COMMISSIE ftjfyj /^jun ZO 15

Transcriptie

1 DATUM VERGADERING 27 junì 2013 BDLAGE(N) AGENDAPUNTNUMMER 6.1 CMMISSIE ftjfyj /^jun Z 15 AAN DE VERENIGDE VERGADERING B waterschap ÊÊSÊT' Hollandse Delta INGEKMEN STUKKEN: JAARSTUKKEN AQUN Ingekomen stuk over: Jaarverslag en jaarrekening AQUN Rubriek 0 A. Voor kennisgeving aannemen D B. C. ö D. Behandelen bij het desbetreffende punt van de agenda In handen stellen van het college voor het uitbrengen van een voorstel In handen stellen van het college ter afdoening 3 Motivering Het jaar 2012 is in meerdere opzichten een bijzonder jaar geweest voor AQUN. Het is het eerste volle kalenderjaar geweest van de organisatie en kan worden gekenmerkt als een transitiejaar waarin verder vorm is gegeven aan de implementatie van de fusie van vier organisaties naar één. In artikel 32 lid 3 van de GR AQUN 2011 is opgenomen dat het algemeen bestuur van de GR, onder toezending van een exemplaar van de jaarrekening, mededeling doet aan de besturen van de deelnemers aan de GR van de vastgestelde jaarrekening. Uit de jaarrekening blijkt het volgende: Algemeen De jaarrekening laat voor 2012 een aanzienlijk negatief resultaat zien. De totale kostentoedeling aan de deelnemers voor 2012 is begroot op C en de realisatie bedraagt C Het verschil wordt grotendeels verklaard uit een overschrijding van de kosten voor uitbesteding van analyses en de inhuur van externen, deels gerelateerd aan de transitiefase. Realisatie productie en aandeel WSHD In 2012 zijn er ruim 12,3 miljoen ILW- punten geproduceerd, waarvan 12,1 miljoen voor de deelnemende waterschappen. ver geheel 2012 geldt voor WSHD:

2 27jlini2013 NDERWERP JAARSTUKKEN AQUN 2012 DATUM VERGADERING PAGINA 2 Begroot Werkelijk Verschil voorjaar 2011 Incl. gar.reg. Meetvraag * Kosten AQUN C C C * gerealiseerde productie t.b.v. WSHD punten excl. garantieregeling. De conclusie is dat over 2012 de gerealiseerde productie lager is uitgekomen dan de begrote meetvraag van WSHD aan AQUN, en dat de kosten hoger zijn uitgekomen dan begroot. Kostentoedelina deelnemers In onderstaande tabel is de toedeling naar de deelnemende partijen weergegeven. De bijdrage van WSHD bedraagt inclusief de correcties voor de garantieregeling 19,68 0 7o van de totale kosten, zijnde C De correctie op de betaalde voorschotten à C is verwerkt in de jaarrekening 2012 van WSHD. Totale kostentoedeling Reeds Nog te ontvange Deffiarid C Í Brabantse Delta « « Í Holarxfse Detta I ; Aa en teas Ce Domnrel t I í 51.4a Rijnland e Ě » Schietend en Kriripenerwaard ŕ f f 91J» Rffterentartd İ f f ' Stichtse Rijnlanden f C e : Totaal deelnemers AQUN í t c secretaris-directeur dijkgraaf, drs. A.A. van Vliet. ing. J.M. Geluk Bijlagen (2) Aanbiedingsbrief aan deelnemers Jaarstukken AQUN 2012; jaarverslag en jaarrekening 2012

3 College van Dijkgraaf en Hoogheemraden Dagelijks Bestuur Breda, 5 april 2013 Concept Aanbieding jaarverslag 2012, begrotingswijziging 2013, begroting 2014, meerjarenprognose Geacht college, Het Dagelijks Bestuur van AQUN biedt u hierbij een set samenhangende documenten aan, waarin de ontwikkeling wordt geschetst vanaf de vorming van AQUN, naar een eigenstandige organisatie met daarbij zicht op de toekomstige rendementsverbeteringen. De samenhang is in onze ogen essentieel om het benodigde herstel aan te geven dat vanaf 2014 bereikt zal worden na het financieel grote tekort in 2012 en inzicht te verkrijgen in bijgestelde begroting voor Voordat hier nader op wordt ingegaan wenst het Dagelijks Bestuur deze ontwikkelingen graag in een historisch perspectief te plaatsen. Historisch perspectief Bij de start van de gemeenschappelijke regeling AQUN op 1 juli 2011 zijn de laboratorium activiteiten van de waterschappen op afstand komen te staan. Voor een aantal waterschappen was dit reeds een bestaande situatie omdat een aantal jaren eerder reeds vergelijkbare GR-organisaties waren ontstaan. Gebleken is dat binnen die voormalige waterschap afdelingen, die tot dan toe in redelijk beschutte omstandigheden hebben kunnen functioneren, een gedegen productiecultuur ontbreekt. Een flinke cultuuromslag moet dan ook nog plaatsvinden om tot een efficiënte productieomgeving te komen en een zakelijke verhouding met de partners. Vanaf de oprichting is de organisatie in een fase van transitie gekomen deze zal doorlopen tot Vanaf 2014 zullen vele rendementsverbeteringen worden bereikt. Inmiddels is wel gebleken dat de inverdieneffecten voor de eerste transitiejaren in de business case te optimistisch zijn ingeschat evenals de geprognosticeerde meetvraag. In de begin fase zijn als de drie belangrijkste sleutelprojecten om tot een efficiënte organisatie te komen benoemd: het herhuisvesten van de activiteiten op 3 locaties, het ontwikkelen van 1 eigen Laboratorium Management Systeem (LIMS) en het harmoniseren van vooral de uitvoering van de chemische analyses voor de waterschappen. Een efficiënte organisatie zal pas eind 2013 worden bereikt omdat nu nog wordt gewerkt vanuit 5 locaties, nog sprake is van 4 losstaande LIMSsystemen en van separate ICT-infrastructuur die nog eigendom is van de waterschappen. Door vertragingen in het nieuwe LIMS moeten de bestaande LIMS-en worden aangepast aan de harmonisaties en is veel manuele invoer en controle noodzakelijk. De herhuisvesting wordt in Q3 van 2013 afgerond en het nieuwe LIMS wordt eind Q3 operationeel. Alle rendementsverbeteringen vanaf 2014 zijn in de betreffende documenten opgenomen. De harmonisatie van de vraag aan de zijde van de waterschappen en de noodzaak tot bezuinigen leidt tot een meetvraag die structureel lager is ten opzichte van de uitgangspunten in de business case. De financiële consequenties die daaruit voorvloeien worden ook door vertaald naar de verbonden partijen en derhalve ook naar de gemeenschappelijke regeling AQUN die zich daar ook op zal moeten aanpassen. ns laboratorium is een productieomgeving, maar is niet zonder meer vergelijkbaar met commerciële chemische laboratoria. Die hebben zich gespecialiseerd op het uitvoeren van analyses. De toegevoegde waarde van AQUN is juist dat het nemen van monsters gecertificeerd wordt verzorgd en ook hydrobiologisch onderzoek tot de onderzoekactiviteiten behoort. Gebiedskennis en historisch besef zijn hierbij van groot belang. De praktijk wijst uit dat vergelijkingen met andere laboratoria vooral gebruikt moeten worden om er voor te zorgen dat de juiste producten met elkaar worden vergeleken.

