Verslag werkconferentie Burgerschapsvorming van de Utrechtse jeugd
|
|
- Mathijs de Groot
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verslag werkconferentie Burgerschapsvorming van de Utrechtse jeugd Op 12 februari 2014 werd de bijeenkomst Burgerschapsvorming van de Utrechtse jeugd georganiseerd door de Utrechtse Onderwijs Agenda. Het programma bestond uit een plenair deel met sprekers over dit thema: Micha de Winter (hoogleraar pedagogiek), Jaap Patist (docent HU) en Leo Pauw (CED-groep en auteur van de notitie). Daarna volgden de workshops in kleinere groepen. De middag werd afgesloten met een terugkoppeling van deze workshops, waarbij een panel bestaande uit Jeroen Kreijkamp (wethouder onderwijs), Caroline Verhoeff (Vreedzame Wijk), Rijk Vlaanderen (POUWER praktijkonderwijs), Sjaan de Vries (Doenja Dienstverlening) en Jaap Patist (HU) reageerden op de uitkomsten. Hieronder vindt u de uitwerking van de workshops en een sfeerverslag van Esha Gowricharn, studente Journalistiek Hogeschool Utrecht. Uitwerking workshops Burgerschapsvorming Tijdens de workshops werden alle deelnemers in acht groepen verdeeld. In elke groep zaten mensen vanuit o.a. welzijn, VVE, primair- en voortgezet onderwijs, het MBO en de Hogeschool Utrecht. Mensen gingen met elkaar in gesprek over hoe we nu al vorm en inhoud geven aan burgerschapsvorming en hoe we de verschillende werkwijzen nog beter op elkaar kunnen laten aansluiten. Inspiratie: Dit doen we al in Utrecht! De workshop begon met een voorstelronde, waarbij de deelnemers elkaar in 1 minuut vertelden hoe hun organisatie al met burgerschapsvorming bezig is. Burgerschap begint bij ons aan de voordeur! We gaan regelmatig het gesprek aan met de bewoners uit de wijk en de wijkagent. We hebben het plan een jongerenraad op te richten. We hebben een kinderpanel; we vinden het belangrijk om kinderen/jongeren erbij te betrekken en ze een plek naast de volwassenen te geven. Kinderen mogen zelf bepalen wat er in de speeltuin staat en gebeurt. Dat is voor mij burgerschap. Wij betrekken culturele instellingen binnen onze school, het zijn onze partners waarmee we doelen bepalen en evalueren. Wij geven ouders trainingen Vreedzaam: hoe los je conflicten op met elkaar? Vorige week hebben ouders de eerste diploma s ontvangen. Ze waren heel enthousiast!
2 Kenmerken burgerschapsvorming Aan de hand van acht kenmerken waaraan burgerschapsvorming normaliter zou moeten voldoen (zie notitie), werd bekeken onder welk kenmerk elke activiteit valt. Wat opviel is dat er al veel gebeurt in Utrecht: bij elk kenmerk werden veel verschillende activiteiten genoemd. Een groep merkte op dat het belangrijk is om met deze opbrengst verder te gaan en dit in een structuur te gieten. De training sociale vaardigheden kwam bij een andere groep vaak naar voren. Uitgangspunt was dat een kind eerst zelf lekker in zijn vel moet zitten, voordat het goed kan deelnemen aan burgerschapsvorming. Weer een andere groep merkte op dat ze een categorie miste: de invalshoek is erg pedagogisch, er kan meer focus liggen op het leergedrag en de verwachtingen ervan. Burgerschap is ook een diploma halen. Bij groep 3 werden veel activiteiten geschreven onder het kenmerk betrekken van instellingen om de school heen. Besproken werd dat er gekeken moet worden naar de context waarin activiteiten plaatsvinden. De kwaliteit van de activiteiten moet altijd gewaarborgd blijven, niet alleen maar doen om te doen. De activiteiten moeten wel binnen de leerlijn en binnen de school passen en daarnaast is het belangrijk ouders en eventueel de wijk erbij te betrekken. Aanbevelingen burgerschapsvorming Aan het einde van de workshops zijn alle groepen aan de slag gegaan met de volgende opdracht: Schrijf een aanbeveling zodat burgerschapsvorming van de Utrechtse jeugd (0 18 jaar) een mooie doorgaande leerlijn wordt. Hier kwamen veel aanbevelingen uit. Hieronder staan ze per thema geclusterd. Doorgaande leerlijn (continuïteit) - Bespreek binnen de organisatie met het team wat er allemaal gebeurt aan burgerschapsvorming en bekijk of je daar met elkaar een geheel van kan maken. Maak het niet te ingewikkeld of te moeilijk, probeer er wel een lijn van te maken. Creëer bewustzijn, inventariseer en hang dit onder de kerndoelen. - Leeractiviteiten in verschillende stadia moeten op elkaar aansluiten.
