veelal vanwege een carrière stap (doorgroeien) voor een nieuwe baan (33%).» Dit is in lijn met de reden om de vorige keer van baan te zijn veranderd.» Ook een kortere reisafstand woon-verkeer (26%) en het krijgen van nieuwe positieve energie (25%) zijn belangrijke redenen. Wat zouden voor u zelf belangrijke redenen zijn om van baan te ruilen? n=224 Kortere reisafstand woon-werkverkeer 26% Ik ben uitgekeken op mijn huidige werkomgeving 21% Een nieuwe baan geeft weer nieuwe positieve energie (aan mijn functie) Ik heb geen (goede) klik of verstandhouding met mijn leidinggevende 11% 25% Ik heb geen (goede) klik of verstandhouding met mijn collega(s) 5% Mijn partner gaat ergens anders werken en dus wil ik mee verhuizen 3% Vanwege een nieuwe stap in mijn carrière (doorgroeien) 33% Anders, namelijk: 22% 0% 20% 40%

42 Conclusies» Het concept van Banenruil is nog vrij onbekend maar wordt zeker positief ontvangen: ruim twee op de vijf vindt Banenruil.nl een aantrekkelijk concept.» Het is duidelijk dat leidinggevenden zien dat er veel winst valt te behalen in vermindering van reistijd. Maar ook zien leidinggevenden banenruil als mogelijke oplossing voor het mobiliteitsvraagstuk en het efficiënter inzetten human capital. Of als kans voor de medewerker om ergens anders succesvol te werken.» Het ruilen van baan mag echter niks kosten. En bovendien moet de medewerker zelf aanpassen om banenruil succesvol te maken. Angst voor een leegloop van het personeelsbestand bij de eerste banenruil is er niet.» De obstakels blijven duidelijk: twee personen hebben nooit precies dezelfde baan. Er zal veel afhangen van een goede bemiddeling. Ook denkt de meerderheid dat banenruil alleen voor bepaalde (uitwisselbare) functies toepasbaar is.» Een banenruil voor de leidinggevende zelf ziet men niet zitten. De redenen voor een nieuwe baan zijn echter hetzelfde als bij de medewerkers: een nieuwe carrière stap en verveling zijn reden om van baan te wisselen. En in de huidige functie komen bepaalde drijfveren te weinig tot uiting: vrijheid, creativiteit en vernieuwing

43 Multiscope Postbus CC s-hertogenbosch t e. w.