4 Vooral op het gebied van hydrobiologie is een flinke verhoging van de gemiddelde productiviteit per medewerker nodig om een structurele bijdrage te leveren aan de dekking van de integrale kosten. Dit laatste maakt deel uit van het plan van aanpak sturen op rendement. In onderlinge vergelijking met andere Waterschapslaboratoria neemt AQUN in deze opstartfase overigens een gemiddelde positie in. De doorstart van de bedrijfsvoering van de latende organisaties naar een professionele P&C cyclus voor AQUN heeft een enorme inspanning gevraagd. Deze komt meer en meer op orde, hetgeen in 2013 zal leiden tot beknopte maandcijfers en gedegen kwartaalrapportages. De afstemming met de waterschappen over de meetvraag en over de planning van de werkzaamheden behoeft nog verdere verbetering, maar ook daar worden voor 2014 de nodige effecten verwacht. Doorvertaling in de samenhangende documenten Het is essentieel dat de bijgesloten documenten in hun onderlinge samenhang worden beoordeeld. Het jaar 2012 heeft zoals het jaarverslag aangeeft een zeer teleurstellend negatief resultaat laten zien, waarbij het effect van de bijsturing pas vanaf 2013 zichtbaar wordt. Het plan van aanpak Sturen op Rendement is daar het resultaat van, met een voorgenomen bijgestelde begroting 2013 tot gevolg. Met de begrotingswijziging 2013 geven we u inzicht geven in de extra inspanningen die AQUN moet verrichten in de laatste fase van de transitie. In deze aangepaste begroting 2013 zijn alle incidentele posten opgenomen voor huisvesting, voor de vertraging in de ontwikkeling van LIMS en daardoor voor de inefficiënties binnen de primaire processen. Deze incidentele kosten beperken zich tot Verder is door een aantal zware, trieste ziektegevallen sprake van een hoger langdurig ziekteverzuim. In de begrotingswijziging is eveneens rekening gehouden met de vermindering van de opbrengst derden. Het jaar 2014 wordt dan ook het jaar waarin de echte rendementsverbeteringen zichtbaar zullen zijn. De concentratie op drie locaties en de beschikbaarheid van 1 LIMS maken het mogelijk om als één bedrijf te opereren en ten opzichte van 2013 een verhoging van de productiviteit van o te realiseren door een enorme reductie van ingehuurd personeel en een forse reductie van de uitbesteding. Deze stijging van de productiviteit zet zich in de jaren daarna door met ca. 3 0 Zo per jaar. De onderbouwing hiervan treft u aan in de meerjarenprognose De verbeterde productiviteit maakt het mogelijk om nog minder werk uit te besteden en ook de inhuur tot een minimum te beperken. Met de huidige vooruitzichten van een krimpende vraag zal ook de vaste formatie in de loop van de jaren worden - teruggebracht. De financiële consequenties van voorgaande zijn verwerkt in de verschillende documenten en op hoofdlijnen weergegeven in de bijlage "kengetallen in één oogopslag". Vertrouwen in de ontwikkeling Het jaar 2013 zal nog veel inspanning vragen van de medewerkers van AQUN en betrokkenheid van de partners. De verwachtingen zijn hoog gespannen. Het vertrouwen is bij het Dagelijks Bestuur aanwezig dat de weergegeven rendementsverbeteringen behaald worden, maar ook de waterschappen hebben daarbij een uitermate cruciale rol. Zowel vanuit de rol als eigenaar, maar ook vanuit de rol als opdrachtgever. De opbouwend kritische houding van de afgelopen periode heeft ons geweldig geholpen om ons einddoel te bereiken. Dat doel is een exclusief voor de waterschappen werkend waterschapslaboratorium zijn, dat tegen een zo scherp mogelijk tarief monsters neemt, deze analyseert en de partners voorziet van een goed resultaat en advies. Met vriendelijke groeten : J. Vos Voorzi Piet-Hein Kolft Secretaris ì

5 Toegerekende kosten naar waterschap C C C C C C c ŕ so 0 Meetvraag in ILW-punten per waterschap TI I įî* V{? -M A.# jy JP ** r ^ 2016 B2017 4?

6 BIJLAGE: KENGETALLEN IN 1 GPSLAG Meetvraag (ILW-punten) en mzet (C) ra Exploitatielasten Som omzetvoorgangers Meetvraag Business Case 'Meetvraag Jaartal Kosten per ILW punt (C) Aft 1,60 Kosten per ILW punt Tarief 2012 met inflatieontwikkeling Jaartal 250 Personele bezetting É 100 H < 50 Eigen personeel Inhuur personeel -Totale personele inzet Jaartal Productiviteit ä E I ^^Gemiddelde productiviteit 1 mdw.. r 1 T " ì"i ' ' I Jaartal

7 pquon Instituut voor woteronderzoek en advies Jaarstukken AQUN 2012 Jaarverslag en jaarrekening 2012 Definitieve versie Vastgesteld door Algemeen Bestuur AQUN op 28 maart

8 1 Inhoudsopgave 1 INHUDSPGAVE 2 2 VRWRD 4 3 KERNGEGEVENS 6 4 JAARVERSLAG PRGRAMMAVERANTWRDING Terugblik Bedrijfsvoering Doelrealisatie AQUN Management van processen Management van medewerkers Realisatie productie Management van middelen VERPLICHTE PARAGRAFEN ntwikkelingen sinds het vorig begrotingsjaar Incidentele baten en lasten nttrekkingen aan bestemmingsreserves en voorzieningen Waterschapsbelastingen Weerstandsvermogen Financiering Verbonden partijen Bedrijfsvoering EMU-saldo Topinkomens 23 5 JAARREKENING DE BALANS ALGEMEEN Waarderingsgrondslagen Activa Passiva Baten Lasten Toelichting op de activa Toelichting op de passiva Niet uit de balans blijkende verplichtingen DE EXPLITATIEREKENING NAAR KSTEN- EN PBRENGSTENSRTEN Toelichting op de exploitatierekening Lasten Baten Exploitatierekening naar kostendragers Exploitatierekening naar programma's 42 6 BESLUIT TT VASTSTELLING VAN DE JAARREKENING 44 7 CNTRLEVERKLARING 46 2