3 - Expliciteer je waarden continu, dit is belangrijk. Dit kan door een uitwisseling tussen bijvoorbeeld het primair- en het voortgezet onderwijs: hoe werkt de ander? Het is belangrijk om een (pedagogisch) kader te hebben waarin je dezelfde taal spreekt. Onderhoud warm contact met elkaar en geef adviezen aan elkaar hoe maatwerk te leveren. - Betrek het Voortgezet Onderwijs actief bij de Kinderraad. Pedagogisch/didactische aanpak - Bepaal met elkaar de visie (van de school): pedagogisch handelen. Wanneer is dit goed? Hoe doen we dit als school/organisatie? Wat doen de professionals om dit te verwezenlijken? Het begint bij het expliciteren van waarden, kennis van (de psychologie) van het kind, professioneel handelen. Passief, reflectief, actief burgerschap aanleren. - Deskundigheidsbevordering voor docenten in pedagogisch-didactisch handelen t.b.v jarigen. - Laat (vreedzaam-)gedrag van docenten en pedagogische medewerkers een voorbeeld zijn voor de leerlingen van een school en de ouders. - Zorg ervoor dat jong en oud elkaar ontmoeten en samenwerken tijdens de activiteiten. Gebruik de talenten van elkaar! Wissel ideeën uit onder de kapstok van bijvoorbeeld de Vreedzame School. Heb aandacht voor diversiteit. - Geef leerlingen het gevoel dat ze er toe doen. Als ze de mogelijkheid krijgen besluiten te nemen en mee te denken, zorg dan ook voor implementatie. Kies onderwerpen die leerlingen belangrijk vinden. Werk opbrengstgericht: ga uit van wat een leerling kan. Spreek met de leerling (en ouder), niet over de leerling. - Bij mediation: laat mensen in conflict zelf over de oplossing nadenken en het probleem oplossen. Zet mediation in VO breder in als instrument via 1 lijn en structuur. - Digitaal actief burgerschap: blijft onderbelicht, waar ligt de verantwoordelijkheid? Sociale media is in een stroomversnelling gekomen, hoe geef je hier vorm aan. Internet kun je niet filteren, je kunt wel kinderen een filter aanreiken.
4 - Betrek ook probleemkinderen/zorgkinderen hierbij à aanpak zorgleerlingen moet burgerschapsvormend zijn en niet zoals het nu gebeurt op een afhankelijke en hulpbehoevende manier. - Zorg ervoor dat de buitenwereld in beeld blijft (vooral van pubers). - Probeer het wij-gevoel te creëren zonder de uniciteit van het individu uit het oog te verliezen. - Bij een open dag helpt het om dit samen met de leerlingen te organiseren, zij voelen zich dan eigenaar en zijn trots. Afstemming/samenwerking - Zorg voor verbinding tussen de school, de ouders en de omgeving (wijk/organisaties/andere scholen): o Bepaal eerst (en stel vast) met elkaar waar de verantwoordelijkheid van de ouders stopt en waar die van de school/organisatie begint. Hoe haken die zo goed mogelijk in elkaar? o Betrek bij het opstellen en het ontwikkelen van leerlijnen omtrent burgerschap ook geëngageerde partners: werkgevers, kunstenaars, instellingen, etc. o Zorg ervoor dat wat kinderen op school leren (vreedzaam) ook buiten de school wordt toegepast. o Zorg voor een uitwisseling tussen leerlingen en leerkrachten van scholen onderling en tussen de wijken: talenten delen met andere scholen (het andere leven leren kennen, bevordert empathie). o Vorm een zo breed mogelijk draagvlak voor burgerschap door meer samenwerking tussen instellingen. - Maak een pool van ouders op alle vlakken en laat ze het goede voorbeeld geven. Wat doen zij aan burgerschapsvorming: voedselbank, mantelzorg, etc. Vraag of ze hun kinderen meenemen naar het stemlokaal. - Nodig medewerkers van bedrijven uit om te vertellen op school/binnen de organisatie. Men denkt dat we alles zelf moeten oplossen. We kunnen ook meer samenwerken: als je met je school aan de slag gaat om zo n plan te maken, zouden we meer moeite moeten doen om samenhang met externe instanties te krijgen. Denken buiten de kaders. Zouden we zaken of bedrijven kunnen benaderen en daar een inventarisatie van kunnen maken?