9 8 BIJLAGEN BIJDRAGE DEELNEMERS Meetvraag Kostenverdeelsleutel Kostenverdeelstaat Verdeling kosten Bovenformatieven STAAT VAN ACTIVA INVESTERINGEN STAAT VAN SCHULD 54 3

10 2 Voorwoord Voor u liggen de jaarstukken 2012, welke het jaarverslag 2012 en de jaarrekening 2012 bevat. Het jaar 2012 is in meerdere opzichten een bijzonder jaar geweest voor AQUN. Het is het eerste volle kalenderjaar van de organisatie kan gekenmerkt worden als een "transitiejaar", waar in verder vorm gegeven is aan de implementatie van de fusie van vier organisaties naar één. In 2012 zijn in dit kader belangrijke stappen gezet en veel zaken gerealiseerd. Echter een aantal ontwikkelingen heeft dit jaar ook aanzienlijke vertraging opgelopen ten opzichte van de oorspronkelijke planning. Daarbij moet met name gedacht worden aan de aanpassing van de huisvesting en het in gebruik nemen van een nieuw Laboratorium Informatie en Management Systeem (LIMS). Financieel laat AQUN over 2012 een fors negatief resultaat zien, vooral veroorzaakt door, overschrijding van de kosten voor uitbesteding van analyses en de inhuur van externen, deels gerelateerd aan de transitiefase maar ook deels als gevolg van weeffouten in de business case. Dit heeft in de tweede helft van het jaar geleid tot een intensief ambtelijk en bestuurlijk traject met de waterschappen. Dit traject heeft eind 2012 geresulteerd in een plan van aanpak 'Sturen op rendement'. Bovenstaande wordt in voorliggende jaarstukken, welke bestaat uit het jaarverslag en de jaarrekening voor 2012, nader toegelicht. Tiel, 15 maart 2013 Namens het dagelijks bestuur, De directeur, De voorzitter, P.H. Kolff MBA \ J.A.M. Vos V, 4

11 3 Kerngegevens Producten Gebied Totaal begrote productie in ILW-punten Totale begroting reguliere exploitatie Aantal fte's in dienst 31/12/2012 Deelnemende water- en hoogheemraadschappen Provincies Monstername Chemische analyses Hydrobiologische analyses Advisering Circa 4596 van Nederlandse oppervlakte Circa S 1?*, van Nederlandse bevolking Circa 5096 van vervuilingseenheden C ,14 Aa en Maas Brabantse Delta De Dommel Delfland Hollandse Delta Rivierenland Rijnland De Stichtse Rijnlanden Schieland en de Krimpenerwaard Gelderland Noord-Brabant Noord-Holland Utrecht Zuid-Holland 6

12 4 Jaarverslag

13 4.1 Programmaverantwoording Terugblik Bedrijfsvoering , een transitiejaar Zoals in het voorwoord aangegeven, heeft naast de realisatie van de reguliere productie, 2012 voor een groot deel in het teken gestaan van de transitie. Deze heeft betrekking op de doorontwikkeling van de organisatie, waaronder het op orde krijgen van de basis en de uitvoering van een veelheid aan projecten, bijvoorbeeld de harmonisatie van methodes, de huisvesting en het ontwikkelen en in gebruik nemen van het nieuwe LIMS Vertragingen in ontwikkelingen Na de zomer werd duidelijk dat de aanbesteding van de verbouw voor de drie locaties Breda, Tiel en Leiden niet succesvol was. Medio november is een vervolgtraject ingezet door eerst een heroriëntatie op de herhuisvesting uit te voeren. Daarbij wordt beoordeeld wat er nodig is om zo min mogelijk te verbouwen. De resultaten daarvan worden verwacht Ql 2013, waarna het vervolg zal worden vastgesteld en de planning zal worden vastgesteld. De huidige planning van huisvesting richt zich op realisatie eind Q Medio 2012 werd eveneens duidelijk dat het aanzienlijk meer werk kost om LIMS te ontwikkelen en goed getest operationeel te krijgen. ndanks extra inspanningen is de start per 1 januari 2013 niet mogelijk gebleken en werd duidelijk dat het LIMS project zou vertragen tot 1 april De consequentie is dat de 4 huidige LIMS-en nog een aantal maanden operationeel moeten blijven Productie Naast alle transitieactiviteiten is er in het afgelopen jaar een meer dan bij de start van 2012 verwachte productie gerealiseerd. De productie voor chemie is over het gehele jaar genomen uitgekomen op circa van de totaal in november geplande meetvraag voor Voor hydrobiologie is de realisatie ongeveer 8696 van de geprognosticeerde meetvraag. Het feit dat 2012 voor het eerst een heel kalenderjaar betrof, betekent dat voor het eerst volledig met de eigen P&C cyclus gewerkt kon worden. De huidige (4) LIMS-en stellen ons nog niet in staat om zonder nadere bewerkingen de productie gegevens eenduidig te verzamelen en op de gewenste niveaus te rapporteren. Daarbij vraagt de aansluiting tussen meetvraag, productie, capaciteit en PDC tarieven nog steeds veel aandacht. In dit kader is in 2012 gewerkt aan het ontwikkelen van betere informatievoorziening. De ontsluiting van de informatie is door diverse ingrepen in de loop van het jaar verbeterd. Naast het op orde brengen van de reguliere managementinformatiecyclus is in de tweede helft van 2012 bijvoorbeeld ook een tooi ontwikkeld om voor hydrobiologie de productie beter in beeld te krijgen. Deze zal in 2013 structureel worden ingezet Financiën De totale reguliere exploitatielasten voor 2012 komen uit op C In de halfjaarrapportage werd duidelijk dat er ten opzichte van de begroting sprake was van een aanzienlijke overschrijding van de kosten. ndanks bijsturing door waar mogelijk reductie van de kosten en waar zinvol uitstel van activiteiten, is het niet mogelijk gebleken om het jaarresultaat op de reguliere bedrijfsvoering verder terug te dringen. Naast de reguliere exploitatie worden de transitiekosten onderscheiden. In de loop van 2012 is steeds beter inzicht ontstaan op de totale omvang van de transitieactiviteiten en de daarmee gemoeide kosten. Naast de geplande activiteiten is er aantal niet voorziene acties nodig gebleken en kost het in de transitieperiode verkeren meer extra capaciteit dan voorzien. Dit resulteert in de overschrijding van het transitiebudget met C De totale transitiekosten bedragen over2012 C Hiermee komt de totale exploitatielast voor 2012 op C