5 Samen op naar burgerschap! Sfeerverslag door Esha Gowricharn, studente Journalistiek Hogeschool Utrecht. Burgerschapsvorming moet woensdag 12 februari wel het meest genoemde woord zijn geweest. Docenten van het primaire en voortgezet onderwijs, het MBO en HBO, maar ook welzijn en kinderopvang waren aanwezig tijdens de werkconferentie Burgerschapsvorming van de Utrechtse Jeugd: Op weg naar een gezamenlijke aanpak! om het samen over deze term te hebben. Wat doen jullie er aan? en wat kunnen we van elkaar leren? waren de belangrijkste kernvragen tijdens de conferentie, die werd georganiseerd door de Utrechtse Onderwijs Agenda. Een foto van een grote hoeveelheid blokjes lego, die door elkaar zijn gegooid, moet laten zien hoe het staat met burgerschapsvorming in Nederland. Iedereen doet er wat aan, maar uiteindelijk ziet het er zo uit. Als één onsamenhangend terrein. Jaap Patist, docent geschiedenis aan de Hogeschool Utrecht, wijst naar de foto die staat afgebeeld op een groot wit scherm, terwijl hij het belang van burgerschapsvorming duidelijk maakt aan het publiek. In het auditorium zitten er zo n 70 betrokkenen die aandachtig naar hem luisteren. Eerder heeft Micha de Winter, hoogleraar Pedagogiek, het woord al gevoerd. Terwijl Patist het vooral heeft over de essentie van burgerschapsvorming, waarschuwde De Winter het publiek ook voor het gevaar hiervan. Burgerschapsvorming is nauw verbonden met de democratie, maar het kan mensen ook buitensluiten. De Winter spreekt uit eigen ervaring: Ik kom zelf uit een Joodse familie en in de Tweede Wereldoorlog speelde uitsluiting natuurlijk een pregnante rol. Hij plaatst de term burgerschapsvorming hiermee in een persoonlijk context. Men moet erkennen dat mensen verschillend van elkaar zijn. Nadat spreker Leo Pauw, projectleider van De Vreedzame School, het publiek wakker schudt met het feit dat Nederland het minst van Europa aan burgerschapsactiviteiten doet, is het tijd voor het publiek om zelf aan de slag te gaan. Verdeeld over een aantal groepen, gaan docenten, gemeenteambtenaren en andere betrokkenen met elkaar in gesprek over burgerschapsvorming. Tijdens deze workshop leggen zij ideeën voor aan de rest van de groep waardoor het proces van burgerschap bevorderd kan worden.
6 Na de workshops presenteert elke groep in het auditorium zijn aanbevelingen aan een vijfhoofdig panel, waaronder wethouder Jeroen Kreijkamp van gemeente Utrecht (Onderwijs.) Zij geven opmerkingen over de ideeën die door de groepsvertegenwoordigers worden gepresenteerd. Veel tijd voor een discussie is er echter niet. De groepen worden in een vlot tempo afgewerkt, waardoor sommigen niet veel tijd hebben om hun verhaal af te ronden. Medeorganisator en docent van Hogeschool Utrecht Harun Guven is eigenlijk wel blij dat de conferentie niet op een bepaalde manier is afgerond. Ik zie dit niet als het einde van de conferentie, maar het begin van iets nieuws. En wie weet is zo n conferentie dan over vijftig jaar niet meer nodig. Wellicht dat de legoblokken waar Jaap Patist het over had in die tijd netjes op elkaar gestapeld liggen.
Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING
Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die
Nadere informatieWelzijn Breed (Onderwijsassistent)
Crebo Duur Niveau Leerweg Start Locatie(s) 25485 3 jaar Niveau 4 BeroepsOpleidende Leerweg (BOL) Augustus Auditorium, Elst Onze opleidingen in Elst kenmerken zich door kleinschaligheid en persoonlijk contact.
Nadere informatieWelzijn-breed (gespecialiseerd pedagogisch medewerker in de kinderopvang) BOL
Crebo Duur Niveau Leerweg Start 25484 3 jaar Niveau 4 BeroepsOpleidende Leerweg (BOL) Augustus (bij voldoende aanmeldingen) Locatie(s) Auditorium, Elst Onze opleidingen in Elst kenmerken zich door kleinschaligheid
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Visie ontwikkelen in regionale inspiratiebijeenkomsten Wat verstaan we eigenlijk onder loopbaanoriëntatie en -begeleiding
Nadere informatieOpbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan
Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct
Nadere informatiePersoonlijke competenties Sociale competenties Leer (school) competenties
Reader TOP-dagen 2014-2015 In het onderwijs is het steeds vanzelfsprekender dat je ieder jaar meer kunt en weet. Je bent druk bezig met het leren van de vakken. Maar je ontwikkelt ook competenties. In
Nadere informatieSamenwerken èn netwerken
Samenwerken èn netwerken Stappenplan voor versterken van zelforganisaties Auteurs Saskia van Grinsven en Jamila Achahchah Fotografie: Guillermo Dazelle MOVISIE Juni 2012 Inleiding Voor je ligt een stappenplan
Nadere informatieKNDRRD!! LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING
LAAT JE STEM HOREN! Welkom bij de Kinderraad! WERKBOEK KINDERRAADSVERGADERING WAT IS DE KINDERRAADSVERGADERING? Zit je in groep 7 of 8 en heb je een goed idee om je school of wijk te verbeteren? Doe dan
Nadere informatieHulp bij ADHD. Scholingsaanbod
Hulp bij ADHD Dit heeft mijn beeld van ADHD enorm verrijkt. Ik zie nu veel mogelijkheden om kinderen met ADHD goede begeleiding te bieden deelnemer workshop bij Fontys Hogescholen Copyright 2010 Hulp bij
Nadere informatieLeerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 4: Oplossingsgerichte gesprekken voeren, Aandachtsemmers vullen in jouw klas
Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 4: Oplossingsgerichte gesprekken voeren, Aandachtsemmers vullen in jouw klas 17 juni 2015 13.30 16.00 uur Madeleine Vreeburg Miranda Noom Leerlijn Omgaan met
Nadere informatieDatum 1 april 2019 Betreft Kamervragen over kindermishandeling (ingezonden 5 februari 2019)
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 20018 2500 EA DEN HAAG Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500
Nadere informatieOuderbetrokkenheid in het voortgezet onderwijs
Ouderbetrokkenheid in het voortgezet onderwijs Een goede relatie tussen ouders en school komt het leerresultaat ten goede en dat is wat we allemaal willen! Convenant Impuls Kwaliteitsverbetering Onderwijs
Nadere informatie2013-2017. Actief burgerschap en sociale integratie
201-2017 Actief burgerschap en sociale integratie Inhoudsopgave: Kwaliteitszorg actief burgerschap en sociale integratie Visie en planmatigheid Visie Doelen Invulling Verantwoording Resultaten Risico s
Nadere informatiePeerEducatie Handboek voor Peers
PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:
Nadere informatieWelzijn-Breed (Persoonlijk Begeleider Specifieke Doelgroepen) BOL
Crebo Duur Niveau Leerweg Start Locatie(s) 25478 3,5 jaar Niveau 4 BeroepsOpleidende Leerweg (BOL) Augustus Auditorium, Elst Onze opleidingen in Elst kenmerken zich door kleinschaligheid en persoonlijk
Nadere informatieDe maatschappelijke stage als onderdeel van burgerschapsvorming
De maatschappelijke stage als onderdeel van burgerschapsvorming Jeroen Bron en Minke Bruning, 27 november 2014 27-11-2014 SLO projectgroep burgerschap; Jeroen Bron CPS Onderwijsontwikkeling en advies;
Nadere informatieWELKOM. Walter Groenen. Anneke van der Vaart. Directeur CJP. Account manager CJP
WELKOM Walter Groenen Anneke van der Vaart Directeur CJP Account manager CJP Wat is de CJP Cultuurkaart? CJP Cultuurkaart HET CONCEPT: Leerlingen in het VO krijgen een Cultuurkaart met CJP-korting CJP
Nadere informatieDE SCHOOL BINNENSTEBUITEN
DE SCHOOL BINNENSTEBUITEN vrijdag 2 november 2012 van 09:00 tot 13:00 uur, LIFE College, Schiedam De leefwerelden van jongeren binnen en buiten de school komen steeds verder uit elkaar te liggen, vooral
Nadere informatieHaal Bint in huis. aanbod van Theatergroep Bint voor het onderwijs. maakt lastige onderwerpen bespreekbaar. Voor docenten, leerlingen en ouders.
Haal Bint in huis aanbod van Theatergroep Bint voor het onderwijs maakt lastige onderwerpen bespreekbaar Voor docenten, leerlingen en ouders. Haal Bint in huis Theatergroep Bint maakt lastige onderwerpen
Nadere informatieConferentie VVE Arnhem Het Spel en de Knikkers
Conferentie VVE Arnhem Het Spel en de Knikkers Over opbrengstgericht werken met jonge kinderen Wanneer: Tijdstip: Waar: Voor wie? Woensdag 4 juni 2014 13.30 17.00 uur MFC De Malburcht, Graslaan 97, Arnhem
Nadere informatieDit ben ik Naam: juf Alma van den Bergh School: o.b.s. de Torenuil Groep: 7a Datum: juni 2015
Dit ben ik Naam: juf Alma van den Bergh School: o.b.s. de Torenuil Groep: 7a Datum: juni 2015 Inhoudsopgave Inleiding blz. 2 Hoofdstuk 1: Mijn stamboom blz. 3 Hoofdstuk 2: Mijn tijdlijn blz. 5 Hoofdstuk
Nadere informatieInterne Nieuwsbrief februari 2013
Interne Nieuwsbrief februari 2013 Een korte update van het nieuws op kinderopvanggebied: RIVM start onderzoek gezondheidsvignet kinderdagverblijven Ruben Fukkink bijzonder hoogleraar kinderopvang hoe kies
Nadere informatieMANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN
MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN Veel jongeren hebben al vroeg de zorg voor een gezinslid. Maar wie zorgt er eigenlijk voor hen? De klassieke verzorgingsstaat verandert in
Nadere informatieStadstafel Onderwijs. 29 oktober 2014, Amadeus Lyceum
Stadstafel Onderwijs 29 oktober 2014, Amadeus Lyceum In gesprek over toekomstbestendig onderwijs: Hoe kunnen we de jongere optimaal voorbereiden op zijn toekomst? In het coalitieakkoord Utrecht maken we
Nadere informatieINFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5
INFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5 schooljaar 2015 2016 Geachte ouders, beste leerlingen, Dit is de laatste Van Hasseltschool nieuwsbrief van 2015. Het is ook de allerlaatste van mijn hand. Na ruim 40 jaar
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieDe motivatiethermometer opbrengsten verhogen door motivatie. Onderwijs Innovatie Groep Datum Kim Schut
De motivatiethermometer opbrengsten verhogen door motivatie Onderwijs Innovatie Groep Datum Kim Schut Goed nieuws! 2 Toch zit u hier. Voor een interactief hoorcollege met de volgende inhoud De onderzoeksresultaten
Nadere informatieQ1 Welk cijfer geeft u de conferentie in totaal?