14 Bijsturing: Plan van Aanpak Sturen op Rendement De resultaten tot en met het tweede kwartaal 2012 waren aanleiding om een plan van aanpak op te stellen, waarin aangegeven wordt op welke manier AQUN op middellange termijn weer op het spoor komt naar de realisatie de vastgestelde doelstellingen. Daar waar kon worden bijgestuurd werd dat gedaan. Het plan van aanpak bevat de acties die in 2012 zijn ondernomen om bij te sturen, evenals een veelheid van activiteiten voor 2013 om in lijn met de gestelde doelstellingen, financieel op orde te komen. 11

15 1 C 5 ai Q) 3, J ««i 5 JB ĩ c CU E "o cu 5 i/i ō -** ni CU - E 8. I ā ^ -Ĉ -Sí QJ J IS) 4-1 u č 5 0 CN 60 í-i 01 C CU CZ c L. ro İ2 L - İ2 S 5 bû c cu ro E ï Ş f C CU cu E Ū ş ro cu CL - ro cu u L- İ " Ē? ra S J -» " Ŝ 5 c Q. ) CL 3 LJ a B P ^ š a Q. QJ 5ţ í QJ *S 1 ^ 60 1 f. Ş ff J S DL o 3 -* CU d ā CU c E İS o -* cu E.» o ö < > CL. ^ 'Z 8 cu ra cu ra 5-! cu I CU : f, Q c 2 D. ro 5 ^ ro - ŭo c J u o ï 5 CU İ2 ií cu? 3 'ö? > í í c «M " Į ro rsl «I» c, * c E I 5 60 ļ d "?.Ē» ro.ï - ÿ CU «6Ĵ o ±S N cu f 3 «j X İ c E CU.ÇU 73 ro ro *; ōū ŗ; S U ü S M. a s CL "H li-t Çlį ö 2 2 E 'Ē 7 ţį CL 0) CU E 2 P 3 bo ro 5 ro ~ CU - X ŕ» ļ c *e ro +J +J QJ » Ç QJ 5j m ï r ÿ > " -,- CU.2. E - -r: ĈŪ į oj ro E c S cu f «C 0J 'fĵj C T3 Q. ^ tl C ^ -hí ra cu.. ra 'C ±2 ~E.92 ro o» c "? -4-» o J ä í a Ä 5P «g ť f fn QJ 5 Ï 5 *H -*- ni E QJ 5 ĩ j? ĩ «í u.2 T) CU CZ 0J c cu +- 1 ro 5 ŬJ JZ N i 5 ľ Ç! ro cu o T3 s- 4S cu T3 CU z a < 5 r- ro CU V cu ĉū E çy, 0) o 00 ^ E ro ro o I 1 5- ro 2 o o -o ai S S» ŬÒĴ ro «ro N ïí ĉū S 2 CU 1 E c I ~ ra t E cu ^ tuo ro gj Š QJ L J E d i- au cu TĴ T3 C oj -oj ąj ro 2 S Ü I S a. ro n t! -ï S t - J ģ; a i Q J cu 0J S > 0J 00 ÏŽ3í 0J V J oo " 3 -Q " 00 X3 C QJ J 3 ōî 3 ö i-' rsl S S 43 Ľí 4-» oj o u -o -*: ro.sí J o u P QJ XI D. -Ō C 0 ro e a > 01 r c -. CU S- 60 "5 > "ōū ui - -* J 60 ro J j2 5 oo c 53 aj oo E 00 3 CU S -5 o "a ra j. ŵ X) s 0) į- N 5 3 rm c o 8 Ē ra D 00 c c 3 QJ C 00 oĵ I E a *" c.t -- ra M ro J LJ r^ ^ J n i 1 " ĉū 3 i CU - XI : ro cu cu o " 'u E ro ã; çu oo Ē * 6 "E c a 3 o Ē -o c -R 5 a QJ S - Ē 13 oj ĉū S ^ > ra -rĵ cu oj LJ o *± ro?t or ās a # n c J ro ro ro QJ J : ^ J ö < 0J 'Xl 8 ro ^ J *-* 3 E ~ E c J S p ro 0 o. E S

16 4.1.3 Management van processen rganisatie en interne beheersing In 2012 is binnen AQUN hard gewerkt aan het vormgeven en uniformeren van de verschillende werkwijzen, zowel binnen het primaire proces als voor de ondersteunende processen. De harmonisaties van de chemische analyses zijn volgens planning voor ongeveer 9096 in 2012 gereed gekomen en inmiddels geïmplementeerd. Voor monstername is de belangrijkste harmonisatie met betrekking tot de bemonstering van de zuiveringen afgerond. Voor hydrobiologie is een aanvang gemaakt met het uniformeren van de determinatie methoden. Deze harmonisaties voor hydrobiologie zijn vooral voorzien in De werkprocessen zijn beschreven en daar waar nodig geactualiseerd aan de hand van voornoemde ontwikkelingen. ok de inrichting en het vormgeven van de concernstaf is in 2012 verder vorm gegeven. Een deel van de ondersteunende diensten wordt betrokken van de (lokale) waterschappen door middel van SLA's. Daar waar mogelijk heeft inbesteden, het onderbrengen van werkzaamheden binnen AQUN op een van de andere vestigingen, van werkzaamheden plaatsgevonden. mdat harmonisaties nog niet waren afgerond is dit door verschil in levertermijnen of rapportagegrenzen niet altijd mogelijk gebleken en was uitbesteding in een aantal gevallen noodzakelijk. Uitbesteding van werkzaamheden heeft plaatsgevonden om een aantal redenen, te weten omdat de kennis voor specifieke onderzoeken (bewust) niet in huis is, vanwege capaciteitsgebrek of vanwege planningsproblemen en/of levertermijnen. Invoering van één LIMS-systeem voor geheel AQUN is een absolute voorwaarde om tot een succesvol primair proces te komen. In 2011 is hiervoor een Europese aanbesteding geweest. Thermo Fischer heeft deze aanbesteding gewonnen. p dit moment is de implementatie van het nieuwe LIMS systeem aan de orde. De testfase is opgestart en de bijgestelde planning is dat in de loop van het tweede kwartaal 2013 het LIMS operationeel zal zijn. Ten behoeve van het financiële en inkoopproces is in 2011 een ERP ontwikkeld. Dit systeem is volledig operationeel. Voor de ICT-infrastructuur is een Europese aanbesteding gedaan. Deze is eind 2012 afgerond, waarna een start is gemaakt met het implementatietraject. Deze zal in het voorjaar van 2013 plaatsvinden Tekortkomingen In de dagelijkse uitvoering gaan zaken niet altijd zoals gewenst. Dit kan leiden tot meerkosten voor waterschappen, bijvoorbeeld door her-analyses, maar ook doordat medewerkers van AQUN aanvullende acties moeten doen, bijvoorbeeld het opnieuw rapporteren van (bijgestelde) resultaten. De meerkosten kunnen soms in het productieniveau zichtbaar worden, maar veelal zullen ze het totale kostenniveau verhogen. Met de klanten is afgesproken om in de jaarstukken terug te komen op de zaken die in het afgelopen jaar niet goed zijn gegaan. Naast de meer gebruikelijke her-analyses I herrapportages, welke gezamenlijk een aanzienlijke omvang hebben en teruggedrongen moet worden, zijn er in 2012 een aantal specifieke zaken geweest die in dit kader genoemd moeten worden:» Het CB/PCB in waterbodems; de meerkosten bestonden hiervoor voornamelijk uit extra manuren. 13