Q1 Welk cijfer geeft u de conferentie in totaal? 9 10 6 7 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2,04% 1 26,53% 13 55,10% 27 8,16% 4 2,04% 1 6,12% 3 1 / 7 Q2 De organisatie verliep goed 6,12% 3 93,88% 46 2 / 7 Q3 Het
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij
Nadere informatieWaar een wil is, is een Weg!
5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht
Nadere informatieKLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN
KLANTEN WERVEN IN 5 STAPPEN In dit E-book help ik jou als zelfstandig ondernemer in vijf stappen meer klanten te werven. Niet door vage tips te geven, maar door je in vijf stappen naar een plan te leiden.
Nadere informatieSpoorboekje. Als je het mij vraagt. Onderwijs Vanuit autisme bekeken
Spoorboekje Als je het mij vraagt Onderwijs Vanuit autisme bekeken 1 Start Wat vinden kinderen en jongeren met autisme eigenlijk van het onderwijs? Vanuit autisme bekeken vroeg hen wat zij willen vertellen
Nadere informatiePlatform Praktijkonderwijs 11-12 -2013
Platform Praktijkonderwijs 11-12 -2013 Curriculum Praktijkonderwijs Marijke Beumer Inge Schulkes Ina Berlet Het curriculum PrO is een raamwerk Hoe zit het in elkaar? Het curriculum Praktijkonderwijs is
Nadere informatieFeedback conceptvisie KUNST & CULTUUR
Feedback conceptvisie KUNST & CULTUUR Reactieformulier Curriculum.nu visie Negen ontwikkelteams, leraren en schoolleiders werken aan de actualisatie van het curriculum voor alle leerlingen in het primair
Nadere informatie3. Vreedzame wijk 3.1. Petra Jongerius, sociaal makelaar wijk & co Ontstaan vreedzame wijk
3. Vreedzame wijk 3.1. Petra Jongerius, sociaal makelaar wijk & co Petra Jongerius is sociaal makelaar en werkt vanuit welzijn. Ze is verbonden aan de Brede School Overvecht. Ontstaan vreedzame wijk Vreedzame
Nadere informatieEen goed leven voor.
Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een
Nadere informatieWelzijn-breed (Persoonlijk Begeleider Gehandicaptenzorg BOL)
Crebo Duur Niveau Leerweg Start Locatie(s) 25477 3,5 jaar Niveau 4 BeroepsOpleidende Leerweg (BOL) Augustus Auditorium, Elst Onze opleidingen in Elst kenmerken zich door kleinschaligheid en persoonlijk
Nadere informatieCP9. In gesprek over de toekomst
CP9 In gesprek over de toekomst Na het voortgezet onderwijs kiest uw kind welk vak hij wil gaan leren en welke opleiding hij wil gaan volgen. Hij maakt een beroepskeuze. Een decaan of studiebegeleider
Nadere informatieLesbrief nr 1. voor Groep 5 + 6
Lesbrief nr 1 voor Groep 5 + 6 1 / 2016 + Download deze lesbrief ook op samsam.net Wat is Samsam Junior? Samsam Junior is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid.
Nadere informatieBeste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant,
Info 4 Datum: 9-10-2015 Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, We hebben op de Waterkant een intensieve, soms ook wat emotionele week achter de rug. In deze Info kunnen jullie lezen over
Nadere informatieACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE
Heutink ICT ACTIEF BURGERSCHAP EN SOCIALE INTEGRATIE op de C.B.S. De Bruinhorst 22-5-2012 Inhoudsopgave Inleiding 3 Pagina 1. Burgerschap op de Bruinhorstschool 3 2. Kerndoelen 3 3. Visie 4 4. Hoofddoelen
Nadere informatiePost-mbo opleiding autisme
Post-mbo opleiding autisme mensenkennis De docent zocht aansluiting bij onze wensen en dat is erg prettig. Post-mbo opleiding autisme Wie werkt met mensen met autisme, weet dat zij een heel eigen benadering
Nadere informatieJaar Werkboek 4 weken Challenge
Coach jezelf naar succes Jaar Werkboek 4 weken Challenge 10 Focus Sociaal zijn, jezelf kunnen wegcijferen en altijd klaar staan voor anderen zijn mooie eigenschappen, en... Jij bent ook belangrijk Hij
Nadere informatieVerhaal van verandering
Belgische Ashoka Fellow Ashoka : Kun je ons iets vertellen over je familie en waar je bent opgegroeid? Ingrid : Ik ben opgegroeid in Antwerpen, een belangrijke stad in Vlaanderen, België. Ik heb een oudere
Nadere informatieKader voor ontwikkeling - Vaardigheden
Kader voor ontwikkeling - Vaardigheden Zelfsturing Zelfsturing - Onderbouw O: Ik houd mijn aandacht er goed bij als dat nodig is O: Ik werk zelfstandig als dat nodig is O: Ik zorg dat mijn werk er netjes
Nadere informatieWeeknieuws 13 cursus 2015 2016 20 november 2015
Basisschool/Kindcentrum Stadskwartier Catharinastraat 7, 9 en 13 7941 JD Meppel 0522 251076 Pluskinderopvang 0615267632 directie@kcstadskwartier.nl www.pcbs-stadskwartier.nl Weeknieuws 13 cursus 2015 2016
Nadere informatieOpvoeden in spannende tijden in de Indische buurt. Een fotoverslag van de werkconferentie op 5 juni 2015
Opvoeden in spannende tijden in de Indische buurt 1 Een fotoverslag van de werkconferentie op 5 juni 2015 2 3 Aanleiding De Indische buurt voelt zich als gemeenschap verantwoordelijk voor het creëren van
Nadere informatieMOEILIJKHEIDSGRAAD: -**- Een spreekbeurt geven, vraagt veel voorbereiding. Je moet immers vlot kunnen vertellen en je moet je luisteraars boeien.