17 » Resultaten die met disclaimer ten aanzien van de betrouwbaarheid van het analyseresultaat gerapporteerd zijn (resultaten die wel zijn betaald maar de opdrachtgever geeft aan er "niets" aan te hebben). Dit speelde voornamelijk bij het "Maasproject". Een analyse voor dit project door Alterra van alle onderzoekresultaten met overschrijdingen van houdbaarheidstermijnen gaf aan dat de rapportage voor het overgrote deel hiervan gehandhaafd kon blijven, maar dat gold niet voor een beperkt aantal analyses. De herziening heeft naast extern advies ook de nodige eigen manuren gekost. Het is van belang om het aantal fouten te minimaliseren, zowel vanuit kwaliteit- als kostenoogpunt. Een goede registratie is daarbij een basisvoorwaarde. In dit kader is sinds 2012 een applicatie die de klantvragen en klachten (inclusief afhandeling) registreert volledig operationeel Accreditatie AQUN heeft een kwaliteitssysteem dat volgens de laboratoriumnorm is geaccrediteerd. In december 2011 is het kwaliteitssysteem van AQUN onderworpen aan een jaarlijks controlebezoek door de Raad voor Accreditatie (RvA). De audit is uitgevoerd dooreen uitgebreid team van vijf vakdeskundigen. Daarbij zijn op de vijf vestigingen door deze vakdeskundigen in totaal 60 afwijkingen in de lichtste categorie geconstateerd. Begin april zijn de corrigerende maatregelen opgestuurd naar de RvA. Na beoordeling en goedkeuring van de corrigerende maatregelen is de accreditatie van AQUN verlengd voor 1 jaar tot juli Nader overleg met de RvA vanwege alle ontwikkelingen binnen AQUN heeft er toe geleid dat een verlenging van die erkenning is geaccordeerd tot 1 januari 2014 en dat het vervolgbezoek van de RvA is verplaatst van december 2012 naar april 2013.» p het gebied van accreditatie hebben verder de volgende activiteiten plaatsgevonden in 2012:» verhuizing microscopisch slib in mei 2012 van Boxtel naar Breda;» accreditatie metalen AS3000 waterbodem met ICP-MS (nieuwe methode) in Leiden in augustus 2012; «accreditatie nieuwste versie AS3000 waterbodem in november 2012 en centralisatie AS3000- onderzoek in Leiden middels RvA-onderzoek;» aanleveren plannen van aanpak voor aanpassingen aan methoden tot eind 2013, transitie naar nieuwe LIMS en sluiting Boxtel 1ste verdieping Management van medewerkers Medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal van AQUN, zij zijn kennisdragers en realiseren de ambities/doelen van de organisatie en dragen deze uit. Het jaar 2012 stond in het teken van transitie en tevens van productie. In de begroting is uitgegaan van een basisformatie van 177 fte. De werkelijke interne bezetting bedroeg gemiddeld 169 fte. Daarmee wordt geanticipeerd om de daling van de productie en de te realiseren flexibele schil Ziekteverzuim en verzuimbeheersing Geslacht Aantal Aantal fte Ziekmeld Ziekteverzuim medewerkers frequentie percentage Man 123,0 115,09 1,19 5,81 0 Zo Vrouw 71,0 54,11 1,47 5,35 0 Zo Totaal 194,0 169,20 1,30 5,66 0 7o Het ziekteverzuim over 2012 bedraagt 5,696 en is hiermee, hoewel licht gedaald ten opzichte van 2011 (5,896), nog relatief hoog, maar vanuit de periode van transitie wel verklaarbaar. ok de ziektefrequentie is licht gedaald naar 1,3. Ziekteverzuim en de ziektefrequentie wordt maandelijks gerapporteerd. In samenwerking met de Arbodienst en de R wordt gewerkt aan verzuimbegeleiding/reductie. 14

18 ntwikkeling Medewerkers Naast het reguliere opleidingsplan AQUN, zijn er een aantal ontwikkeltrajecten opgestart en uitgevoerd in 2012:» In Ql en Q2 heeft het MT een management ontwikkeltraject gevolgd om bewustwording van taken, rollen en verantwoordelijkheden beter te beleggen. * In Q 4 is een dergelijk, gezamenlijk, traject opgestart voor de coördinerend Analisten/coördinerend Monsternemers.» p de AQUN-dag eind juni heeft de hele organisatie gezamenlijk een werksessie gedaan, waarin behaalde successen en verbeterpunten zijn benoemd. De uitkomsten vormen input voor de teamjaarplannen. «Met medewerkers is in een reeks van koffiesessies, teamoverleg gesproken over integriteit en de persoonlijke beleving hiervan. De uitkomst vormt de drager van integriteit binnen AQUN en vormt de basis waarop de eed/gelofte zal worden afgelegd in Ql «De ontwikkelstimulans, zoals beschreven in de lokale arbeidsvoorwaarden, heeft een groot aantal verbeterpunten opgeleverd binnen lopende projecten en in het primair proces Sociaal plan In 2012 is er nog maar beperkt gebruik gemaakt van het sociaal plan, in dit jaar waren alle oude locaties nog operationeel en daardoor was het aantal standplaatswijzigingen relatief beperkt. mschrijving Gereserveerd Realisatie Realisatie Totaal realisatie budget* t/m 2012 Reiskostenvergoeding woon-werk vanaf 1 januari 2013 e 'e - Reiskostenvergoeding woon-werk vanaf 1 juli 2011 e - C e Reistijdvergoeding 1ste jaar e e c Reistijdvergoeding 2de jaar e e - Resitijdvergoeding 3de jaar c e - Afkoop inconvenientenregelingen e e e Reiskostenvergoeding woon-werk na 5 jaar verhoging tot 60 km enkele rei e e - Totaal c e C c * volgens afspraak in AB 7554 van totale geraamde kosten Realisatie productie In 2012 zijn er ruim 12,3mln. ilow punten geproduceerd, waarvan 12,1 min. voorde deelnemende waterschappen. Hoewel het niveau voor de deelnemers circa 8,3Vo lager is dan het niveau dat in de business case voor 2012 opgenomen was, ligt het totaal aanzienlijke hoger dan verwacht werd bij het opstellen van de begroting (-t-1,6%), en bij het indienen van de daadwerkelijke meetvraag (4,89ó). Het aantal ilow punten voor derden blijkt met circa ver achter bij wat begroot is, te weten Productie AQUN 2012 Prognose uit Business case Prognose in begroting 2012 (juli 2011) Prognose bij indienen meetvraag (november 2011) Gerealiseerde productie Toe te rekenen ILW punten in het kader van de garantieregeling In onderstaand overzicht is de gerealiseerde productie inclusief het effect van de garantieregeling 1 opgenomen uitgesplitst over de verschillende waterschappen. hen aanzien van de toedeling op basis van ILW-punten geldt dat in de jaren 2011 t/m 2015 voorde toerekening van de het relevante aantal ILW-punten wordt bepaald door het aantal werkelijk afgenomen ILW punten te nemen en, bij het eventueel achterblijven van de meetvraag, dit aantal te vermeerderen met 75% van het verschil tussen de bij het opstellen van de businesscase AQUN+ opgegeven meetvraag en in de praktijk niet afgenomen punten. Deze afspraak staat bekend als de garantieregeling. 15

19 Begrote Ingediende Productie 2012, Gerealiseerde meetvraag meetvraag Gerealiseerde incl. collectieve BC AQUN t productie BCAQUN* AQUN 2012, AQUN 2012, productie toepassing 2011 AQUN Voorjaar 2011 november 2011 AQUN 2012 garantieregeling Delfland Brabandse Delta Hollandse Delta Aa en Maas De Dommel Rijnland Schieland en Krimpenerw Rivierenland Stichtse Rijnlanden TTAAL Wanneer er gekeken wordt naar Chemie en Hydrobiologie (beide incl. de betreffende monstername), dan blijkt dat Chemie meer geproduceerd heeft dan verwacht (10896) en Hydrobiologie echter minder (8696). In onderstaande figuur is de cumulatieve productie in ilow punten per kwartaal in 2012 weergegeven, gesplitst naar Chemie en Hydrobiologie. Voor het totaal is er sprake van 596 meer productie I Hydrobiologie I M&L en Chemie Ql Q2 Q3 Q4 Cumulatieve productie per kwartaal, uitgesplitst naar Chemie en Hydrobiologie. In onderstaande figuur wordt de productie per kwartaal gerelateerd aan de ingediende meetvraag. Duidelijk is dat er sprake is van een toename van de productie per kwartaal in de loop van het jaar. 120 o 7o ïoo 0 /; 8094 I M&L en Chemie 6oy 0 40 o 7o I Hydrobiologie I Totaal 20X 0'Á Ql Q2 Q3 Q4 De gerealiseerde productie per waterschappen varieert ten opzichte van de in november 2011 ingediende meetvraag van 9096 voor Rivierenland tot voor Delfland. Met uitzondering van Rivierenland hebben alle waterschappen of meer van het volume van de meetvraag van november 2011 aangeleverd. 16

20 De spreiding van de productie voor het hydrobiologische onderzoek over de waterschappen is groter, te weten van 6496 van de in november 2011 verwachte meetomvang voor 2012 voor Rijnland tot voor de Dommel. Deze grotere spreiding wordt veroorzaakt door enerzijds historische opgave van de meetvraag (budget gestuurd in tegenstelling tot wat werkelijk wordt gevraagd) en een productieregistratie die nog niet zo ver gevorderd is als bij chemie om de productie met dezelfde nauwkeurigheid te beoordelen Management van middelen Voor 2012 laat de financiële realisatie t.o.v. de begroting het volgende beeld zien. orspronkelijke Realisatie 2011 Begroting Extra Plan van Begroting Realisatie Uitputting begroting 2011 incl. transitie 2012 totaal transitie Aanpak incl. extra 2012 kosten C338K incl. transitie * (o.b.v. realisatie Transitie PvA 2e helft 2012) Kostensoort Personeelkosten (excl. Externen) C C C C C C C ,7094 Externen C C C C C C ,6094 Uitbesteding C C C C C ,5094 Kapitaalslasten C C C C C C C ,3194 Materiele lasten C C C C C ,5494 verige indirecte lasten 81 onvoorzien C C C C C C C ,9094 Totaal kosten C C C C C C C ,8194 pbrengst derden C C C C Bijdrage deelnemers excl. Transitiekosten C C C C Bijdrage deelnemers transitiekosten C C C C Bijdrage deelnemers totaal C C C C C Bijdragen totaal C C C C C Het jaar 2012 sluit af met een tekort van C Dit bedrag is de resultante na vaststelling van het Plan van Aanpak d.d. 30 november 2012, waarin een tekort werd geprognosticeerd van C Het totale resultaat ten opzichte van de oorspronkelijke begroting is derhalve een tekort van C Ter vergelijking zijn de cijfers voor 2011 opgenomen, waarbij voor de realisatie 2 maal de realisatie over de periode juli - december genomen, aangezien de organisatie pas op 1 juli 2011 is gestart. Het kostenniveau 2012 ligt hoger dan dat van Dit heeft te maken met de intensivering van de transitieactiviteiten in 2012 t.o.v De totale realisatie kan op twee manieren uitgesplitst worden: Totale kosten AQUN 2012 C Bijdragen derden C Kosten voor GR deelenemers C Totale kosten AQUN 2012 C Waarvan transitiekosten C Reguliere exploitatiekosten C Uit bovenstaande blijkt dat de bijdrage van de deelnemers in 2012 zowel gestegen is door meerkosten reguliere bedrijfsvoering, meerkosten transitie en achterblijvende opbrengsten diensten voor derden. Tussen de verschillende kostensoorten zitten aanzienlijke verschillen in de uitputting. Deze worden veelal verklaard vanuit het feit dat de realisatie in zijn aard niet anders is, maar op een andere kostensoort plaatsvindt dan oorspronkelijke voorzien was. Hiermee rekening houdend kan geconcludeerd worden dat de overschrijding van de kosten met name door de externe inhuur en uitbesteding veroorzaakt wordt Uitbesteding In 2012 is voor circa C 3,3 miljoen uitbesteed. De uitbesteding is C 2,2miljoen hoger dan de begrote omvang van 1,1 miljoen. Van de C 3,3 miljoen wordt ongeveer C 1,7 miljoen aan Hydrobiologie, C 1,1 miljoen aan Chemie en C 0,5 miljoen aan M&L uitbesteed. 17