DOELGROEP: basisschool THEMA: spreekbeurt MOEILIJKHEIDSGRAAD: -**- ALS IK EEN... WAS... Een spreekbeurt geven, vraagt veel voorbereiding. Je moet immers vlot kunnen vertellen en je moet je luisteraars
Nadere informatielogoocw De heer prof. dr. F. P. van Oostrom 26 mei 2005 ASEA/DIR/2005/23876 Taakopdracht voor de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon geen
logoocw De heer prof. dr. F. P. van Oostrom Den Haag Ons kenmerk 26 mei 2005 ASEA/DIR/2005/23876 Onderwerp Taakopdracht voor de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon Bijlage(n) geen Geachte heer Van
Nadere informatieBurgerschapsvorming LVGS
Burgerschapsvorming LVGS Jacomijn van der Kooij Hoop 2 Een brede blik op burgerschap Mini-college Burgerschapsvorming en goed onderwijs Sinds 2006 verplicht: Wet actief burgerschap en sociale integratie.
Nadere informatieHandreiking voor het organiseren van een teambijeenkomst
Handreiking voor het organiseren van een Laura Boele-de Bruin Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het lectoraat Christelijk leraarschap van Driestar
Nadere informatieHet functioneringsgesprek
Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek
Nadere informatieSociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014
Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Uitgevoerd door Onderzoeksnetwerk Sociaal Domein Utrecht Initiatieven
Nadere informatieLes 17 Zo zeg je dat (niet)
Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt
Nadere informatieCBS De Wieken Januari 2015
CBS De Wieken Januari 2015 Wat is een mediator? Een mediator is iemand die anderen helpt bij een conflict Op school kan de juf of meester dat zijn Op onze school worden leerlingen opgeleid tot mediatoren
Nadere informatieWil jij nog meer sportplezier bij jouw verenigingen?
Wil jij nog meer sportplezier bij jouw verenigingen? Scoor dan met ons topaanbod! Een programma van sportbonden en NOC*NSF dat sportief gedrag stimuleert en ongewenst gedrag aanpakt. Vraag kinderen waarom
Nadere informatie[2015] Oplossingsgericht werken met Kinderen. "Kids Skills" Gerrit van de Vegte www.centrumoplossingsgerichtwerken.nl gerritvandevegte@home.
[2015] Oplossingsgericht werken met Kinderen "Kids Skills" Gerrit van de Vegte gerritvandevegte@home.nl WAT IS KIDS SKILLS? Kids Skills is een speelse,praktische en oplossingsgerichte benadering om kinderen
Nadere informatieParticipatief leiderschap. Hoe leid je een samenwerkingsverband?
Participatief leiderschap Hoe leid je een samenwerkingsverband? Mr. Drs. Lucien Stöpler Justice in Practice December 2014 Participatief leiderschap: Hoe leid je een samenwerkingsverband? 2014 Justice in
Nadere informatieBeste ouders, Agenda:
Beste ouders, Op 3 december krijgen we bezoek van een inspecteur. We hebben vorig jaar voor de derde keer onder de eindnorm gescoord bij de Cito-toets en dan krijg je als school een inspectiebezoek. Oorzaken
Nadere informatieGewoon opvoeden in Groningen
Gewoon opvoeden in Groningen Voorbeeld : gewoon opvoeden, alledaags opvoeden, alledaagse opvoedvragen Wat is dit? Start: Eigen voorbeeld geven. Voor iedereen verschillend, afhankelijk van de situatie van
Nadere informatieDaag jij je team wel voldoende uit? Workshop Thijs Boogert
Daag jij je team wel voldoende uit? Workshop Thijs Boogert Agenda Wat gaan we doen vandaag? Even voorstellen Het leerdoel Noodzaak van luisteren De vraagtechniek Taalpatronen en uitdagingen Ervaren Discussie
Nadere informatieHet spel der democratische opvoeding Wat vooraf ging: Aan de hand van de 4 pijlers deden de ambassadeurs van Triodus samen goed voor later en de werkgroep wat iedere kindwijzerorganisatie deed, inventariseren!