21 Er zijn drie redenen om te kiezen voor uitbesteding:» ntbreken van kennis» ntbreken van capaciteit» Levertijden en planning Van het totaal hangt Cl min. samen met het ontbreken van kennis, Cl,8 miljoen met het ontbreken van capaciteit (waarvan circa Cl,4 miljoen Hydrobiologie) en C 0,5 miljoen heeft te maken met de gevraagde levertijd en de mogelijkheid dit in de planning in te passen Externen Er zijn veel meer externe krachten ingehuurd dan voorzien. Hieronder worden de belangrijkste redenen opgesomd. Veel van de inhuur heeft te maken met de transitiefase en heeft daarom een tijdelijk karakter. «In het licht van de toekomstige formatiedaling wordt niet alle formatie met vaste/tijdelijke krachten ingevuld, maar worden er uitzendkrachten ingehuurd. ok wordt hiermee piekbelasting opgevangen. Deze worden voornamelijk gefinancierd vanuit de vacatureruimte.» Het ziekte verzuim ligt hoger dan in de begroting geraamd. Het netto effect is een kleine 2 fte.» In het kader van de harmonisatie worden medewerkers ingezet in diverse projecten, ten behoeve van de productie worden zij vervangen door uitzendkrachten. In vergelijking tot het transitieplan is de inzet van uitzendkrachten hoger geweest. «In het LIMS-project wordt veel gewerkt met eigen medewerkers, om de reguliere werkzaamheden doorgang te laten vinden worden waar nodige uitzendkrachten ingehuurd (op teamniveau financiering vanuit doorbelasting personeelslasten). «p een aantal plekken in met name de staf- en coördinerende functies is extra capaciteit ingezet om te ondersteunen bij het opzetten van processen en benodigde kwaliteitsniveau te halen verige verschillen Voor de overige verschillen staat hieronder een korte toelichting. Kapitaallasten De rente en afschrijving zijn lager dan geraamd doordat investeringen later gaan plaatsvinden. Het effect daarvan is dat besparingen later worden gerealiseerd. Daarnaast is de rente lager dan begroot. Materiële lasten Betreft onder meer de kosten van transport van monsters, onderhoud, inkoop van chemicaliën en materialen. Het totale kostenniveau ligt hoger dan geraamd. verige indirecte lasten Betreft grotendeels kosten die door de waterschappen aan AQUN worden doorbelast, advieskosten en accountantskosten. De kosten liggen lager dan geraamd, onder meer doordat een aantal facilitaire zaken inmiddels door AQUN zelfgeorganiseerd wordt (schoonmaak, groenvoorziening) en daardoor bij Materiële lasten verantwoord wordt Nader uitgelicht, de transitie Eind 2011 is separaat budget beschikbaar gesteld voor activiteiten in het kader van de transitie. Hiervoor zijn voor het jaar 2012 en 2013 middelen beschikbaar gesteld. Inmiddels is het inzicht ontstaan dat naast de in de transitiebegroting opgenomen activiteiten er nog meer incidentele kosten te identificeren zijn die aan de transitie gerelateerd zijn. Dat zijn soms activiteiten die niet voorzien waren, maar in een aantal gevallen betreft het ook extra inzet die gedurende de transitieperiode nodig geweest is, omdat AQUN nog op verschillende locaties, met verschillende systemen en verschillende ICT-omgevingen werkt. 18

22 In de onderstaande tabel staat als eerste het geraamde transitiebudget voor Het betreft zoals gezegd incidentele kosten. Hiervoor is een bedrag van C 1,1 miljoen geraamd. Verder is in de tabel de prognose van de uitputting van de in dit kader voorziene activiteiten aan het eind van het jaar weergegeven. Duidelijk wordt dat veel activiteiten vooraf niet goed voorzien zijn of dat de verwachting was dat de activiteit binnen de reguliere uren plaats kon vinden. Staf mschrijving Begroot 2012 Realisatie 2012 ntwikkeltraject Inkoop Klantvragen ICT Koppelingen Implementatie utsourcing ICT infra ICT outsourcing advies (europese aanbesteding)' ICT ondersteuning:samenwerking vier sites rderbehandeling S rapportage meerdere LIMSen ntwikkeling tools ontsluiting management informatie Versterking financiële functie Inhuur expertise waterschappen appl. Beheer Invoeren nieuwe organisatie Harmonisatie processen JŞ Logistiek Waterbodem Extra inzet ondersteuning M&L Invoeren nieuwe organisatie ) Harmonisatie processen E Robotisering JZ 0) Meerkosten interne compensatie LIMS n ŕ Extra inzet ondersteuning Chemie Invoeren nieuwe organisatie Harmonisatie processen Versneld opleiden Totaal Het transitiebudget laat een overschrijding zien van C 0,9 miljoen. Dit wordt met name verklaard door de inhuur van externen, materiële kosten en overige indirecte lasten Bijdrage deelnemers nderstaand wordt de bijdrage per deelnemer over 2012 weergegeven. Daarbij is een uitsplitsing gemaakt naar de verschillende oorzaken. pgemerkt moet worden dat bij onderstaande verdeling de bedragen zijn toegedeeld op basis van de nacalculatorische sleutel. Dit betekent dat door wijzigingen in de productieverhoudingen de verdeelsleutel is gewijzigd en daarmee op postniveau de verdeling af kan wijken van het geen wat eerder gepresenteerd is met voorcalculatorische sleutels. Begrote reguliere Extra meerkosten exploitatie Begrote reguliere Meerkosten reguliere Totale bijdrage exploitatie Transitie reguliere Transitie extra exploitatie (na Bijdrage derden bijdrage deelnemers bijdrage derden voorzien exploitatie pva pva pva) (realisatie) deelnemers í C ē e e e Delfland « e a Brabantse Delta í í e t í e Hollandse Defta ē ç ë c c c Aa en Maas e ê f f c De Dommel e «76504 e c Rijnland ê e Ē e t « Schieland en Krinpenerwaard c c C e í í Rivierenland ( n í e í Stichtse Rijnlanden e « ü Totaal deelnemers AQUN c ľ t c í