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieVeel gestelde vragen over DE Peuterschool in Amsterdam Zuidoost
Veel gestelde vragen over DE Peuterschool in Amsterdam Zuidoost Maart 2015 Wat is een Peuterschool? De Peuterschool is een combinatie van kinderdagverblijf en voorschool. Hier komen alle kinderen in de
Nadere informatieHet Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven
Het Grote Interactiespel voor Kinderdagverblijven Ben je een betrokken leidinggevende, docent, trainer of coach die (aankomend) pedagogisch medewerkers wil stimuleren om de belangrijkste pedagogische vaardigheden
Nadere informatieInspireren, Leren & Werken. Werken aan een nieuwe werkwijze
Inspireren, Leren & Werken Werken aan een nieuwe werkwijze WIE, WAT, WAAR? BOOTCAMP JEUGDWERK 2014 BLZ 4 DAG 4 DONDERDAG 4 SEPTEMBER BLZ 8 DAG 1 MAANDAG 1 SEPTEMBER BLZ 5 DAG 5 VRIJDAG 5 SEPTEMBER BLZ
Nadere informatieVan peer tot peer: Collegiaal leren en auditen. 1 oktober 2015
Van peer tot peer: Collegiaal leren en auditen 1 oktober 2015 Welkom Voorstellen. Karin van Wijnen, Kwaliteitsnetwerk mbo Carlijn van Diepen, ROC A12 en BVMBO Marloes van Bussel, NCP EQAVET Doelen 1. Deelnemers
Nadere informatiePersoonlijk opleidingsplan. Hulpmiddelen voor de werknemer
Persoonlijk opleidingsplan Hulpmiddelen voor de werknemer Elk bedrijf heeft bepaalde doelstellingen. Maar ook de werknemers van een bedrijf, jij en je collega s, hebben eigen doelen. Zoals: beter worden
Nadere informatieInformatie Innovatietraject Voortgezet Leren Serie 1
Informatie Innovatietraject Voortgezet Leren Serie 1 1 Inhoudsopgave Over het programma Voortgezet Leren... 3 Aanleiding... 4 Bouwstenen van het innovatietraject... 5 Bouwstenen op de school: wat vraagt
Nadere informatieScholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan
Scholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan Scholieren hebben behoefte aan LOB Uit het onderzoek blijkt dat scholieren behoefte hebben aan meer LOB. Dat begint in leerjaar één. In de laatste
Nadere informatiePedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien
Pedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien Inleiding Kinderopvang Haarlem heeft één centraal pedagogisch beleid. Dit is de pedagogische basis van alle kindercentra van Kinderopvang Haarlem.
Nadere informatieSitugram: uw voorkeuren in het leren
Situgram: uw voorkeuren in het leren Language of Learning Datum Naam M/V Leeftijd Functie Organisatie Afdeling Aantal jaren werkervaring Opleiding MBO HBO WO Anders Afstudeerrichting De gegevens uit deze
Nadere informatieAnnette Koops: Een dialoog in de klas
Annette Koops: Een dialoog in de klas Als ondersteuning bij het houden van een dialoog vindt u hier een compilatie aan van Spreken is zilver, luisteren is goud : een handleiding voor het houden van een
Nadere informatieWerkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties
Werkconferentie woensdagmiddag 24 april Erfgoednota Leiden Startdocument voor hoofdthema Stad van (internationale) kennis en collecties Erfgoed is in de nieuwe erfgoednota een breed begrip; de cultuurhistorie
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieREKENEN MET AFLATOUN HOEVEEL MUNTJES? (15 MINUTEN) MUNTJES!! (15 MINUTEN) MEL & JOL OP DE MARKT (30 MINUTEN) VAN GROOT NAAR KLEIN (15 MINUTEN)
REKENEN MET AFLATOUN De leerlingen ontdekken dat er verschillende soorten munten zijn. Ze leren dat bepaalde voorwerpen verschillende waarden kunnen hebben. Ze leren sorteren op grootte, kleur en materiaal.
Nadere informatieVoorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen
3 Voorwoord Goed onderwijs is een belangrijke voorwaarde voor jonge mensen om uiteindelijk een betekenisvolle en passende plek in de maatschappij te krijgen. Voor studenten met een autismespectrumstoornis
Nadere informatieDe leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN
Onderwerp Evaluatie nieuwe impuls Steller M. Mulder De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon (050) 367 60 97 Bijlage(n) 1 Ons kenmerk 6044570 Datum 23-11-2016 Uw brief van Uw
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieHEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN
E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te
Nadere informatieOriëntatie. Wat??? een zeepkist??? Oriëntatie. Welke. Dit ga je doen Onderzoeken wat nu eigenlijk een zeepkist is.
Oriëntatie Dit ga je doen Onderzoeken wat nu eigenlijk een zeepkist is. Welke Dit is een groepsopdracht. Dit doe je dus met je eigen groepje waar je de zeepkist mee gaat bouwen Aan deze vaardigheden ga
Nadere informatieCKV Festival 2012. CKV festival 2012
C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van
Nadere informatieWaarom een BSO-Kinderraad en een BSO-centrale kinderraad?