23 Integrale kostprijs Door het saldo van lasten en baten (te dekken door de waterschappen) te delen door de hierboven gepresenteerde productieomvang voor de waterschappen, kan de integrale kostprijs per ILW-punt worden berekend. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt naar het tarief wat gerelateerd is aan de werkelijke productie en het tarief waarmee werkelijk verrekend wordt (inclusief garantieregeling), zoals dat in de laatste kolom is opgenomen. Aantal Verrekentarief Bijdrage Aantal ilowpunten ind Werkelijke (inclusief deelnemers ilowpunten garantieregeling productietarief garantieregeling) Begroting reguliere exploitatie 2012, juli 2011 t e 1,61 C 1,49 Realisatie reguliere exploitatie 2012, exclusief transitie e c 1,84 e 172 Begroting 2012, incl transitie, november 2011 i e 1,76 e 1,59 Realisatie 2012, inclusief transitie c í 2,01 e 1, Verplichte paragrafen Het Waterschapsbesluit schrijft in artikel 4.30 voor dat de jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. Het jaarverslag bestaat uit de programmaverantwoording en een aantal voorgeschreven standaardparagrafen. In artikel 30 van het Waterschapsbesluit wordt voorgeschreven dat het jaarverslag de paragrafen bevat die ingevolge artikel 4.11 van het Waterschapsbesluit ook in de begroting zijn opgenomen. Het betreft:» ntwikkelingen sinds het vorig begrotingsjaar» Incidentele baten en lasten «nttrekkingen aan bestemmingsreserves en voorzieningen» Waterschapsbelastingen» Weerstandsvermogen» Financiering «Verbonden partijen» Bedrijfsvoering» Topinkomens ntwikkelingen sinds het vorig begrotingsjaar De gemeenschappelijke regeling AQUN 2011 is in april 2011 opgericht. p 1 juli 2011 heeft in dit kader de fusie van vier laborganisaties naar één nieuwe organisatie plaatsgevonden. Het jaar 2012 is het eerste volledige boekjaar. Ten opzichte van 2011 heeft een intensivering van de transitieactiviteiten plaatsgevonden. Dit heeft, meer dan voorzien, zijn weerslag gekregen in het kostenniveau van de organisatie Incidentele baten en lasten Een overzicht over de baten en lasten 2012 die een incidenteel karakter hebben worden bij de toelichting op de jaarrekening separaat gepresenteerd nttrekkingen aan bestemmingsreserves en voorzieningen AQUN kent geen bestemmingsreserves en voorzieningen. Er zijn geen onttrekkingen geweest in De frictiekosten sociaal plan en de frictiekosten bovenformatieven worden verantwoord onder de transitoria. De kosten sociaal plan 2012 zijn ten laste gebracht van de reeds vooruit ontvangen gelden. In de toelichting op de jaarrekening wordt hier nader op ingegaan Waterschapsbelastingen mdat AQUN geen belastingen heft, is deze post niet van toepassing. 20

24 4.2.5 Weerstandsvermogen AQUN kent in 2012 geen (algemene) reserves of voorziening. De organisatie heeft daarom geen weerstandsvermogen. De deelnemers van de gemeenschappelijke regeling zijn op basis van gemaakte afspraken volledig aansprakelijk voor niet afgedekte risico's. In de "risicoparagraaf" wordt nader ingegaan op verschillende risico's Financiering AQUN is een gemeenschappelijke regeling van negen waterschappen. Als overheidsorganisatie conformeert AQUN zich aan de regeling beleidsvoorbereiding en verantwoording waterschappen (BBVW). Bij het aantrekken van vreemd vermogen moet AQUN zich houden aan de financieringsvoorschriften zoals die zijn vastgesteld in de wet financiering decentrale overheden (wet Fido). De wet Fido heeft als doel het bevorderen van een solide financiering en kredietwaardigheid van de decentrale overheden. Daarvoor staan twee instrumenten ter beschikking:» de kasgeldlimiet ten behoeve van de beperking van het renterisico in geval van financiering met kort geld ^ 1 jaar);» de renterisiconorm ten behoeve van de beperking van het renterisico in geval van financiering met lang geld ^ 1 jaar) Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft de maximale kortlopende schuld (inclusief banksaldo) van AQUN aan. Dit is de grens waarbinnen decentrale overheden hun activiteiten met kortlopende middelen mogen financieren in 1 jaar. Elk kwartaal wordt het gemiddelde van de kortlopende middelen getoetst aan de kasgeldlimiet. De wettelijk vastgestelde limiet is bepaald op 2396 van het begrotingstotaal. Voor het AQUN betekent dit, dat voor 2012 de kasgeldlimiet C (2396 van C min.) bedraagt Renterisiconorm Uitgangspunt voor het invoeren van de renterisiconorm is het streven naar een spreiding van de looptijden van lang lopende leningen met als doel een beperking van renterisico's. Het bedrag aan aflossingen en het lening bedrag, dat in aanmerking komt voor renteherziening mag in het betreffende jaar de renterisiconorm niet overschrijden. Voor gemeenschappelijke regelingen is de renterisiconorm bepaald op 3096 van het begrotingstotaal. De renterisiconorm voor AQUN voor 2012 bedraagt op basis van het voorgaande C In 2008 heeft rechtsvoorganger Delta Waterlab, om de vaste activa te financieren, een bedrag geleend van C 2.1 miljoen. De lening heeft een looptijd van 7 jaar, wordt lineair afgelost, en kent een rentepercentage van 4,4296. In 2008 heeft rechtsvoorganger GWL, om de vaste activa te financieren, een bedrag geleend van C 1.5 miljoen. De lening heeft een looptijd van 4 jaar, is aflossingsvrij en kent een rentepercentage van 4,1296. Deze lening is eind 2012 geheel afgelost. In december 2011 is door AQUN een geldlening afgesloten, om de aankoop van het pand in Tiel te kunnen bekostigen. Hiervoor is een bedrag geleend van C De lening heeft een looptijd van 30 jaar en kent een rentepercentage van 3,3896. Aangezien AQUN geen andere leningen heeft, die in 2012 in aanmerking kwamen voor renteherziening, wordt voldaan aan de renterisiconorm. Voor wat betreft de externe toetsing van renterisico's geldt dat AQUN te allen tijde zal voldoen aan de wettelijke kasgeldlimiet en renterisiconorm. Wordt hiervan afgeweken dan zal dit met redenen onderbouwd worden gerapporteerd aan bestuur Liquiditeitspositie Ten aanzien van de liquiditeitspositie geldt dat met de deelnemende waterschappen is overeengekomen dat er voorafgaand per kwartaal, 2596 van het begrote jaaraandeel van de jaarkosten wordt gestort. 21