Waarom een BSO-Kinderraad en een BSO-centrale kinderraad? Kinderparticipatie is een recht van ieder kind Het biedt kinderen de mogelijkheid hun wensen en ideeën naar voren te brengen Het stimuleert de
Nadere informatieHoogeveen Lenen wordt. jaarverslag delen
Hoogeveen Lenen wordt jaarverslag 2016 delen Lenen wordt delen De bibliotheek is de plek voor cultuur, kennis en inspiratie, waar je talenten ontwikkelt en waar we belangeloos verbinding maken met elkaar
Nadere informatieBurgerschapsvorming op weg naar volwassenheid
Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid Leo Pauw Burgerschapsvorming op weg naar volwassenheid Leo Pauw ISBN 978 90 8850 878 3 NUR 840 2018 B.V. Uitgeverij
Nadere informatieDigitaal burgerschap, al ingeburgerd?
Digitaal burgerschap, al ingeburgerd? Workshop TROTS, LEF EN VERTROUWEN Remco Pijpers -Strategisch adviseur Kennisnet, Jan Faber-Hoofd externe projecten MBO Raad Wie bent u? Wat is uw naam, functie en
Nadere informatieEerst je eigen toekomst bedenken, voordat je samen een toekomst bedenkt. Aantrekkelijk voelen Pak je echte wens
Trainen en coachen Psycholoog Mirella Brok Skype Tilburg Made Den Bosch psycholoog@psycholoogmirellabrok.nl 06 1771 2728 KvK 51743256 Lid Nederlandse Beroepvereniging voor Toegepaste Psychologie Opwarmoefening
Nadere informatieOpgroeien met zorg Verslag werkconferentie jonge mantelzorgers
Opgroeien met zorg Verslag werkconferentie jonge mantelzorgers Onder de titel "De olifant staat in de kamer. En nu?" vond op 10 december 2015 de werkconferentie plaats over jongeren die opgroeien met zorg.
Nadere informatieDe meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling in het onderwijs
De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling in het onderwijs Congres Huiselijk geweld en kindermishandeling 18 november 2013, NBC Nieuwegein Chaja Deen en Marij Bosdriesz Programma Meldcode in de
Nadere informatieHulp bij ADHD. Scholingsaanbod
Hulp bij ADHD Dit heeft mijn beeld van ADHD enorm verrijkt. Ik zie nu veel mogelijkheden om kinderen met ADHD goede begeleiding te bieden deelnemer workshop bij Fontys Hogescholen Copyright 2010 Hulp bij
Nadere informatie3. Principes ophalen en groeperen: wat is voor de groep dus effectief samenwerken?
FCE / Stichting Opleidingskunde 2007 Een groep interviewen met de waarderende methode Bijvoorbeeld over samenwerken... 1. Thema scherp (het gaat in dit voorbeeld over effectief samenwerken ) 2. In kleine
Nadere informatieBEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE RAADSVRAGEN 2017, NUMMER 09
BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE RAADSVRAGEN 2017, NUMMER 09 Datum 7 maart 2017 Van College B&W Behandeld door L.T. Lewis Doorkiesnummer 030-28 61635 E-mailadres l.lewis@utrecht.nl Kenmerk 4270715-170223 Geachte
Nadere informatieOnderwijstechnieken.nl. Opbrengstgericht Werken zonder Groepsplan? Dat Kan!
Opbrengstgericht Werken zonder Groepsplan? Dat Kan! 1 Inhoudsopgave: Voorwoord pagina 3 Inleiding pagina 4 Hoofdstuk 1 Hoe een middel een doel werd pagina 5 Hoofdstuk 2 Waar het eigenlijk om gaat pagina
Nadere informatieWelkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen. Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel
Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel Pen en papier? Wat is een businessmodel? Jouw businessmodel is de manier waarop jij in business bent Twee
Nadere informatieSociaal-cultureel werker
Crebo Duur Niveau Leerweg Start 25488 3 jaar Niveau 4 BeroepsOpleidende Leerweg (BOL) Augustus (bij voldoende aanmeldingen) Locatie(s) Veluwestraat, Arnhem DIT KUN JE DOEN NA JE STUDIE In Nederland is
Nadere informatieUitwerking Dalton visitatie 2018
Uitwerking Dalton visitatie 2018 Op 26 maart 2018 is Dik Trom gevisiteerd door de Nederlandse Daltonvereniging (NDV). De NDV was zeer tevreden en heeft Dik Trom de maximale verlenging van 5 jaar van de
Nadere informatie& het ROC Een programma over beeldvorming
& het ROC Een programma over beeldvorming Informatie voor docenten van het ROCvA Educatie JHM 1 februari 2011 Inhoud Korte omschrijving en praktische informatie 3 Gastles - opzet 5 Museumbezoek - informatie
Nadere informatieNieuwsbrief 16 november 2015
Nieuwsbrief 16 november 2015 Inhoud Sinterklaas in Nederland 1 minuut stilte in gedachte bij de slachtoffers van Parijs Ouderbijdrage Woensdag 18 november studiedag VO advies groep 8 Projecten & Workshops
Nadere informatie